INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. (data wpływu 13 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na usługi gastronomiczne - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na usługi gastronomiczne.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, w której głównym przedmiotem jest doradztwo i bezpośrednia pomoc w zakresie działalności gospodarczej i zarządzania, w tym m.in. organizacji pracy, efektywności zarządzania projektami oraz planowania strategicznego i operacyjnego, optymalizacji pracy i kosztów, negocjowania umów o charakterze handlowym. Wnioskodawczyni współpracuje z firmami konsultingowymi oraz firmami z branży IT. Prace o charakterze analitycznym wykonuje w miejscu zamieszkania, które jest miejscem prowadzenia działalności. Część prac realizowana jest zdalnie za pośrednictwem Internetu. Są jednak rzeczy, które wymagają przedyskutowania i osobistego zaprezentowania.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni spotyka się z klientami i ich współpracownikami w ich siedzibach oraz czasem w restauracjach lub kawiarniach. Spotkania w restauracjach, barach lub kawiarniach z kontrahentami oraz przedstawicielami firm współpracujących mają charakter biznesowy, w czasie nich omawiane są różnego rodzaju sprawy bezpośrednio związane z podstawową działalnością (w tym m.in. ustalanie warunków pracy w projekcie, omawianie postępu prac w projektach, negocjowanie umów handlowych, omawianie przygotowanych zestawień i raportów) jest to zgodne z powszechnie spotykaną praktyką.

Spotkania tego typu nie mają charakteru wytwornego i okazałego, nie są to imprezy specjalnie organizowane, w ramach tych spotkań Wnioskodawczyni ponosi czasem koszt posiłku zamawianego z menu (np. lunchu, obiadu, czy kolacji). Zamawiane posiłki nie mają znamion wystawności, ponieważ celem spotkań jest omówienie spraw biznesowych, a nie chęć zaimponowania (trudno zaimponować jest wystawnością czy zasobnością płacąc za ciastko i kawę, czy „zwykły” obiad). Spotkanie w miejscu publicznym wiąże się z profesjonalnym postrzeganiem firmy, spotkania te mają wpływ na osiągane przychody, gdyż najczęściej poświęcone są przekazaniu i omówieniu efektów prac analitycznych oraz mogą mieć wpływ na przychody osiągane w niedalekiej przyszłości, nie są to działania o charakterze reprezentacji i reklamy.

W związku z powyższym wątpliwości podatnika dotyczą kwalifikowania opisanych powyżej wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Reprezentowane stanowisko potwierdzają też organy podatkowe (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29.09.2009 r. (sygn.IPPB1/415-595/09-2/KS).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko podatnika, w którym koszty opisane powyżej stanowią koszty uzyskania przychodu...

Zdaniem Wnioskodawczyni zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego pod red. prof. Mieczysława Szymczaka, reprezentacja oznacza „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną”, Z kolei termin „okazały” definiowany jest jako wspaniały, imponujący wygląd, obfitość, wystawność, przepych, wspaniałość”, zaś „wystawny” definiowany jest jako „świadczący o zamożności, okazale urządzony, zorganizowany, bogaty, wspaniały, suty”.

W opinii Wnioskodawczyni z art. 23 ust. 1 pkt 23 Ustawy o pdof, interpretowanego zgodnie ze wskazaną definicją „reprezentacji”, wynika że wydatkami o charakterze reprezentacyjnym są tylko takie wydatki, które odbiegają od powszechnie przyjętych standardów podejmowania klientów firmy, ze względu na ich okazałość, wystawność itp.

Zbieżna interpretacja pojęcia reprezentacja dokonywana jest także w orzecznictwie sądowym, np. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 24.02.2009 r. (sygn. III SA/Wa 1597/08).

Do omawianej grupy wydatków z pewnością nie można zakwalifikować wydatków, o których jest mowa w stanie faktycznym. Zapłacenie za kawę czy lunch w czasie omawiania spraw biznesowych czy negocjacji jest przejawem dobrego wychowania i powszechnie przyjętym standardem. Charakter reprezentacji będą miały jedynie te działania, które mogą zostać uznane za okazałe, znacznie odbiegające od powszechnie stosowanych norm. Zdaniem Wnioskodawczyni taki charakter miałoby zorganizowanie bankietu, czy zaproszenie klienta na wytworny obiad, czy kolację.

Ponadto Wnioskodawczyni na poparcie słuszności zaprezentowanego stanowiska powołuje interpretacje wydane przez Dyrektora Izby Skarbowe w Warszawie: z dnia 29.09.2009 r. (sygn. IPPB1/415-595/09-2/KS) oraz z dnia 23.10.2008 r. (sygn. IPPB3/423-1062/08-2/MW).

Zdaniem Wnioskodawczyni przyczyną przemawiającą za słusznością powyżej przedstawionej argumentacji jest także okoliczność, że przedmiotowe wydatki służą realizacji szerszego celu jakim jest sprawne przeprowadzenie spotkania czy negocjacji, nie zaś celowi konsumpcyjnemu jako takiemu. Podobna konkluzja została zawarta w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 24.02.2009 r. (sygn. III/SA/Wa 1597/08), w którym wskazano: „nie wszystkie działania podejmowane na zewnątrz w kierunku potencjalnych klientów mogą być potraktowane jako reprezentacja, gdyż w tak określonych działaniach mieszczą się również inne przedsięwzięcia z zakresu marketingu, reklamy, promocji itd. Konieczne jest tu, aby głównym celem takiego działania było zaprezentowanie podmiotu, jego wystawności, okazałości, wysokiego standardu.”

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 22 i art. 23 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze. zm.).

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1 ww. ustawy.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

Nie każdy koszt poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami bowiem nie mogą być wydatki enumeratywnie wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 23 ww. ustawy do katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów zaliczają się koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje terminu „reprezentacja”, dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową. Przez reprezentację rozumie się „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcja prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności.

Z opisu przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest doradztwo i bezpośrednia pomoc innym podmiotom m.in. w zakresie organizacji pracy, negocjowania umów o charakterze handlowym. W związku z powyższym odbywa spotkania z klientami i ich współpracownikami w ich siedzibach oraz w restauracjach lub kawiarniach. Spotkania w restauracjach, barach lub kawiarniach z kontrahentami oraz przedstawicielami firm współpracujących mają charakter biznesowy. W czasie tych spotkań omawiane są różnego rodzaju sprawy bezpośrednio związane z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością.

Wnioskodawczyni podkreśla, iż odbywane spotkania nie mają wytwornego i okazałego charakteru, czy specjalnie organizowanej imprezy. W ramach spotkań Wnioskodawczyni ponosi czasem koszt posiłku zamawianego z menu (np. lunchu, obiadu, czy kolacji). Zamawiane posiłki nie mają znamion wystawności, ponieważ celem spotkań nie jest chęć zaimponowania ale omówienie spraw biznesowych. Spotkania w miejscach publicznych wiążą się z profesjonalnym postrzeganiem firmy i mają wpływ na osiągane przychody.

W kontekście zdefiniowanego pojęcia reprezentacji oraz z analizy przytoczonego art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy, jednoznacznie wynika, iż ponoszone przez Wnioskodawczynię wydatki podczas spotkań biznesowych z kontrahentami (w restauracji, barze lub kawiarni), które odbywają się poza siedzibą prowadzonej działalności gospodarczej, wiążą się z kreowaniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, a zatem nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Wprawdzie w czasie tych spotkań omawiane są bieżące sprawy biznesowe, negocjowane warunki umów to wątpliwości w ocenie tut. Organu podatkowego budzi również miejsce takiego spotkania tj. poza siedzibą prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej. Spotkania biznesowe mogą być bowiem organizowane w każdym innym miejscu zwłaszcza w siedzibie podmiotu gospodarczego bez konieczności ponoszenia dodatkowych wydatków związanych z profesjonalną obsługą oferowaną w kawiarni lub restauracji. Trudno wykazać zatem, iż ponoszone wydatki nie mają charakteru reprezentacyjnego, nie noszą znamion wystawności i okazałości skoro spotkania te odbywają się w miejscach o wysokim standardzie profesjonalnej obsługi osób korzystających z usług gastronomicznych.

Możliwość skorzystania z posiłków czy napojów oferowanych w menu restauracji czy kawiarni bez wątpienia ma na celu stworzenie oczekiwanego, pozytywnego wizerunku firmy, (podnosi jej prestiż) a tym samym lepsze postrzeganie przedsiębiorcy w stosunku do pozostałych podmiotów gospodarczych z danej branży (,które spotkania biznesowe odbywają we własnym zakresie, w swojej siedzibie). W odróżnieniu od spotkań organizowanych w siedzibie podatnika, w przypadku spotkań biznesowych w restauracji czy kawiarni trudno mówić o braku chęci wyeksponowania zasobności podmiotu gospodarczego zaś podawanym tam posiłkom (zwłaszcza w postaci lunchu, obiadu lub kolacji) odmówić cech okazałości i wystawności.

Charakter ponoszonych wydatków bezsprzecznie świadczy o zamiarze kreowania pozytywnego wizerunku firmy czyli lepszego jej postrzegania na zewnątrz w porównaniu z podmiotami gospodarczymi świadczącymi lub oferującymi podobne usługi. Powyższej oceny nie zmienia również subiektywne przekonanie Wnioskodawczyni, iż celem dla którego organizowane są spotkania nie jest chęć zaimponowania poprzez okazanie wystawności czy zasobności.

Powoływanie się przez Wnioskodawcę na okoliczność, że tego typu działania czy wydatki stanowią praktykę powszechnie spotykaną nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji.

Końcowo zauważyć należy, iż fakt prowadzenia rozmów biznesowych w kawiarni lub restauracji, w miłym otoczeniu i sprzyjającej atmosferze w celu omówienia spraw biznesowych bądź prowadzenia negocjacji handlowych sprzyjać ma bez wątpienia pozytywnym relacjom handlowym. Spotkania tego typu – czy to przy kawie, herbacie, ciastku, innym drobnym poczęstunku, obiedzie bądź kolacji są „usługami gastronomicznymi” i odbywają się dla ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Noszą zatem znamiona reprezentacji, ponieważ wpływają na stworzenie dobrego wizerunku firmy, wykazaniu zasobności i profesjonalizmu.

Za „reprezentację” bowiem, w potocznym rozumieniu, należy uznać działania zmierzające do stworzenia jak najkorzystniejszego wizerunku firmy. Przy czym nie chodzi o jednostkowy koszt w związku z organizacją spotkań z kontrahentami w restauracji lub kawiarni, ale o cel jaki dzięki takim spotkaniom zostanie osiągnięty. Jak wykazano powyższej wydatki te w sposób pośredni promują firmę.

Reasumując, w świetle przedstawionego przez Wnioskodawczynię zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów należy stwierdzić, iż wydatki na posiłki (np. lunch, obiad, kolację) oraz napoje zamawiane podczas spotkań biznesowych poza siedzibą prowadzonej działalności gospodarczej (w restauracji, barze czy kawiarni) mają cechy reprezentacji i w związku z tym nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Należy podkreślić, że przywołane przez Wnioskodawczynię interpretacje organów skarbowych oraz wyroki sądów administracyjnych dotyczące przepisów prawa podatkowego wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach.

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 roku - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Z uwagi na powyższe przywołane interpretacje organów skarbowych i wyroki sądów administracyjnych, nie są wiążące dla tut. Organu podatkowego. Każdą sprawę Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art.54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.