Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-1.4012.15.2017.1.MN
z 28 kwietnia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 21 lutego 2017 r. (data wpływu 1 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że po centralizacji rozliczeń w zakresie VAT od dnia 1 stycznia 2017 r. do pobieranych w imieniu Powiatu przez powiatową jednostkę organizacyjną odpłatności z tytułu wykonywania pieczy zastępczej ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 1 marca 2017 r. został złożony, ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozstrzygnięcia, czy po centralizacji rozliczeń w zakresie VAT od dnia 1 stycznia 2017 r. do pobieranych w imieniu Powiatu przez powiatową jednostkę organizacyjną odpłatności z tytułu wykonywania pieczy zastępczej ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.



We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”).

W ramach swojej działalności Gmina dokonuje szeregu czynności, do wykonywania których zobowiązana jest na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 446, dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”).

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 6a ustawy o samorządzie gminnym, Gmina jest zobowiązana do zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym w szczególności do wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Wnioskodawca jest również miastem na prawach powiatu i zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2016 r. poz. 814, dalej: „ustawa o samorządzie powiatowym”) wykonuje także zadania przeznaczone dla powiatu.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575, ze zm., dalej: „ustawa o wspieraniu rodziny”) organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest jednostka organizacyjna powiatu lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania.

Jak stanowi art. 2 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny „system pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców”.

Jak stanowi art. 2 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny „jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, placówki wsparcia dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej”.

Piecza zastępcza jest sprawowana przez Gminę w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców.

W myśl art. 32 ustawy o wspieraniu rodziny, powiat organizuje pieczę zastępczą.


Z art. 180 ustawy o wspieraniu rodziny wynika, że do zadań własnych powiatu należy m.in.:


  1. zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;
  2. finansowanie świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu.


W związku z powyższym, obowiązek w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej (tj. czynności wykonywanych przez powiaty), Wnioskodawca realizuje przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie (dalej: „MOPR”), który jest jednostką organizacyjną Wnioskodawcy.


Ponadto stosownie do art. 191 ust. 1-5 ustawy, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi:


  1. wydatki na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
  2. średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
  3. wydatki na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.


Jeżeli nie można ustalić powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca jego ostatniego zameldowania na pobyt stały.

Jeżeli nie można ustalić miejsca ostatniego zameldowania dziecka na pobyt stały, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca siedziby sądu, który orzekł o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej.

W przypadku powrotu dziecka do rodziny i ponownego umieszczenia go w pieczy zastępczej, wydatki ponosi powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed ponownym umieszczeniem go w pieczy zastępczej.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, ze zm., dalej: „ustawa o finansach publicznych”) MOPR jest jednostką budżetową, nieposiadającą osobowości prawnej, która pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadza na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego.


W ramach wykonywania pieczy zastępczej MOPR otrzymuje zapłatę z następujących tytułów:


  1. zgodnie z art. 193 i 194 ustawy o wspieraniu rodziny - opłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
  2. zgodnie z art. 191 ust. 5 ustawy o wspieraniu rodziny - środki finansowe otrzymywane z innych powiatów, na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu poniesionych wydatków,
  3. środków finansowych otrzymywanych od Gminy, które dotyczą zwrotu określonych wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat (zgodnie z art. 191 ust. 10 ustawy o wspieraniu rodziny).


Jednocześnie, zgodnie z regulacją art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego, od dnia 1 stycznia 2017 r. Wnioskodawca dokonuje rozliczeń podatku VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.


Mając na uwadze centralizację rozliczeń w zakresie podatku VAT, czy zapłata pobierana w imieniu Gminy przez jednostkę organizacyjną (tj. MOPR), z tytułu wykonywania pieczy zastępczej (tj. czynności będącej zadaniem własnym powiatu), taka jak:


  1. opłata za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
  2. środki finansowe otrzymywane z innych powiatów, na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu poniesionych wydatków,
  3. środki finansowe otrzymywane od Gminy, które dotyczą zwrotu określonych wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez jednostki samorządu terytorialnego,


  • pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT na gruncie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT?


Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze centralizację rozliczeń w zakresie podatku VAT zapłata pobierana w imieniu Gminy przez jednostkę organizacyjną (tj. MOPR), z tytułu wykonywania pieczy zastępczej (tj. czynności będącej zadaniem własnym powiatu), taka jak:


  1. opłata za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
  2. środki finansowe otrzymywane z innych powiatów, na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu poniesionych wydatków,
  3. środki finansowe otrzymywane od Gminy, które dotyczą zwrotu określonych wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez jednostki samorządu terytorialnego


pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, na gruncie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.


Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, ze zm., dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Działanie jako podatnik VAT.

Wnioskodawca zauważył, że nie każda odpłatna dostawa towarów jak i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu. Koniecznym jest bowiem, aby czynność taka została wykonana przez podatnika w rozumieniu regulacji VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (...) bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

Art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ww. ustawy „nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.


Z brzmienia tego przepisu wynika zatem, iż organ władzy publicznej uznawany jest za podatnika wyłącznie w razie zaistnienia jednej z dwóch sytuacji:


  • wykonuje czynności inne niż te, które znajdują się w sferze jego zadań własnych, bądź
  • wykonuje czynności znajdujące się w sferze jego zadań własnych, ale czynności te wykonuje w oparciu o zawarte umowy o charakterze cywilnoprawnym.


Wykonywanie zadań własnych.

Powyższe oznacza, że w przypadku, gdy organ władzy publicznej realizuje zadania, nałożone na podstawie odrębnych przepisów prawa, do realizacji których został powołany, a realizacja tych zadań nie odbywa się na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, organ władzy publicznej (urząd obsługujący te organy) nie występuje jako podatnik podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, ustalenia wymaga, czy świadczenie przez MOPR usług w zakresie pieczy zastępczej, stanowi realizację zadań powiatu nałożonych odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których został on powołany oraz, czy powyższe czynności wykonywane są na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wskazano, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny, pieczę zastępczą organizuje powiat.

Jak stanowi art. 180 pkt 2 ustawy o wspieraniu rodziny, do zadań własnych powiatu należy zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Wskazane powyżej przepisy, nakładają obowiązek realizacji przez Wnioskodawcę nałożonych zadań, do realizacji których został on powołany.

W świetle powyższego MOPR (w wyniku centralizacji de facto Gmina) wykonuje zadania własne nałożone na niego na podstawie ww. regulacji ustawy o samorządzie powiatowym w zakresie organizacji pieczy zastępczej.


Objęcie dziecka pieczą zastępczą.

W tym zakresie Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny, umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, co do zasady, następuje na podstawie orzeczenia sądu.

W ocenie Wnioskodawcy, pozostawienie w gestii sądu decyzji, co do umieszczenia w pieczy zastępczej sprawia, że nie jest ona wykonywana na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej. Umowy cywilnoprawne zawierane są na zasadzie równości stron, natomiast wykonanie wyroku sądu wiąże się z zastosowaniem władztwa publicznego.


Finansowanie.

O braku cywilnoprawnego charakteru wykonywania pieczy zastępczej świadczy także sposób ustalenia zapłaty. Jak wskazano powyżej, zapłata (zarówno z tytułu opłaty od rodziców, jak i finansowania od jednostek samorządu terytorialnego) ustalona jest na podstawie ustawy. Jednym z podstawowych cech umów cywilnoprawnych jest natomiast możliwość swobodnego ustalenia wynagrodzenia przez umawiające się strony.

W związku z powyższym wykonywanie pieczy zastępczej nie odbywa się na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca dodał, że także sposób ustalenia zapłaty otrzymywanej przez MOPR z tytułu wykonywania pieczy zastępczej wskazuje, iż wykonywanie tych czynności odbywa się w ramach nałożonych nań zadań wynikających z przepisów prawa.

W świetle regulacji wyrażonej brzmieniem art. 191 ust. 1-4 ustawa o wspieraniu rodziny, przewidziane zostały zasady finansowania przez powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej wydatków związanych z wychowaniem i opieką dziecka.

Szczególne rozwiązanie przewiduje tutaj dyspozycja art. 191 ust. 5 ustawy o wspieraniu rodziny, w świetle której powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo-wychowawczą, zawiera z powiatem, o którym mowa w art. 191 ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 tej ustawy (tj. m.in. wydatki na opiekę i wychowanie dziecka).

Powyższe odnosi się do ustawowego rozwiązania polegającego na zapewnieniu pieczy zastępczej przez powiat mający takie możliwości instytucjonalne na rzecz powiatu obowiązanego do ponoszenia wydatków (zapewnienia pieczy zastępczej).

Natomiast z brzmienia art. 191 ust. 9 a także art. 193 tej ustawy o wspieraniu rodziny wynikają zasady finansowania przez właściwą (wskazaną) gminę a także rodziców kosztów opieki i wychowania oraz odpowiednio kosztów pobytu dziecka w pieczy zastępczej.

