INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 lutego 2010r. (data wpływu do tut. Biura 18 lutego 2010r.), uzupełnionym w dniu 14 kwietnia 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej odpisu aktualizującego wartość należności – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lutego 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej odpisu aktualizującego wartość należności.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 29 marca 2010r. Znak IBPBI/1/415-160/10/BK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 14 kwietnia 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W kwietniu 2006r. Wnioskodawca wystawił faktury exportowe za sprzedaż linii do produkcji styropianu na łączną kwotę 600.000 USD, z terminem płatności do 12 lipca 2006r.

Sprzedaż została zaliczona do przychodów podatkowych. Kontrahent w dniu 1 marca 2007r. zapłacił 500.000 USD, pozostałej części należności do tej pory nie uregulował. Kontrahent ma siedzibę w Kazachstanie. Wysyłane wezwania do zapłaty okazały się bezskuteczne, ponieważ były odsyłane z powrotem do Wnioskodawcy z powodu braku odbiorcy.

W swojej dokumentacji Wnioskodawca posiada jedno wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem odbioru z dnia 9 kwietnia 2007r. Późniejsze jakiekolwiek kontakty z kontrahentem nie były możliwe, gdyż w siedzibie firmy nikogo nie ma. Prawdopodobnie firma zaprzestała prowadzenia działalności. Nie ma żadnego kontaktu z osobą, która reprezentowała firmę, prawdopodobnie wyjechała za granicę i unika zapłaty należności. Z tego też powodu działania Wnioskodawcy zmierzające do ściągnięcia należności są utrudnione.

W dniu 31 grudnia 2008r. został utworzony odpis aktualizujący należności na kwotę 100.000 USD, jako koszt niestanowiący kosztów uzyskania przychodów. Przedmiotowa należność została uznana za nieściągalną.

W uzupełnieniu wniosku wskazano m.in., iż:

• Wnioskodawca prowadzi księgi rachunkowe – pełną księgowość,
• w chwili obecnej nie dysponuje dokumentami uprawdopodobniającymi nieściągalność wymienionej we wniosku wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w takiej sytuacji ma prawo zaliczyć dokonany odpis aktualizujący do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionych okolicznościach zachodzą przesłanki, aby uznać dokonany odpis aktualizujący za koszt uzyskania przychodu (dłużnik jest nieosiągalny, nieznane jest miejsce pobytu, w miejscu prowadzenia działalności nie ma nikogo), przez uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności objętej odpisem. Stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nieściągalność wierzytelności uprawdopodabnia kilka faktów, jednak nie stanowią katalogu zamkniętego. Dla przykładu Wnioskodawca wskazał, iż wprawdzie firma nie została formalnie wykreślona z działalności przedsiębiorców, ale pod adresem wskazanym w ewidencji nie przebywa nikt, kto miałby jakikolwiek związek z firmą, a dłużnik jest nieosiągalny pod znanym wierzycielowi adresem.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51 poz. 307), kosztami uzyskania przychodu, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisane jako przedawnione.

Zgodnie z art. 23 ust. 2 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:
   1. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub
   2. umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub
   3. ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
   
   

Stosownie natomiast do treści art. 23 ust. 1 pkt 21 tej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Z kolei przepis art. 23 ust. 3 ww. ustawy stanowi, iż nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:

1. dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku albo
2. zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
3. wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.
   
   

W cytowanych przepisach art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca dokonał ścisłego i wyczerpującego wyliczenia jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w tym przepisie nie może skutecznie udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności.

Natomiast wyliczenie, o którym mowa w art. 23 ust. 3 ma charakter otwarty. Dopuszczalnym jest zatem dokumentowanie nieściągalności wierzytelności innymi nie wskazanymi w tym przepisie dowodami, które muszą jednak dostatecznie przekonywająco wskazywać na stan majątkowy dłużnika i niemożność zaspokojenia swojej wierzytelności.

Zauważyć jednocześnie należy, iż w myśl art. 14 ust. 1, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujący sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. W świetle treści ww. przepisu, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wyłącznie wierzytelność w kwocie netto tj. kwocie pomniejszonej o podatek od towarów i usług. Podatek od towarów i usług nie stanowi bowiem przychodu należnego z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu stanu faktycznego, wskazana w nim wierzytelność została zaliczona do przychodów podatkowych (należnych). Kontrahent Wnioskodawcy nie uregulował części należności, na którą w dniu 31 grudnia 2008r. został utworzony odpis aktualizujący należność na kwotę 100.000 USD, jako koszt niestanowiący kosztów uzyskania przychodów. W celu udokumentowania powyższej wierzytelności Wnioskodawca posiada jedno wezwanie do zapłaty skierowane do kontrahenta z potwierdzeniem odbioru z dnia 9 kwietnia 2007r. Wnioskodawca nie dysponuje dokumentami uprawdopodobniającymi nieściągalność tej wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na względzie przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz wyżej wskazane przepisy prawa, stwierdzić należy, iż brak jest podstaw prawnych do zaliczenia wierzytelności, o której mowa we wniosku do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy, w sytuacji, gdy Wnioskodawca dysponuje jedynie skierowanym do kontrahenta wezwaniem do zapłaty. Brak jest również podstaw prawnych do zaliczenia do ww. kosztów odpisu aktualizującego wartość ww. należności, bowiem Wnioskodawca nie dysponuje również dokumentami uprawdopodobniającymi nieściągalność tej wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za dokument taki nie sposób bowiem uznać skierowanych do dłużnika wezwań do zapłaty.

Jednocześnie zauważyć należy, iż okoliczności braku kontaktu z wierzycielem, czy też osobą go reprezentującą nie stanowią o braku możliwości pozyskania informacji o zmianie adresu przez wierzyciela i jego sytuacji majątkowej, bowiem z treści wniosku nie wynika jakoby Wnioskodawca poza wysłaniem wezwania (wezwań) podjął jakiekolwiek działania zmierzające do ustalenia ww. danych.

Tym samym wskazane okoliczności, przy braku dokumentów o których mowa w art. 23 ust. 2 i 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowią wystarczającej przesłanki do zaliczenia wierzytelności (odpisu aktualizującego wartość należności), o której mowa we wniosku do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, przedstawione we wniosku stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.