INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością , przedstawione we wniosku z dnia 24 kwietnia 2009 r. (data wpływu 5 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z nieodpłatnym umorzeniem udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej:

• podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z nieodpłatnym umorzeniem udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi,

• podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku pobrania, naliczenia i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od dochodów uzyskanych z tytułu umorzenia udziałów w spółce za wynagrodzeniem u wspólników będących osobami fizycznymi

• podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie płatnika w związku z opodatkowaniem przychodu ze zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nabytych w drodze spadku lub darowizny w celu ich umorzenia,

• podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia.
  
  

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

Wspólnikami spółki są wyłącznie osoby fizyczne. Spółka planuje dokonanie zmian w umowie spółki dopuszczających możliwość przeprowadzenia umorzenia udziałów. Zamiarem spółki jest dopuszczenie możliwości przeprowadzenia umorzenia dobrowolnego, jak i dodanie zapisu umożliwiającego przeprowadzenie umorzenia przymusowego automatycznego w przypadku zgłoszenia zamiaru zbycia przez wspólnika udziałów, jeżeli Zgromadzenie Wspólników nie wyrazi zgody na zbycie przez niego udziałów.

W przyszłości może zatem dojść do umorzenia takich udziałów - dobrowolnego, bądź przymusowego automatycznego.

Umorzenie udziałów należących do wspólników może zostać przeprowadzone w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tym przepisem, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Spółka zakłada, iż w celu przeprowadzenia dobrowolnego umorzenia udziałów wspólnik złoży wobec spółki oświadczenie, w którym wyrazi wolę i zgodę na nabycie swoich udziałów przez spółkę w celu umorzenia bez wynagrodzenia. W takim wypadku wspólnik zawrze ze spółką umowę nabycia przez spółkę posiadanych przez niego udziałów. W umowie zastrzeże się, że celem nabycia jest umorzenie udziałów z czystego zysku bez wynagrodzenia, na co umarzany wspólnik wyraża zgodę.

W przyszłości może także wystąpić sytuacja automatycznego przymusowego umorzenia udziałów. Zgodnie z planowanym zapisem umowy spółki, automatyczne przymusowe umorzenie udziałów może nastąpić przykładowo w przypadku zgłoszenia przez wspólnika zamiaru zbycia udziałów osobie spoza kręgu wspólników i nieudzielenia przez Zgromadzenie Wspólników zgody na takie zbycie. W takim wypadku może zaistnieć sytuacja, w której zarząd spółki uchwałą stwierdzi automatyczne umorzenie wszystkich udziałów udziałowca z czystego zysku za wynagrodzeniem w wysokości wskazanej w umowie spółki i zdecyduje o wypłacie wynagrodzenia za umorzone udziały w kwocie X.

Może zaistnieć sytuacja, w której wspólnik, którego udziały byłyby umarzane w drodze umorzenia przymusowego automatycznego nabył te udziały wcześniej w drodze spadku lub darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

1. Czy w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia u wspólników, których udziały są umarzane dochodzi do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Konsekwentnie, czy na spółce spoczywa obowiązek poboru i odprowadzenia stosownego podatku dochodowego od osób fizycznych...
2. Czy w związku z automatycznym przymusowym umorzeniem udziałów za wynagrodzeniem u wspólników, których udziały są umarzane dochodzi do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W jak sposób ustalić należy ten dochód... Konsekwentnie, czy na spółce spoczywa obowiązek poboru i odprowadzenia stosownego podatku dochodowego od osób fizycznych...
3. W jaki sposób należy ustalić koszt uzyskania przychodów w przypadku przymusowego umorzenia udziałów otrzymanych w drodze spadku lub darowizny... Czy jeżeli wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów spółki nabytych w drodze spadku lub darowizny będzie równe lub mniejsze od wartości rynkowej udziałów spółki z dnia nabycia darowizny, to spółka będzie miała obowiązek poboru tego podatku...

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pierwsze z wyżej przedstawionych pytań, natomiast w zakresie odpowiedzi na drugie oraz trzecie pytanie w dniu 29 lipca2009 r. wydano interpretacje indywidualne o numerach nr ILPB2/415-475/09-3/JK oraz ILPB2/415-475/09-4/JK.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – stosownie do art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa z 26 lipca 1991 r., t. j. Dz. U. z 3 marca 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm., dalej: PDOFU) dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Dochód z umorzenia udziałów jest zatem na gruncie przepisów PDOFU opodatkowany na zasadach przewidzianych dla dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych.

Opodatkowaniu podlega przy tym dochód faktycznie uzyskany przez podatnika.

W opinii Zainteresowanej spółki literalna wykładnia wskazanego przepisu prowadzi do wniosku, iż na gruncie powołanego przepisu PDOFU w sytuacji, gdy w wyniku umorzenia w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych nie jest wypłacane wynagrodzenie na rzecz wspólnika, którego udziały są umarzane, po stronie tego wspólnika nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podatnik nie otrzymuje bowiem w związku z umorzeniem wynagrodzenia, zgodnie zaś z powołanym przepisem PDOFU, w przypadku umorzenia udziałów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód faktycznie uzyskany. Brak wystąpienia dochodu po stronie wspólnika będącego osobą fizyczną oznacza zaś, że po stronie spółki nie wystąpi obowiązek poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazuje, iż stanowisko to znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych.

Przykładowo pogląd taki wyrażony został w interpretacji ILPB1/415-1006/08-2/AMN z 20 lutego 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z upoważnienia Ministra Finansów.

Zainteresowana spółka podkreśla, że w omawianej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 19 PDOFU, przyznający prawo organom podatkowym do szacowania dochodu podatnika. Zgodnie z tym przepisem, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Omawiany przepis ma zastosowanie nie tylko do określania wysokości dochodu w przypadku zbycia rzeczy i praw majątkowych, o których mowa jest w art. 10 ust. 1 pkt 8 PDOFU. Zgodnie z art. 17 ust. 2 PDOFU, przepis ten ma także zastosowanie w przypadku opodatkowania określonych przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 2 PDOFU, przepis ten ma także zastosowanie w przypadku opodatkowania określonych przychodów z kapitałów pieniężnych. Przepis ten stanowi, iż zasady określania dochodów zawarte w art. 19 PDOFU, znajdują zastosowanie do opodatkowania następujących przychodów z kapitałów pieniężnych:

• dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni, w tym również podział majątku likwidowanej spółki,

• należnych, choćby nie zostały faktycznie uzyskane przychodów z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach,

• przychodów z odpłatnego zbycia praw poboru,

• przychodów w związku z wniesieniem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej,

• przychodów z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych.
  
  

Dochody z tytułu zbycia udziałów celem ich umorzenia są przy tym, w świetle art. 17 PDOFU traktowane jako dochody z udziałów w zyskach osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 PDOFU).

Wskazany art. 17 ust. 2 PDOFU, określając kategorie dochodów, do których zastosowanie znajduje art. 19 PDOFU, nie wymienia przy tym dochodów z tytułu zbycia udziałów celem ich umorzenia. Przepis 17 ust. 2 PDOFU, odwołuje się wyłącznie do jednego rodzaju dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, a mianowicie do przychodów z majątku likwidowanej spółki (o których mowa w art. 17 ust 1 ust. pkt 4 lit. c PDOFU). Przepis art. 17 ust. 2 odnosi się także do należnych, choćby nie zostały uzyskane przychodów z tytułu zbycia udziałów oraz papierów wartościowych. W przypadku dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia nie wystąpi natomiast „przychód należny".

Na gruncie przepisów PDOFU właściwe jest w ocenie spółki stanowisko, zgodnie z którym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje możliwości szacowania dochodów w przypadku zbycia udziałów spółce bez wynagrodzenia celem ich umorzenia.

Stanowisko to potwierdza także wskazana powyżej interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 lutego 2009 r., ILPB1/415-1006/08-2/AMN, jak i interpretacja tegoż Dyrektora z dnia 18 grudnia 2008 r., ILPB1/415-777/08-4/AMN.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, iż art. 19 PDOFU, określając zasady szacowania dochodu, odwołuje się do ceny. W przypadku zaś umorzenia działów pojęcie ceny nie występuje. W piśmie z dnia 18 lutego 2003 r., LK-399/LM/BG/2003, Minister Finansów wyraził pogląd, zgodnie z którym „w przypadku, określonego w art. 199 Kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie.

Termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 ww. kodeksu terminu wynagrodzenie" świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Tutejszy organ podkreśla, że powołane przez Wnioskodawcę we wniosku interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Końcowo tut. organ informuje, iż w zakresie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach dotyczących podatku od dochodowego od osób prawnych w dniu 29 lipca 2009 r. wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia nr ILPB3/423-322/09-2/KS oraz ILPB3/423-322/09-3/KS.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.