Powrót

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2012 r. (data wpływu 15 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 5 września 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ponoszenia przez pracodawcę kosztów dowozu pracowników do oraz z miejsca pracy – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ponoszenia przez pracodawcę kosztów dowozu pracowników do oraz z miejsca pracy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji skalnej wełny mineralnej. Produkcja ma miejsce w dwóch zakładach położonych: w X, gdzie znajduje się siedziba Spółki oraz w zakładzie w Y.

Spółka zapewnia swoim pracownikom całkowicie bezpłatny transport z oraz do pracy. Możliwość korzystania z takich przejazdów mają wszyscy pracownicy Spółki (informację o takiej możliwości pracownik otrzymuje w momencie podjęcia zatrudnienia). Transport odbywa się wynajętymi autobusami na podstawie umów zawartych z dwoma przewoźnikami. Z zapewnionego przez Spółkę transportu mogą korzystać jedynie pracownicy Spółki (tzw. „komunikacja zamknięta”) - nie jest on udostępniony „osobom trzecim”.

Autobusy wynajęte przez Spółkę odbywają kursy na ustalonych trzech trasach pomiędzy siedzibą Spółki (siedzibą główną w X) a A (1) i B (2) oraz pomiędzy zakładem produkcyjnym w Y a C (3), przy czym trasy te obejmują również przystanki pośrednie w mniejszych okolicznych miejscowościach lub w tych właśnie miastach. Pracownicy nie są dowożeni do innych miejsc, niż wynika to z trasy przejazdu danego autobusu.

Na trasach przejazdu wynajętych przez Spółkę autobusów funkcjonuje komunikacja miejska (tylko w A) i podmiejska. Nie jest ona jednak zorganizowana w sposób dostosowany czasowo, jak i lokalizacyjnie do potrzeb pracowników oraz Spółki - przystanki komunikacji publicznej znajdują się w znacznej odległości od lokalizacji Spółki, natomiast dowożeni przez przewoźników pracownicy wysiadają do pracy bezpośrednio przed siedzibą Spółki. Ponadto, praca w zakładach produkcyjnych odbywa się w systemie 4-brygadowym (we wszystkie dni tygodnia i przez całą dobę, tj. na 3 zmiany), dotarcie więc pracowników na czas do zakładu pracy jest bardzo istotne, natomiast w porach wieczornych i nocnych oraz w weekendy byłoby jeszcze bardziej utrudnione z uwagi na brak lub ograniczoną komunikację publiczną w tym czasie.

Spółka ponosi pełne koszty usługi transportowej - pracownicy nie ponoszą żadnej odpłatności z tytułu dowozów. Na podstawie zawieranych umów z przewoźnikami, Spółka opłaca koszty usług transportu w systemie miesięcznym - rozliczenie kosztów opiera się na ilości faktycznie przejechanych kilometrów przez przewoźnika w danym miesiącu, z przemnożenia stawki przewozowej za 1 km i ilości przejechanych kilometrów (zgodnie z umową z jednym z przewoźników, stawka przewozowa składa się ze stałej części, która może zostać zmieniona w wyniku negocjacji między stronami oraz z części paliwowej, która ulega automatycznym zmianom w przypadku zmiany miesięcznej ceny hurtowej oleju napędowego o więcej niż +/- 7,5% w porównaniu do średniej miesięcznej ceny hurtowej z miesiąca kalkulowania stawki). W związku z powyższym, ilość korzystających z dowozu pracowników nie wpływa na cenę transportu. Koszty transportu dla pracowników pokrywane są ze środków obrotowych Spółki.

Spółka nie prowadzi ewidencji, którzy pracownicy, kiedy i na jakiej trasie korzystają z bezpłatnego dowozu. Ewidencji takiej nie prowadzi również żaden z przewoźników, choć zdarza się, że przewoźnik sporadycznie kontroluje, czy korzystający z transportu są pracownikami Spółki (w takich przypadkach sprawdzane jest, czy pracownik posiada identyfikator, który otrzymuje w związku z zatrudnieniem, w celu możliwości wejścia / wyjścia na teren Spółki i jednocześnie jest zobowiązany okazać, jeśli korzysta z bezpłatnego transportu). Bieżącą kontrolę osób uprawnionych do przewozów mogą sprawować również osoby wskazane przez Spółkę.

Spółka zapewnia bezpłatny transport pracownikom od czerwca 1993 roku (do zapewnienia takiego dowozu zobowiązała się firma Wnioskodawcy przejmująca ZI - przed przejęciem pracownicy ZI byli dowożeni autobusami zakładowymi). Początkowo, Spółka zakupywała bilety imienne wszystkim pracownikom (choć nie wszyscy pracownicy je odbierali i wykorzystywali), natomiast od początku 2010 roku Spółka zrezygnowała z zakupu biletów imiennych na rzecz obecnego systemu organizacji transportu.

Z tytułu zapewnienia pracownikom bezpłatnego transportu Spółka rozpoznaje przychód z nieodpłatnych świadczeń w ramach stosunku pracy i pobiera zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Przychód rozpoznawany jest wszystkim pracownikom, za wyjątkiem przedstawicieli handlowych używających samochodów służbowych, osób nieświadczących pracy i otrzymujących zasiłek ZUS, a także za wyjątkiem osób mieszkających w miejscowościach, gdzie ma lokalizację Spółka. Przychód ustalany jest w wyniku podzielenia miesięcznych kosztów opłacanych przez Spółkę na rzecz przewoźników przez ww. liczbę pracowników. W związku z tym, wartość przychodu różni się w poszczególnych miesiącach, ale jest jednakowa u każdego pracownika, bez względu na to, czy w ogóle korzystał z dowozu i na jakiej trasie.

Spółka zamierza zaprzestać naliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu zapewnienia pracownikom bezpłatnego transportu z uwagi na fakt, że nie ma możliwości ustalenia wartości świadczeń przypadających na poszczególnych pracowników.

Zatem na Spółce nie ciążą w tym zakresie obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, wedle którego w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych u pracowników Spółki, uprawnionych do korzystania z opisanego transportu, nie powstaje przychód z uwagi na fakt, iż nie ma możliwości ustalenia wartości świadczeń przypadających na poszczególnych pracowników Spółki, a w konsekwencji na Spółce nie ciążą w tym zakresie obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych i w związku z tym Spółka może zaprzestać poboru zaliczek na podatek z tego tytułu...

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle opisanego powyżej zdarzenia przyszłego, prawidłowe jest stanowisko Spółki, wedle którego na gruncie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych u pracowników Spółki, uprawnionych do korzystania z opisanego transportu, nie powstaje przychód z uwagi na fakt, iż nie ma możliwości ustalenia wartości świadczeń przypadających na poszczególnych pracowników Spółki, a w konsekwencji na Spółce nie ciążą w tym zakresie obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych i w związku z tym Spółka może zaprzestać poboru zaliczek na podatek z tego tytułu.

Zdaniem Spółki, za słusznością Jej stanowiska przemawia szereg opartych na przepisach prawa argumentów przedstawionych poniżej.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie ustawodawca zastrzegł w ust. 3 powoływanego przepisu, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustała się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ww. ustawy.

Należy zwrócić uwagę także, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z treści tego przepisu wynika, że przychodem są:

1. otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz
2. wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
   
   

Podkreślenia wymaga fakt, że w odniesieniu do wartości świadczeń w naturze i innych nieodplatnych świadczeń, ustawodawca zaznaczył, że muszą one być otrzymane.

W ocenie Spółki, wykupienie przez Nią usługi transportu w celu zapewnienia wszystkim pracownikom bezpłatnego dowozu do i z pracy jest jedynie postawieniem świadczenia do dyspozycji, z którego pracownik może, ale nie musi skorzystać. Dopiero skorzystanie z możliwości transportu do i z pracy przez pracownika skutkuje otrzymaniem przez niego nieodpłatnego świadczenia od pracodawcy (przy czym - należy wskazać - wielu pracowników Spółki nie korzysta w ogóle z takiej możliwości i z niej nie skorzysta nigdy, część korzysta i będzie korzystać sporadycznie, a część regularnie).

Przychodem pracownika są więc wszelkie otrzymane przez niego świadczenia, do których zalicza się nie tylko wynagrodzenia wynikające z zawartych umów o pracę lub umów o podobnym charakterze, ale również wszystkie inne przychody, niezależnie od podstawy na jakiej zostały wypłacone. Należy jednak zauważyć, że w przypadku, gdy wartości świadczeń pracowniczych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika, brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów dojazdów do i z pracy. Nie sposób stwierdzić bowiem, czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wartość.

