INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2008r. (data wpływu 30 października 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 grudnia 2008r. (data wpływu 18 grudnia 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów materiałów i usług na potrzeby projektu „Inicjatywy Technologicznej I” pod nazwą „Modułowa szlifierka ścierno - elektroerozyjna do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD” – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów materiałów i usług na potrzeby projektu „Inicjatywy Technologicznej I” pod nazwą „Modułowa szlifierka ścierno - elektroerozyjna do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD”. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 grudnia 2008r. (data wpływu 18 grudnia 2008r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP4/443-34/08/AZ z dnia 5 grudnia 2008r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca realizuje projekt badawczy „Inicjatywy Technologicznej I” pod nazwą „Modułowa szlifierka ścierno - elektroerozyjna do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD”. Projekt jest realizowany w ramach przedsięwzięcia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Inicjatywa Technologiczna I” (przyznany zgodnie z ustawą o zasadach finansowania nauki).

Projekt obejmuje najpierw realizację fazy badawczej (zwanej dalej Fazą A) – przeprowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, która jest realizowana w latach 2008-2010. W przypadku pozytywnego wyniku „Fazy A” będzie realizowane przedsięwzięcie innowacyjne prowadzone z wykorzystywaniem wyników badań naukowych i prac rozwojowych (fazy przygotowawczej do wdrożenia, zwanej dalej „Fazą B”) - tj. przeprowadzenie prac, których celem jest przygotowanie wyników „Fazy A” do wdrożenia. Faza ta będzie realizowana w roku 2011. Instytut we wniosku przedstawił list od przedsiębiorcy wyrażającego zamiar wdrożenia wyników projektu badawczego.

Instytut jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Projekt nie jest realizowany na rzecz osoby trzeciej (zamawiającego). Dysponentem praw do wykorzystywania efektów prac badawczych pozostanie instytut w części w jakiej realizuje te prace. Stroną finansującą projekt jest Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (poprzez Narodowe Centrum Badan i Rozwoju).

W wyniku realizacji fazy badawczej projektu (Fazy A) Wnioskodawca nie będzie uzyskiwał żadnych przychodów z tytułu realizacji ww. projektu.

Efekty projektu po pozytywnym zakończeniu Fazy „A” lub „B” powinny zostać wdrożone do jednego lub kilku przedsiębiorstw na zasadach odpłatnej sprzedaży patentu lub licencji temu lub tym przedsiębiorstwom.

Na dzień dzisiejszy trudno jest jednoznacznie określić, czy instytut w wyniku wdrożenia projektu badawczego (Fazy B) będzie osiągał przychody. Zakłada się jednak, że efekty projektu winny być sprzedane w formie patentu lub licencji, a więc instytut powinien uzyskać przychód opodatkowany podatkiem VAT. Decyzja o realizacji Fazy „B” zapadnie dopiero w przypadku pozytywnego zakończenia Fazy „A”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może dokonywać odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów materiałów i usług na potrzeby projektu w „Fazie A” i „Fazie B” opisanego projektu „Inicjatywy Technologicznej”...

Zdaniem Wnioskodawcy, projekt będzie służył działalności niepodlegającej VAT (badania naukowe służące rozwojowi nauki finansowane dotacją Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego). W związku z powyższym, Wnioskodawca na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych, nie ma możliwości odzyskania (odliczenia) kwoty podatku naliczonego od zakupów materiałów i usług wykorzystywanych w realizacji projektu (zarówno w „Fazie A” jak i w „Fazie B”).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

W myśl postanowień art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powyższego, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa ETS wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. ETS zwracał uwagę, iż właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem. W myśl tych przepisów przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Podstawowe znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

1. powszechność opodatkowania,
2. faktyczne opodatkowanie konsumpcji,
3. stosowanie podatku od wartości dodanej na wszystkich etapach obrotu towarami i usługami.
   
   

Realizację powyższych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cyt. wyżej art. 5, 7 i 8 ustawy o VAT, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika ponadto, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Przykładowo zlecenie wykonania analizy opłacalności inwestycji, która w rezultacie nigdy faktycznie nie została zrealizowana, powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej opodatkowanej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że, Wnioskodawca realizuje projekt badawczy „Inicjatywy Technologicznej I” pod nazwą „Modułowa szlifierka ścierno - elektroerozyjna do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD”. Projekt jest realizowany w ramach przedsięwzięcia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Inicjatywa Technologiczna I” (przyznany zgodnie z ustawą o zasadach finansowania nauki).

Projekt obejmuje najpierw realizację fazy badawczej (zwanej dalej Fazą A) – przeprowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, która jest realizowana w latach 2008-2010. W przypadku pozytywnego wyniku „Fazy A” będzie realizowane przedsięwzięcie innowacyjne prowadzone z wykorzystywaniem wyników badań naukowych i prac rozwojowych (fazy przygotowawczej do wdrożenia, zwanej dalej „Fazą B”) - tj. przeprowadzenie prac, których celem jest przygotowanie wyników „Fazy A” do wdrożenia. Faza ta będzie realizowana w roku 2011. Instytut we wniosku przedstawił list od przedsiębiorcy wyrażającego zamiar wdrożenia wyników projektu badawczego.

Instytut jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Projekt nie jest realizowany na rzecz osoby trzeciej (zamawiającego). Dysponentem praw do wykorzystywania efektów prac badawczych pozostanie instytut w części w jakiej realizuje te prace. Stroną finansującą projekt jest Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (poprzez Narodowe Centrum Badan i Rozwoju).

W wyniku realizacji fazy badawczej projektu (Fazy A) Wnioskodawca nie będzie uzyskiwał żadnych przychodów z tytułu realizacji ww. projektu.

