Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
2461-IBPP2.4512.46.2017.2.MGO
z 28 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201 z późn. zm.) w zw. z art. 223 § 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 16 stycznia 2017 r. (data wpływu 23 stycznia 2017 r.), uzupełnionym pismem z 16 marca 2017 r. (data wpływu 22 marca 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania obowiązkowych wpłat mieszkańców – uczestników projektu, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji oraz stawki podatkowej dla ww. czynności – jest prawidłowe,
• prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na realizację projektu związanego z wykonaniem usługi w zakresie wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE, opracowania dokumentacji technicznej, usług nadzoru inwestorskiego, promocji projektu, wykonania studium wykonalności projektu oraz innych wydatków – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 23 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania obowiązkowych wpłat mieszkańców – uczestników projektu, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji oraz stawki podatkowej dla ww. czynności a także prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na realizację projektu związanego z wykonaniem usługi w zakresie wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE, opracowania dokumentacji technicznej, usług nadzoru inwestorskiego, promocji projektu, wykonania studium wykonalności projektu oraz innych wydatków.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 16 marca 2017 r. (data wpływu 22 marca 2017 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 9 marca 2017 r. znak: 2461-IBPP2.4512.46.2017.1.MGO.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina zamierza złożyć wniosek na konkurs w ramach osi priorytetowej III. Czysta energia działanie 3.1. Rozwój OZE - „projekty parasolowe” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2014-2020, określonego w SZOOP który prowadzony jest dla projektów z zakresu: roboty budowlane i/lub wyposażenie w zakresie przedsięwzięć dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł w oparciu o energię wody, wiatru, słońca, geotermii, hydrotermalną, aerotermalną, biogazu i biomasy.

W ramach projektu inwestycje mogą być realizowane wyłącznie w formie „projektów parasolowych” - Gmina przygotowuje, zleca i koordynuje wykonanie mikroinstalacji OZE, z których korzystać będą gospodarstwa domowe z terenu Gminy.

Celem projektu jest wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła. Odbiorcą ostatecznym w przedmiotowym projekcie może być osoba fizyczna, w tym prowadząca działalność gospodarczą lub działalność rolniczą.

W ramach konkursu podatek od towarów i usług jest wydatkiem niekwalifikowanym.

Wartość dofinansowania w Gminie na wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła wyniesie do 85% kosztów kwalifikowanych. Wkład własny mieszkańców wyniesie 15% kosztów kwalifikowanych i w całości kosztów niekwalifikowanych oraz całość podatku VAT liczonego od wydatków kwalifikowanych i niekwalifikowanych. Wstępnie wkład własny określony został w wysokości szacunkowej od 2.500 - 6.000 zł brutto w zależności od wielkości i wartości zamontowanych poszczególnych instalacji OZE. Trwałość projektu trwać będzie przez okres nie krótszy niż 5 lat od momentu wpływu ostatniej raty dofinansowania na konto Gminy. Koszty serwisu i przeglądów przez okres trwałości tj. 5 lat od zatwierdzenia wniosku o płatność końcową, koszty przeglądów serwisowych i gwarancyjnych ponosił będzie wykonawca instalacji OZE. Odbiorcami ostatecznymi (użytkownikami instalacji) będą mieszkańcy Gminy. Energia wytworzona z montowanych instalacji OZE powinna być zużywana przede wszystkim na potrzeby własne gospodarstw domowych uczestniczących w projekcie, czyli zasilać instalacje w budynkach mieszkalnych i gospodarczych użytkowanych przez gospodarstwa domowe. Termin składania wniosków o dofinasowanie przez mieszkańców Gminy upłynął 5 stycznia 2017 roku.

Po zakończeniu inwestycji, instalacja o której mowa we wniosku będzie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu. Po tym terminie, kompletny zestaw określonej instalacji zostanie przekazany użytkownikowi na własność.

Nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji udokumentowane będzie za pomocą faktur VAT wystawionych dla Gminy. Środki z dofinansowania unijnego w wysokości 85% całkowitych wydatków kwalifikowanych wpłyną na konto Gminy.

Realizowana inwestycja jest zadaniem własnym Gminy, zgodnie z art. 7 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446). Dla Gminy zasadniczym celem realizacji inwestycji jest zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia powietrza (poprawa stanu powietrza), powstającego wskutek podgrzewania przez mieszkańców wody do celów użytkowych, czy ogrzewania domów. Przedmiotowy projekt ma bowiem na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię wytworzoną z węgla kamiennego, jak również zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Dla mieszkańców korzyścią wynikającą z montażu konkretnego zestawu OZE będzie możliwość uzyskania źródła energii służącego ogrzaniu wody, mieszkania, dostarczenie energii do urządzeń AGD itp. Gmina nie będzie realizowała inwestycji w przypadku, gdy nie otrzyma dofinansowania ze środków RPO WP.

Na pokrycie wkładu własnego zostaną zawarte umowy, z których będzie wynikało, że właścicieli budynków mieszkalnych zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty, która stanowić będzie część kosztów kwalifikowanych, przez które rozumie się wartość netto indywidualnego zestawu OZE objętego refundacją ze środków Unii Europejskiej (jest to partycypacja w kosztach). Przedmiotowa wpłata to nic innego, jak wkład własny do projektu, stanowiący 15% środków własnych Gminy. Świadczenie dokonane na rzecz mieszkańców, w oparciu o porozumienie, obejmujące roboty budowlane polegające na montażu i uruchomieniu instalacji OZE, ma charakter usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dokonane wpłaty mieszkańców będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji na poszczególnych budynkach, tj. montaż i uruchomienie kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznej, pomp ciepła, będzie uzależniona od wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości.

Przetarg w sprawie wykonania na rzecz osób fizycznych robót budowlanych obejmujących wszystkie rodzaje instalacji, o których mowa w projekcie planowany jest na przełomie sierpnia - września 2017 r.

W tym okresie przewiduje się podpisanie umowy dofinansowania projektu z instytucją zarządzającą. Po zawarciu umowy z Zarządem Województwa Gmina przystąpi do realizacji przedmiotowej inwestycji i zawrze umowy z właścicielami nieruchomości, w których między innymi będzie mowa o użyczeniu przez mieszkańców części nieruchomości np. dachów zabudowań mieszkalnych, części wewnętrznych budynków niezbędnych do montażu instalacji OZE. Po zakończeniu prac instalacyjnych, zamontowane zestawy pozostaną własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu. Na ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości instalację OZE do zaspokojenia potrzeb socjalno-bytowych gospodarstw domowych i korzystania z niej zgodnie z przeznaczeniem. Po upływie tego okresu całość zestawu zostanie przekazana uczestnikowi projektu na własność, w zamian za wpłacony wkład, który zostanie zaliczony na poczet ceny wykupu zestawu. Sposób przeniesienia prawa własności zamontowanego zestawu oraz zasady ich wykupu zostaną uregulowane w zawartej umowie.

Niedokonanie przez właściciela nieruchomości wpłaty w terminie i wysokości określonej w umowie, będzie równoznaczne z rezygnacją z udziału w projekcie. Przedmiotowe wpłaty dokonywane przez mieszkańców, którzy zadeklarowali uczestnictwo w projekcie, będą obowiązkowe.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

1. Wpłaty dokonywane przez mieszkańców biorących udział w projekcie Gmina ujmie w klasyfikacji budżetowej jako środki – wpływy z usług Dział 900 rozdz. 90095 paragraf 0839/01.
2. Gmina po wyłonieniu wykonawcy w przetargu zawrze umowę z wykonawcą robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła w budynkach mieszkalnych i gospodarczych użytkowanych przez gospodarstwa domowe.
3. Roboty budowlane związane z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE będą wykonywane w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
4. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.) budynki mieszkalne objęte projektem będą stanowiły budynki jednorodzinne.
5. Budynki mieszkalne, na których zostaną zamontowane instalacje OZE, są objęte społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
6. Instalacje OZE w większości przypadków będą mieściły się w obrębie bryły budynku mieszkalnego. Instalacje OZE umieszczone na gruncie, budynku gospodarczym, wiacie, wystąpią sporadycznie.
7. Wnioski złożone przez mieszkańców chcących uczestniczyć w projekcie nie wykazują budynku mieszkalnego jednorodzinnego przekraczającego 300 m². Instalacje OZE będą montowane na budynkach mieszkalnych, których powierzchnia nie przekracza 300 m².
8. Towary i usługi nabywane przez Gminę w związku z realizacją projektu będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy obowiązkowe wpłaty mieszkańców - uczestników projektu, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła, na lub w budynkach mieszkalnych osób fizycznych, będą stanowiły dla Gminy zapłatę zaliczki, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT w stawce 8% natomiast zamontowane na budynkach gospodarczych i w przydomowym ogrodzie będą stanowiły zaliczkę opodatkowaną w stawce 23%?
2. Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT, związanego z wydatkami na realizację projektu związanego z wykonaniem usługi w zakresie wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE, opracowania dokumentacji technicznej, usług nadzoru inwestorskiego, promocji projektu, wykonania studium wykonalności projektu, oraz innych wydatków związanych z realizacją projektu?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

1.Obowiązkowe wpłaty mieszkańców (uczestników projektu) z tytułu realizacji na ich rzecz usługi polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE na ww. budynkach mieszkalnych oraz budynkach gospodarczych i przydomowym ogrodzie osób fizycznych, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji, będą stanowiły dla Gminy zapłatę zaliczki w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Art. 29a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) definiuje podstawę opodatkowania tym podatkiem. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z konkretnym świadczeniem, które zostanie wykonane w ramach umowy zobowiązaniowej między dwoma określonymi stronami transakcji, dla którego istnieć będzie bezpośredni konsument, odnoszący korzyści o charakterze majątkowym, tj. uczestnik projektu. Należy zauważyć, że dobrowolne deklaracje właścicieli budynków o chęci uczestnictwa w projekcie nie są wystarczające, aby nastąpił montaż i uruchomienie zestawów instalacyjnych, gdyż będzie miał on miejsce tylko na ww. tych budynkach mieszkalnych lub budynkach gospodarczych czy w ogrodzie przydomowym, których właściciele dokonają wymaganej wpłaty, w związku z tym wystąpi bezpośredni związek pomiędzy wykonaniem robót budowlanych związanych z montażem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła, do czego zobowiązuje się Gmina, a płatnościami wnoszonymi przez mieszkańców - uczestników projektu.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą a indywidualnym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu należy stwierdzić, że czynności, do wykonania których zobowiązała się Gmina w ramach projektu, stanowić będą odpłatne czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli organ władzy publicznej wykonuje czynności w postaci wykonania usługi polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE za wynagrodzeniem oraz na podstawie umowy cywilnoprawnej, to jest on podatnikiem VAT z tego tytułu. Tak jest w ww. przypadku.

W konsekwencji powyższego w zakresie wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła, Gmina wystąpi jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 6 w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Podstawą opodatkowania z tytułu wykonywania tej czynności będzie wpłacona kwota przez uczestnika projektu pomniejszona o kwotę podatku należnego, gdyż uczestnik projektu wpłaci określoną kwotę wraz z podatkiem VAT. Otrzymana na rachunek Gminy przedmiotowa wpłata uczestnika projektu będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku VAT. Opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 8% podlegać będzie zestaw instalacyjny montowany na ww. budynkach mieszkalnych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym kwota ta będzie stanowić dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Należy uściślić, że do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m². W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity stosować należy 23% stawkę podatku VAT. Wówczas obniżoną stawkę podatku VAT stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 12 ustawy o VAT przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 mieszkalnych jednorodzinnych, 112 o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania. Z powyższego wynika, że prawo do zastosowania obniżonej do wysokości 8% stawki podatku VAT wystąpi wówczas, gdy inwestycja będzie dotyczyć obiektu budownictwa mieszkaniowego zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych, przy założeniu, że usługa będzie wykonana w ramach czynności określonych w art. 41 ust. 12 Ustawy o VAT. Natomiast opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 23% będzie podlegała instalacja OZE zamontowana na ww. budynkach gospodarczych lub w ogrodzie przydomowym.