W przypadku, gdy wartości świadczeń pracowniczych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika, zwłaszcza wtedy, gdy opłata wnoszona jest ryczałtowo za wszystkich pracowników, czyli tak jak to się odbywa w opisanej sytuacji, według Spółki brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez Spółkę jako pracodawcę kosztów dojazdów do i z pracy. Nie sposób stwierdzić bowiem, czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wartość. W sytuacji, gdy pracodawca będzie ponosił opłaty dojazdu pracowników do i z pracy na podstawie zawartej z przewoźnikiem umowy, niezależnie od tego czy pracownik będzie korzystał lub nie w danym miesiącu z tego typu usług, brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tego tytułu po stronie pracownika. Przychód musi być bowiem zindywidualizowany co do osoby i konkretnej wartości.

O braku możliwości zindywidualizowania przychodu przesądza fakt, że Spółka nie prowadzi i w praktyce, z uwagi na sposób organizowania transportu, nie jest w stanie prowadzić szczegółowej ewidencji, którzy pracownicy i z jaką częstotliwością korzystają z dowozu (pracownicy korzystają z transportu nieregularnie - zastępstwa, choroby, nadgodziny, różne systemy pracy dla poszczególnych grup pracowniczych - to wszystko może powodować brak danych w jakich dniach dany pracownik korzystać będzie z dowozu). Ponadto, ponieważ transport jest skierowany do wszystkich pracowników Spółki, to mogą zdarzać się sytuacje, kiedy wielu z pracowników w ogóle nie korzysta i nie skorzysta z transportu, jeśli dojeżdża do pracy własnym samochodem lub może skorzystać tylko sporadycznie, jeśli z jakiegoś powodu transport do pracy własnym samochodem będzie chwilowo niemożliwy. Co więcej, nawet przy regularnym korzystaniu przez pracownika z możliwości dowozu, długość jego przejazdu może się różnić każdego dnia.

W związku z powyższym, precyzyjne określenie wartości przychodu pracownikom, którzy faktycznie skorzystali z transportu, będzie utrudnione, jeśli nie niemożliwe do zrealizowania w praktyce (w ocenie Spółki nie można bowiem uznać, że wartość nieodpłatnego świadczenia będzie identyczna dla wszystkich pracowników, skoro w rzeczywistości w różnym zakresie mogą oni z niego korzystać).

Podkreślić należy, iż podatek dochodowy od osób fizycznych dotyczy w swej konstrukcji indywidualnie otrzymanych przychodów i dochodów danego podatnika, a zatem, co do zasady, nie jest możliwe przyporządkowywanie mu tych wartości w sposób orientacyjny i szacunkowy, który rozmija się z rzeczywistymi wartościami. Skoro zatem brak jest możliwości dokonania takiego przypisania, to wartość wspomnianego świadczenia z samej swej natury nie może mieścić się w kategorii przychodu - nie może być przychodem coś, czego obiektywnie i wymiernie nie da się wyliczyć.

Po dokładnym przeanalizowaniu przepisów oraz orzecznictwa w tym zakresie, Spółka twierdzi, że sposób ustalania wartości świadczenia wszystkim pracownikom, w jednakowej wysokości, bez względu na fakt, czy faktycznie skorzystali oni z postawionej im do dyspozycji możliwości bezpłatnego dowozu do i z pracy, jest nieuprawniony. Zdaniem Spółki, wartość rozpoznawanego pracownikom przychodu nie może być identyczna u każdego pracownika, gdyż w różnym stopniu korzystają oni z dowozu (z różną częstotliwością i na różnych trasach, a niektórzy pracownicy w ogóle nie korzystają z organizowanego przez Spółkę dowozu).

Reasumując, zdaniem Spółki, w sytuacji, gdy pracodawca ponosi opłaty związane z dojazdem pracowników do i z pracy na podstawie zawartej z przewoźnikiem umowy, przy czym opłata ta jest ustalona ryczałtowo bez względu na liczbę pracowników mogących skorzystać ze świadczenia, a pracodawca nie prowadzi ewidencji, którzy pracownicy i na jakich korzystali z dowozu, a więc w konsekwencji wartości nieodpłatnego świadczenia nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika, brak jest podstaw do ustalenia konkretnego przychodu z tego tytułu po stronie pracownika.

W konsekwencji, na Spółce nie ciążą we wskazanym zakresie obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych i Spółka może zaprzestać poboru zaliczek na podatek z tego tytułu.

Należy podkreślić, iż stanowisko prezentowane przez Spółkę znajduje oparcie w ocenach prawnych wyrażanych przez Naczelny Sąd Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne.

NSA w wyroku z 11 kwietnia 2012 r. (sygn. akt II FSK l724/l0) orzekł, że:

„(…) w przypadku, gdy wartości świadczeń nieodpłatnych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika - brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę dojazdów do miejsca zatrudnienia z miejsca zamieszkania i z powrotem. W takiej bowiem sytuacji nie można stwierdzić, czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wartość. Przychód nie może bowiem zostać hipotetycznie przypisany podatnikowi, lecz ustalony zgodnie ze wskazaniami w treści art. 11 ust. 1 i ust. 2a pkt 1-4 w związku z art. 12 ust. l i 3 u.p.d.o.f.”

oraz, że:

„Skoro zgodnie z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., warunkiem uznania za przychód wartości nieodpłatnego świadczenia jest otrzymanie tego świadczenia, to w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). Zatem, o przychodzie pracownika można by mówić, gdyby korzystał z postawionych do dyspozycji świadczeń, a ponadto możliwe byłoby ustalenie wartości tego świadczenia według metod określonych w powołanych przepisach.”

Podobne oceny zostały wyrażone w wyroku NSA z dnia 19 stycznia 2012 r. (sygn. akt. II FSK 2735/11) oraz w wyroku NSA z dnia 20 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FSK 1356/10), w którym NSA dodatkowo wskazał, że z jednej strony „… cena zakupu usługi stanowi w regulacji prawnej art. 11 ust. 2a pkt 2 u.p.d.o.f punkt odniesienia do ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia; …”, niemniej „W rozpoznawanej sprawie nie istniała cena (ogólny koszt zakupu usługi przewozu pracowników) jako punkt odniesienia - wyjścia dla określenia wartości świadczenia w relacji do poszczególnego uprawnionego, która mogła zostać podzielona na równe części odpowiadające indywidualnym jednostkom z całości zbioru uprawnionych pracowników mających miejsce zamieszkania na wyznaczonej w uzgodnieniu z przewoźnikiem trasie przejazdu autobusu.

W tym wypadku w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego określenie w sposób czysto hipotetyczny, zakładający w równym zakresie korzystanie z darmowego transportu przez wszystkich uprawnionych pracowników Spółki stal w sprzeczności z wynikającą z art. 217 Konstytucji zasadą określania wszystkich elementów konstrukcyjnych podatku w ustawie.”

Ponadto, NSA orzekł w tym samym wyroku, że „Za w ogóle niedopuszczalne należało uznać ustalenie „teoretycznego” przychodu z tego tytułu w odniesieniu do pracowników, którzy z tego rodzaju transportu autobusowego nie korzystali dojeżdżając do pracy np. własnym samochodem.” Analogicznie wypowiedział się również NSA w wyroku z dnia 11 kwietnia 2012 r. (sygn. akt II FSK 1724/10).

NSA w wyroku z dnia 6 października 2011 r. stwierdził, że „Z poglądem tym trafnie nie zgodził się sąd pierwszej instancji, gdyż zgodnie z wyżej przedstawioną wykładnią art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. przyjął, że samo zagwarantowanie pracownikowi możliwości bezpłatnego dowozu do pracy nie będzie stanowić dla niego przychodu podlegającego opodatkowaniu. Trudności związane z indywidualizacją świadczeń (płatnik nie prowadzi ewidencji przewożonych pracowników, a z przewoźnikiem rozlicza się ryczałtowo) są kwestią drugorzędną w stosunku do obowiązku podatkowego, który jest kategorią ustawową. Zatem w sytuacji, gdy wartości świadczeń pracowniczych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych (otrzymanych) przez konkretnego pracownika - nie jest możliwe ustalenie w odniesieniu do konkretnego pracownika kwoty przychodu. Nie można bowiem ustalić czy i który pracownik otrzymał w istocie i w jakiej wysokości świadczenie. Nie można też zastosować także sugerowanej przez organ podatkowy metody z art. 11 ust. 2a pkt 2 u.p.d.o.f., to jest według cen zakupu, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi, albowiem brak ewidencji przewożonych pracowników na danej linii przewozowej powodowałby w istocie opodatkowanie danego pracownika według wyższej wartości świadczenia niż wartości świadczenia otrzymanego. Wartość ta odnosiłaby się do średniej wartości wszystkich przewozów podzielonych na liczbę pracowników.”

