2018.10.02 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0115-KDIT2-2.4011.323.2018.2.ENB

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.323.2018.2.ENB
z 2 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 lipca 2018 r., uzupełnionym w dniach 10, 16 i 24 września 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą świadczenia na rzecz byłego pracownika - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniach 10, 16 i 24 września 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą świadczenia na rzecz byłego pracownika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność w zakresie chowu i hodowli drobiu jak również uprawy roli, ogrodnictwa oraz działalności usługowej związanej z uprawami rolnymi, z chowem i hodowlą zwierząt.

Dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zatrudnia pracowników na zasadach przewidzianych w przepisach prawa pracy oraz współpracuje z osobami na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jeden z pracowników zatrudnionych przez Spółkę na umowę o pracę na stanowisku operator maszyn rolniczych - traktorzysta uległ wypadkowi w trakcie świadczenia pracy w dniu 21 lipca 2017 r. („Poszkodowany”). Poszkodowany był zatrudniony przez Wnioskodawcę w okresie od 1 lipca 2017 r. do 30 listopada 2017 r.

Wypadek przy pracy został poddany kontroli przeprowadzonej przez właściwą jednostkę terenową Państwowej Inspekcji Pracy, podsumowanej protokołem kontroli. Zgodnie z jego treścią opisywany wypadek pracownika został wpisany do rejestru wypadków przy pracy. W Protokole wskazano, że wypadek zdarzył się w trakcie „wykonywania prac porządkowych w magazynie zbożowym” a bezpośrednią przyczyną wypadku było „ponowne uruchomienie przenośnika ślimakowego [przez innego pracownika] w momencie chwytania ręką przez poszkodowanego części przenośnika”. Pośrednią przyczyną wypadku było: „zaskoczenie nagłym, niespodziewanym zdarzeniem”, „wykonywanie czynności bez usunięcia zagrożenia” oraz „zła koordynacja pracy zbiorowej (brak kontaktu wzrokowego między pracownikami)”.

W Protokole wskazano, iż „nie stwierdzono” nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych, jak również „nie stwierdzono” by wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia.

Z uwagi na zaistniałe zdarzenie pracownik reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpił do Wnioskodawcy w dniu 6 kwietnia 2017 r. z wezwaniem do zapłaty:

kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
kwoty 11.250 zł tytułem zwrotu kosztów opieki od dnia 25 lipca 2017 r. do 30 kwietnia 2018 r.
900 zł tytułem miesięcznej renty z tytułu zwiększonych potrzeb płatnej od 1 maja 2018 r.
10.951,28 zł tytułem zwrotu utraconych dochodów od dnia 1 grudnia 2018 r. do 30 kwietnia 2018 r.
2.322,81 zł tytułem miesięcznej renty wyrównawczej płatnej od 1 maja 2018 r.
13.600 zł tytułem zwrotu kosztu protezy kosmetycznej w obrębie ramienia
1000 zł tytułem ryczałtu na zakup leków oraz dojazdy do placówek medycznych.

Wnioskodawca podjął wspólnie z poszkodowanym pracownikiem działania zmierzające do ugodowego rozstrzygnięcia zaistniałej sprawy. Wspólne stanowisko przyjęło postać umowy ugody pozasądowej, mającej na celu zaspokojenie wszelkich roszczeń Poszkodowanego wynikających lub mogących wyniknąć w przyszłości w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 21 lipca 2017 r. Ugoda została zawarta po ustaniu stosunku pracy.

Na podstawie zawartej umowy ugody Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Poszkodowanego w terminie 5 dni kwoty 250.000 zł brutto „celem zaspokojenia wszelkich roszczeń Poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie [z dnia 21 lipca 2017]”.

Uzgodniona kwota ma charakter ostateczny i obejmuje wszystkie obciążenia publicznoprawne, jakie z tytułu jej zawarcia mogą obciążać Poszkodowanego.

Zgodnie z postanowieniami zawartej ugody, zapłata kwoty 250.000 zł wyczerpuje wszystkie roszczenia Poszkodowanego wobec Wnioskodawcy wynikające z zaistniałego wypadku przy pracy, w tym roszczenia istniejące w dacie zawarcia umowy ugody i zgłoszone Wnioskodawcy a także inne roszczenia, które nie zostały zgłoszone, w tym także roszczenia, które mogą powstać w przyszłości.

Wypłata ustalonej w ramach ugody kwoty nastąpiła po ustaniu stosunku pracy. Dokonując wypłaty Wnioskodawca przyjął, że wypłacane świadczenie ma związek ze stosunkiem pracy, a zatem stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PDOF. W związku z tym dokonał na rzecz poszkodowanego pracownika płatności kwoty w wartości netto przy uwzględnieniu należnej zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenia społeczne.

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że z zawartej umowy nie wynikało, że świadczenie wypłacone byłemu pracownikowi miało charakter odszkodowania, zadośćuczynienia lub odszkodowania w postaci renty otrzymanej na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość

Poszkodowany zażądał od Wnioskodawcy wypłaty konkretnych, wymienionych we wniosku świadczeń. Niemniej jednak, Wnioskodawca nie wypłacił poszkodowanemu tych świadczeń, ale dążył do ugodowego załatwienia powstałego sporu bez orzekania o winie czy odpowiedzialności. Na podstawie zawartej umowy ugody Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz poszkodowanego w terminie 5 dni kwoty 250.000 zł brutto „celem zaspokojenia wszelkich roszczeń Poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie [z dnia 21 lipca 2017 r.]”.

Wnioskodawca dokona zatem wypłaty określonej kwoty w celu zaspokojenia wszelkich roszczeń, a nie odszkodowania, zadośćuczynienia, zwrotu kosztów, świadczenia z tytułu renty, itp.

Zgodnie z treścią ugody:

§ 1 Niniejsza ugoda ma na celu zaspokojenie wszelkich roszczeń [Poszkodowanego] wynikających lub mogących wynikać w przyszłości w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 21 lipca 2017 r.

§ 2.1. Celem zaspokojenia wszelkich roszczeń Poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie opisane w § 1 powyżej, Spółka zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Poszkodowanego kwoty 250.000 zł brutto (dwieście pięćdziesiąt tysięcy złotych brutto)

[...]

4. Kwota wskazana w ust. 1 ma charakter ostateczny i obejmuje wszystkie obciążenia publicznoprawne, jakie z tytułu jej zawarcia mogą obciążać Poszkodowanego.

§ 3 Strony zgodnie oświadczają, że zapłata kwoty wskazanej w § 2 ust. 1 powyżej wyczerpuje wszystkie roszczenia [Poszkodowanego] wobec Spółki, wynikające ze zdarzenia opisanego w § 1, w tym roszczenia istniejące w dacie jej zawarcia i zgłoszone Spółce, a także wszelkie inne roszczenia, które nie zostały zgłoszone, w tym także roszczenia, które mogą powstać w przyszłości.

Strony nie wskazały czy i w jakim zakresie jakakolwiek część kwoty pokrywać będzie szkody, straty czy koszty poszkodowanego bądź czy ma charakter renty (jednorazowej), jak również czy są to szkody, straty lub koszty już zaistniałe czy też takie, które dopiero zaistnieją w przyszłości, ani też wysokości w jakiej umówione świadczenie je pokrywa. Jako, że strony nie doprecyzowały ugody w tym zakresie, Spółka nie ma możliwości przedstawienia takiego doprecyzowania ze swojej strony (byłoby to niezgodne z treścią zawartej ugody, jako że Poszkodowany może traktować otrzymaną kwotę w inny sposób - np. jako odszkodowanie a nie zadośćuczynienie bądź w całości jako świadczenie na pokrycie kosztów rehabilitacji bądź jako jednorazową rentę).

Co więcej, zważywszy na obowiązek ścisłej interpretacji zwolnień, gdyby Spółka samodzielnie dokonała ustalenia charakteru świadczenia, tzn. będąc płatnikiem nie pobrała zaliczki na podatek twierdząc, że kwota wypłacona na podstawie zawartej w drodze negocjacji ugody sądowej w przedstawionej treści jest - wbrew literalnemu brzmieniu ugody - np. „zadośćuczynieniem” przez co mieści się w katalogu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PDOF, poniosłaby odpowiedzialność z tego tytułu. Zaznaczyć przy tym należy, że art. 21 ust. 1 pkt 3 nie dotyczy w ogóle odszkodowań w formie ugody pozasądowej, a ust. 3b nie dotyczy ani odszkodowań ani zadośćuczynień w formie ugody pozasądowej, przez co dokonywanie ustaleń czy kwota jest odszkodowaniem nie ma żadnego znaczenia dla ustalenia obowiązków Spółki jako płatnika. Odnosząc się natomiast do zadośćuczynienia, to zgodnie z art. 445 KC ma ono charakter uznaniowy i jest ono przyznawane przez sąd (co nie miało miejsca) w przypadku zaistnienia czynu niedozwolonego (która to okoliczność nie została w niniejszej sprawie wykazana).

Inaczej mówiąc, w ocenie Spółki, bez zmiany treści ugody przedmiotowa kwota nie może zostać uznana za „odszkodowanie” ani za „zadośćuczynienie” ani za „rentę” ani za „zwrot wydatków” ani w inny sposób niż „kwota wypłacona celem zaspokojenia wszelkich roszczeń Poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości wypadek przy pracy”.

Ponadto wysokość lub zasady ustalania wskazanego we wniosku świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, postanowień układów zbiorowych pracy, czy też innych opartych na ustawie porozumieniach zbiorowych, regulaminach lub statutach, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Jak wskazano w treści wniosku, kwota świadczenia została ustalona w drodze negocjacji, w oparciu o żądanie skierowane przez poszkodowanego. Zatem wysokość i zasady ustalania kwoty tego świadczenia nie mogły wynikać z niczego innego niż z woli stron.

Tym samym, nie są Wnioskodawcy znane żadne przepisy, które określałyby wysokość analogicznego świadczenia w umówionej kwocie - w szczególności przepisy zawarte w: ustawach, rozporządzeniach, postanowieniach układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumieniach zbiorowych, regulaminach lub statutach.

Wnioskodawca ma świadomość istnienia regulacji prawnych, które wprowadzają określone zasady w odniesieniu do określonych roszczeń (np. zwrot poniesionych kosztów), niemniej w sprawie nie doszło do sporu przed sądem i ustalenia zakresu odpowiedzialności Wnioskodawcy, a strony nie uzgodniły czy i w jakim zakresie przedmiotowa kwota świadczenia miałaby pokrywać roszczenia z tych właśnie tytułów. Skoro Strony nie doprecyzowały ugody w tym zakresie, Wnioskodawca - jako płatnik podatku a nie jego podatnik - nie ma możliwości przedstawienia takiego doprecyzowania ze swojej strony w stanie faktycznym przedstawianym we wniosku (byłoby to niezgodne z treścią zawartej ugody, jako że Poszkodowany może traktować otrzymaną kwotę w inny sposób - np. jako odszkodowanie a nie zadośćuczynienie bądź jako świadczenie na pokrycie kosztów rehabilitacji).

Wnioskodawca podkreśla ponadto, że w opisanym we wniosku stanie faktycznym mamy do czynienia z ugodą zawartą w formie pozasądowej, co istotnie ogranicza możliwość ewentualnego zastosowania zwolnienia z podatku. Ponadto, zgodnie z wolą stron charakter świadczenia nie został przez strony doprecyzowany, co przez wzgląd na ścisłą wykładnię wyjątków od opodatkowania, nie pozwala płatnikowi na ich zastosowanie.

W tych okolicznościach Spółka wypłacając umówioną kwotę, dokonała wypłaty świadczenia, które nie mieści się w zakresie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota ta, jak wynika z treści ugody, ma za zadanie pokryć wszelkie roszczenia poszkodowanego związane z zaistniałym wypadkiem, tzn. zarówno szkody, straty, roszczenia o rentę jak i koszty wynikające z wypadku, lecz Wnioskodawca - jako potencjalny płatnik a nie podatnik - nie ma podstaw by ustalić zakres i cel w jakim kwota ta zostanie wykorzystana przez podatnika.

