2017.11.02 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.466.2017.2.WN
z 2 listopada 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 lipca 2017 r. (data wpływu 26 lipca 2017 r.), uzupełnionym pismem z 4 października 2017 r. (data wpływu 5 października 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wykazania podatku należnego z tytułu transakcji leasingu przedsiębiorstwa oraz prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu przejęcia do używania przedsiębiorstwa od leasingodawcy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wykazania podatku należnego z tytułu transakcji leasingu przedsiębiorstwa oraz prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu przejęcia do używania przedsiębiorstwa od leasingodawcy.

Wniosek został uzupełniony pismem z 4 października 2017 r. (data wpływu 5 października 2017 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 27 września 2017r. znak: 0111-KDIB1-2.4010.182.2017.1.AK, 0111-KDIB3-1.4012.466.2017.1.WN.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również Spółka) prowadzi obecnie działalność gospodarczą w zakresie eksploracji surowców skalnych z przeznaczeniem dla budownictwa, drogownictwa itp.

W związku z planowanym rozwojem swojej działalności, Spółka planuje przyjęcie do używania przedsiębiorstwa (dalej: Przedsiębiorstwo) prowadzonego obecnie pod firmą osoby fizycznej (działalność gospodarcza osoby fizycznej), w ramach umowy leasingu przedsiębiorstwa.

Przedmiotem leasingu byłoby, co do zasady całe przedsiębiorstwo osoby fizycznej w tym: wchodzące w jego skład środki trwałe i wartości niematerialne i prawne, ewentualnie z wyłączeniem niektórych aktywów, które (i) nie są związane z podstawową działalnością Przedsiębiorstwa (ii) lub też nie mają istotnego wpływu na funkcjonowanie tego Przedsiębiorstwa (jak np. kilka relatywnie wyeksploatowanych maszyn).

Umowa leasingu zawierać będzie jednocześnie zapis wskazujący, iż w okresie trwania umowy odpisów amortyzacyjnych od wchodzących w skład Przedsiębiorstwa środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (WNIP), dokonywać będzie Spółka, za wyjątkiem gruntów lub praw wieczystego użytkowania gruntów, gdyż w stosunku do tychże aktywów amortyzacja nie jest/nie będzie dokonywana przez żadną ze stron.

Umowa zostanie zawarta na czas określony, zaś suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiadać będzie, co najmniej wartości rynkowej Przedsiębiorstwa, a w tym wartości rynkowej wchodzących w jego skład m.in. środków trwałych i WNIP. Umowa leasingu będzie przewidywała, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych umową, w tym zapłaty wszystkich rat leasingowych, Finansujący przeniesie na Spółkę własność Przedsiębiorstwa. Przeniesienie może nastąpić również przed terminem na jaki zawarto umowę leasingu, jeżeli Spółka skorzysta z opcji wcześniejszego wykupu.

Z tytułu przedmiotowej umowy, Wnioskodawca zobowiązany będzie do ponoszenia miesięcznego rat leasingowych, dla których podstawą obliczenia będzie wartość rynkowa Przedsiębiorstwa (część kapitałowa raty) powiększona o część odsetkową. W rezultacie suma opłat kapitałowych/rat kapitałowych, wynikających z Umowy (wstępna, miesięczna i końcowa) odpowiadać będzie wartości rynkowej Przedsiębiorstwa.

Z uwagi na aspekty praktyczne i pragmatyczne związane z przedmiotową Umową, Wnioskodawca nie wyklucza, iż w odniesieniu do aktywów obrotowych w postaci materiałów, towarów handlowych, czy tzw. zapasów, prawo własności zostanie przeniesione już w dniu podpisania tej umowy, z zastrzeżeniem, iż cena za te aktywa byłaby uiszczana w perspektywie okresu trwania Umowy lub w innym terminie ustalonym przez Strony (w przypadku zaś pozostałych aktywów, umowa leasingu zawierać będzie zapis, iż prawo własności zostanie ewentualnie przeniesione, pod warunkiem zapłaty ostatniej raty leasingowej określonej w umowie).

Wnioskodawca dodatkowo uzupełnił opis sprawy informując:

Przeniesienie prawa własności, de iure, zgodnie z odrębnymi przepisami, jak również zapisami leasingu finansowego przedsiębiorstwa, może nastąpić po zakończeniu rzeczonej umowy (prawo leasingobiorcy oraz ewentualny obowiązek leasingodawcy). W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotem ww. przyszłej transakcji (podobnie jak i samej umowy leasingu) będzie ogół aktywów i pasywów związanych leasingowanym przedsiębiorstwem, w tym także nastąpi przeniesienie pracowników w trybie przewidzianym przez przepisy prawa pracy, cesja umów handlowych itp., w związku z czym, zdaniem Wnioskodawcy spełnia on definicję przedsiębiorstwa, przy czym kwestia ta, w odniesieniu do przepisów odpowiednio: ustawy o CIT oraz ustawy o VAT (art. 6) jest przedmiotem złożonego wniosku.

Na marginesie Wnioskodawca pragnie dodać, iż skutki podatkowe ewentualnego przeniesienia własności przedsiębiorstwa (które potencjalnie może nastąpić po zakończeniu umowy leasingu) nie było przedmiotem wniosku.

Przedmiotem planowanych transakcji będzie leasing finansowy oraz ewentualnie sprzedaż aktywów obrotowych w postaci materiałów, towarów handlowych i tzw. zapasów, jak również ewentualna sprzedaż przedmiotu leasingu finansowego po zakończeniu umowy leasingu. Odpowiadając na pytanie zawarte w wezwaniu, Wnioskodawca wskazuje, że zarówno leasing finansowy jak i ewentualna dalsza sprzedaż, zostaną zawarte pomiędzy podmiotami powiązanymi osobowo.

Wnioskodawca będzie wykorzystywał w ramach swojej działalności nabyte „przedsiębiorstwo” lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa wyłącznie do czynności opodatkowanych generujących podatek należny.

W związku z powyższym opisem w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytania (oznaczone jak we wniosku i piśmie uzupełniającym wniosek):

9. Czy zasadne jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w opisanym stanie przyszłym przedmiotem leasingu jest „przedsiębiorstwo” lub zorganizowana część przedsiębiorstwa, także w przypadku gdy strony, ewentualnie, zdecydują się, w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów, na przeniesienie prawa własności już w dacie zawarcia umowy, a w rezultacie, czy przedmiotowa umowa leasingu Przedsiębiorstwa podlega wyłączeniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?

10. Czy w przypadku gdyby strony zdecydowały się na przeniesienie prawa własności w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów już w dacie zawarcia umowy leasingu przedsiębiorstwa, to czy czynność ta winna być udokumentowana fakturą, zaś przedmiot opodatkowany stawką VAT właściwą dla poszczególnych aktywów?

11. W przypadku gdy organ podatkowy, w odpowiedzi na pyt. 9 uzna, iż przedmiotem leasingu nie będzie „przedsiębiorstwo” lub zorganizowana część przedsiębiorstwa, a w rezultacie, że przedmiotowa umowa leasingu Przedsiębiorstwa nie będzie podlegała wyłączeniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a tym samym podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT, to czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, zgodnie z art. 86 ustawy o VAT?

12. W przypadku gdy organ podatkowy, w odpowiedzi na pyt. 10 uzna, że przeniesienie prawa własności w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów już w dacie zawarcia umowy leasingu przedsiębiorstwa, stanowi czynność opodatkowaną VAT (wg stawek właściwych dla poszczególnych towarów handlowych), to czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur?

Stanowisko Wnioskodawcy (oznaczone jak we wniosku i piśmie uzupełniającym wniosek):

Ad. 9

Zgodnie z 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy, oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Treść art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione.