NSA w wyroku z dnia 15 września 2009 r. (sygn. akt II FSK 536/08) wskazuje, iż:

„Wobec powyższego stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy pracodawca ponosi opłaty związane z dojazdem pracowników do pracy na podstawie zawartej z przewoźnikiem umowy, przy czym opłata ta jest ustalona ryczałtowo bez względu na liczbę pracowników mogących skorzystać ze świadczenia, brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tego tytułu po stronie pracownika.

Należy zatem uznać, że Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowej wykładni art. 12 ust. 1 i 3 w zw. z art. 11 ust. 1-2a u.p.d.o.f. i prawidłowo go zastosował. Słusznie uznał, że nieodpłatne świadczenie transportu dokonywane przez zakład pracy na rzecz pracowników, opłacane przez pracodawcę ryczałtowo w sytuacji kiedy nie można ustalić, którzy pracownicy i w jakim zakresie korzystali z tego świadczenia nie powoduje powstania obowiązku podatkowego po stronie pracownika.”

W zakresie orzeczeń WSA warto wskazać następujące rozstrzygnięcia:

• Należy jednak zauważyć, że w przypadku gdy wartości świadczeń pracowniczych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów dojazdów do i z pracy. Nie sposób stwierdzić bowiem czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wartość.
  
  Wobec powyższego stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy pracodawca ponosi opłaty związane z dojazdem pracowników do pracy na podstawie zawartej z przewoźnikiem umowy, przy czym opłata ta jest ustalona ryczałtowo bez względu na liczbę pracowników mogących skorzystać ze świadczenia, brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tego tytułu po stronie pracownika.
  
  Należy zatem uznać, że strona skarżąca słusznie uznała, że nieodpłatne świadczenie transportu dokonywane przez zakład pracy na rzecz pracowników, opłacane przez pracodawcę ryczałtowo w sytuacji kiedy nie można ustalić, którzy pracownicy i w jakim zakresie korzystali z tego świadczenia nie powoduje powstania obowiązku podatkowego po stronie pracownika (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 22 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 258/10).
• W tej sytuacji nieprawidłowe jest stanowisko organów podatkowych, iż opodatkowaniu podlega już sama możliwość skorzystania ze świadczeń w postaci oferowanego pracownikom przez pracodawcę transportu, bez względu na to, czy pracownik z tego świadczenia faktycznie skorzystał.
  
  W ocenie Sądu, stanowisko to jest nieuprawnione w świetle postanowień art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Przepis ten bowiem bezwzględnie warunkuje możliwość uznania za przychód wartości nieodpłatnego świadczenia otrzymaniem tego świadczenia. Inaczej mówiąc, w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). Zatem, o przychodzie pracownika można by mówić, gdyby korzystał z postawionych do dyspozycji świadczeń, a ponadto możliwe byłoby ustalenie wartości tego świadczenia według metod określonych w u.p.d.o.f. (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 2 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Gl 918/09).
• Na gruncie rozpoznawanej sprawy zasadnicze znaczenie ma stwierdzenie przez Sąd braku podstaw do przyjęcia wykładni, że samo zagwarantowanie pracownikowi możliwości bezpłatnego dowozu do pracy stanowić będzie przychód pracownika, podlegający opodatkowaniu w myśl przepisu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Za nieprawidłowe należy uznać też stwierdzenie Dyrektora Izby Skarbowej, że ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.
  
  W sytuacji, gdy wartości świadczeń pracowniczych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika - zwłaszcza wtedy, gdy tak jak w stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy, opłata wnoszona jest ryczałtowo za wszystkich pracowników - nie jest możliwe ustalenie w odniesieniu do konkretnego pracownika kwoty przychodu, w tym przypadku z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów dojazdów do i z pracy. Nie sposób bowiem stwierdzić, czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wartość (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt I SA/Go 562/09).
  
  

Analogiczne oceny prawne wyrażane były również w następujących wyrokach:

• WSA we Wrocławiu z dnia 22 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 259/10),
• WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt I SA/Go 561/09),
• WSA w Bydgoszczy z dnia 29 września 2009 r., sygn. akt I SA/Bd 459/09),
• WSA w Gdańsku z dnia 15 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Gd 56/09),
• WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1476/07).
  
  

Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości Jej stanowiska w opisanej powyżej sprawie.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż własne stanowisko w sprawie oceny prawnej dotyczy zarówno przedstawionego stanu faktycznego, jak również zdarzenia przyszłego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Treść art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 1 wymienia się stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że powyższe kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Natomiast zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zatem w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę na rzecz pracowników, w tym także usług transportowych – wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się według cen ich zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy).

Wartość otrzymanego od pracodawcy świadczenia w zakresie przewozu pracownika do oraz z miejsca pracy – co do zasady – stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka zapewnia swoim pracownikom całkowicie bezpłatny transport z oraz do pracy. Możliwość korzystania z takich przejazdów mają wszyscy pracownicy Spółki, przy czym informację o takiej możliwości pracownik otrzymuje w momencie podjęcia zatrudnienia. Transport odbywa się wynajętymi autobusami na podstawie umów zawartych z przewoźnikami, natomiast koszty usług transportu ponoszone są przez Wnioskodawcę w systemie miesięcznym - rozliczenie kosztów opiera się na ilości faktycznie przejechanych kilometrów przez przewoźnika w danym miesiącu. Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy u pracowników Spółki, uprawnionych do korzystania z opisanego transportu, powstaje przychód, a w konsekwencji na Spółce ciążą w tym zakresie obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie wskazać należy, iż o powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje to, ile razy pracownik faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy (w ramach umowy z przewoźnikiem), ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi.

Pracownik otrzymuje bowiem konkretną korzyść finansową w postaci możliwości skorzystania z oferowanego przez pracodawcę transportu. Tym samym pracownik otrzyma świadczenie, które spowoduje u niego przysporzenie w majątku, w postaci możliwości korzystania z usług, za które nie zapłaci.

Z opisu sprawy wynika, iż wszyscy pracownicy Spółki mają możliwość korzystania z bezpłatnych przejazdów do oraz z miejsca pracy, o czym są informowani w momencie podjęcia zatrudnienia. Zatem Wnioskodawca zna osoby uprawnione do korzystania z dowozu do oraz z miejsca pracy, a tym samym znana jest pracodawcy opłata jaką ponosi za konkretnego pracownika. Nie będzie zatem problemu z ustaleniem wartości przychodu przypadającego na danego pracownika w związku z otrzymanym przez niego świadczeniem w postaci możliwości korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi dojazdu do oraz z miejsca pracy

Ryczałtowy sposób rozliczenia usługi z przewoźnikiem nie może być podstawą odstąpienia od ustalenia przychodu po stronie pracownika. Pracodawca doskonale wie komu udziela świadczenia w postaci dowozu do pracy i z pracy. W tym stanie rzeczy ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników tj. fakt, że Wnioskodawca nie prowadzi ewidencji przewożonych osób, mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.

Zatem wartość świadczeń w postaci możliwości korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi dojazdu do oraz z miejsca pracy stanowi dla pracowników Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy wskazać, iż w myśl art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że u pracowników Spółki, uprawnionych do korzystania z dowozu do oraz z miejsca pracy, powstaje przychód ze źródła, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

W konsekwencji na Wnioskodawcy ciążą obowiązki płatnika. Zatem Wnioskodawca, jako płatnik, obowiązany jest doliczać wartość świadczeń opłaconych za pracownika do wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z art. 31, 32 i 38 ww. ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym na gruncie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych u pracowników Spółki, uprawnionych do korzystania z opisanego transportu, nie powstaje przychód z uwagi na fakt, iż nie ma możliwości ustalenia wartości świadczeń przypadających na poszczególnych pracowników Spółki, a w konsekwencji na Spółce nie ciążą w tym zakresie obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych i w związku z tym Spółka może zaprzestać poboru zaliczek na podatek z tego tytułu – należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ wskazuje, iż powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem tut. Organu, tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Wskazane rozstrzygnięcia zapadły bowiem w indywidualnych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku, jak również tezy odmiennych rozstrzygnięć, np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 11 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Wr 1634/11, czy też wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r. sygn. akt I SA/Ka 1719/96, w którym wskazano, iż „ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego”.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Powrót