Ponadto, zgodnie z art. 193 ust.1 pkt 2 ustawy o wspieraniu rodziny, za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Jak stanowi art. 194 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny, wskazaną powyżej opłatę ustala, w drodze decyzji, starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w pieczy zastępczej.

Powyższe regulacje wskazują, że sposób finansowania świadczeń w zakresie pieczy zastępczej określony jest przez regulacje ustawy o wspieraniu rodziny.

Tym samym, potwierdza to, że otrzymywane przez MOPR środki nie stanowią wynagrodzenia z tytułu wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Interpretacją indywidualną prawa podatkowego z dnia 9 stycznia 2014 r. (sygn. IBPP3/443- 1279/13/AŚ) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach podniósł: „...stwierdzić należy, że realizowane przez Wnioskodawcę ustawowo określone zadania w zakresie organizacji pieczy zastępczej w zakresie zapewnienia dzieciom właściwej opieki przez umieszczenie ich w placówkach opiekuńczo-wychowawczych lub rodzinach zastępczych są formą sprawowania władztwa publicznego. Zatem realizując czynności w tym zakresie i pobierając o rodziców dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych opłaty nałożone przez przepisy ustawy Wnioskodawca korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Swoje stanowisko ww. organ podatkowy potwierdził dodatkowo w interpretacją z dnia 24 czerwca 2014 r. (sygn. IBPP3/443-273/14/AŚ) w której stwierdzono: „Podsumowując, Wnioskodawca w zakresie: odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej - pkt 4 opisu stanu faktycznego środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (pkt 6 podpunkt a-d opisu stanu faktycznego) korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Trudno też w ocenie Wnioskodawcy przyjąć odrębną kwalifikację w stosunku do otrzymywanego od innych powiatów, zgodnie z art. 191 ust. 5 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej zwrotu wydatków w oparciu o zawarte z tymi powiatami porozumienia, a także otrzymywanych od właściwej gminy środków finansowych stanowiących ustalony art. 193 ust. 9 tej ustawy procentowy zwrot wydatków.

Jak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: „WSA”) w Gliwicach z dnia 12 lutego 2015r. (sygn. III SA/GI 1457/14): „W kwestii zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT opłat otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień organ uznał stanowisko strony za nieprawidłowe, gdyż stwierdził, że również w tym zakresie wnioskodawca działa jako organ władzy (art. 15 ust. 6 ustawy o VAT), a nie podatnik tego podatku, zatem nie korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT”.

Należy podkreślić, że opisywane płatności są dochodami własnymi budżetu Gminy, co oznacza, że należą do dochodów publicznych, i jednocześnie są przeznaczone na realizację celów publicznych.


Podsumowanie.

Reasumując powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, przesłanki do stwierdzenia, ze Gmina nie działa jako podatnik VAT w zakresie wymienione w art. 15 ust. 6 ustawy VAT zostały spełnione. Wnioskodawca wykonując pieczę zastępczą, realizuje nałożony przez ustawę o samorządzie powiatowym, a doprecyzowany w ustawie o wspieraniu rodzinie obowiązek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Wykonywanie pieczy zastępczej nie odbywa się na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, a na podstawie decyzji sądu. Świadczy o tym także fakt, iż otrzymywana przez MOPR zapłata została określona w poszczególnych przepisach ustawy.

Wnioskodawca wskazał, że analogiczne stanowisko zajmują zarówno organy podatkowe w wydanych interpretacjach indywidualnych, jak i sądy administracyjne.

W wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy interpretacji indywidualnej z dnia 25 listopada 2016 r., nr 0461-ITPP1.4512.701.2016.1.MN organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe (odstępując od uzasadnienia prawnego oceny na podstawie art. 14c § Ordynacji podatkowej), stwierdzono, że „czynności związane ze sprawowanym zakresem zadań własnych w skład którego wchodzi sprawowanie pieczy zastępczej na zasadach ustalonych w ustawie o wspieraniu rodziny i sprawowaniu pieczy zastępczej pozostają poza zakresem VAT”.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 12 lutego 2015 r„ sygn. akt III SA/GI 1457/14 stwierdził, że „zadania w zakresie pomocy społecznej służą realizacji polityki społecznej państwa, a więc pozostają w sferze imperium. Również w odniesieniu do opieki zastępczej są to zadania o charakterze obowiązkowym, realizowane przez podmioty prawa publicznego w zakresie zadań nałożonych właściwymi ustawami. Jeśli nawet konkretne działania realizowane są przez podmioty niebędące podmiotami publicznymi, to i tak działają one na zlecenie organów publicznych lub we współpracy z nimi. Oznacza to, że w analizowanym zakresie organy jednostek samorządu terytorialnego działają jako podmioty prawa publicznego i w celu sprawowania władzy publicznej.