W związku z powyższym w sytuacji Gminy zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Gminę. Tym samym wpłaty otrzymywane od mieszkańców będą stanowiły zaliczkę na poczet przyszłego wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła opodatkowaną odpowiednią stawką podatku VAT liczoną rachunkiem w „stu”.

Ad. 2. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Według regulacji ust. 2 pkt 1 lit. a) powyższego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4. Z brzmienia powołanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi VAT i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika.

Biorąc pod uwagę zdarzenie przyszłe Gmina spełni warunki do istnienia prawa do odliczenia VAT. Wykonywane czynności, które podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT dają więc prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług związanych z wykonaniem tych czynności.

Powyższe stanowisko, w zakresie przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku od towarów i usług w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z instalacją np. kolektorów słonecznych na budynkach mieszkańców, podziela Minister Finansów w szeregu interpretacji indywidualnych prawa podatkowego, m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy ITPP1/443-945/14/AJ, ITPP1/4512-749/15/AJ i Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi IPTPP4/4512-68/15-5/MK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

• prawidłowe w zakresie opodatkowania obowiązkowych wpłat mieszkańców – uczestników projektu, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji oraz stawki podatkowej dla ww. czynności,
• prawidłowe w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na realizację projektu związanego z wykonaniem usługi w zakresie wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE, opracowania dokumentacji technicznej, usług nadzoru inwestorskiego, promocji projektu, wykonania studium wykonalności projektu oraz innych wydatków.
  
  

Na wstępie należy zaznaczyć, że z uwagi na fakt ścisłego powiązania z sobą zagadnień będących przedmiotem zapytania Wnioskodawcy, tut. organ udzielił na nie odpowiedzi w jednej interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 5a ustawy o VAT towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Towarami – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nich odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wyżej wskazano, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

Jednocześnie należy wskazać, że czynność może być odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako „transakcji odpłatnej” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

