INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 01.04.2009 r. (data wpływu 02.04.2009 r.) oraz piśmie (data wpływu 16.06.2009 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB1/415-217/09-2/ES z dnia 09.06.2009 r. (data nadania 09.06.2009 r., data doręczenia 10.06.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie nieściągalnych wierzytelności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02.04.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie nieściągalnych wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni – Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „I.”, G. w m-cu marcu i kwietniu 2001 r. dokonało sprzedaży wyrobów własnej produkcji (rury PCV) dla O. Przedsiębiorstwa Robót Telekomunikacyjnych „O.” S.A. w O. Sprzedaż została udokumentowana fakturami VAT a przychód z nich został zarachowany jako przychód należny do podatkowej księgi przychodów i rozchodów w 2001 r. O. Przedsiębiorstwo „O.” S.A. nie dokonało zapłaty za ww. faktury. Dnia 7 grudnia 2007 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie w przedmiocie ukończenia postępowania upadłościowego O. Przedsiębiorstwa Robót Telekomunikacyjnych „O.” w O. Dnia 10.09.2008 r. Sąd Rejonowy przesłał do P.P.H.U. „I.” ww. postanowienie wraz z wyciągiem z listy wierzytelności potwierdzające, iż wierzytelność wierzyciela P.P.H.U. „I.” uznana w wysokości 35.065,99 zł pozostała niezaspokojona.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy nieściągalną wierzytelność z roku 2001, która została zarachowana jako przychód należny można uznać jako koszt uzyskania przychodu w 2008 r....,
2. Czy warunkiem zaliczenia w koszty wierzytelności nieściągalnej jest posiadanie dokumentów z roku 2001 na dowód, że zarachowano przedmiotowy przychód jako należny...,
3. Czy wierzytelność Wnioskodawca powinien zarachować w koszty uzyskania przychodów w roku 2008, czyli wtedy kiedy otrzymał postanowienie Sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego, czy w roku 2007, czyli wtedy, kiedy było ono wydane (wydane 07.12.2007 r., brak informacji o dacie uprawomocnienia się postanowienia)...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona. Art. 23 ust. 2 pkt 2c mówi, że wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20 uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem Sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzują w jakim czasie od wystąpienia wierzytelności można ją zarachować jako koszt uzyskania przychodów. Ponadto podatnik nie ma wpływu na czas trwania postępowania upadłościowego a dopiero postanowienie o ukończeniu postępowania upadłościowego jest podstawą zarachowania wierzytelności w koszty.

W związku z otrzymaniem postanowienia w przedmiocie ukończenia postępowania upadłościowego dnia 10.09.2008 r. Wnioskodawca winien zarachować wierzytelności w koszty 2008 roku, czyli z chwilą powzięcia wiadomości o danym zdarzeniu.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 9 czerwca 2009 r. Nr IPPB1/415-217/09-2/ES strona doprecyzowała, iż nieściągalną wierzytelność z roku 2001, która została zarachowana jako przychód należny można uznać za koszt uzyskania przychodu w 2008 roku.

Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej dokumenty księgowane należy przechowywać przez okres 5 lat, zatem posiadanie dokumentów z roku 2001 nie jest warunkiem zaliczenia w koszty roku 2008 wierzytelności nieściągalnej z roku 2001, ponieważ zgodnie z przepisami Ordynacji dokumenty te mogą już być zniszczone.

Warunkiem zaliczenia w koszty roku 2008 wierzytelności nieściągalnej jest postanowienie o ukończeniu postępowania upadłościowego otrzymane w 2008 roku.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Stosownie natomiast do treści art. 23 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Zauważyć przy tym należy, iż kwestie związane z przedawnieniem roszczeń o świadczenia, w tym związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), których wykładnia nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej, bowiem przepisy tej ustawy nie są przepisami prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 w związku z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zatem przepis ten formułuje dwa warunki, które muszą wystąpić łącznie, aby móc zaliczyć nieściągalne wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.

Pierwszym jest, aby wierzytelności te zostały uprzednio na podstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zarachowane jako przychody należne, drugim zaś, by nastąpiło uprawdopodobnienie nieściągalności.

Stosownie natomiast do treści art. 23 ust. 1 pkt 21 tej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Z treści art. 23 ust. 2 ww. ustawy wynika, iż za wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 20 uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:
   a)oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy
   b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub
   c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
   
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty
   
   

W myśl natomiast art. 23 ust. 3 ww. ustawy nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:

1. dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
2. wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
3. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.
   
   

W cytowanych przepisach art. 23 ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca dokonał ścisłego i wyczerpującego wyliczenia jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w tych przepisach nie może skutecznie udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności.

Uznanie wierzytelności za nieściągalną może nastąpić wyłącznie w wymienionych przypadkach, stanowią one bowiem katalog zamknięty. Udokumentowanie nieściągalności wierzytelności w inny sposób niż wskazany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie skutkuje powstaniem prawa do zaliczenia ich wartości do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym.

W świetle powyższych przepisów zaliczenie nieściągalnej wierzytelności w ciężar kosztów uzyskania przychodów możliwe jest tylko wtedy, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

1. wierzytelność była uprzednio zaliczona do przychodów należnych w prowadzonej działalności gospodarczej,
2. wierzytelność nie została odpisana jako przedawniona,
3. nieściągalność wierzytelności została udokumentowana w sposób przewidziany w art. 23 ust. 2 lub 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   
   

Jeżeli zatem, wskazane we wniosku wierzytelności spełniają ww. warunki, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca posiada wierzytelności od O. Przedsiębiorstwa Robót Telekomunikacyjnych „O.” S.A. w O. Kwoty te były zaliczone do przychodów należnych i opodatkowane.

Wydanie przez Sąd Rejonowy w dniu 7 grudnia 2007 r. postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmujące likwidację majątku, stanowić może – w myśl wyżej przytoczonego art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przesłankę do zaliczenia wierzytelności odpisanych jako nieściągalne do kosztów uzyskania przychodów.

Nieprawidłowe jest więc stanowisko strony, iż nie musi posiadać dokumentów z roku 2001.

Zgodnie z ogólną regułą dowodową, każdy kto z faktów wyprowadza dla siebie korzystne skutki prawne obowiązany jest te wykazać i udowodnić. Na Wnioskodawcy spoczywa więc obowiązek uprawdopodobnienia, że wierzytelność ta była uprzednio zaliczona do przychodu.

Przepisy prawa podatkowego nie określają przy tym momentu zaliczenia nieściągalnych wierzytelności, spełniających ww. warunki, do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z ogólną reguła wyrażoną w art. 22 ust 6b za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów u przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

A zatem koszt winien być ujęty w dniu wydania postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego.

Reasumując stwierdzić należy, iż:

• nieściągalną wierzytelność z roku 2001, która została zarachowana jako przychód należny należy uznać za koszt uzyskania przychodu w 2007 r. tj. w dniu wydania postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego,

• jednym z warunków zaliczenia w koszty wierzytelności nieściągalnej jest posiadanie dowodów, iż wierzytelność była uprzednio zaliczona do przychodów należnych w prowadzonej działalności gospodarczej tj. dokumentów z 2001 r. potwierdzających ten fakt.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.