INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2009r. (data wpływu 9 października 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy z tytułu uczestnictwa w opisanym we wniosku mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 października 2009r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy z tytułu uczestnictwa w opisanym we wniosku mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza podpisać z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bankiem wspólnie z innymi mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej Polskiego Koncernu (powiązanymi kapitałowo w rozumieniu art. 11 ust. 5a UPDOP) umowę na opisaną poniżej usługę Cash poolingu . Umowa ma na celu optymalizację wykorzystania środków pieniężnych będących w dyspozycji Posiadaczy Rachunków oraz efektywne zarządzanie tymi środkami i poprawę płynności finansowej Posiadaczy Rachunków.

Na podstawie odrębnych umów bieżących rachunków bankowych zawartych przez Bank z Posiadaczami Rachunków tzn. z Agentem i pozostałymi spółkami (w tym również z Wnioskodawcą), Bank przechowuje środki pieniężne Posiadaczy Rachunków (w tym Wnioskodawcy) i dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych. Agent posiada w Banku dwa rachunki: jeden jako Posiadacz Rachunku, a drugi jako Agent (zwany dalej: „Rachunkiem Agenta"). Na koniec każdego dnia roboczego będą dokonywane dwa rodzaje czynności prawnych pomiędzy Bankiem a Agentem oparte na instytucjach przelewu (cesji) wierzytelności i przejęcia długu (w zależności od tego, czy stan rachunku danego Posiadacza Rachunku będzie wykazywał saldo dodanie czy ujemne).

W ramach pierwszego rodzaju czynności Bank przeniesie na Agenta wszystkie wierzytelności przysługujące mu wobec Posiadaczy Rachunków (zwane dalej: „Wierzytelnościami") z wyłączeniem Wierzytelności wobec Agenta oraz dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta wierzytelności przysługującej Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunku. Z tytułu nabycia Wierzytelności Agent zapłaci Bankowi cenę w wysokości ich wartości nominalnej. Cena zostanie zapłacona przez obciążenie Rachunku Agenta.

Drugi rodzaj czynności polegać będzie na przejęciu przez Agenta od Banku zobowiązań Banku wobec Posiadaczy Rachunków (zwanych dalej: „Długami") z wyłączeniem Długu wobec Agenta, a Bank dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta Długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku. Z tytułu przejęcia Długów Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie Rachunku Agenta.

Na początek każdego dnia roboczego będą przeprowadzane operacje odwrotne. W zależności od stanu faktycznego Bank przejmie ponownie Dług i obciąży Rachunek Agenta kwotą wartości nominalnej Długu. Agent dokona natomiast przelewu zwrotnego Wierzytelności na rzecz Banku, a Bank uzna Rachunek Agenta kwotą nominalnej wartości Wierzytelności.

Jeżeli po dokonaniu opisanych wyżej czynności nabycia Wierzytelności oraz przejęcia Długów na Rachunku Agenta powstanie saldo dodatnie, Bank będzie naliczał odsetki od tego salda w określonej w Umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank uzna tymi odsetkami Rachunek Agenta. Jeżeli zaś po dokonaniu tych czynności na Rachunku Agenta powstanie saldo ujemne, Bank będzie pobierał odsetki od tego salda w określonej w Umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank obciąży tymi odsetkami Rachunek Agenta.

Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca odsetki, którymi Rachunek Agenta został uznany lub obciążony, podlegają podziałowi pomiędzy Posiadaczy Rachunków poprzez, odpowiednio, uznanie bądź obciążenie ich Rachunków na zasadach określonych w Umowie. Bank za wykonywanie czynności przewidzianych w Umowie pobierać będzie miesięczne wynagrodzenie, którego koszt będzie zaliczany w ciężar Rachunków poszczególnych Posiadaczy Rachunków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu uczestnictwa w opisanym wyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu Spółka będzie podatnikiem podatku od towarów i usług...

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) co do zasady jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Podatnikami podatku VAT, o których mowa w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług są więc (również - co do zasady) podmioty dokonujące sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, czyli dokonujące odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów bądź wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Inne przypadki bycia podatnikiem podatku VAT zostały enumeratywnie wymienione w ustawie o podatku od towarów i usług (art. 17 oraz art. 5 ust. 1 pkt 3 i 4).

Zdaniem Wnioskodawcy biorąc pod uwagę opisaną powyżej usługę cash poolingu, należy stwierdzić, iż w przedmiotowym stanie faktycznym sprzedawcą (usługodawcą) będzie Bank, który wykonuje wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest usługa cash poolingu. Z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi Bank otrzymywać będzie wynagrodzenie. Zatem to Bank będzie w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług.

Natomiast czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umowy, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie będą stanowić odrębnego świadczenia usług przez Spółkę, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowej usługi cash poolingu. Spółka nie będzie też rzecz jasna dokonywać dostawy (w tym dostawy wewnątrzwspólnotowej) ani eksportu towarów, nie zajdzie też żaden z przypadków wymienionych w art. ustawy o podatku od towarów i usług 17 UPTU.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie będzie on (jako jeden z Posiadaczy Rachunków) podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu uczestnictwa w opisanym wyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu (jedynym podatnikiem będzie Bank).

Wnioskodawca zauważył, iż identyczne stanowisko w sprawie Umowy opisanej powyżej zajął Minister Finansów w wydanej na wniosek Agenta indywidualnej interpretacji prawa podatkowego nr IPPP2/443-704/09-2/PW z dnia 26 sierpnia 2009r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 8 ust. 3 powołanej ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza podpisać z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Bankiem, wspólnie z innymi mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej „Agenta” umowę na usługę Cash poolingu. Umowa ta ma na celu optymalizację wykorzystania środków pieniężnych będących w dyspozycji Posiadaczy Rachunków oraz efektywne zarządzanie tymi środkami i poprawę płynności finansowej Posiadaczy Rachunków.

Na podstawie odrębnych umów bieżących rachunków bankowych zawartych przez Bank z Posiadaczami Rachunków tzn. z „Agentem” i pozostałymi spółkami (w tym również z Wnioskodawcą), Bank przechowuje środki pieniężne Posiadaczy Rachunków (w tym Wnioskodawcy) i dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Bank za wykonywanie czynności przewidzianych w Umowie pobierać będzie miesięczne wynagrodzenie, którego koszt będzie zaliczany w ciężar Rachunków poszczególnych Posiadaczy Rachunków (w tym Wnioskodawcy).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Powyższa definicja ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Nie ulega wątpliwości, że te podmioty - prowadząc działalność gospodarczą - są podatnikami VAT. Określenie pojęcia "podatnik" ma zasadnicze znaczenie dla zakresu opodatkowania. O ile bowiem określenie czynności podlegających opodatkowaniu określa zakres przedmiotowy opodatkowania, to określenie pojęcia "podatnik" wskazuje na podmiotowy zakres opodatkowania. W efekcie opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika.

Należy w tym miejscu zauważyć, że obie te cechy powinny zostać spełnione jednocześnie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika. Tak więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot nie występujący w tym przypadku w charakterze podatnika - nawet jeśli tak w ogóle jest on podatnikiem z innego tytułu - pozostaje poza zakresem opodatkowania. Tak samo wykonanie czynności niepodlegającej opodatkowaniu przez podatnika jest neutralne z punktu widzenia VAT. Co prawda, przepisy ustawy nie wyrażają tego wprost, niemniej z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku w ogólności, w tym również podatku od towarów i usług, wynika konieczność, aby podmiot wykonujący czynność opodatkowaną występował w odniesieniu do niej jako podatnik.

Podatnik to podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą, niekoniecznie zaś wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu, w związku z czym podlegałby obowiązkowi podatkowemu. Podatnik w podatku od towarów i usług może podlegać (i zazwyczaj podlega) obowiązkowi podatkowemu, jednakże nie jest to warunkiem koniecznym dla jego statusu.

Taka, a nie inna, konstrukcja "podatnika" jest przede wszystkim związana z faktem, że w prawie wspólnotowym status ten jest pomyślany przede wszystkim jako źródło uprawnień, a dopiero w dalszej kolejności - implikujący obowiązki. Podatnik to przede wszystkim podmiot mający prawo do odliczenia podatku, zaś w dalszej kolejności - podmiot ewentualnie obowiązany do zapłaty podatku.

Należy zauważyć, iż zgodnie z dotychczasową praktyką organów statystycznych czynności polegające na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy podmiotów stanowią usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez banki. Tym samym, Wnioskodawca przystępując do struktury kompleksowego zarządzania płynnością finansową nie wykonuje żadnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca będzie nabywcą usługi pośrednictwa finansowego świadczonej przez Bank, który będzie wykonywał czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest usługa „cash poolingu”. Z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi Bank otrzymywał będzie wynagrodzenie.

Z wniosku wynika, że to Bank będzie, w tym przypadku, podatnikiem podatku od towarów i usług. Natomiast czynności wykonywane na podstawie zawartej umowy przez Wnioskodawcę, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych z prowadzonego dla niego rachunku bankowego, nie będą stanowić odrębnego świadczenia, lecz jedynie element pomocniczy, konieczny dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Mając na uwadze powyższe, należy uznać, że Spółka uczestnicząca w „cash poolingu” organizowanym przez Bank, nie świadczy usługi, w rozumieniu przepisów o VAT, a jest jedynie usługobiorcą usługi świadczonej przez Bank.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto należy zauważyć, iż w przedmiocie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.