Ponadto należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca powziął wątpliwość m.in. czy podlegają opodatkowaniu obowiązkowe wpłaty mieszkańców – uczestników projektu, które wpłyną na rachunek Gminy przed rozpoczęciem realizacji inwestycji i jaką stawką winny być opodatkowane.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca zamierza złożyć wniosek na konkurs w ramach osi priorytetowej III. Czysta energia działanie 3.1. Rozwój OZE – „projekty parasolowe” regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020, określonego w SZOOP który prowadzony jest dla projektów z zakresu: roboty budowlane i/lub wyposażenie w zakresie przedsięwzięć dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł w oparciu o energię wody, wiatru, słońca, geotermii, hydrotermalną, aerotermalną, biogazu i biomasy. Celem projektu jest wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych i pomp ciepła. Odbiorcą ostatecznym w przedmiotowym projekcie może być osoba fizyczna, w tym prowadząca działalność gospodarczą lub działalność rolniczą. Wartość dofinansowania w Gminie na wykonanie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła wyniesie do 85% kosztów kwalifikowanych. Wkład własny mieszkańców wyniesie 15% kosztów kwalifikowanych i w całości kosztów niekwalifikowanych oraz całość podatku VAT liczonego od wydatków kwalifikowanych i niekwalifikowanych. Trwałość projektu trwać będzie przez okres nie krótszy niż 5 lat od momentu wpływu ostatniej raty dofinansowania na konto Gminy. Odbiorcami ostatecznymi (użytkownikami instalacji) będą mieszkańcy Gminy Strzyżów. Energia wytworzona z montowanych instalacji OZE powinna być zużywana przede wszystkim na potrzeby własne gospodarstw domowych uczestniczących w projekcie, czyli zasilać instalacje w budynkach mieszkalnych i gospodarczych użytkowanych przez gospodarstwa domowe. Na pokrycie wkładu własnego zostaną zawarte umowy, z których będzie wynikało, że właścicieli budynków mieszkalnych zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty, która stanowić będzie część kosztów kwalifikowanych, przez które rozumie się wartość netto indywidualnego zestawu OZE. Dokonane wpłaty mieszkańców będą miały charakter obowiązkowy. Wpłaty dokonywane przez mieszkańców biorących udział w projekcie Gmina Strzyżów ujmie w klasyfikacji budżetowej jako środki – wpływy z usług Dział 900 rozdz. 90095 paragraf 0839/01. Gmina Strzyżów po wyłonieniu wykonawcy w przetargu zawrze umowę z wykonawcą robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła w budynkach mieszkalnych i gospodarczych użytkowanych przez gospodarstwa domowe. Po zakończeniu prac instalacyjnych, zamontowane zestawy pozostaną własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu. Na ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości instalację OZE do zaspokojenia potrzeb socjalno-bytowych gospodarstw domowych i korzystania z niej zgodnie z przeznaczeniem. Po upływie tego okresu całość zestawu zostanie przekazana uczestnikowi projektu na własność, w zamian za wpłacony wkład, który zostanie zaliczony na poczet ceny wykupu zestawu. Sposób przeniesienia prawa własności zamontowanego zestawu oraz zasady ich wykupu zostaną uregulowane w zawartej umowie.

Mając na uwadze przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie czynnością, jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańców Gminy, biorących udział w projekcie, będzie wykonanie usługi polegającej na zamontowaniu i uruchomieniu kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznej, pomp ciepła, na poczet wykonania której Gmina pobierze określoną wpłatę zgodnie z zawartymi z właścicielami budynków umowami.

Nie można zatem uznać, że wpłaty, które będą wnoszone przez mieszkańców biorących udział w projekcie pozostaną „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę – będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Gmina zawierając umowę z wykonawcą robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła w budynkach mieszkalnych i użytkowanych przez gospodarstwa domowe i umowy z mieszkańcami, będzie wchodziła w rolę świadczącego usługę. Tym samym wpłaty, które Gmina otrzyma od mieszkańców będą stanowiły element wynagrodzenia z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz mieszkańców. Oznacza to, że dokonane wpłaty, o których mowa we wniosku, będą stanowiły zaliczki na poczet przyszłej usługi, której zakończenie nastąpi po upływie 5-ciu lat od zamontowania i uruchomienia kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła.

W związku z powyższym dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu uczestnictwa w projekcie dotyczyć będą świadczenia usługi zamontowania i uruchomienia instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła na rzecz mieszkańców co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiąże się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać należy, iż działania Gminy wykonywane po 5 latach tj. przekazanie całości zestawu OZE poszczególnym uczestnikom projektu na własność nie będą stanowiły odrębnej czynności. W konsekwencji stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie czynnością podlegającą opodatkowaniu jest świadczenie przez Gminę usługi zamontowania i uruchomienia instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, której zakończenie nastąpi - jak wyżej wskazano - po upływie tego okresu.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących określenia stawki podatku VAT dla świadczonych przez Wnioskodawcę w ramach projektu usług polegających na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła na lub w budynkach mieszkalnych, na budynkach gospodarczych i w przydomowym ogrodzie należy zauważyć, że podstawowa stawka podatku od towarów i usług, stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Zauważyć jednak należy, że stosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast wychodzenie poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania stawki obniżonej czy zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 2 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%, z zastrzeżeniem art. 146f.

W oparciu o art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Na podstawie art. 41 ust. 12a ustawy o VAT, przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Na podstawie art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, obiekty budownictwa mieszkaniowego to budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy o VAT, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²,
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².
   
   

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy o VAT).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do rozumienia tych terminów przyjętego w języku potocznym.

Według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (…). Natomiast „budować” to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Pojęcie „modernizacja” oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś, natomiast termomodernizacja to modernizacja dotycząca ocieplenia budynku (pierwszy człon wyrazu wskazuje na związek z ciepłem tego, co oznacza człon drugi) - według internetowego słownika języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.).

Ponadto należy wskazać, że również w uchwale z 24 czerwca 2013 r. sygn. akt I FPS 2/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził że „czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym. W takim znaczeniu modernizacja oznacza unowocześnienie, ulepszenie, udoskonalenie, podniesienie standardu obiektu budowlanego lub jego części”.

Natomiast „przebudowa” – zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770, kol. 1) – to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

Budowa, modernizacja, przebudowa podobnie jak w przypadku innych wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy czynności, powinny zatem dotyczyć elementów konstrukcyjnych obiektów lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W znaczeniu słownikowym („Współczesny słownik języka polskiego”, red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), „remont” oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia.

Montaż – wg powyższego słownika – to „składanie maszyn, urządzeń z gotowych części; zakładanie instalacji, łączenie oddzielnych części w jedną artystyczną, kompozycyjną całość”.

W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie „montaż” odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Natomiast w świetle art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz.U. z 2017 r., poz. 130) przez przedsięwzięcie termomodernizacyjne rozumie się przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest:

1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
2. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
3. wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
4. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
   
   

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1719 z późn. zm.), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwaną dalej „ustawą”, obniża się do wysokości 8% dla:

1. towarów i usług wymienionych w załączniku do rozporządzenia;
2. robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;
3. robót konserwacyjnych dotyczących:
1. obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
   
2. lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12.

-w zakresie w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont (§ 3 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się, jeżeli wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych przekracza 50% tej podstawy (§ 3 ust. 3 ww. rozporządzenia).

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz.U. Nr 112, poz. 1316, ze zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast budynki mieszkalne to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Wg podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.

Dział 11 PKOB obejmuje trzy grupy:

• Budynki mieszkalne jednorodzinne - 111,
• Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe - 112,
• Budynki zbiorowego zamieszkania - 113.
  
  

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, iż warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Natomiast w przypadku budownictwa nieobjętego społecznym programem mieszkaniowym (budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m²), preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Z uregulowań zawartych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r., poz. 290 z późn. zm.), wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Budynkiem zaś jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (art. 3 pkt 1 lit. a i pkt 2).

Stwierdzić należy, że w powyższej definicji budynku nie mieszczą się elementy infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. Oznacza to, że stawka preferencyjna, przewidziana ww. przepisami art. 41 ust. 12 w związku z art. 41 ust. 2 i art. 146a pkt 2 ustawy o VAT, dotyczy czynności tam wymienionych wykonywanych wyłącznie w budynkach, rozumianych jako obiekty budowlane wraz z wbudowanymi w bryle budynku instalacjami i urządzeniami technicznymi. Stawki tej ustawodawca nie przewidział dla ww. czynności wykonywanych poza tymi obiektami, w tym również dotyczących elementów infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu.

Do usług, wykonywanych poza bryłą budynku zastosowanie ma podstawowa stawka podatku w wysokości 23%.