„(...) w analizowanym stanie faktycznym spełnione są obie przesłanki do uznania, że działalność miejskiego ośrodka pomocy społecznej nie ma charakteru działalności podatnika VAT. Jest bowiem wykonywana przez podmiot prawa publicznego - jednostkę samorządu terytorialnego i w celu sprawowania władzy publicznej - realizacji nałożonych przepisami o pomocy społecznej zadań z zakresu pomocy społecznej (a nie gospodarki lokalami), która jednak nie ma charakteru działalności gospodarczej, gdyż nie jest nastawiona na osiąganie zysku i nie prowadzi do zakłócenia konkurencji w zakresie usług polegających na udostępnianiu lokali mieszkalnych. W konsekwencji należy uznać za zasadny zarzut skargi, że stanowisko organu narusza prawo materialne tj. art. 15 ust. 6 u.p.t.u. poprzez jego wadliwą wykładnię i uznanie, że jednostka samorządu terytorialnego jest podatnikiem VAT w zakresie opłat za korzystanie z mieszkań chronionych (w tym readaptacyjnych) oraz art. 43 ust. 1 pkt 22 u.p.t.u. poprzez uznanie, że świadczy ona jako podatnik usługi podlegające temu podatkowi, a jedynie od niego zwolnione. Konsekwencją powyższego była błędna wykładnia przepisów o obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, gdyż jest to obowiązek nałożony na podatnika, a takiego statusu ośrodek nie posiada”.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U., poz. 1454), zwanej dalej ustawą z dnia 5 września 2016 r., jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 5 września 2016 r., jednostka samorządu terytorialnego, której jednostki organizacyjne rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepisach dotyczących podatku prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą” – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (…).

Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Konieczność spełniania dwóch warunków wyłączających organy publiczne z opodatkowania VAT (wykonywanie czynności przez organ podlegający prawu publicznemu oraz wykonywanie danej czynności przez podmiot działający w charakterze organu publicznego w odniesieniu do tej czynności) była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 – Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza – art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy i art. 4 (5) VI Dyrektywy należy więc rozgraniczyć sferę imperium, która została wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług od sfery dominium, w której stosownie do wskazanych wyżej przepisów, organy powinny być traktowane jak podatnicy tego podatku.

Innymi słowy organ (urząd obsługujący ten organ) będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach – gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Stąd też, aby uznać, że organ działa w zakresie swoich funkcji ustawowych i jednocześnie nie korzysta z formy cywilistycznej musi zaistnieć sytuacja tego rodzaju, że przy realizacji danego zadania – określonej prawem czynności wykonywanej w interesie publicznym, organ ten wyposażony jest we władztwo publiczne, tj. występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że gmina – zgodnie z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.) posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów, o czym stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 6a ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie zakładu lub jednostki budżetowej.

W myśl art. 91 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 814 z późn. zm.), prawa powiatu przysługują miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100 000 mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3a ww. ustawy o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie pomocy wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie powiatowym, w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny – niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Z powyższego wynika, że powiat wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.


W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy zapłaty pobierane w imieniu Gminy przez jednostkę organizacyjną (tj. MOPR), z tytułu wykonywania pieczy zastępczej (tj. czynności będącej zadaniem własnym powiatu), takie jak:


  1. opłata za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
  2. środki finansowe otrzymywane z innych powiatów, na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu poniesionych wydatków,
  3. środki finansowe otrzymywane od Gminy, które dotyczą zwrotu określonych wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez jednostki samorządu terytorialnego


pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, na gruncie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.


Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. 2017 r., poz. 697), wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji.

System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców (art. 2 ust. 2 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

Stosowanie do zapisu art. 2 ust. 3 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, placówki wsparcia dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Art. 3 ust. 1–3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wskazuje również, że obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej realizują w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości, zwłaszcza gdy przepisy ustawy przewidują możliwość zlecania realizacji tych zadań przez organy jednostek samorządu terytorialnego.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, posiadającą opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza, prowadzący rodzinny dom dziecka lub pełniący funkcję dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, starosta zawiera, na wniosek tej rodziny, umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.

Z kolei ust. 2 art. 54 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej stanowi, że z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, posiadającą pozytywną opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, starosta może zawrzeć, na wniosek tej rodziny, umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.

Stosownie do treści art. 55 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, z kandydatami spełniającymi warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, na ich wniosek, starosta może zawierać umowy o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka. Do umowy przepisy art. 54 ust. 3-8 stosuje się odpowiednio.