Z tego względu Wnioskodawca twierdzi, że przepisy art. 21 ustawy, które należy interpretować ściśle, na pewno nie znajdą w tym wypadku zastosowania, natomiast ustalenia wymaga, czy w stanie faktycznym sprawy (wypłata, po ustaniu stosunku pracy, kwoty świadczenia celem zaspokojenia wszelkich roszczeń poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości wypadek przy pracy) mamy do czynienia ze świadczeniem ze stosunku pracy i czy płatnikiem podatku od przedmiotowego świadczenia mógłby być Wnioskodawca (świadczenie z tytułu stosunku pracy) czy też będzie nim podatnik (inne źródła).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym, w związku z dokonaną na podstawie ugody pozasądowej wypłatą na rzecz poszkodowanego, który jest byłym pracownikiem Wnioskodawcy, określonej kwoty celem zaspokojenia wszelkich roszczeń poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie z dnia 21 lipca 2017 r. (wypadek przy pracy), na Wnioskodawcy - jako wypłacającym - ciążyć będą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym, w związku z dokonaną na podstawie ugody pozasądowej wypłatą na rzecz poszkodowanego, który jest byłym pracownikiem Spółki, określonej kwoty celem zaspokojenia wszelkich roszczeń poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie z dnia 21 lipca 2017 r. (wypadek przy pracy), na Wnioskodawcy - jako wypłacającym - ciążyć będą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku pracy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W orzecznictwie przyjmuje się jednocześnie, że na gruncie art. 12 ust. 1 ustawy o zaliczeniu świadczenia do przychodów decyduje nie to, czy dane wynagrodzenie wynika z umowy o pracę, ale to „czy istnieje związek prawny lub faktyczny danego świadczenia z istniejącym stosunkiem pracy” (por. wyrok NSA z 24 czerwca 2009 r., II FSK 251/08, wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 października 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 1231/07), jak również to czy dane świadczenie przysługuje wyłącznie pracownikom przedsiębiorcy czy również innym osobom niezwiązanym tego rodzaju stosunkiem prawnym (por. wyrok WSA w Białymstoku z 8 września 2010 r., sygn. I SA/Bk 259/10, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 10 lutego 2005 r., sygn. akt I SA/Wr 1038/03).

Jak wskazał NSA w wyroku z dnia 8 marca 2012 r. sygn. akt II FSK 1551/10, „przychodami ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych są wszelkie świadczenia, które otrzymuje pracownik w związku z pozostawaniem w stosunku pracy lub jednym ze stosunków pokrewnych, które to świadczenia pokrywane są ze środków pracodawcy”.

W interpretacjach organów podatkowych podkreśla się, iż „nie ma znaczenia fakt pozostawania danej osoby w stosunku zatrudnienia w momencie uzyskania przychodu ze stosunku służbowego czy też stosunku pracy. Zatem przychodem ze stosunku służbowego czy też stosunku pracy będą również świadczenia uzyskane od byłego pracodawcy, jeśli mają związek z wcześniej istniejącym stosunkiem służbowym czy też stosunkiem pracy” (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 listopada 2011 r., IBPBII/1/415-735/11/AŻ; interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 29 stycznia 2010 r., nr ITPB2/415-897/09/IL).

Wskazuje się także, iż „przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika (również byłego pracownika) z pracodawcą (byłym pracodawcą) stosunku pracy lub stosunku pokrewnym” (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25 kwietnia 2013 r., nr IBPBII/1/415-107/13/MK).

Powyższe potwierdza, że związek świadczenia ze stosunkiem pracy rozumiany jest szeroko. W ocenie WSA w Warszawie „o otwartym katalogu [świadczeń z umowy o pracę z art. 12 ust. 1 ustawy PDOF] świadczą zwroty: „wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne” oraz „i wszelkie kwoty niezależnie od tego”. Tak szerokie ujęcie podstaw uznawania za przychód w rozumieniu przedmiotowego przepisu oznacza, że decydujące dla przesądzenia, że dana kwota stanowi świadczenie zaliczane do przychodów ze stosunku służbowego jest istnienie zależności między świadczeniem pracy, a uzyskiwanymi kwotami. Istotne jest więc to, czy istnieje związek prawny, lub też faktyczny, danego świadczenia ze stosunkiem pracy (Wyrok WSA w Warszawie z 16 września 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 167/13).

W niniejszym przypadku wypłacona kwota związana była z zaistnieniem wypadku przy pracy. Pomimo, iż podczas kontroli „nie stwierdzono” nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych, to niewątpliwie prawidłowe wykonywanie czynności przez pracowników oraz większy nadzór ze strony pracodawcy mógłby takiemu zdarzeniu zapobiec. Pośrednim powodem wypadku była bowiem „zła koordynacja pracy zbiorowej (brak kontaktu wzrokowego między pracownikami)”. Świadczy o tym zawarte w Protokole stwierdzenie, iż „nie stwierdzono” by wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. W tym zakresie istnieje zatem związek faktyczny danego świadczenia ze stosunkiem pracy.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że ewentualna odpowiedzialność pracodawcy wynikałaby z ogólnych regulacji Kodeksu cywilnego zobowiązujących do naprawienia szkody na zasadzie „winy” każdego, kto wyrządził ją drugiemu ze swojej winy oraz na zasadzie „ryzyka” każdego kto prowadzi na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.), jeżeli szkoda wyrządzona została przez ruch przedsiębiorstwa. Na zasadzie „ryzyka” odpowiada także pracodawca, którego pracownik wyrządzi innej osobie szkodę przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych (por. wyrok SN z 8 lipca 2009 r., I PK 37/09).

Charakter odpowiedzialności pracodawcy wskazuje zatem na związek świadczenia ze stosunkiem pracy.

Jednocześnie należy wziąć pod uwagę, że w odniesieniu do kwoty wypłaconej przez Wnioskodawcę celem zaspokojenia wszelkich roszczeń poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie z 21 lipca 2017 r. (wypadek przy pracy), nie znajdą zastosowania zwolnienia przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3 ani pkt 3b ani pkt 3c ustawy.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60 i 962), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PDOF zwolnienie przedmiotowe dotyczy również innych odszkodowań otrzymanych na podstawie wyroku lub ugody sądowej - do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy, wolne od podatku dochodowego będą odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

W tym zakresie należy wyjaśnić, że strony nie wskazały w ugodzie jaki charakter ma wypłacane świadczenie (kwota 250.000 zł brutto) i jaką kwotę obejmują poszczególne roszczenia. Wnioskodawca zobowiązał się jedynie do wypłaty określonej kwoty celem zaspokojenia roszczeń poszkodowanego. Trudno zatem w tym zakresie odnosić się do zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ani pkt 3b ani pkt 3c ustawy PDOF.

Niemniej, nawet przyjmując, że otrzymana kwota mogłaby stanowić odszkodowanie lub zadośćuczynienie, to wysokość lub zasady ustalania uzgodnionego świadczenia nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Kwota uiszczona przez Wnioskodawcę została ustalona w wyniku negocjacji z poszkodowanym, tzn. nie wynikała z innych niż ugoda regulacji wiążących strony. Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy nie będzie możliwe.

Przyjęcie, że wypłacona kwota ma charakter odszkodowania nie umożliwi także zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PDOF, jako że uzgodnienia stron zostały zawarte w ugodzie pozasądowej, a nie wyroku lub ugodzie sądowej.

Jednocześnie nie można przyjąć, że poprzez zapłatę jednorazowego świadczenia w określonej wysokości strony zawarły umowę renty, która zgodnie z art. 903 Kodeksu cywilnego zakłada zobowiązanie jednej strony względem drugiej „do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku”. W tym zakresie nie znajdzie także zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PDOF.

Z uwagi na charakter świadczenia wypłacanego na rzecz poszkodowanego, w przedstawionym stanie faktycznym nie znajdą zastosowania pozostałe zwolnienia z podatku.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 maja 2017 r., nr 0113-KDIPT3.4011.21.2017.1.IL, w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 31 sierpnia 2010 r., nr IBPBII/l/415-644/10/ASz oraz w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 grudnia 2014 r., nr IBPBII/2/415-943/14/NG.

W świetle powyższego należy dojść do wniosku, że wypłacona kwota ma charakter przychodu ze stosunku pracy, który to przychód nie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych, a więc na Wnioskodawcy - jako wypłacającym - ciążyć będą obowiązki płatnika.

W tych okolicznościach zasadnym jest przyjęcie, że w związku z dokonaną na podstawie ugody pozasądowej wypłatą na rzecz poszkodowanego, który jest byłym pracownikiem Spółki, określonej kwoty celem zaspokojenia wszelkich roszczeń poszkodowanego, których źródłem jest lub może być w przyszłości zdarzenie z dnia 21 lipca 2017 (wypadek przy pracy), na Wnioskodawcy - jako wypłacającym - ciążyć będą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy. Świadczenia tego rodzaju stanowią przychód ze stosunku pracy, także w sytuacji gdy ich wypłata następuje już po rozwiązaniu stosunku pracy.

Zgodnie natomiast z art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są wyłącznie świadczenia o charakterze odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) tej ustawy, ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem świadczenia o charakterze odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w podatku dochodowym będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych powyżej przesłanek.

Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy, wolne do podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie chowu i hodowli drobiu jak również uprawy roli, ogrodnictwa oraz działalności usługowej związanej z uprawami rolnymi, z chowem i hodowlą zwierząt.

Z uwagi na zaistniałe zdarzenie pracownik reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpił do Wnioskodawcy w dniu 6 kwietnia 2017 r. z wezwaniem do zapłaty:

kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
kwoty 11.250 zł tytułem zwrotu kosztów opieki od dnia 25 lipca 2017 r. do 30 kwietnia 2018 r.
900 zł tytułem miesięcznej renty z tytułu zwiększonych potrzeb płatnej od 1 maja 2018 r.
10.951,28 zł tytułem zwrotu utraconych dochodów od dnia 1 grudnia 2018 r. do 30 kwietnia 2018 r.
2.322,81 zł tytułem miesięcznej renty wyrównawczej płatnej od 1 maja 2018 r.
13.600 zł tytułem zwrotu kosztu protezy kosmetycznej w obrębie ramienia
1000 zł tytułem ryczałtu na zakup leków oraz dojazdy do placówek medycznych.

Uzgodniona kwota ma charakter ostateczny i obejmuje wszystkie obciążenia publicznoprawne, jakie z tytułu jej zawarcia mogą obciążać Poszkodowanego.

Wypłata ustalonej w ramach ugody kwoty nastąpiła po ustaniu stosunku pracy. Z zawartej umowy nie wynikało, że świadczenie wypłacone byłemu pracownikowi miało charakter odszkodowania, zadośćuczynienia lub odszkodowania w postaci renty otrzymanej na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość

Poszkodowany zażądał od Wnioskodawcy wypłaty konkretnych, wymienionych we wniosku świadczeń. Niemniej jednak, Wnioskodawca nie wypłacił poszkodowanemu tych świadczeń, ale dążył do ugodowego załatwienia powstałego sporu bez orzekania o winie czy odpowiedzialności. Wnioskodawca dokona zatem wypłaty określonej kwoty w celu zaspokojenia wszelkich roszczeń, a nie odszkodowania, zadośćuczynienia, zwrotu kosztów, świadczenia z tytułu renty, itp.

Wysokość lub zasady ustalania wskazanego we wniosku świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, postanowień układów zbiorowych pracy, czy też innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Kwota świadczenia została ustalona w drodze negocjacji, w oparciu o żądanie skierowane przez poszkodowanego. Zatem wysokość i zasady ustalania kwoty tego świadczenia nie mogły wynikać z niczego innego niż z woli stron.

Mając zatem na uwadze, że charakter wskazanego we wniosku świadczenia nie został przez strony określony, a ponadto świadczenie zostało wypłacone na podstawie zawartej przez Wnioskodawcę ugody pozasądowej uznać należy, iż nie korzysta ono ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b) ustawy. Przepisy te - niezależnie od spełnienia pozostałych przesłanek z nich wynikających – mają zastosowanie wyłącznie do świadczeń o charakterze odszkodowania bądź zadośćuczynienia, które nie zostały wypłacane na podstawie ugód pozasądowych.

Ponadto mając na uwadze, że – jak wskazuje Wnioskodawca - z zawartej umowy nie wynikało, że świadczenie wypłacone byłemu pracownikowi miało charakter odszkodowania w postaci renty otrzymanej na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, uznać należy, iż wypłacone świadczenie nie może także korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy, gdyż świadczenie nie wypełnia dyspozycji tegoż przepisu.

W konsekwencji, wypłacone świadczenie stanowi dla byłego pracownika przychód mający swe źródło w stosunku pracy i podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast na Wnioskodawcy w związku z wypłatą świadczenia o którym mowa we wniosku ciąży obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych wynikający z powołanego powyżej art. 31 ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Odwołując się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych tutejszy organ podkreśla, iż jakkolwiek wyroki sądów kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym. Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego interpretację indywidualną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin