INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 22.01.2010 r. (data wpływu 25.01.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego związanego z transakcjami przewalutowywania posiadanych środków pieniężnych za pośrednictwem banku w odniesieniu do walutowych transakcji terminowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25.01.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego związanego z transakcjami przewalutowywania posiadanych środków pieniężnych za pośrednictwem banku w odniesieniu do walutowych transakcji terminowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

1. Wnioskodawca powierzył bankowi przed 2008 rokiem środki pieniężne w złotówkach, za które zakupiono dolary, w celu założenia lokaty walutowej. Po pewnym czasie dolary były zamienione na złotówki i Wnioskodawca uzyskał zysk lub stratę, w zależności od kursu waluty w poszczególnych okresach. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy lat 2005 - 2008.
2. W latach 2006 - 2008, w banku, w którym Wnioskodawca miał ulokowane oszczędności walutowe (USD), dokonywał walutowych transakcji terminowych. Operacje te miały istotny wpływ na sytuację majątkową Wnioskodawcy, gdyż Wnioskodawca poniósł duże straty finansowe w latach 2007 - 2008.
   
   

Transakcje, o których mowa, nie były związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskaną za pośrednictwem banku różnicę w złotówkach, wynikającą z przewalutowania posiadanych środków, należy uwzględniać w deklaracjach podatkowych (jakich...), zarówno do opodatkowania dochodu (przyrost złotówek), jak i do strat po przewalutowaniu dolarów na złotówki...

Przedmiotowa interpretacja indywidualna udzielona została w zakresie drugiego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Wniosek w zakresie pierwszego stanu faktycznego rozpatrzony została odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, różnicę uzyskaną z przewalutowania u osób fizycznych należy potraktować jako przychód (stratę) z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i uwzględnić do opodatkowania według skali podatkowej, w deklaracji rocznej PIT.

Z przepisów art. 9 cytowanej ustawy oraz art. 21, 52, 52a i 52c nie wynika, aby z podatku były zwolnione operacje walutowe, a generują one określone przychody lub straty. Oznacza to, że w przypadku strat na tych operacjach, można odejmować od dochodu po nie więcej niż 50% kwoty straty w najbliższych, kolejnych pięciu latach podatkowych.

Swoje stanowisko Wnioskodawca oparł na takim rozumieniu zasady o powszechności opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów, że jeżeli przychody te nie zostały wyraźnie wyłączone w cytowanej ustawie, to podlegają tym zasadom.

Wobec braku jednoznacznych interpretacji, Wnioskodawca zwrócił się z prośbą o wydanie indywidualnej interpretacji.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2000 r. Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca, jako osoba nie prowadząca działalności gospodarczej, w latach 2006 - 2008, w banku, w którym Wnioskodawca miał ulokowane oszczędności walutowe (USD), dokonywał walutowych transakcji terminowych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast przepis art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Stosownie do treści art. 17 ust. 1b omawianej ustawy, przychód określony w ust. 1 pkt 10 powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, a przy ustalaniu jego wartości stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 (art. 17 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 5a pkt 13 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu w brzmieniu obowiązującym w latach 2006 – 2008 instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. finansowe kontrakty terminowe oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie, umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne, swapy na stopy procentowe, swapy walutowe,
4. opcje kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie,
5. prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń (pochodne instrumenty towarowe),
6. inne instrumenty, jeżeli zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym na terytorium państwa członkowskiego lub są przedmiotem ubiegania się o takie dopuszczenie.
   
   

Kontrakty terminowe to instrumenty finansowe będące rodzajem umowy, zawartej pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do dostarczenia, a druga do przyjęcia instrumentu bazowego (np. waluty) w ściśle określonym terminie w przyszłości, w ilości i po cenie określonej w momencie zawierania umowy. Kontrakt ma charakter wiążący, co oznacza, że w dniu jego wygaśnięcia oba jego podmioty zobowiązane są do zawarcia opisanej wcześniej transakcji. Zawarta umowa może zostać rozwiązana przed terminem wykonania, realizując zysk bądź stratę.

W świetle powyższego przychody z zawieranych w latach 2006 -2008 przez Wnioskodawcę, za pośrednictwem banku transakcji uznać należy za przychody ze źródła przychodów określonego w wyżej wskazanym przepisie art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych.

Dla celów podatkowych zasady ustalania dochodu ze źródła przychodu określonego w art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, zostały unormowane w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 30b ust. 1 powołanej ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 3 cyt. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a – osiągnięta w roku podatkowym.

Przy czym, zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia – o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Natomiast z brzmienia art. 30b ust. 4 ww. ustawy wynika, iż przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie papierów wartościowych i pochodnych instrumentów oraz realizacja praw z nich wynikających następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c (art. 30b ust. 5 ww. ustawy).

Z treści art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, i dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, i obliczyć należny podatek dochodowy.

Aby podatnik mógł zrealizować obowiązek samoopodatkowania, musi zatem dysponować stosownymi informacjami dotyczącymi uzyskanych przychodów i poniesionych tytułem ich uzyskania kosztów. Zgromadzenie tych danych powinno następować w oparciu o informacje sporządzane i wysyłane podatnikowi przez podmioty, za pośrednictwem których uzyskał on dochody.

Należy wskazać, iż obowiązek sporządzania takich informacji został przewidziany w art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2, sporządzone według ustalonego wzoru. Jednocześnie należy podkreślić, iż przepisy cytowanej ustawy nie nakładają na ww. podmioty obowiązku obliczania, poboru i odprowadzenia na konto właściwego organu podatkowego podatku (zaliczki na podatek) z tytułu dochodów uzyskiwanych z realizacji terminowych transakcji walutowych.

Natomiast na podstawie art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ustawy (PIT-38).

Zatem informacja o wysokości dochodu z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających sporządzana na formularzu PIT–8C umożliwia podatnikowi wypełnienie obowiązku złożenia zeznania podatkowego (PIT-38), o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie oznacza to jednak, że jej nieotrzymanie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia tego zeznania, jak również nie oznacza, że podatnik wypełniający zeznanie PIT–38 w każdym przypadku jest bezwarunkowo związany wielkościami podanymi w informacji PIT–8C.

W przypadku nieotrzymania informacji PIT-8C podatnik powinien rozliczyć się na podstawie posiadanych dokumentów potwierdzających w sposób nie budzący wątpliwości dane pozwalające na określenie wysokości osiągniętego przychodu i kosztów jego uzyskania. Poza tym, podmioty sporządzające informację PIT-8C często nie mają wszystkich danych, zwłaszcza dotyczących kosztów uzyskania przychodu. Jeśli podatnik jest w stanie udokumentować poniesienie kosztu i jego związek z przychodem, wówczas nie ma przeszkód prawnych, aby w zeznaniu PIT–38 uwzględnił wszystkie faktycznie poniesione koszty, a nie tylko te koszty, które wynikają z uzyskanej informacji PIT–8C.

Ponadto, stosownie do treści art. 9 ust. 2 przedmiotowej ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zatem wynik ujemny netto na transakcjach, jest stratą ze źródła przychodów.

W przypadku poniesienia w danym roku podatkowym straty na walutowych transakcji terminowych, w myśl art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

W konsekwencji podatnik uprawniony jest, aby o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Przepis ust. 3 art. 9 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka) i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, co wynika z treści art. 9 ust. 6 ww. ustawy.

W przypadku poniesienia w danym roku straty z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, konieczne jest złożenie zeznania podatkowego, co wynika z cytowanego powyżej art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 11 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem ust. 4. Zgodnie z tym zastrzeżeniem, jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik, stosuje różne kursy walut obcych i nie jest możliwe dostosowanie kursu, o którym mowa w ust. 3 zdanie pierwsze, do przeliczenia na złote przychodu uzyskanego przez podatnika stosuje się kurs średni walut obcych z dnia uzyskania przychodu, ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

Przeliczenia kosztów uzyskania przychodu dokonuje się zgodnie z art. 22 ust. 1 zdanie drugie, którego brzmienie obowiązujące w 2006 r. wskazuje, że koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu.

Natomiast, jak wynika z brzmienia art. 22 ust. 1 zdanie drugie ustawy, obowiązującego w latach 2007 – 2008, koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

W związku z powyższymi ustaleniami, nakreślającymi mechanizm opodatkowania dochodu osiągniętego przez Wnioskodawcę lub poniesionej straty z tytułu dokonywanych za pośrednictwem banku w latach 2006 -2008 walutowych transakcji walutowych, tut. organ podatkowy stwierdza, że uzyskanej za pośrednictwem banku różnicy w złotówkach, wynikającej z przewalutowania posiadanych środków, Wnioskodawca nie powinien traktować jako przychód (stratę) z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie powinien uwzględnić do opodatkowania według skali podatkowej, w deklaracji rocznej, ponieważ jak wskazano powyżej uzyskany przez Wnioskodawcę przychód (lub strata), wynikający z przewalutowania posiadanych środków stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, którego nie łączy się z przychodami opodatkowanymi według skali podatkowej, obowiązującej w danym roku podatkowym. Występujące w walutowych transakcjach terminowych różnice przy przeliczaniu danej waluty na złote, powinny być uwzględnione przez bank, z którego usług Wnioskodawca korzystał, co tym samym powinno znaleźć odzwierciedlenie w sporządzonej przez bank informacji PIT-8C. Natomiast w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie uzyskał za dany rok podatkowy stosownej informacji, jak wyjaśniono powyżej zobowiązany był samodzielnie, zgodnie z powołanymi przepisami prawa podatkowego rozliczyć osiągnięty przychód lub stratę, z uwzględnieniem przeliczenia danej waluty na złote, w zeznaniu rocznym PIT-38 składanym za dany rok podatkowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.