INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 04 lutego 2009 r.) uzupełnionym faksem w dniu 28 kwietnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z zawarciem umowy factoringowej i wynagrodzenia Faktora,
• wystąpienia straty na sprzedaży wierzytelności
  - jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 04 lutego 2009 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z zawarciem umowy factoringowej i wynagrodzenia Faktora,
• wystąpienia straty na sprzedaży wierzytelności.
  

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z dnia 22 kwietnia 2009 r. wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano faksem w dniu 28 kwietnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka zamierza zawrzeć z firmą faktoringową umowę faktoringu, na mocy której faktor będzie zobowiązany do nabywania od Spółki wybranych wierzytelności udokumentowanych wystawianymi przez nią fakturami VAT, na następujących warunkach:

1. Nabycie wierzytelności przez faktora będzie następowało każdorazowo z chwilą powstania tych wierzytelności (zasadniczo tożsamą z datą wystawienia przez Spółka faktury sprzedaży);
   
2. Nabycie wierzytelności przez faktora będzie warunkowe bądź bezwarunkowe, w zależności od skorzystania przez Spółkę z opcji przejęcia przez faktora ryzyka niewypłacalności dłużnika, uzależnionego z kolei od zawarcia przez Spółkę odpowiedniej umowy ubezpieczenia ze wskazanym w umowie faktoringowej ubezpieczycielem. W związku z powyższym:
   - co do zasady faktor nabędzie bezwarunkowo wierzytelności objęte ubezpieczeniem, o wartości mieszczącej się w limicie wskazanym w umowie faktoringowej (faktor przejmie w tym zakresie ryzyko niewypłacalności dłużnika);
   - w przypadku pozostałych wierzytelności, ich nabycie przez faktora będzie miało charakter warunkowy - po upływie określonego okresu od dnia wymagalności, Spółka będzie zobowiązana do zwrotnego odkupu przedmiotowych wierzytelności;
   
3. W zależności od wybranej opcji obsługi faktoringowej, Spółka bądź faktor będzie zobowiązany do podejmowania czynności związanych z dochodzeniem wierzytelności objętych umową factoringową (w szczególności ich monitorowania oraz zlecania windykacji wyspecjalizowanym podmiotom);
4. Z tytułu nabycia wierzytelności faktor będzie uiszczał na rzecz Spółki cenę nabycia, składająca się z:
   - tzw. zaliczki w wysokości określonej procentowo w wartości brutto danej faktury - płatnej przed terminem wymagalności wierzytelności;
   - tzw. funduszu gwarancyjnego w wysokości pozostałej części wartości brutto danej faktury - płatnego po dokonaniu przez dłużnika spłaty całego długu wynikającego z danej wierzytelności;
5. Z tytułu świadczenia usług faktoringu faktorowi będzie przysługiwało wynagrodzenie, składające się z:
   - opłaty wstępnej - uzależnionej od wysokości przyznanego limitu faktoringowego;
   - prowizji operacyjnej - uzależnionej do wartości finansowanych wierzytelności;
   - odsetek z tytułu finansowania - uzależnionych od wartości wypłaconych Spółce środków i ilości dni cyklu rozliczeniowego;
   - innych opłat wynikających z umowy i cennika świadczenia usług przez faktora (przykładowo Spółka zobowiązany będzie do finansowania kosztów przeprowadzania przez faktora określonej ilości audytów swojej sytuacji finansowej w ciągu każdego roku obowiązywania umowy faktoringowej).
   
6. Niezależnie od uiszczania powyższego wynagrodzenia na rzecz faktora, w przypadku skorzystania przez Spółkę z opcji ubezpieczenia wierzytelności, warunkującego ponoszenie przez faktora ryzyka niewypłacalności dłużnika, Spółka będzie ponosiła z tego tytułu dodatkowe koszty (wynagrodzenie ubezpieczyciela), zgodnie z odrębną umową.
   
   

Zbywane faktorowi wierzytelności będą powstawały w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę i będą dokumentowane fakturami VAT. W związku z powyższym, Spółka każdorazowo zarachuje w poczet przychodów należnych (przychodów do opodatkowania) wartość netto wystawianych faktur VAT, stanowiących podstawę wierzytelności zbywanych faktorowi.

W ramach realizacji umowy faktoringowej Spółka uzyska za zbywane wierzytelności środki finansowe w kwocie odpowiadającej ich wartości nominalnej (wartości brutto faktury dokumentującej daną wierzytelność), pomniejszonej o kwotę potrąconych przez faktora prowizji operacyjnych i odsetek.

Spółka rozliczy transakcje zbycia wierzytelności na podstawie umowy faktoringowej dla potrzeb podatku dochodowego i podatku od towarów i usług poprzez zaliczenie wartości netto otrzymanych od faktora (oraz ewentualnie ubezpieczyciela) faktur (względnie innych dokumentów obciążeniowych) w poczet kosztów uzyskania przychodów oraz odliczenie naliczonego VAT z nich wynikającego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w opisanym stanie faktycznym, wyzbycie się wierzytelności w wyniku zawarcia umowy faktoringu powinno skutkować dla Spółki (jako faktoranta) jedynie zaliczeniem w poczet kosztów wartości netto wynagrodzenia faktora (i innych kosztów związanych z zawarciem umowy faktoringowej), bez względu na wartość otrzymanych od faktora w zamian za wierzytelność środków (tj. nawet jeżeli kwota otrzymana od faktora przekracza wartość netto faktury dokumentującej wierzytelność)...
   