Stosownie natomiast do brzmienia ust. 9 powyższego przepisu, przez umowy najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Tym samym oddanie do używania na podstawie umowy leasingu zostało uznane za dostawę towarów na gruncie powyższych regulacji ustawy VAT, musi łącznie spełniać następujące warunki:

umowa leasingu jest zawarta na czas określony,
odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, dokonuje korzystający,
w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty, prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stosownie do treści art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1963 r. Kodeks Cywilny (dalej: KC), przez przedsiębiorstwo należy rozumieć zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wyliczenie zawarte w art. 55¹ KC ma charakter przykładowy. W rezultacie, w konkretnym stanie faktycznym, przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się tylko z niektórych wymienionych w nim elementów. Potwierdza to treść art. 55² K.c., w myśl którego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze pewnych elementów. Ważne jest więc, aby przykładowo w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki między poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Jest to kluczowa kwestia przy ocenie, tego czy dana transakcja ma za przedmiot przedsiębiorstwo czy też nie.

Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku z dokonywanej transakcji nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem tej transakcji nie jest przedsiębiorstwo. Decydujące jest bowiem rozstrzygnięcie czy przy użyciu danego zespołu składników materialnych i niematerialnych można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą.

Wnioskodawca planuje przyjęcie do używania przedsiębiorstwa prowadzonego obecnie pod firmą osoby fizycznej (działalność gospodarcza osoby fizycznej), w ramach umowy leasingu przedsiębiorstwa.

Przedmiotem leasingu byłoby, co do zasady całe przedsiębiorstwo, z wyłączeniem niektórych aktywów, które (i) nie są związane z podstawową działalnością Przedsiębiorstwa (ii) lub też nie mają istotnego wpływu na funkcjonowanie tego Przedsiębiorstwa (jak np. kilka relatywnie wyeksploatowanych maszyn).

Z uwagi na aspekty praktyczne i pragmatyczne związane z przedmiotową Umową, Wnioskodawca nie wyklucza również, iż w odniesieniu do aktywów obrotowych w postaci towarów handlowych, czy tzw. zapasów, prawo własności zostanie przeniesione na niego już w dniu podpisania tej umowy (w przypadku zaś pozostałych aktywów, umowa leasing zawierać będzie zapis, iż prawo własności zostałoby ewentualnie przeniesione z chwilą zapłaty ostatniej raty leasingowej określonej w umowie). Zdaniem Wnioskodawcy fakt, że w odniesieniu do aktywów obrotowych w postaci towarów handlowych, czy tzw. zapasów prawo własności zostanie przeniesione już w dniu podpisania umowy nie zmienia kwalifikacji przedmiotu opisanej w stanie faktycznym planowanej transakcji jako leasingu przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 7 ust. 9 ustawy. Biorąc pod uwagę powyższe zdaniem Wnioskodawcy przedmiotem leasingu w opisanym stanie faktycznym będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 7 ust. 9 ustawy także w przypadku gdy strony zdecydują się, w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów, na przeniesienie prawa własności już w dacie zawarcia umowy, stąd przedmiotowa umowa leasingu Przedsiębiorstwa podlega wyłączeniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Ad. 10

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Tym samym oddanie do używania na podstawie umowy leasingu zostało uznane za dostawę towarów na gruncie powyższych regulacji ustawy VAT, musi łącznie spełniać następujące warunki:

umowa leasingu jest zawarta na czas określony,
odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, dokonuje korzystający,
w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty, prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.

Dalej stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie „transakcja zbycia” zawarte w ww. przepisie, należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, co oznacza, że zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Odnośnie zaś samego pojęcia „przedsiębiorstwo” stosownie do treści art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1963 r. Kodeks Cywilny (dalej: KC), przez przedsiębiorstwo należy rozumieć zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Przepisy Kodeksu Cywilnego wymieniają w tym zakresie przykładowy katalog składników przedsiębiorstwa np. nazwa przedsiębiorstwa, własność nieruchomości lub ruchomości w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości ect. Przedmiotowy katalog ma charakter przykładowy i otwarty w rezultacie, w konkretnym stanie faktycznym, przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się tylko z niektórych wymienionych w nim elementów. Potwierdza to treść art. 55² K.c., w myśl którego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedmiotem leasingu byłoby, co do zasady całe przedsiębiorstwo Wnioskodawcy, z wyłączeniem niektórych aktywów, które (i) nie są związane z podstawową działalnością Przedsiębiorstwa (ii) lub też nie mają istotnego wpływu na funkcjonowanie tego Przedsiębiorstwa (jak np. kilka relatywnie wyeksploatowanych maszyn).

Zdaniem Wnioskodawcy pomimo, że w odniesieniu do aktywów obrotowych w postaci towarów handlowych, czy tzw. zapasów prawo własności zostanie przeniesione już w dniu podpisania umowy to jednak pozostaje ono immanentnie związane z planowaną transakcją Leasingu Przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 7 ust. 9 ustawy.

Stąd transakcję przeniesienia prawa własności w/w aktywów obrotowych na gruncie podatku VAT nie należy rozpatrywać odrębnie i sztucznie je rozdzielać, gdyż wchodzi ona w skład łącznie podejmowanych działań przez Wnioskodawcę dla zawarcia i wykonywania umowy Leasingu Przedsiębiorstwa.

Odnosząc opisany sposób działania Wnioskodawcy należy nie tylko uznać go zgodny z wymogami praktyki lecz także mający uzasadnienie w istniejącym orzecznictwie sądów. Dla przykładu NSA w wyroku z dnia 28 listopada 2006 r. (sygn. akt I FSK 267/06) stwierdził, iż pomimo „rozczłonkowania” poszczególnych elementów majątku spółki cywilnej, a następnie przeniesienia ich własności na spółkę z o.o., bądź udostępnienia w innych formach (przystąpienie w charakterze dłużnika do umów leasingowych, wstąpienie w prawa wynajmującego, itp.) w kilku etapach, na podstawie szeregu czynności cywilnoprawnych, doszło w efekcie końcowym, do zespolenia wszystkich istotnych składników składających się na przedsiębiorstwo spółki cywilnej w jednym ręku (spółki z o.o.), to czynność taką należy ocenić mimo wszystko jako zbycie przedsiębiorstwa.

Naturalną konsekwencją dla przeniesienia własności aktywów obrotowych w postaci towarów handlowych, czy tzw. zapasów, już w dniu podpisania tej umowy (ewentualnie z chwilą zapłaty ostatniej raty leasingowej określonej w umowie w przypadku pozostałych aktywów) będzie stosowanie analogicznych obowiązków dokumentacyjnych za pomocą faktur VAT przewidzianych ustawą VAT, jak przy transakcji Leasingu Przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze, iż zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się do czynności zbycia przedsiębiorstwa (w tym także zorganizowanej części przedsiębiorstwa), to zarówno przeniesienia w/w aktywów obrotowych jak sam transakcja Leasingu Przedsiębiorstwa nie powinna być dokumentowana fakturą VAT.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

W myśl ust. 2 powyższego artykułu, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

-jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty (art. 106b ust. 3). Stanowisko Wnioskodawcy co do braku obowiązku udokumentowania fakturą VAT transakcji, która odpowiada dyspozycji art. 6 ust 1 ustawy tj. transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa znajduje potwierdzenie w treści wydawanych przez organy podatkowe interpretacjach podatkowych. Dla przykładu można tu wskazać na wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi indywidualną interpretacje podatkową z dnia 12 marca 2015 roku w odniesieniu do zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i braku obowiązku wystawienia faktury VAT w tym zakresie poniżej fragm.

,,(...) składniki wskazane we wniosku stanowią organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, to tym samym spełniają definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy i w myśl art. 6 pkt 1 ustawy sprzedaż ww. części przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Skoro natomiast zgodnie z wyżej cytowanym art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się do czynności zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, to transakcja ta nie powinna być udokumentowana fakturą.” ( Sygn. nr IPTPP2/443-886/14-7/DS).

Biorąc pod uwagę przedstawioną powyżej wykładnię przepisów prawnych jaki i istniejącą praktykę organów podatkowych stanowisko Wnioskodawcy zasługuje na aprobatę.

Ad. 11

Zdaniem Wnioskodawcy przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo, w związku z czym transakcja podlegać będzie wyłączeniu od opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt l ustawy o VAT, także w przypadku gdy strony zdecydują się, w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów, na przeniesienie prawa własności już w dacie zawarcia umowy.

W rezultacie, ewentualne opodatkowanie przedmiotowej transakcji przez Leasingodawcę, nie będzie uprawniać Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z takiej/takich faktur. Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ad. 12

Zdaniem Wnioskodawcy przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo, w związku z czym transakcja podlegać będzie wyłączeniu od opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Powyższa konkluzja dotyczy także ew. transakcji przeniesienie prawa własności do towarów handlowych już w dacie zawarcia umowy leasingu. W ocenie Wnioskodawcy pomimo, że w odniesieniu do aktywów obrotowych w postaci towarów handlowych, czy tzw. zapasów prawo własności zostanie przeniesione już w dniu podpisania umowy to jednak pozostaje ono immanentnie związane z planowaną transakcją Leasingu Przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 7 ust. 9 ustawy. Stąd transakcję przeniesienia prawa własności w/w aktywów obrotowych na gruncie podatku VAT nie należy rozpatrywać odrębnie i sztucznie je rozdzielać, gdyż wchodzi ona w skład łącznie podejmowanych działań przez Wnioskodawcę dla zawarcia i wykonywania umowy Leasingu Przedsiębiorstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, że będące przedmiotem pytania nr 9 i 10, kwestie obowiązku wykazania podatku należnego z tytułu transakcji leasingu przedsiębiorstwa, dotyczy niewątpliwie sytuacji prawnopodatkowej kontrahenta Wnioskodawcy, a nie samego Wnioskodawcy. Wobec jednak postawionych we wniosku pytań nr 11 i 12 dotyczących prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu przejęcia do używania przedsiębiorstwa od leasingodawcy, należy uznać, że tym samym Wnioskodawca wyraził swój interes prawny w uzyskaniu interpretacji w zakresie problemu, którego dotyczą pytania nr 9 i 10.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 7 ust. 1 ust. 9 ustawy o VAT, przez umowy najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Powołane wyżej przepisy art. 7 ust. 1 pkt 2 w zw. z ust. 9 ustawy wskazują, iż aby umowę leasingu zakwalifikować jako dostawę towarów, musi ona spełniać następujące warunki:

przedmiotem umowy muszą być towary;
umowa leasingu musi być zawarta na czas określony;
w wyniku umowy – zgodnie z przepisami o podatku dochodowym – odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający lub umowa stanowi umowę leasingu, której przedmiotem są grunty;
w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności przedmiotu umowy jest przenoszone na korzystającego.

Powyższe wymogi mają charakter łączny. Wystarczy więc, aby tylko jeden z ww. warunków nie został spełniony, a umowa leasingu nie zostanie zakwalifikowana jako dostawa towarów w świetle ustawy.

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), zwanej dalej k.c., który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy tu wskazać również art. 55² k.c., w którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Podsumowując, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym. Ponadto, nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi obecnie działalność gospodarczą w zakresie eksploracji surowców skalnych z przeznaczeniem dla budownictwa, drogownictwa itp.

W związku z planowanym rozwojem swojej działalności, Spółka planuje przyjęcie do używania przedsiębiorstwa prowadzonego obecnie pod firmą osoby fizycznej, w ramach umowy leasingu przedsiębiorstwa.

Wnioskodawca będzie wykorzystywał w ramach swojej działalności nabyte „przedsiębiorstwo" lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa wyłącznie do czynności opodatkowanych generujących podatek należny.

