2018.03.07 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.689.2017.2.KB
z 7 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2017 r. (data wpływu 28 grudnia 2017 r.) uzupełnionym pismami z dnia 14 lutego 2018 r. (data wpływu 20 lutego 2018 r.) oraz z dnia 19 lutego 2018 r. (data wpływu 23 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla świadczenia usług na podstawie umowy zawartej z alternatywnym funduszem inwestycyjnym – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla świadczenia usług na podstawie umowy zawartej z alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 14 lutego 2018 r. (data wpływu 20 lutego 2018 r.) oraz z dnia 19 lutego 2018 r. (data wpływu 23 lutego 2018 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności świadczy usługi, które zgodnie z definicją zawartą w przepisach prawa Unii Europejskiej składają się na zarządzanie funduszami inwestycyjnymi.

Wnioskodawca działa na rynku profesjonalnych usług doradczych i analitycznych. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (dalej: „PKD”) głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z), a także m.in. usługi w zakresie pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów (PKD 64.99.Z), pozostałej działalności wspomagającej usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 66.19.Z).

Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę dotyczącą świadczenia usług (dalej: „Umowa”) na rzecz spółki będącej na podstawie art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 1896, z późn. zm.), (dalej: ustawa) Alternatywną Spółką Inwestycyjną, która jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, wpisaną na podstawie art. 8b ust. 2 pkt 1 ustawy do rejestru zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi (dalej: „ASI”, „AFI” lub „Spółka”).

Jak wskazano powyżej, Alternatywna Spółka Inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy, tj. innym niż tworzone i funkcjonujące na podstawie ustawy specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte i fundusze inwestycyjne zamknięte. Ustawa definiuje alternatywny fundusz inwestycyjny jako instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą jednocześnie funduszem typu UCITS, tj. funduszem działającym zgodnie z prawem Unii Europejskiej regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, którym w polskim porządku prawnym jest fundusz inwestycyjny otwarty i fundusz zagraniczny w rozumieniu ustawy.

Wyłącznym przedmiotem działalności ASI na podstawie art. 8a ust. 3 ustawy jest, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Ponieważ Spółka jest jednocześnie Zarządzającym ASI, w konsekwencji prowadzi dodatkowo działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI.

Przedmiotem umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką (dalej: „umowa”), będzie świadczenie przez Wnioskodawcę usług związanych z działalnością ASI. W szczególności Wnioskodawca zamierza na rzecz ASI świadczyć usługi polegające m.in. na:

zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi;
zarządzaniu ryzykiem;
wsparciu przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółki;
wykonywaniu czynności administracyjnych;
udziale w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;
opracowywaniu raportów, przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami;
dokonywaniu analiz przedinwestycyjnych;
nadzorze właścicielskim oraz kontrolingu inwestycyjnym.

Za świadczone usługi Wnioskodawcy będzie przysługiwać określone w umowie wynagrodzenie.

Powyższe czynności są specyficzne i istotne dla obsługi inwestycji w obszarze działalności AFI, co sprowadza się do uznania, że jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną przedstawiają one wymierną i relewantną wartość rynkową. Wychodząc od specyficznego charakteru omawianych czynności, trzeba podkreślić, że mają one istotne znaczenie dla Spółki, a w związku z tym są właściwe dla jego działalności. Wnioskodawca będzie wykonywał czynności kompleksowo, uzupełniając wiedzę AFI w zakresie zarządzania aktywami.

Faktury VAT za świadczone usługi będą wystawiane na alternatywny fundusz inwestycyjny.

W złożonym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał szczegółowy opis, na czym polega każda ze świadczonych przez niego usług na rzecz ASI przedstawiona w opisie sprawy:

Zarządzanie portfelami inwestycyjnymi:
1. wdrażanie decyzji inwestycyjnych przy poszczególnych wejściach inwestycyjnych,
2. planowanie oraz zapewnianie finansowania i kapitału na poszczególne wejścia inwestycyjne,
3. planowanie, organizacja oraz kontrola zasobów finansowych ASI zgodnie z przyjętymi Kamieniami Milowymi.
Zarządzanie ryzykiem:
1. planowanie, organizacja oraz kontrola procedur związanych z zapewnieniem akceptowalnego poziomu ryzyka przy kolejnych wejściach inwestycyjnych,
2. wdrażanie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych w sposób odpowiadający przyjętej strategii inwestycyjnej ASI,
3. wdrażanie decyzji zarządczych mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI.
Wsparcie przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółki:
1. planowanie, organizowanie, motywowanie zespołu oraz kontrola realizacji budżetu zarówno inwestycyjnego jak i operacyjnego ASI,
2. formułowanie rekomendacji w zakresie poszczególnych decyzji, mających wpływ na realizację budżetu inwestycyjnego oraz operacyjnego jak też przedkładanie tych rekomendacji pod decyzję Zarządu.
Wykonywanie czynności administracyjnych:
1. wdrażanie (organizacja) kanałów komunikacji wewnątrz ASI,
2. zarządzanie procesem wymiany informacji wewnątrz ASI,
3. organizacja procesu archiwizacji dokumentacji,
4. kontrola integralności danych administracyjnych (dokumenty, obieg elektroniczny dokumentów, korespondencja itp.).
Udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego:
1. zapewnianie członkom Komitetu Inwestycyjnego dostępu do wszelkich informacji służących podjęciu decyzji inwestycyjnej lub kluczowej decyzji w ramach działalności ASI.
Opracowywanie raportów, przygotowywanie materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami:
1. dostarczanie Zarządowi kompletu informacji finansowych dotyczących realizowanych inwestycji, umożliwiających podjęcie decyzji inwestycyjnych,
2. organizacja, motywowanie oraz kontrola zasobów w celu opracowania raportów oraz materiałów związanych z realizowanymi inwestycjami.
Dokonywanie analiz przedinwestycyjnych:
1. zarządzanie pracą zespołu analityków przygotowujących analizy przedinwestycyjne,
2. kontrola poprawności merytorycznej wycen sporządzanych na potrzeby analiz przedinwestycyjnych,
3. analiza opłacalności inwestycji w celu sformułowania rekomendacji Zarządowi umożliwiającej podjęcie decyzji inwestycyjnej.
Nadzór właścicielski oraz kontroling inwestycyjny:
1. planowanie oraz wdrażanie wzorów dokumentacji sprawozdawczej,
2. organizacja kanałów komunikacji z przedstawicielami spółek portfelowych,
3. kontrola realizacji budżetów inwestycyjnych.
4. systematyczna wycena wartości zarządzanych aktywów pod kątem możliwości realizacji strategii wyjść z inwestycji.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, iż Spółka na rzecz której świadczy on usługi opisane powyżej, jest Alternatywną Spółką Inwestycyjną (ASI), prowadzącą dodatkowo działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI. Oznacza to, że Spółka jest spółką kapitałową, zarządzającą (wyłącznie) daną spółką będącą ASI – czyli samą sobą. Zarządzanie aktywami w imieniu klientów, oraz sprawowanie funkcji zarządzającego ASI, jest wykonywane w ramach tego samego podmiotu.

Dnia 23 stycznia 2018 r. Spółka, jako drugi podmiot w Polsce, w wyniku postępowania administracyjnego przeprowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego, została wpisana do Rejestru Wewnętrznie Zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi, i jest Alternatywnym Funduszem Inwestycyjnym w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Wnioskodawca świadczy zatem usługi bezpośrednio na rzecz ASI, w tym wykonując część obowiązków Spółki związanych z wewnętrznym zarządzaniem ASI, co pozwala na ograniczenie wydatków ponoszonych przez Spółkę tytułem zarządzania.

Jak wynika z przedstawionego powyżej opisu czynności wykonywanych w ramach usług świadczonych przez Wnioskodawcę, usługi te mają charakter kompleksowy, tj. obejmują całość poszczególnych zadań o charakterze zarządczym, realizowanych przez ASI jako wewnętrznie zarządzającego. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI, przy czym biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, uznać należy, iż mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną.

Czynności podejmowane przez Wnioskodawcę mają zarówno charakter zarządczy, tj. np. podejmowanie decyzji w przedmiocie wejść i wyjść inwestycyjnych, podejmowanie decyzji odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych podejmowanych w ramach ASI, a także podejmowanie decyzji zarządczych, mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych, które to czynności wyczerpują przyjętą przez nauki ekonomiczne definicję zarządzania (w tym zarządzania ryzykiem), jak również są to czynności administracyjno-organizacyjne, a także czynności o charakterze doradczym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy świadczenie usług, które zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego stanowią czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi, w szczególności czynności Wnioskodawcy wskazanych w zdarzeniu przyszłym, na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z alternatywnym funduszem inwestycyjnym, jest objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) (dalej: „ustawa o VAT”)?

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi wymienione w opisie zdarzenia przyszłego, są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT, zwolnieniu z opodatkowania podlega świadczenie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o VAT, zwolnione z opodatkowania są usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a tegoż przepisu prawa, lub ich częścią.

W konsekwencji, na podstawie literalnego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, w celu stosowania zwolnienia z VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

usługi zarządzania powinny dotyczyć funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
wykonywana czynność powinna stanowić usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częściami.

Zgodnie z art. 3 ustawy, przez fundusz inwestycyjny rozumie się osobę prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Zarządzanie funduszami inwestycyjnymi zostało zdefiniowane na poziomie prawodawstwa wspólnotowego. Obowiązujące przepisy krajowe nie zawierają obecnie takiej definicji.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. U. UE. L 347/1) (dalej: „Dyrektywa VAT”) zwolnione z tego podatku jest zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Zgodnie z Załącznikiem I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz. U. UE. L 174/1) (dalej: „AIFMD”), zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi polega na:

zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi;
zarządzaniu ryzykiem;
administrowaniu, tj.:
- obsłudze prawnej i usługach w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;
- obsłudze zapytań klientów;
- wycenie i wyznaczaniu ceny (w tym zeznania podatkowe);
- monitorowaniu przestrzegania uregulowań;
- podziale dochodu;
- emisji i umarzaniu jednostek uczestnictwa i udziałów;
- ustaleń umownych, w tym wysyłania świadectw;
- przechowywania ksiąg;
wprowadzaniu do obrotu;
innej działalności związanej z aktywami, usługach niezbędnych do wypełniania funkcji powierniczej TFI, zarządzaniu infrastrukturą, działalności w zakresie administrowania nieruchomościami, poradami dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, poradach i usługach związanych z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i innymi usługami związanymi z zarządzaniem funduszami oraz spółkami i innymi aktywami.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”).

W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Zdaniem pełnomocnika, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.
Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.
Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynność „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: „okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności »zarządzania« specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (...) Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem »zarządzania« specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6”.
W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

Ze względu na fakt, że pojęcie zarządzania funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.

Z powołanego orzecznictwa TSUE wynika więc, że państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby omawianego zwolnienia z VAT. Na pojęcie „zarządzania funduszami” składa się zatem szereg czynności wykonywanych również przez podmioty inne niż podmioty zarządzające funduszami. Jednakże kryterium decydującym o możliwości zaliczenia danej czynności do katalogu czynności „zarządzania funduszem” jest jej odrębność oraz istotność dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi.

Na gruncie przedstawionego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że w przypadku, gdy Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka będzie musiała wykonać je we własnym zakresie, a nie posiada w ramach swojej struktury odpowiedniego zaplecza organizacyjnego oraz kompetencyjnego, jakim dysponować będzie Wnioskodawca. Z tego wynika wniosek, że czynności te są właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi, w tym AFI oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną wyłącznie dla Spółki.

Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie podatku VAT nie jest relewantny fakt wykonywania czynności zarządzania AFI przez podmiot trzeci. Z zasady neutralności wynika, że opodatkowanie VAT nie powinno zależeć tylko i wyłącznie od samego faktu zmiany podmiotu świadczącego usługi. Przeciwne założenie prowadziłoby do sytuacji obciążenia ekonomicznym ciężarem podatku VAT podmiotów będących uczestnikami funduszu, którzy z istoty opodatkowania VAT nie powinni ponosić tego kosztu.

Co do niektórych czynności, które będą wykonywane przez Wnioskodawcę można wskazać, że mają one charakter doradczy, jednak nie ma to wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania z co najmniej dwóch powodów:

Polski ustawodawca, wprowadzając art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o VAT wykroczył poza zakres Dyrektywy 112, a tym samym wprowadził do polskiego porządku prawnego przepis, który jest niezgodny z prawem unijnym – w takim przypadku podatnik ma prawo dokonać wyboru w oparciu o treść którego przepisu zostaną ukształtowane jego prawa i obowiązki – zatem podatnik ma prawo nie stosować się do wadliwie implementowanej regulacji prawnej (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrok z dnia 17 listopada 2016 r., sygn. III SA/Wa 2344/15).
Niezależnie od wskazanego powyżej argumentu, usługi Wnioskodawcy mają charakter usługi kompleksowej. Odwołując się ponownie do orzecznictwa TSUE oraz do stanowiska przedstawianego w doktrynie, skoro czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa finansowa oraz doradztwo jako jej element będą korzystać ze zwolnienia. W takim przypadku doradztwo nie będzie stanowiło samodzielnej usługi dla potrzeb opodatkowania VAT (por. J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT Komentarz, Legalis 2014, komentarz do artykułu 43; wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. C-435/05).

W ocenie Wnioskodawcy, wszystkie usługi przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego mieszczą się w pojęciu zarządzania funduszem inwestycyjnym. Opisane wyżej czynności będą świadczone w związku z funkcjonowaniem alternatywnego funduszu inwestycyjnego, w szczególności dotyczy to zarządzania projektami, zarządzania ryzykiem, pozyskiwania finansowania, doradztwa przy podejmowaniu przez AFI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółki, dokonywanie analiz przedinwestycyjnych.

Skoro tak, to uzasadnione jest przyjęcie, że zwolnione od podatku VAT są czynności mieszczące się w granicach wspólnotowej definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi, świadczone na podstawie umowy zawartej z AFI.

W kontekście powyższych argumentów należy stwierdzić, że czynności, które Wnioskodawca będzie świadczył w zakresie wskazanym powyżej, mieszczą się w granicach wyznaczonych przez definicję Załącznika I do AIFMD.

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę, zostało potwierdzone w wielu interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, wydanych w stanach faktycznych zbliżonych do zdarzenia przyszłego przedstawionego w niniejszym wniosku. Przykładowo:

interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z dnia 31 października 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.579.2017.1.EK;
interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z dnia 23 października 2017 r., sygn. 0112-KDIP4.4012.292.2017.2.SŚ;
interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.12.2017.1.MP;
interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z dnia 31 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPP2.4512.84.2017.1.SM;
interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 lutego 2016 r., sygn. IPPP1/4512-1326/15-2/KC;
interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 czerwca 2015 r., sygn. IPPP1/4512-341/15-2/JL;
interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 września 2015 r., sygn. IPPP1/4512-666/15-2/KC.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na powyższe wyjaśnienia należy przyjąć, że zakres opisanych przez Wnioskodawcę usług, mieści się w całości definicji zarządzania inwestycjami w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Definicja ta obejmuje swoim zakresem usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego, usługi doradztwa w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym oraz usługi administrowania funduszem inwestycyjnym. Świadczone usługi wypełniają zatem definicję „zarządzania” w świetle wniosków wynikających z orzecznictwa TSUE.

Jak wskazał Wnioskodawca, opisane wyżej czynności będą świadczone zawsze w związku z funkcjonowaniem alternatywnego funduszu inwestycyjnego. Zatem wszystkie opisane czynności stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania AFI. W analizowanej sprawie wymienione czynności będą bezpośrednio dotyczyły czynności zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Zatem usługi opisane we wniosku mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług i świadczone są na podstawie umów zawartych bezpośrednio z alternatywnym funduszem inwestycyjnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy – stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy – zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności świadczy usługi, które zgodnie z definicją zawartą w przepisach prawa Unii Europejskiej składają się na zarządzanie funduszami inwestycyjnymi. Wnioskodawca działa na rynku profesjonalnych usług doradczych i analitycznych. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (dalej: „PKD”) głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z), a także m.in. usługi w zakresie pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów (PKD 64.99.Z), pozostałej działalności wspomagającej usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 66.19.Z).

Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę dotyczącą świadczenia usług (dalej: „Umowa”) na rzecz spółki będącej na podstawie art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi Alternatywną Spółką Inwestycyjną, która jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, wpisaną na podstawie art. 8b ust. 2 pkt 1 ustawy do rejestru zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi (dalej: „ASI”).

ASI jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. innym niż tworzone i funkcjonujące na podstawie ustawy specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte i fundusze inwestycyjne zamknięte. Ustawa definiuje alternatywny fundusz inwestycyjny jako instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą jednocześnie funduszem typu UCITS, tj. funduszem działającym zgodnie z prawem Unii Europejskiej regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, którym w polskim porządku prawnym jest fundusz inwestycyjny otwarty i fundusz zagraniczny w rozumieniu ustawy.

Wyłącznym przedmiotem działalności ASI na podstawie art. 8a ust. 3 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi jest, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Ponieważ ASI jest jednocześnie Zarządzającym ASI, w konsekwencji prowadzi dodatkowo działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI.

Przedmiotem Umowy pomiędzy Wnioskodawcą a ASI będzie świadczenie przez Wnioskodawcę usług związanych z działalnością ASI. W szczególności Wnioskodawca zamierza na rzecz ASI świadczyć usługi polegające m.in. na:

zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi;
zarządzaniu ryzykiem;
wsparciu przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ASI;
wykonywaniu czynności administracyjnych;
udziale w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego;
opracowywaniu raportów, przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami;
dokonywaniu analiz przedinwestycyjnych;
nadzorze właścicielskim oraz kontrolingu inwestycyjnym.

Za świadczone usługi Wnioskodawcy będzie przysługiwać określone w umowie wynagrodzenie.

Powyższe czynności są specyficzne i istotne dla obsługi inwestycji w obszarze działalności ASI, co sprowadza się do uznania, że jedynie dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną przedstawiają one wymierną i relewantną wartość rynkową. Wychodząc od specyficznego charakteru omawianych czynności, trzeba podkreślić, że mają one istotne znaczenie dla ASI, a w związku z tym są właściwe dla jego działalności. Wnioskodawca będzie wykonywał czynności kompleksowo, uzupełniając wiedzę ASI w zakresie zarządzania aktywami. Faktury VAT za świadczone usługi będą wystawiane na alternatywny fundusz inwestycyjny.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi mają charakter kompleksowy, tj. obejmują całość poszczególnych zadań o charakterze zarządczym, realizowanych przez ASI jako wewnętrznie zarządzającego. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI, przy czym biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, uznać należy, iż mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną. Czynności podejmowane przez Wnioskodawcę mają zarówno charakter zarządczy, tj. np. podejmowanie decyzji w przedmiocie wejść i wyjść inwestycyjnych, podejmowanie decyzji odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych podejmowanych w ramach ASI, a także podejmowanie decyzji zarządczych, mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych, które to czynności wyczerpują przyjętą przez nauki ekonomiczne definicję zarządzania (w tym zarządzania ryzykiem), jak również są to czynności administracyjno-organizacyjne, a także czynności o charakterze doradczym.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą określenia, czy świadczenie usług, które zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego stanowią czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi, w szczególności czynności Wnioskodawcy wskazanych w zdarzeniu przyszłym, na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z alternatywnym funduszem inwestycyjnym, będzie objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

W odniesieniu do powyższego należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy znajdzie zastosowanie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą portfeli inwestycyjnych, lub ich części, funduszy inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 56 z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą o funduszach inwestycyjnych – fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

W myśl art. 45a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych – z zastrzeżeniem art. 47 ust. 6 oraz z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, towarzystwo może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez to towarzystwo.

Stosownie do art. 46 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych – umowa, o której mowa w art. 45a ust. 1, której przedmiotem jest zlecenie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, może być, z uwzględnieniem art. 78 rozporządzenia 231/2013 – w przypadku specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego i funduszu inwestycyjnego zamkniętego, zawarta wyłącznie z:

podmiotem prowadzącym działalność maklerską w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, lub innym towarzystwem posiadającym zezwolenie, o którym mowa w art. 45 ust. 2 pkt 1;
podmiotem prowadzącym działalność maklerską w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, mającym siedzibę w innym państwie członkowskim;
podmiotem prowadzącym działalność maklerską z siedzibą w państwie należącym do OECD niebędącym państwem członkowskim, jeżeli:
1. do portfela inwestycyjnego funduszu lub jego części mogą być nabywane papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego zgodnie z ustawą i statutem funduszu,
2. podmiot prowadzący działalność maklerską podlega nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym w tym państwie i uzyskał zezwolenie tego organu równoważne zezwoleniu na zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,
3. jest zapewniona, na zasadzie wzajemności, współpraca Komisji z tym organem nadzoru.

Art. 46 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych wskazuje, że w przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, może zawrzeć umowę, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, z wyspecjalizowanym podmiotem innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1, jeżeli podmiot ten podlega nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym i posiada zezwolenie na zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, z uwzględnieniem art. 78 rozporządzenia 231/2013.

Na podstawie art. 46 ust. 3a ustawy o funduszach inwestycyjnych – zawarcie przez towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, umowy, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, z wyspecjalizowanym podmiotem innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1 i ust. 3, wymaga zgody Komisji.

Z powyższych przepisów wynika, że towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym może zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią innym podmiotom, wymienionym w ww. przepisach.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) – zwanej dalej dyrektywą 2006/112/WE – państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy pojęcie – usługi zarządzania funduszami, odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 ust. 1 lit. g dyrektywy 2006/112/WE – „transakcje: zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.

Dyrektywa 2006/112/WE nie definiuje pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.U.UE.L.2009.302.32).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. Dyrektywy 2009/65/WE – działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

zarządzanie inwestycjami,
administracja:
1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
2. zapytania klientów;
3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6. wypłata zysków;
7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9. prowadzenie ksiąg,
wprowadzanie do obrotu.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak w powołanym także przez Wnioskodawcę orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert SA (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Zdaniem pełnomocnika, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

Natomiast, doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc i Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise.), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Natomiast przedmiotem powołanego również przez Wnioskodawcę rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH v. Finanzamt Bayreuth), była kwestia możliwości zwolnienia opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził: okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (…) Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d).

W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d) pkt 6 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi” do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie.

Ze względu na fakt, że pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.

Zgodnie z orzecznictwem TSUE pojęcie „zarządzania” może obejmować różne odrębne usługi np. usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy (wyrok C-169/04) czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (wyrok C-275/11), które będą korzystały ze zwolnienia, nawet jeżeli będą świadczone przez zarządzających będących osobami trzecimi. Jedynym warunkiem jest, aby usługi te spełniały szczególne i istotne funkcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.

Wobec powyższego, opisane we wniosku czynności należy rozpatrywać w kontekście uregulowań dotyczących zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. W tym należy uwzględnić przepisy Dyrektywy ZAFI, tj. Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 oraz ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Dyrektywa ZAFI odnosi się do zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. zarządzających wszelkimi typami funduszy, które nie są objęte ww. Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. w ww. Dyrektywy ZAFI – zarządzanie AFI (rozumiane jako alternatywne fundusze inwestycyjne) oznacza wykonywanie przynajmniej funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit. a) lub b) załącznika I na rzecz jednego lub większej liczby AFI. Minimalny zakres funkcji zarządzania to:

zarządzanie portfelem inwestycyjnym – pkt 1 lit. a ww. załącznika,
zarządzanie ryzykiem – pkt 1 lit. b ww. załącznika.

Podobne uregulowania zawarto w ustawie o funduszach inwestycyjnych. W myśl przepisów tej ustawy, zarządzający zarządza alternatywną spółką inwestycyjną (która jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym), w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem (art. 8b ust. 1 i art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że zakres opisanych przez Wnioskodawcę usług, świadczonych przez niego na rzecz ASI, tj.: zarządzanie portfelami inwestycyjnymi; zarządzanie ryzykiem; wsparcie przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółki; wykonywanie czynności administracyjnych; udział w posiedzeniach Komitetu Inwestycyjnego; opracowywanie raportów, przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami; dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, a także nadzór właścicielski oraz kontroling inwestycyjny, mieści się w całości w definicji zarządzania inwestycjami w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Definicja ta obejmuje swoim zakresem usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego, usługi doradztwa w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym oraz usługi administrowania funduszem inwestycyjnym. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi wypełniają definicję „zarządzania” w świetle wniosków wynikających z orzecznictwa TSUE.

Wszystkie opisane czynności stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania funduszem. W analizowanej sprawie wymienione usługi będą bezpośrednio dotyczyły czynności zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym wykonywanej przez Wnioskodawcę. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi obejmują całość poszczególnych zadań o charakterze zarządczym, realizowanych przez ASI jako wewnętrznie zarządzającego, mają one istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI, przy czym biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, należy uznać, że mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną. Zatem usługi świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z alternatywnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy i w związku z tym będą zwolnione od podatku na podstawie ww. artykułu.

Reasumując, świadczenie przez Wnioskodawcę usług wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z alternatywnym funduszem inwestycyjnym, będzie objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin