INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani Jadwigi P., przedstawione we wniosku z dnia 26 lutego 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 03 marca 2009r.), uzupełnionym w dniu 07 maja 2009r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zasad opodatkowania spadku nabytego tytułem dziedziczenia testamentowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03 marca 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zasad opodatkowania spadku nabytego tytułem dziedziczenia testamentowego.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 27 kwietnia 2009r. Znak: IBPB II/1/436-58/09/MZ wezwano wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 07 maja 2009r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz z dwoma braćmi jest spadkobierczynią po wujku (bracie ich matki), zmarłym w dniu 20 czerwca 2008r. Przedmiotem spadku są środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży domu jednorodzinnego, który był własnością wujka i został przez niego sprzedany w dniu 30 grudnia 2006r. na podstawie aktu notarialnego kupna – sprzedaży. Umowa określa ratalną spłatę należności za dom od momentu sprzedaży do listopada 2010r. Raty były płatne na konto bankowe wujka. Kwota pozostająca na koncie bankowym na dzień jego śmierci, tj. 20 czerwca 2008r., została podzielona między spadkobierców zgodnie z prawomocnym orzeczeniem sądu stwierdzającym nabycie spadku. Nabycie praw majątkowych nastąpiło tytułem dziedziczenia testamentowego. W związku z uzyskanym spadkiem ww. spadkobiercy złożyli w Urzędzie Skarbowym na druku SD-3 zeznanie podatkowe o nabyciu praw majątkowych i zgodnie z decyzją Urzędu z dnia 13 lutego 2009r. zapłacili należny podatek.

W dniu 06 stycznia 2009r. ww. spadkobiercy otrzymali wpłatę rat za drugie półrocze 2008r., a od stycznia 2009r. do listopada 2010r. na ich konta bankowe będą wpływały kolejne miesięczne raty. Znana jest kwota należności kupującego do końca okresu płatności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jakiego rodzaju podatek będą musieli zapłacić spadkobiercy i w jakim terminie (terminach)...

Zdaniem wnioskodawczyni, środki uzyskane od dnia śmierci spadkodawcy do chwili obecnej oraz pozostałe do uzyskania do listopada 2010r. powinny być ujęte w punkcie F.1.9 druku SD-3. Natomiast płatność podatku od spadków i darowizn od uzyskanych praw majątkowych płatnych w ratach powinna następować po upływie roku podatkowego, tzn. podatek za środki otrzymane w roku bieżącym powinien zostać rozliczony w styczniu 2010r., a podatek od kwoty uzyskanej od stycznia do listopada 2010r. – w grudniu 2010r.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W myśl przepisu art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Określenie spadku następuje w drodze zastosowania czterech kryteriów: prawa i obowiązki mają charakter cywilnoprawny, majątkowy, nie są ściśle związane z osobą zmarłego, nie przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy osoby te są spadkobiercami. Przedmiotem spadku mogą być prawa rzeczowe jak również prawa wynikające m.in. z umów czy też zobowiązań.

W myśl art. 924 Kodeksu spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem podlegającym przepisom prawa spadkowego. Natomiast spadek nabywa się na podstawie ustawy lub z testamentu (art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego). Dziedziczenie testamentowe polega na tym, że spadkobiercą staje się osoba lub osoby wskazane w testamencie, które przejmują prawa i obowiązki zmarłego (spadek).

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli jednak nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia (art. 6 ust. 4 ww. ustawy) i ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ww. ustawy).

Stosownie do regulacji zawartych w art. 12 ww. ustawy, jeżeli przedmiotem nabycia jest prawo majątkowe polegające na obowiązku świadczeń powtarzających się na rzecz nabywcy, a wartość tego prawa nie może być ustalona w chwili powstania obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania ustala się w miarę wykonywania tych świadczeń. Naczelnik urzędu skarbowego może jednak za zgodą podatnika przyjąć za podstawę opodatkowania prawdopodobną wartość świadczeń powtarzających się za cały czas trwania obowiązku tych świadczeń.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, podstawę opodatkowania, stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru. Pod pojęciem długów ciężarów rozumieć należy całość obowiązków majątkowych zmarłego przechodzących na spadkobiercę.

Zgodnie z art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnik tego podatku jest obowiązany złożyć w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe (SD-3) o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych wg ustalonego wzoru, o którym mówi rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2006r. w sprawie zeznań podatkowych składanych przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 139, poz. 988 ze zm.). Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Zgodnie z § 4 ust. 1 i ust. 2 ww. rozporządzenia w przypadku nabycia udziałów we współwłasności rzeczy lub w prawie majątkowym przez kilku podatników, mogą oni złożyć wspólne zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych. W tym przypadku zeznanie podatkowe składa się wraz z informacją o pozostałych podatnikach (SD-3/A), zgodnie ze wzorem określonym w załączniku do rozporządzenia.

W myśl art. 14 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczany jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy do II grupy podatkowej zalicza się: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że przedmiotem spadku po zmarłym wujku wnioskodawczyni są środki pieniężne zgromadzone na koncie spadkodawcy uzyskane ze sprzedaży przez niego domu jednorodzinnego oraz prawo do należności z tytułu rat spłacanych przez nabywcę ww. domu. Kwota należności, jaką nabywca jest zobowiązany uiścić do końca okresu płatności (do listopada 2010r.) jest znana.

Zdaniem wnioskodawczyni, środki uzyskane od dnia śmierci spadkodawcy do chwili obecnej oraz pozostałe do uzyskania do listopada 2010r. powinny być ujęte w punkcie F.1.9 zeznania podatkowego SD-3. Natomiast płatność podatku od spadków i darowizn od uzyskanych praw majątkowych płatnych w ratach powinna następować po upływie roku podatkowego, tzn. podatek za środki otrzymane w roku bieżącym powinien zostać rozliczony w styczniu 2010r., a podatek od kwoty uzyskanej od stycznia do listopada 2010r. – w grudniu 2010r.

Jak wynika ze stanu faktycznego, wnioskodawczyni w drodze spadku nabyła po wujku prawo do części środków pieniężnych, zgromadzonych na koncie spadkodawcy, uzyskanych przez spadkodawcę z tytułu sprzedaży nieruchomości oraz prawo majątkowe w postaci wierzytelności wynikającej z zawartej przez spadkodawcę umowy sprzedaży domu jednorodzinnego (roszczenia o wypłatę należnych rat). Wartość tego prawa, jak wynika z wniosku jest znana, a zatem jest ustalona na dzień powstania obowiązku podatkowego. Spadkobiercy – w tym wnioskodawczyni – posiadają bowiem wiedzę o wysokości należności, jaką nabywca opisanej nieruchomości jest zobowiązany uiścić na podstawie zawartej ze spadkodawcą umowy sprzedaży. Tym samym na moment powstania obowiązku podatkowego znana jest wartość masy spadkowej.

Z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie znana jest łączna wartość prawa majątkowego składającego się na przedmiot spadku, wartość ta jest zatem możliwa do ustalenia w chwili powstania obowiązku podatkowego. Za datę powstania tego obowiązku, zgodnie z art. 6 ust. 4 ww. ustawy, należy przyjąć dzień uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Łączna wartość przedmiotu spadku z dnia powstania obowiązku podatkowego stanowi podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn i podatek jest naliczany od tej wartości. Ustaloną, łączną wartość prawa majątkowego, będącego przedmiotem spadku należy ująć w zeznaniu podatkowym SD-3, w części F.1.9. Dla celów podatkowych nie ma w tym przypadku znaczenia, iż faktycznie nastąpi kilkakrotne przyjęcie przez wnioskodawczynię poszczególnych części tego samego spadku, które będzie odbywało się w określonych przedziałach czasowych, wraz z wpływem na konto wnioskodawczyni kolejnych rat wierzytelności pieniężnych.

W przypadku złożenia zeznania podatkowego (SD-3) o nabyciu praw majątkowych, nie wskazującego łącznej wartości praw majątkowych nabytych w drodze spadku i uiszczenia podatku od spadków i darowizn w wysokości naliczonej od niepełnej wartości tego spadku, należy złożyć korektę zeznania podatkowego naczelnikowi urzędu skarbowego, któremu to zeznanie wcześniej złożono. Złożenie korekty zeznania stanowi przesłankę do wznowienia przez organ podatkowy postępowania i do ponownego ustalenia podatku od spadków i darowizn.

Odnosząc się do stanowiska wnioskodawczyni, iż płatność podatku od spadków i darowizn od uzyskanych praw majątkowych płatnych w ratach powinna następować po upływie roku podatkowego, stwierdza się, że data powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn wyznacza jedynie obowiązek i początek terminu do złożenia zeznania podatkowego. Natomiast zobowiązanie podatkowe powstaje dopiero z chwilą doręczenia decyzji naczelnika urzędu skarbowego, wydanej na podstawie art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej i ustalającej wysokość podatku od spadków i darowizn. Termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia doręczenia tej decyzji.

W przypadku wznowienia postępowania naczelnik urzędu skarbowego wydaje nową decyzję, w której ustala na nowo właściwą kwotę podatku. Termin płatności podatku określonego w nowej decyzji również wynosi 14 dni od dnia doręczenia tej decyzji.

Wobec tego, stanowiska wnioskodawczyni, mimo należytego stwierdzenia, że w przedstawionym stanie faktycznym powstaje zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn nie można było w całości uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla wnioskodawczyni. Stosownie do powyższego obydwaj bracia wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną winni wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowną opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.