Zatem obniżoną stawkę w wysokości 8% VAT stosuje się do czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, wykonywanych w obiektach budowlanych lub w ich częściach zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym oraz do robót konserwacyjnych zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2, pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina Strzyżów po wyłonieniu wykonawcy w przetargu zawrze umowę z wykonawcą robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła w budynkach mieszkalnych i gospodarczych użytkowanych przez gospodarstwa domowe. Roboty budowlane związane z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE będą wykonywane w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. budynki mieszkalne objęte projektem będą stanowiły budynki jednorodzinne. Będą to budynki sklasyfikowane w dziale 11. Dział ten obejmuje m.in. grupy budynków: 111 – budynki mieszkalne jednorodzinne, 112 – budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe. Budynki mieszkalne, na których zostaną zamontowane instalacje OZE są objęte społecznym programem mieszkaniowym a rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Instalacje OZE w większości przypadków będą mieściły się w obrębie bryły budynku mieszkalnego. Instalacje OZE umieszczone na gruncie, budynku gospodarczym, wiacie wystąpią sporadycznie. Instalacje OZE będą montowane na budynkach mieszkalnych, których powierzchnia nie przekracza 300 m².

Mając na uwadze przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że skoro jak wskazał Wnioskodawca roboty budowlane związane z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła będą wykonywane na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m² oraz będą wykonywane w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, to czynność ta będzie opodatkowana 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT. Zatem wpłaty mieszkańców stanowiące zaliczkę na poczet realizacji usługi robót budowlanych polegających na zamontowaniu i uruchomieniu instalacji OZE w lub na budynkach mieszkalnych, których powierzchnia nie przekracza 300 m² będą opodatkowane 8% stawką podatku VAT.

W odniesieniu natomiast do usług zamontowania i uruchomienia instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych oraz pomp ciepła dokonywanej poza bryłą budynku tj. na gruncie oraz na budynku gospodarczym i wiacie należy stwierdzić, że nie będą one mogły korzystać ze stawki w wysokości 8%, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT bowiem, jak wskazano wcześniej zastosowanie obniżonej stawki podatku w oparciu o przepis art. 41 ust. 12 ustawy o VAT jest możliwe jedynie w odniesieniu do czynności wymienionych w tym przepisie (tj. dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy) jeżeli dotyczą one obiektów budowlanych lub części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. W konsekwencji będą one opodatkowane według stawki 23%, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT. Zatem wpłaty mieszkańców dokonywane na poczet robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła wykonywanych poza budynkami będą opodatkowane podstawową 23% stawką podatku VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania obowiązkowych wpłat mieszkańców z tytułu realizacji na ich rzecz usługi polegającej na wykonaniu robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE na budynkach mieszkalnych oraz budynkach gospodarczych i w przydomowym ogrodzie oraz określenia stawki podatku dla tych wpłat, należało uznać za prawidłowe.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu związanego z wykonaniem usługi w zakresie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE, opracowania dokumentacji technicznej, usług nadzoru inwestorskiego, promocji projektu, wykonania studium wykonalności projektu oraz innych wydatków związanych z realizacją projektu.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
   
   

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Formułując w art. 86 ust. 1 ww. ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Należy podkreślić, że ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Konkludując, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości podatku.

Z opisu sprawy wynika, że towary i usługi nabywane przez Gminę w związku z realizacją projektu będą wykorzystywane przez Gminę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że w niniejszej interpretacji stwierdzono, że dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu udziału w projekcie dotyczyć będą świadczenia usługi wykonania robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła na rzecz mieszkańców co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiąże się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu obejmującego wykonanie usługi w zakresie robót budowlanych związanych z zamontowaniem i uruchomieniem instalacji OZE, opracowania dokumentacji technicznej, usług nadzoru inwestorskiego, promocji projektu, wykonania studium wykonalności projektu oraz innych wydatków związanych z realizacją projektu, należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, albowiem Wnioskodawca jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a towary i usługi nabywane przez Gminę w związku z realizacją projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT tj. odpłatnego świadczenia usług zamontowania i uruchomienia instalacji OZE tj. kolektorów słonecznych, pieców na biomasę, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła na lub w budynkach mieszkalnych osób fizycznych, na budynkach gospodarczych i w przydomowym ogrodzie.

Zatem Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację przedmiotowego projektu.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie Strzyżów przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa Delegatura w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.