INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2010 r. (data wpływu 3 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na opłacenie przewodników - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na opłacenie przewodników.

W przedmiotowym wniosku oraz uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jest Pani osobą niepełnosprawną zaliczoną do I grupy inwalidztwa (znaczny stopień niepełnosprawności), ze względu na upośledzenie narządu ruchu (symbol 05-R). Mieszka Pani sama musi liczyć na pomoc innych, co potwierdza orzeczenie o niepełnosprawności. Ma Pani duże trudności w ubieraniu i rozbieraniu się, a także trudności w wykonywaniu innych czynności związanych z codziennym życiem. Wszelka pomoc osób trzecich wiąże się z wydatkami, w gotówce, bądź też w innej formie materialnej. Podczas wyjazdów, w celu odebrania bagażu z domu i umieszczenie go w pociągu musi Pani korzystać z pomocy innych, a nikt obcy nie zrobi tego bezinteresownie. Nie ma Pani stałych przewodników. Posiada Pani rentę rodzinną i każdy wydatek stanowi dla Pani duże obciążenie finansowe. Ponadto ponosi Pani również wydatki związane z zakupem leków oraz na badania specjalistyczne, na które trudno otrzymać skierowanie lub okres oczekiwania jest bardzo długi, a Pani dolegliwości (kamienie żółciowe, wrzód, złe krążenie w nogach, kołatanie serca) nie pozwalają na długi okres oczekiwania. Dowiedziała się Pani, że może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, a odpis nie musi być udokumentowany.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji opisanej w stanie faktycznym może Pani skorzystać z odliczenia od dochodu ulgi rehabilitacyjnej, jeśli tak to jakie dokumenty należy posiadać w razie ewentualnej kontroli...

Zdaniem Wnioskodawczyni, może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Uważa, iż nie musi prowadzić ewidencji osób pomagających, w celu udokumentowania ww. wydatków, jedynie odpis może być dokonany na podstawie wydatków, zachowując przyznany limit do kwoty 2.280 zł. Wnioskodawczyni podnosi, iż nie ma możliwości udokumentowania ponoszonych wydatków, ponieważ nie ma stałych osób, które jej pomagają.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu m. in. wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Za wydatki, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 7 ww. ustawy, uważa się wydatki poniesione na opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł.

Wydatki na cele rehabilitacyjne, zgodnie z przepisem art. 26 ust. 7b tejże ustawy, podlegają odliczeniu od dochodu tylko wówczas, jeżeli nie były finansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W razie, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14.

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 26 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   
   
   1. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
   2. znaczny stopień niepełnosprawności,
      
      
2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   
   
   1. całkowitą niezdolność do pracy albo
   2. umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Ponadto odliczenia z tytułu ulgi rehabilitacyjnej mogą być dokonane również, wówczas, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r. (ust. 7g).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pani osobą niepełnosprawną, z tytułu upośledzenia narządu ruchu, zaliczaną do I grupy inwalidztwa, która ze względu na konieczność opieki osoby drugiej korzysta z pomocy napotkanych osób.

Z cytowanego przepisu art. 26 ust. 7a pkt 7 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że aby wydatki te mogły być odliczone od dochodu muszą dotyczyć m.in. osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonej do I grupy inwalidztwa oraz muszą zostać faktycznie poniesione na opłacenie przewodników. Przy czym kwota w wysokości 2.280 zł stanowi górny limit przysługującej ulgi – nie jest to natomiast kwotą odliczenia przysługująca podatnikowi bezwarunkowo – niezależnie od wysokości faktycznie poniesionych wydatków.

To oznacza, że z woli ustawodawcy do skorzystania z ww. ulgi niewystarczającym jest bycie osobą z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczoną do I grupy inwalidztwa ale koniecznym jest również faktyczne korzystanie z usług przewodników i poniesienie związanych z tym wydatków.

Przepisy art. 26 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią, że wydatki ponoszone przez osoby niewidome z I lub II grupą inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa nie wymagają sformalizowanego dokumentu potwierdzającego poniesienie wydatku np. rachunku, faktury, co oznacza, że w toku weryfikacji organowi podatkowemu można przedstawić każdy dowód świadczący o tym, że osoba niepełnosprawna istotnie poniosła wydatki na opłacenie przewodnika (może to być więc np. każda umowa cywilnoprawna zawarta z przewodnikiem).

Wprawdzie z ww. przepisu wynika, iż podatnik nie ma obowiązku udokumentowania wydatków na opłacenie przewodnika, lecz podatnik powinien liczyć się z koniecznością wykazania uprawnienia do skorzystania z ulgi i w sposób wiarygodny uprawdopodobnić fakt poniesienia spornych wydatków. Organ podatkowy ma bowiem nie tylko prawo ale i obowiązek wyjaśnienia wszystkich okoliczności związanych z zastosowaną w zeznaniu rocznym przez podatnika ulgą podatkową.

Sposób udokumentowania organowi tychże wydatków należy już bowiem do inicjatywy dowodowej podatnika. Za takim rozumieniem przepisu art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przemawia zarówno wykładnia literalna (w przepisie jest mowa o "poniesieniu wydatków") jak i celowościowa. Celem, który przyświecał ustawodawcy, przy wprowadzeniu możliwości dokonywania odliczeń wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne, było ułatwienie osobom niepełnosprawnym prowadzenia normalnego życia. Odliczenia mają spełniać rolę bodźca, zachęcającego i ułatwiającego niepełnosprawnym rehabilitację i normalne życie. Wydatki takie muszą więc być poniesione faktycznie.

Uwzględniając powyższe uregulowania stwierdzić należy, iż jeżeli Wnioskodawczyni, będąca osobą z orzeczoną I grupą inwalidztwa z tytułu niesprawności narządu ruchu, poniosła wydatki na opłacenie przewodnika-opiekuna, to przysługuje jej prawo do odliczenia od dochodu poniesionych wydatków do wartości kwoty limitowanej, pod warunkiem, że jest w stanie uprawdopodobnić ich poniesienie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.