2. Czy w opisanym stanie faktycznym nie dojdzie do powstania starty na sprzedaży wierzytelności w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, skutkującego ograniczeniem możliwości zaliczenia do kosztów nabycia usługi factoringowej w poczet kosztów uzyskania przychodów...
   
   

Zdaniem Spółki:

1. Wyzbycie się wierzytelności w wyniku zawarcia umowy faktoringu dla potrzeb rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych u Spółki jako faktoranta generuje jedynie koszty uzyskania przychodów (w wysokości równej zasadniczo wartości netto wynagrodzenia należnego faktorowi, powiększonego o wszelkie inne koszty związane z zawarciem umowy faktoringowej, przykładowo koszty ubezpieczenia wierzytelności objętych umową);
2. Wyzbywanie się wierzytelności w ramach umowy faktoringu nie generuje z kolei przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych;
3. Dla powyższego rozliczenia nie ma znaczenia kwestia, czy wartość otrzymanych od faktora w zamian za wierzytelność środków przekracza wartość netto dokumentującej daną wierzytelność faktury VAT (biorąc pod uwagę, że faktor finansuje Spółce zasadniczo wierzytelność wobec dłużnika, wyrażoną w kwocie brutto faktury).
   
   

Powyższe stanowisko jest uzasadnione następującymi przesłankami:Ze względu na specyficzny charakter umowy faktoringu, stanowi ona jedynie sposób wyegzekwowania środków finansowych, pochodzących z prowadzenia działalności gospodarczej, przed terminem płatności wystawianych faktur. W konsekwencji zbywanie wierzytelności w ramach takiej umowy generuje dla faktoranta jedynie koszty w postaci wynagrodzenia faktora za świadczone przez niego usługi (spełniające co do zasady warunki zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów).

Zbywanie wierzytelności w ramach factoringu powoduje powstanie „straty" w sensie ekonomicznym, wskutek konieczności uiszczenia wynagrodzenia na rzecz faktora za świadczone przez niego usługi. Jednakże straty z tytułu zbycia wierzytelności, pochodzących z prowadzonej przez faktoranta działalności gospodarczej, które jako takie zostaną przed zbyciem zarachowane jako przychód należny, stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. Nie ma przy tym znaczenia fakt, iż zarachowanie wierzytelności w poczet przychodów zostanie dokonane zgodnie z zasadami określonymi w art. 12 ust. 4 pkt 9 powyższej ustawy, tzn. bez należnego podatku od towarów i usług. Bowiem przepis art. 16 ust. 1 pkt 39 literalnie wiąże możliwość zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności jedynie z faktem uprzedniego zarachowania wierzytelności jako przychodu należnego, nie wprowadzając dodatkowego warunku dokonania tegoż zarachowania w jakiejś określonej wartości. Według Spółki nie dojdzie do powstania straty na sprzedaży wierzytelności, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, skutkującego ograniczeniem możliwości zaliczenia kosztów nabycia usługi factoringowej w poczet kosztów uzyskania przychodów.

Powyższą opinię podzielił również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. (I SA/Wr 387/01), w którym stwierdził, że warunek zarachowania wierzytelności jako przychodu należnego jest jedynie warunkiem wstępnym, który jeżeli został spełniony, pozwala na rozpoznanie straty ze sprzedaży wierzytelności, przy czym przy obliczaniu straty jako koszt uzyskania przychodu należy uwzględnić wartość nominalną wierzytelności, a nie jej kwotę netto.

Analogiczne stanowisko do przedstawionego powyżej wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w decyzji (interpretacji indywidualnej) z dnia 17 grudnia 2007 r., sygnatura IBPB3/423-150/07/JD/KAN-915/07, w uzasadnieniu której stwierdził m.in.:

• „W wyniku zawarcia umowy factoringu nastąpi spłata należności za sprzedany towar, które jednak już wcześniej Spółka zaliczy do przychodów Ze względu na wskazane okoliczności, tj. fakt, źe kwota wypłacona przez nabywcę wierzytelności (Faktora) zostanie już wcześniej zaliczona do przychodów Spółki jako przychód należny, w momencie zbycia wierzytelności nie może być ponownie uznana za przychód";
• „Wydatki Spółki w związku z realizacją umowy factoringu (prowizje na rzecz Faktora) będą poniesione w celu uzyskania przychodu, a zatem ich wartość będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w kwocie netto."
  
  

Reasumując, wyzbycie się przez Spółkę wierzytelności na rzecz faktora - w zamian za otrzymanie kwoty wierzytelności w ustalonej wysokości - powinno być dla Spółki obojętne z punktu widzenia przychodowego, jeżeli wierzytelność (wartość netto dokumentującej ją faktury) została uprzednio rozpoznana jako przychód należny. Nie ma przy tym znaczenia, jaka będzie kwota wypłacona Spółce przez faktora, a w szczególności to, czy kwota ta będzie wyższa od wartości netto faktury dokumentującej daną wierzytelność. Efektem podatkowym transakcji factoringu będzie jedynie rozliczenie przez Spółkę kosztów poniesionych na rzecz faktora.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.