Na tle powyższego opisu sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości czy zasadne jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w opisanym stanie przyszłym przedmiotem leasingu jest „przedsiębiorstwo” lub zorganizowana część przedsiębiorstwa, także w przypadku gdy strony, ewentualnie, zdecydują się, w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów, na przeniesienie prawa własności już w dacie zawarcia umowy, a w rezultacie, czy przedmiotowa umowa leasingu Przedsiębiorstwa podlega wyłączeniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym w pierwszej kolejności należy przeanalizować czy nabywane przez Wnioskodawcę składniki majątku będą wypełniały dyspozycję art. 6 pkt 1 ustawy, tzn. czy będą stanowiły przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym czynność zawarcia umowy leasingu nie będzie podlegała przepisom ustawy.

Wyłączenie stosowania ustawy przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Przedstawiając opis sprawy Wnioskodawca poinformował, że przedmiotem zbycia na podstawie umowy leasingu będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. W związku z tym w analizowanej sprawie będzie miało miejsca wyłączenie ww. transakcji z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, bowiem zbycie składników majątkowych wykorzystywanych w ramach funkcjonującego przedsiębiorstwa będzie transakcją zbycia przedsiębiorstwa.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.) przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Stosownie do art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego, jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.

Celem umowy leasingu jest używanie (korzystanie z) przedmiotu umowy, nie zaś przeniesienie własności. Istotą tej umowy jest co do zasady przekazanie przez finansującego korzystającemu określonej rzeczy do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, z zapłatą przez korzystającego na rzecz finansującego wynagrodzenia, którego wysokość równa jest co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Dopuszczalność zastrzeżenia w umowie leasingu tzw. opcji zakupu (art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego) nie może być traktowana jako równoznaczna z obowiązkiem korzystającego nabycia tej rzeczy, a jedynie jako wynikające z umowy jego uprawnienie do żądania od finansującego przeniesienia własności.

Zatem skoro, jak wynika z opisu sprawy, przedmiotem przeniesienia prawa własności przedsiębiorstwa (w tym aktywów obrotowych – materiałów, towarów, zapasów) będzie przedsiębiorstwo, to czynność ta będzie podlegać wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, również w przypadku gdy strony zdecydują się, w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów, na przeniesienie prawa własności już w dacie zawarcia umowy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 9 jest prawidłowe.

Kolejną wątpliwością Wnioskodawcy jest ustalenie czy w przypadku gdyby strony zdecydowały się na przeniesienie prawa własności w odniesieniu do towarów handlowych/zapasów już w dacie zawarcia umowy leasingu przedsiębiorstwa, to czy czynność ta winna być udokumentowana fakturą, zaś przedmiot opodatkowany stawką VAT właściwą dla poszczególnych aktywów.

Naturalną konsekwencją dla przeniesienia własności aktywów obrotowych w postaci towarów handlowych, czy tzw. zapasów, już w dniu podpisania tej umowy będzie stosowanie analogicznych obowiązków dokumentacyjnych za pomocą faktur VAT przewidzianych ustawą VAT, jak przy transakcji leasingu Przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze, iż zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się do czynności zbycia przedsiębiorstwa (w tym także zorganizowanej części przedsiębiorstwa), to zarówno przeniesienie ww. aktywów obrotowych jak i sama transakcja leasingu Przedsiębiorstwa nie powinny być dokumentowane fakturą VAT.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jak wyjaśniono w niniejszej interpretacji wskazany we wniosku przedmiot dostawy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku o VAT nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem czynności tej nie należy dokumentować fakturą VAT.

W konsekwencji powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 10 jest prawidłowe.

Z uwagi na rozstrzygnięcie dotyczące pytania nr 9 i nr 10 wniosku oraz warunkowy charakter pytań oznaczonych nr 11 i nr 12, udzielenie interpretacji indywidualnych w zakresie pytań nr 11 i nr 12 (sformułowanych w uzupełnieniu wniosku) jest bezprzedmiotowe.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych jest zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, Prosta 10, 25-001 Kielce, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin