INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 29.03.2010 r. (data 30.03.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16.03.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni w latach 1999-2003 wspólnie z małżonkiem, pozostającym z Wnioskodawczynią w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej, działając na podstawie art. 27 ust.1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2001 r., w związku z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ponosiła wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe związane z budową budynku mieszkalnego. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem korzystali z powyższego tytułu z ulgi Podatkowej, to jest pomniejszali podatek dochodowy o 19% kwoty poniesionych wydatków mieszkaniowych. Budowa ta została zakończona w dniu 22.12.2003 r., przy czym Wnioskodawczyni i jej małżonek zawiadomili właściwy organ administracji budowlanej o jej zakończeniu w dniu 26.03.2004 r.

W dniu 08.03.2010 r. małżonek Wnioskodawczyni zmarł nie pozostawiając testamentu. Uprawnionymi do dziedziczenia po zmarłym małżonku Wnioskodawczyni z ustawy jest Wnioskodawczyni oraz dwoje ich wspólnych dzieci. Wnioskodawczyni wraz z dziećmi uprawnionymi do dziedziczenia po zmarłym małżonku Wnioskodawczyni, zamierzają obecnie dokonać nieodpłatnego działu spadku (zniesienia współwłasności nieruchomości), na której znajduje się budynek mieszkalny wybudowany uprzednio przez Wnioskodawczynię i jej małżonka, poprzez przyznanie prawa własności tej nieruchomości jednemu z dzieci Wnioskodawczyni i jej zmarłego małżonka.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Wątpliwość Wnioskodawczyni budzi, czy w przedstawionym stanie faktycznym dokonanie działu spadku, poprzez nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości, na której to nieruchomości Wnioskodawczyni wspólnie ze zmarłym małżonkiem wznieśli budynek mieszkalny, ponosząc wydatki, które w części (19%) pomniejszały podatek dochodowy Wnioskodawczyni i jej małżonka i przyznanie wyłącznego prawa własności tej nieruchomości jednemu z dzieci Wnioskodawczyni, uprawnionemu do spadku po zmarłym małżonka Wnioskodawczyni (jednemu ze współwłaścicieli nieruchomości), nie będzie skutkować powstaniem przychodu Wnioskodawczyni skutkującego w szczególności utratą uprawnień do wykorzystanej przez nią uprzednio ulgi budowlanej (pomniejszenia podatku dochodowego 19% sumy wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego), a tym samym powstania przychodu Wnioskodawczyni w związku ze zbyciem nieruchomości, skutkującego obowiązkiem jego opodatkowania podatkiem dochodowym...

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż dokonanie działu spadku poprzez nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości, na której Wnioskodawczyni wspólnie z małżonkiem wznieśli budynek mieszkalny, ponosząc wydatki pomniejszające w części (19%) ich podatek dochodowy i przyznanie wyłącznego prawa własności do tej nieruchomości jednemu z dzieci Wnioskodawczyni, uprawnionemu do spadku po zmarłym małżonku Wnioskodawczyni (jednemu ze współwłaścicieli nieruchomości) nie będzie skutkować powstaniem przychodu Wnioskodawczyni, uzasadniającego opodatkowanie go podatkiem dochodowym. W ocenie Wnioskodawczyni, żaden z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani też ustaw ją nowelizujących, nie przewiduje potraktowania, jako przychodu środków ze zbycia prawa własności nieruchomości dokonanego po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym zakończono budowę, niezależnie czy w związku z jej prowadzeniem podatnik korzystał uprzednio z prawa do obniżenia podatku o poniesione w związku z nią wydatki. Art. 30e ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi bowiem, iż opodatkowaniu podlegają wyłącznie przychody z odpłatnego zbycia własności nieruchomości dokonanego przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło odpowiednio nabycie lub wybudowanie nieruchomości. Nadto przepis ten mówi wyłącznie o odpłatnym zbyciu, a zatem nie dotyczy nieodpłatnego działu spadku w skład którego wchodzi nieruchomość (nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości). Mając zatem na uwadze, iż zakończenie budowy budynku mieszkalnego, wydatki na budowę które pomniejszały podatek dochodowy podatnika, nastąpiło 26.03.2004 r., a nadto, iż Wnioskodawczyni zamierza dokonać nieodpłatnego działu spadku (zniesienia współwłasności), przez co nie osiągnie ona z tytułu powyższej czynności żadnego przychodu, z powyższego faktu nie powstanie obowiązek podatkowy Wnioskodawczyni, w zakresie podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a) i b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik:

1. poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na:

1. zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego.
   
   

Stosownie do art. 27a ust. 13 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie:

• wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład,
• w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku mieszkalnego na użytkowy,
• po roku, w którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu,
• wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
• przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych,

do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Z treści art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) wynika, że przepis art. 27a ust. 13, ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń, powstałych po dniu 01 stycznia 2002 r.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni w latach 1999-2003 wspólnie z małżonkiem ponosiła wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe związane z budową budynku mieszkalnego. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem korzystali z powyższego tytułu z ulgi podatkowej, tj. pomniejszali podatek dochodowy o 19% kwoty poniesionych wydatków mieszkaniowych. Po śmierci małżonka, Wnioskodawczyni wraz z dwójką dzieci, jako spadkobiercy, stali się współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawczyni wraz z dziećmi zamierza dokonać nieodpłatnego działu spadku i zniesienia współwłasności, w wyniku którego prawo własności nieruchomości zostanie przyznane jednemu z dzieci w całości.

Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowią wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli. W świetle przepisów art. 211 i 212 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) zniesienie współwłasności może nastąpić poprzez:

• podział fizyczny rzeczy wspólnej (podział polegający na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej części rzeczy np. działek, w przypadku gdy przedmiotem tej czynności cywilnoprawnej jest nieruchomość),
• przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli ,
• sprzedaż rzeczy wspólnej zwana podziałem cywilnym (nie mamy do czynienia z odpłatnym zniesieniem współwłasności, gdyż uzyskana wówczas cena dzielona jest odpowiednio w stosunku do udziałów we współwłasności).
  
  

Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat.

W przypadku, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu musi być traktowany w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego.

Za datę nabycia nieruchomości, w przypadku gdy była ona przedmiotem zniesienia współwłasności, uważa się datę, w której dokonano przeniesienia własności nieruchomości na nowego właściciela. Jeżeli w wyniku zniesienia współwłasności takiej nieruchomości udział w niej się zwiększa, tj. przekracza udział nabyty uprzednio w spadku, to data zniesienia współwłasności będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu zniesienia współwłasności. Zatem nabycie w wyniku zniesienia współwłasności części majątku spadkowego, który należał do innych spadkobierców, tj. otrzymanie z tego majątku udziałów przekraczających pierwotny udział spadkowy nie stanowi nabycia w drodze spadku.

Przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Zatem nieodpłatne zniesienie współwłasności następuje wówczas, gdy współwłaściciele nie otrzymują ekwiwalentów (pieniężnych, rzeczowych) za swój udział we współwłasności.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni zamierza w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności przekazać dziecku swój udział w nieruchomości. Wobec powyższego nie otrzyma w związku z dokonaniem tej czynności żadnych ekwiwalentów za swój udział, a zatem nie powstanie po stronie Wnioskodawczyni przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do utraty ulgi budowlanej, należy stwierdzić, iż z treści powyższych przepisów wynika, iż ustawodawca enumeratywnie określił przypadki, w których podatnik obowiązany jest doliczyć w zeznaniu odliczoną w latach wcześniejszych kwotę z tytułu korzystania z ulgi. Cytowany wyżej art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera zamknięty katalog zdarzeń powodujących obowiązek doliczenia do dochodu lub podatku uprzednio odliczonych kwot. Wśród sytuacji skutkujących utratą prawa do ulgi budowlanej nie wymieniono przypadku, w którym podatnik przekazuje nieodpłatnie w wyniku zniesienia współwłasności posiadane udziały w budynku mieszkalnym, z tytułu budowy którego podatnik skorzystał z odliczeń. Zatem wykorzystana przez Wnioskodawczynię ulga z tytułu wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego nie będzie podlegała zwrotowi.

Reasumując należy stwierdzić, iż w wyniku dokonania nieodpłatnego zniesienia współwłasności budynku mieszkalnego nie powstanie u Wnioskodawczyni przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wyżej wymienione zdarzenie nie pociągnie również za sobą konieczności doliczenia do podatku kwot poprzednio odliczonych na budowę przedmiotowej nieruchomości, gdyż nie powoduje ono utraty ulgi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.