Efekty projektu po pozytywnym zakończeniu Fazy „A” lub „B” powinny zostać wdrożone do jednego lub kilku przedsiębiorstw na zasadach odpłatnej sprzedaży patentu lub licencji temu lub tym przedsiębiorstwom.

Na dzień dzisiejszy trudno jest jednoznacznie określić, czy instytut w wyniku wdrożenia projektu badawczego (Fazy B) będzie osiągał przychody. Zakłada się jednak, że efekty projektu winny być sprzedane w formie patentu lub licencji, a więc instytut powinien uzyskać przychód opodatkowany podatkiem VAT. Decyzja o realizacji Fazy „B” zapadnie dopiero w przypadku pozytywnego zakończenia Fazy „A”.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż zamiarem przedsięwzięcia jest stworzenie konkretnego urządzenia, modułowej szlifierki ścierno - elektroerozyjnej do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD. Celem zaś skonstruowania tego urządzenia jest jego wdrożenie do przemysłu. Jak wskazuje wnioskodawca efekty projektu po pozytywnym zakończeniu Fazy „A” lub „B” powinny zostać wdrożone do jednego lub kilku przedsiębiorstw na zasadach odpłatnej sprzedaży patentu lub licencji temu lub tym przedsiębiorstwom.

Na dzień dzisiejszy, Wnioskodawca zakłada, że efekty projektu winny być sprzedane w formie patentu lub licencji, a więc instytut powinien uzyskać przychód opodatkowany podatkiem VAT. Decyzja o realizacji Fazy „B” zapadnie dopiero w przypadku pozytywnego zakończenia Fazy „A”.

Z treści wniosku wynika ponadto, iż już na dzień dzisiejszy istnieje potencjalny nabywca efektów projektu - przedsiębiorca wyrażający zamiar wdrożenia wyników projektu badawczego.

Wszystkie przedstawione okoliczności wskazują, iż zamiarem Wnioskodawcy jest wdrożenie przemysłowe wytworzonego w wyniku projektu badawczego urządzenia.

Niewątpliwie sprzedaż wytworzonych produktów w wyniku wdrożenia przemysłowego projektu oraz sprzedaż patentu lub licencji przedsiębiorstwom będzie czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, o których mowa w cytowanym na wstępie art. 5 ust 1 ustawy o VAT.

Jak wynika z treści wniosku, na dzień dzisiejszy nie można przewidzieć czy Wnioskodawca w wyniku wdrożenia projektu badawczego będzie osiągał przychody, bowiem nie wiadomo czy faza badawcza da pozytywny wynik.

Nie mniej jak wskazano powyżej, dla określenia prawa do odliczenia, istotny jest zamiar z jakim dokonywany jest zakup towaru lub usługi w momencie nabycia, a w przedmiotowej sprawie projekt realizowany jest z założeniem, że jego efekty powinny zostać wdrożone do jednego lub kilku przedsiębiorstw na zasadach odpłatnej sprzedaży patentu lub licencji.

Oczywistym jest, iż w wyniku, realizacji fazy badawczej projektu (Fazy A) Wnioskodawca nie będzie uzyskiwał żadnych przychodów, jednakże fazy tej nie można rozpatrywać odrębnie, gdyż powodzenie całego projektu uzależnione jest właśnie od pozytywnego zakończenia tej fazy. Zatem wszystkie wydatki ponoszone od początku realizacji projektu związane są z przewidywanym skonstruowaniem i wdrożeniem do przemysłu modułowej szlifierki ścierno - elektroerozyjnej do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD.

Nie można więc zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż projekt nie będzie służył działalności opodatkowanej, bo założeniem projektu jest jego wdrożenie przemysłowe. Należy podkreślić, iż nie jest to projekt, którego wyniki służą wyłącznie celom naukowym, a efekty nie są skierowane do konkretnego odbiorcy. Wyniki przedmiotowego projektu nie zmierzają wyłącznie do podniesienia poziomu wiedzy lecz mają przede wszystkim znaczenie praktyczne i przeznaczone są dla konkretnych odbiorców. Nie ma więc w tej sytuacji znaczenia źródło finansowania przedmiotowego projektu, lecz założenie wykorzystania jego wyników do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Należy również wskazać, iż bez względu na fakt, czy realizacja projektu odniesie zamierzony skutek, to w momencie nabycia towarów i usług zachowana pozostanie pierwotna intencja ich nabycia – zostały one nabyte celem wykonywania czynności opodatkowanych. Jeżeli nawet Wnioskodawca z tytułu realizacji projektu nie osiągnie żadnych przychodów z powodów obiektywnych tzn. faza badawcza nie zakończy się pozytywnym wynikiem, to czynność opodatkowana nie wystąpi nie dlatego, że Wnioskodawca świadomie zmienił pierwotne przeznaczenie nabytych towarów i usług, lecz dlatego że wskutek niezależnych od niego czynników, wykorzystanie ich do czynności opodatkowanych stało się niemożliwe.

W konsekwencji z uwagi na spełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem w przyszłości czynności opodatkowanych (tj. sprzedaż patentu lub licencji), Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zarówno fazy badawczej „Fazy A” oraz fazy przygotowawczej do wdrożenia „Fazy B” projektu „Inicjatywy Technologicznej I” pod nazwą „Modułowa szlifierka ścierno - elektroerozyjna do narzędzi skrawających z polikrystalicznego diamentu PCD”.

Tym samym w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, będzie w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik będzie miał prawo do zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika według zasad określonych w art. 87 ust. 2-6 ustawy o VAT.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Z uwagi na fakt, że wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego interpretacja została udzielona w oparciu o przepisy obowiązujące do dnia 30 listopada 2008r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.