INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm. ) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP w dniu 23 grudnia 2008 r.) uzupełnionym w dniu 20 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m. in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy do odsetek wypłacanych do Banku w ramach umowy cash poolingu znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 3 pkt e) Umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (pytanie oznaczone we wniosku Nr 4) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2008 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m. in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy do odsetek wypłacanych do Banku w ramach umowy cash poolingu znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 3 pkt e) Umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z dnia 05 lutego 2009 r. wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienie wniosku wpłynęło do tut. BKIP w dniu 20 lutego 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka planuje uruchomienie systemu cash pooling (w ramach usługi d.-CashSweep), oferowanego przez Bank z siedzibą w Niemczech (dalej Bank DE). W systemie uczestniczyć będzie również Bank (dalej Bank PL) z siedzibą w Polsce. Celem uruchomienia systemu jest kompleksowe zarządzanie płynnością finansową co wpłynie w znaczący sposób na optymalizację przepływu środków finansowych spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej („Grupa’”). Na rzecz Spółki oraz innych podmiotów wchodzących w skład Grupy usługodawcy świadczyć będą usługi w zakresie centralizacji, kontroli a także administrowania środkami finansowymi.

Usługi te opierać się będą w głównej mierze na następujących założeniach:

• Spółka otworzy rachunek w Banku PL oraz w Banku DE,
• zagraniczne spółki z Grupy otworzą również rachunki w Banku DE,
• w ramach umowy cash poolingu jedna ze spółek wchodzących w skład Grupy będzie reprezentować całą Grupę wobec Banku DE (dalej: "Agent", "Pool leader");
• Bank DE prowadzić będzie na rzecz Agenta rachunek docelowy, na którym konsolidowane będą środki finansowe z rachunku Spółki oraz z rachunków spółek wchodzących w skład Grupy, uczestniczących w przedmiotowym cash poolingu,
• Bank DE pobierać będzie od spółek uczestniczących w cash poolingu, w tym od Spółki, wynagrodzenie zgodnie z umową.
  
  

Dokonywane w ramach konsolidacji transfery oparte będą na przyznanych spółkom liniach technicznych (intraday limit), w ramach których ich rachunki będą mogły być debetowane. Debet ten będzie spłacany przed końcem danego dnia w ramach konsolidacji transgranicznej.

Jeżeli na koniec dnia roboczego rachunek uczestnika systemu wykazywać będzie saldo dodatnie, dokonany zostanie transfer na rachunek tej spółki w Banku DE. Następnie środki te będą transferowane na rachunek docelowy Agenta. Jeżeli natomiast na rachunku uczestnika systemu w Banku DE na koniec dnia roboczego widoczne będzie saldo ujemne (spółka będzie de facto dłużnikiem banku), dokonany zostanie transfer z rachunku docelowego Agenta na rachunek tej spółki w Banku DE. Zatem, w obu wyżej opisanych sytuacjach salda na krajowym rachunku uczestnika oraz rachunku w Banku DE równe będą zeru. W ramach usługi cash poolingu transfery dokonywane będą jedynie pomiędzy krajowymi rachunkami spółek, ich rachunkami w Banku DE oraz pomiędzy rachunkami spółek w Banku DE i rachunkiem docelowym Agenta. Żaden transfer nie będzie dokonywany bezpośrednio pomiędzy krajowymi rachunkami spółek z Grupy ani ich rachunkami w Banku DE. Wszystkie transfery w ramach systemu dokonywane będą przez Bank automatycznie, bez konieczności składania dodatkowych dyspozycji.

Środki transferowane na rachunki wykazujące saldo ujemne będą podlegały oprocentowaniu. Po zakończeniu miesiąca (lub innego okresu rozliczeniowego) Bank dostarczy Spółce (oraz innym podmiotom uczestniczącym w systemie) dane dotyczące dokonanych przepływów w ramach struktury, a także informacje na temat należnych odsetek.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy do odsetek wypłacanych do Banku DE znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 3 pkt e) Umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku...

(pytanie oznaczone we wniosku Nr 4)

Zdaniem Spółki w stosunku do odsetek wypłacanych w ramach systemu pomiędzy spółkami uczestniczącymi znajdzie zastosowanie art. 11 ust. 3 pkt e) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, na podstawie którego odsetki będą podlegały opodatkowaniu jedynie w kraju, w którym odbiorca odsetek będzie miał siedzibę (w przypadku Wnioskodawcy - pod warunkiem posiadania przez nią certyfikatu rezydencji odbiorcy odsetek).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Polski przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o pdop przychodów z odsetek - ustala się w wysokości 20% przychodów. Powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 20 ust. 2 ustawy o pdop).

Na podstawie art. 11 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, odsetki, które powstają w jednym państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim państwie. Zgodnie z art. 11 ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, takie odsetki mogą być także opodatkowane w państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek. Właściwe organy państw rozstrzygną w drodze wzajemnego porozumienia sposób stosowania tego ograniczenia.

Jednakże, zgodnie z art. 11 ust. 3 pkt e) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, bez względu na postanowienia ust. 2 art. 11 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, odsetki, o których mowa w ust. 1 art. 11 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

Powyższe postanowienia nie mają zastosowania, jeżeli osoba uprawniona do odsetek, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym państwie, prowadzi w drugim państwie, w którym powstają odsetki, działalność gospodarczą poprzez zakład tam położony, bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona i jeżeli wierzytelność, z tytułu której płacone są odsetki, jest faktycznie związana z takim zakładem lub stałą placówką (art. 11 ust. 5 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania).

Przepis ten nie dotyczy sytuacji Spółki. Do sytuacji Spółki nie będą miały również zastosowania art. 11 ust. 6 i ust. 7 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jak również postanowienia Protokołu do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w odniesieniu do art. 11 tej umowy.

W ramach usługi oferowanej w ramach d.-CashSweep, spółki, jako uczestnicy systemu "cash pooling" będą mogły zadłużać się w Banku w formie tzw. kredytu dziennego. Kredyt dzienny będzie stanowił formę krótkoterminowego finansowania udzielanego przez Bank uczestnikom systemu. Będzie to forma kredytu w rachunku bieżącym, który zostanie udzielany od rana i będzie musiał zostać całkowicie spłacony przed końcem tego samego dnia. Bank będzie upoważniony do wykorzystania dostępnych środków dowolnego uczestnika systemu do spłaty zadłużenia niespłaconego przez innego uczestnika. Dlatego też, biorąc pod uwagę powyższe, w d.-CashSweep podmiotem udzielającym kredytu będzie wyłącznie Bank DE.

Pomimo, iż w analizowanym stanie faktycznym ww. kredyt spłacany będzie przez inne spółki uczestniczące w systemie, a w konsekwencji to one, nie zaś Bank DE będą podmiotami otrzymującymi odsetki, nie dojdzie do zmiany treści wierzytelności. Udzielenie przez bank kredytu dziennego w rachunku bieżącym jest warunkiem funkcjonowania systemu cash pooling, zapewniającym uczestniczącym w nim spółkom zdolność płatniczą. Zatem odsetki wypłacane będą w związku z pożyczką udzieloną przez bank.

Podsumowując, w związku z tym, iż jak wskazano powyżej, pomimo zmiany wierzyciela pożyczka nie zmieni charakteru pożyczki udzielanej przez bank, zdaniem Spółki w przypadku gdy osobami uprawnionymi do odsetek będą spółki posiadające siedzibę w Polsce lub Niemczech, zgodnie z art. 11 ust. 3 pkt e) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania odsetki podlegać będą opodatkowaniu tylko w tym państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę (w przypadku Wnioskodawcy - pod warunkiem posiadania przez nią certyfikatu rezydencji odbiorcy odsetek).

W przypadku przyjęcia stanowiska o konieczności poboru podatku u źródła Spółka prosi o udzielenie informacji, którą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania powinna przyjąć dla ustalenia wysokości podatku (tj. umowę z państwem gdzie siedzibę będzie miał Agent, czy centrala Banku DE).

W związku z powyższym Spółka zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że zaprezentowane powyżej stanowisko i rozumienie treści przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jest prawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm. określanej w dalszej części „ustawa o pdop”) podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, (podatnicy podlegający ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu) przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), ustala się w wysokości 20% przychodów.

Należy również zauważyć, iż zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 254, poz. 2533) podatek dochodowy od przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 21 ust. 3 pkt 2 tej ustawy, ustala się w wysokości:

1. 10 % przychodów - od dnia 1 lipca 2005 r. do dnia 30 czerwca 2009 r.,
2. 5 % przychodów - od dnia 1 lipca 2009 r. do dnia 30 czerwca 2013 r.

-jeżeli spełnione są łącznie warunki określone w art. 21 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przepisy art. 21 ust. 1 ustawy o pdop, stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 21 ust. 2 cyt. ustawy).

Stosownie natomiast do art. 26 ust. 1 ustawy o pdop, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 i ust. 2 Umowy zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90), odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie. Jednakże, takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek. Właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną w drodze wzajemnego porozumienia, sposób stosowania tego ograniczenia.

W myśl art. 11 ust. 3 lit. e) ww. Umowy, bez względu na postanowienia ustępu 2 niniejszego artykułu, odsetki, o których mowa w ustępie 1, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane z związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

Jednocześnie art. 11 ust. 4 tej Umowy definiuje, jakiego rodzaju dochody należy uznać za odsetki. Zgodnie z tym przepisem, określenie „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką lub prawem do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek rządowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi pożyczkami, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu niniejszego artykułu.

Postanowienia ustępów 1, 2 i 3 niniejszego artykułu nie mają zastosowania, jeżeli osoba uprawniona do odsetek, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie prowadzi w drugim Państwie, w którym powstają odsetki, działalność poprzez zakład tam położony, bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stała placówkę, która jest w nim położona i jeżeli wierzytelność, z tytułu której płacone są odsetki, jest faktycznie związana z takim zakładem lub stała placówką. W takim przypadku stosuje się postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

Należy przy tym zwrócić uwagę na treść Modelowej Konwencji OECD, stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak również brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Zauważyć należy, iż zarówno Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, niemniej stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Z Komentarza do Konwencji Modelowej OECD wynika, iż postanowienia umów (konwencji) o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie dotyczącym odsetek mają zastosowanie jedynie w przypadku, gdy to podmiot uzyskujący odsetki posiada status rzeczywistego odbiorcy („beneficial owner”), czyli jest podmiotem, którego prawo do dysponowania otrzymaną płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru. Co do zasady, w sytuacji, gdy płatność dokonywana jest na rzecz pośrednika będącego rezydentem określonego państwa, który następnie przekazuje tę płatność ostatecznemu odbiorcy, państwo w którym powstaje dana płatność nie jest zobowiązane do zastosowania wobec tego pośrednika postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Sam fakt bycia rezydentem określonego państwa i otrzymania płatności nie jest bowiem wystarczającym warunkiem do skorzystania z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sytuacji, gdy prawo do dysponowania dochodem ma ograniczony charakter. Oznacza to, iż postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania mają zastosowanie w odniesieniu do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek.

Cash pooling jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. Agenta, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy, zapewnia wszystkim uczestnikom systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe. Uczestnicy porozumienia nie wiedzą, czyje środki zostały im przekazane na pokrycie niespłaconego zadłużenia, bowiem wszelkie przepływy koordynowane są przez Agenta. Niezależnie od tego, czy podmiotem zarządzającym systemem jest bank, czy wybrana spółka z grupy, realizuje on jedynie funkcję pośrednika, tzn. nie jest ostatecznym właścicielem odsetek, do których prawo przysługuje spółkom przekazującym nadwyżkę.

Z analizy sprawy nie wynika, iż właścicielem odsetek stanie się Bank, podmiotami otrzymującymi odsetki będą inne spółki uczestniczące w systemie cash poolingu. Sam fakt fizycznego przepływu środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem uczestnika umowy cash poolingu i rachunkiem Banku nie powoduje, iż Bank staje się osobą uprawnioną do otrzymania odsetek.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż przepisy ww. Umowy znajdą zastosowanie jedynie w odniesieniu do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek. Z opisanego zdarzenia przyszłego nie wynika, iż właścicielem odsetek będzie Bank. Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż w przedmiotowej sprawie, zastosowanie znajdzie art. 11 ust. 3 pkt e) ww. Umowy.

W świetle powyższych przepisów, odsetki, wypłacone nierezydentom powinny zostać opodatkowane podatkiem „ u źródła” zgodnie z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych z państwami w których posiadają siedzibę poszczególni uczestnicy umowy cash poolingu.

Mając na względzie powyższe stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-512 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.