Umowy, o których mowa w art. 54 ust. 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zawiera się w ramach limitu rodzin zastępczych zawodowych na dany rok kalendarzowy, określonego w 3-letnim powiatowym programie dotyczącym rozwoju pieczy zastępczej (art. 56 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

Z rodziną zastępczą zawodową, w której wychowuje się co najmniej 6 dzieci, spełniającą warunki do prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz posiadającą co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza zawodowa, starosta zawiera, na wniosek tej rodziny, umowę o prowadzenie rodzinnego domu dziecka (art. 61a ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej). Z rodziną zastępczą zawodową spełniającą warunki do prowadzenia rodzinnego domu dziecka, starosta może zawrzeć, na wniosek tej rodziny, umowę o prowadzenie rodzinnego domu dziecka (art. 61a ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).


Natomiast na podstawie art. 93 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie:


  1. placówki opiekuńczo-wychowawczej;
  2. regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej;
  3. interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.


Zgodnie z art. 76 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest jednostka organizacyjna powiatu lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190.

Stosownie do art. 182 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej starosta wykonuje za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej.

Placówkę opiekuńczo-wychowawczą prowadzi powiat lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190 (art. 93 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).


W myśl art. 191 ust. 1-10 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:


    1. Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi:


    1. wydatki na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
    2. średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
    3. wydatki na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.


    2. Jeżeli nie można ustalić powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca jego ostatniego zameldowania na pobyt stały.

    3. Jeżeli nie można ustalić miejsca ostatniego zameldowania dziecka na pobyt stały, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca siedziby sądu, który orzekł o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej.

    4. W przypadku powrotu dziecka do rodziny i ponownego umieszczenia go w pieczy zastępczej, wydatki ponosi powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed ponownym umieszczeniem go w pieczy zastępczej. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się.

    5. Powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo-wychowawcza, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.

    6. Samorząd województwa, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna lub interwencyjny ośrodek preadopcyjny, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2.


    7. Wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzenia dla zawodowej rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka i osób zatrudnionych w rodzinie zastępczej oraz rodzinnym domu dziecka oraz świadczenia dla rodziny pomocowej finansuje proporcjonalnie do liczby dzieci powiat, o którym mowa w ust. 1-4.

    8. Przepisów ust. 1 i 5 nie stosuje się w przypadku:


    1. dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego, na podstawie art. 58 ust. 1 lub art. 103 ust. 2;
    2. dzieci pozostawionych bezpośrednio po urodzeniu lub dzieci, których tożsamość rodziców jest nieznana.


    9. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w wysokości:


    1. 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
    2. 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
    3. 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.


    10. W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w wysokości:


    1. 10% w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
    2. 30% w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
    3. 50% w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej


  • średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.


Przepisy ust. 2-4 i 7 stosuje się odpowiednio.


Natomiast na podstawie art. 193 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości:


  1. przyznanych świadczeń oraz dodatków, o których mowa w art. 80 ust. 1 i art. 81 – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka,
  2. średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.


Powołany na wstępie niniejszej interpretacji przepis art. 15 ust. 6 ustawy wyłącza z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Powołane na wstępie interpretacji przepisy wskazują, że generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

Analiza zacytowanych przepisów w odniesieniu do opisu sprawy wskazuje, że zapewnienie pobytu dziecka w pieczy zastępczej spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Tym samym Wnioskodawca wykonuje więc ustawowo określone dla jednostek samorządu terytorialnego zadania z zakresu organizacji pieczy zastępczej. Działania w zakresie organizacji pieczy zastępczej są wykonywane w ramach funkcji publicznych i nie są działaniami podejmowanymi przez Wnioskodawcę na tych samych warunkach prawnych co prywatni przedsiębiorcy. Są one formą sprawowania władztwa publicznego. Czynności te mają charakter publicznoprawny, a nie cywilnoprawny, a sposób i zakres ich realizacji jest ściśle określony w przepisach prawa.

Zatem stwierdzić należy, że po podjęciu centralizacji rozliczeń w zakresie podatku VAT, realizowane przez Wnioskodawcę ustawowo określone zadania, za które pobiera opłaty (za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, otrzymywane od innych powiatów na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu określonych wydatków oraz otrzymywane od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat), na podstawie art. 191 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej są formą sprawowania władztwa publicznego.

W związku z powyższym, realizując czynności w tym zakresie i pobierając wskazane opłaty nałożone przez przepisy ustawy, Wnioskodawca korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym czynności te należy traktować jako czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.


Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:


  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj