Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP3/4512-742/15/ASz
z 7 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz.613) oraz § 2 i 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. 2015, poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 6 września 2015 r. (data wpływu 12 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania i dokumentowania podziału zysku dokonywanego pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum oraz
• prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy, dokumentujących nabycie towarów i usług wykorzystywanych na potrzeby związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę zamówienia, dla którego zostało zawiązane konsorcjum

-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania i dokumentowania podziału zysku dokonywanego pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum oraz
• prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy, dokumentujących nabycie towarów i usług wykorzystywanych na potrzeby związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę zamówienia, dla którego zostało zawiązane konsorcjum.
  
  

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

A.(Wnioskodawca) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej Spółka świadczy podmiotom zewnętrznym usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

Wnioskodawca specjalizuje się w kompleksowej realizacji obiektów ochrony środowiska oraz instalacji i obiektów przemysłowych. W swoim zakresie projektuje, dostarcza technologie, maszyny, urządzenia i aparaturę oraz montuje i uruchamia kompletne obiekty. Wnioskodawca przeprowadza również analizę i ocenę pracy oraz modernizuje istniejące instalacje przemysłowe, ciągi technologiczne i urządzenia ochrony powietrza. W ramach kompleksowej działalności inżynierskiej Wnioskodawca wykonuje badania określające właściwości fizyczne i chemiczne pyłów i gazów, testy materiałów filtracyjnych i pomiary. Wnioskodawca realizuje także kompletne systemy automatyki i sterowania procesami technologicznymi.

W dniu 4 września 2014 r. Wnioskodawca zawarł z firmą K. (Lider Konsorcjum) umowę konsorcjum (dalej: Umowa Konsorcjum), której celem było wspólne złożenie oferty, a następnie realizacja zadania dot. dostawy instalacji do prażenia mieszaniny koncentratów miedzi (dalej: Zamówienie) – na rzecz Z. (dalej: Zamawiający). W Umowie Konsorcjum Wnioskodawca i K. zwane dalej łącznie Stronami, postanowiły, że K. będzie Liderem Konsorcjum w trakcie postępowania przetargowego jak i w trakcie realizacji Zamówienia. Po wygranym przetargu, Zamawiający potwierdził ostateczną ofertę dot. realizacji Zamówienia. Spółka K., działając w charakterze Lidera Konsorcjum, na podstawie Pełnomocnictwa udzielonego przez Wnioskodawcę, podpisała z Zamawiającym w dniu 22 kwietnia 2015 r. umowę na realizację Zamówienia.

Lider Konsorcjum jest przedsiębiorstwem zajmującym się produkcją maszyn i urządzeń dla sektora górniczego – działalność opodatkowana podatkiem VAT. Lider Konsorcjum wytwarza również sprzęt stosowany w systemach przeładunkowych, zespołach transportowych, skalnictwie, kopalniach odkrywkowych. Lider Konsorcjum jest także znaczącym producentem przenośników, odlewów staliwnych i żeliwnych oraz producentem obudów kotwowych; oferuje również możliwość zaprojektowania i wytworzenia maszyn i urządzeń w ilościach jednostkowych, dostosowanych do indywidualnego zapotrzebowania klienta. Jednym z nowych kierunków działalności Lidera Konsorcjum jest świadczenie usług remontowych, inwestycyjnych (w tym modernizacyjnych) i utrzymania ruchu. W ramach posiadanych kompetencji i zasobów ww. podmiot oferuje realizację inwestycji – w branżach konstrukcyjnej, mechanicznej, elektrycznej, budowlanej, realizacje remontów i napraw, utrzymanie ruchu, serwisów naprawczych, realizację usług doraźnych, usługi ustawiania, diagnostyki, serwisu i montażu urządzeń.

Lider Konsorcjum jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej powyższy podmiot świadczy podmiotom zewnętrznym usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT, w szczególności dla podmiotów należących do Grupy Kapitałowej K. Należą do nich w szczególności usługi serwisowe, remontowe, inwestycyjne, utrzymania ruchu, budowlane, budowlano-montażowe, montażowe.

Realizując postanowienia zawartej Umowy Konsorcjum, Wnioskodawca i Lider Konsorcjum zawarły w dniu 8 lipca 2015 r. umowę wykonawczą, określającą szczegółowe zasady współpracy i wzajemnych rozliczeń pomiędzy Członkami Konsorcjum, tj. Wnioskodawcą i Liderem Konsorcjum w okresie wykonywania Zamówienia na rzecz Zamawiającego, a także w okresie gwarancji i rękojmi. W ramach powyższej umowy wykonawczej dokonano podziału prac i dostaw przy realizacji Zamówienia, zgodnie z załącznikiem do umowy, który określa zakres prac, które wykona Lider Konsorcjum jak i zakres prac i dostaw, które wykona Wnioskodawca.

W ślad za ww. podziałem prac i dostaw, dokonano również podziału wynagrodzenia dla realizowanych prac i dostaw, w ramach którego każdy z członków konsorcjum uwzględnił wszystkie koszty i zyski, wobec czego między Stronami nie będzie przeprowadzony dodatkowy podział zysków, ani nie będzie przeprowadzona partycypacja we wspólnie osiągniętych przychodach i ponoszonych kosztach.

Mając na uwadze fakt, że K. pełni funkcję Lidera, Umowa zawarta między Zamawiającym a Konsorcjum, reprezentowana ze strony Konsorcjum przez Lidera Konsorcjum, przewiduje, że faktury VAT z tytułu realizacji Zamówienia będą w imieniu Konsorcjum wystawiane Zamawiającemu przez Lidera Konsorcjum. Należne płatności wraz z podatkiem VAT będą przekazywane przez Zamawiającego na rachunek Lidera Konsorcjum.

W ramach wspomnianej umowy wykonawczej do Umowy Konsorcjum, Strony postanowiły, że rozliczenie między stronami będzie następowało na podstawie faktur VAT. Wnioskodawca będzie wystawiał na rzecz Lidera faktury VAT za wykonane w swoim zakresie dostawy i prace potwierdzone protokołami odbiorów częściowych lub protokołem inspektorskim końcowym. Płatności na rzecz Wnioskodawcy będą dokonywane za pośrednictwem Lidera.

Wnioskodawca jest uprawniony, w ramach ustalonego podziału wykonania przedmiotu umowy, do zawierania umów z dostawcami i podwykonawcami w imieniu własnym i na własne ryzyko. W ramach powyższych umów, Wnioskodawca będzie nabywał od wskazanych wyżej dostawców lub podwykonawców towary i usługi, dokumentowane przez ww. podmioty fakturami wystawionymi na Wnioskodawcę jako nabywcę, z wykazanym podatkiem VAT. Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi będą wykorzystywane na potrzeby związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę prac i dostaw w ramach Konsorcjum.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy rozliczenia dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum z tytułu wykonanych przez Wnioskodawcę prac i dostaw powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług lub dostawę towarów podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, dokumentowane fakturami VAT wystawianymi przez Wnioskodawcę tytułem częściowego lub końcowego wykonania usług/dostaw?
2. Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy, dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę towarów i usług wykorzystywanych na potrzeby związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę prac i dostaw na potrzeby Zamówienia, dla którego zostało zawiązane Konsorcjum?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1.

W ocenie Wnioskodawcy, rozliczenia dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum z tytułu wykonanych przez Spółkę prac i, dostaw powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług lub dostawę towarów podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, dokumentowane fakturami VAT wystawianymi przez Wnioskodawcę tytułem częściowego lub końcowego wykonania usług/dostaw.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę towarów i usług wykorzystywanych na potrzeby związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę prac i dostaw na potrzeby Zamówienia, dla którego zostało zawiązane Konsorcjum.

UZASADNIENIE

Ad. 1 i 2

Dla możliwości stwierdzenia, że rozliczenia dokonywane pomiędzy Spółką a Liderem Konsorcjum powinny być traktowane jako podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, konieczne jest ustalenie, że rozliczenie, o którym mowa, stanowi wynagrodzenie za dostawę towarów bądź świadczenie usług, tj. dotyczy czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 5 ustawy o VAT.

Należy w tym miejscu wskazać, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Nie ulega wątpliwości, iż na gruncie polskich regulacji dotyczących podatku VAT, konsorcjum nie może być uznane za podatnika VAT.

Status odrębnych podatników podatku VAT posiadają natomiast uczestnicy działający w ramach danego konsorcjum.

Jeżeli wobec tego, między członkami konsorcjum zachodzą relacje, na podstawie których jeden członek konsorcjum świadczy określone usługi bądź dokonuje dostawy towarów na rzecz drugiego członka konsorcjum, działającego w charakterze lidera, celem dalszej odsprzedaży tych towarów i usług przez lidera w imieniu całego konsorcjum na rzecz zamawiającego – to należy uznać, że relacje te podlegają kwalifikacji na gruncie ustawy o VAT jak typowe transakcje dostawy towarów bądź świadczenia usług. Powyższej kwalifikacji nie zmienia przy tym okoliczność, iż w imieniu konsorcjum działa lider konsorcjum upoważniony do podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez członków konsorcjum na rzecz zamawiającego.

Należy w tym miejscu wskazać, iż stanowisko, zgodnie z którym wzajemne rozliczenia między członkami konsorcjum podlegają opodatkowaniu VAT, znajduje potwierdzenie w aktualnych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe w podobnych sprawach – tytułem przykładu:

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, ILPP1/443-794/14-2/AW, 2 grudnia 2014 r.:

„(...) Wnioskodawca i Lider działając wspólnie (dalej: Konsorcjum) zawarli z Inwestorem umowę na modernizację turbozespołu TG-3. Zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym. Konsorcjum zobowiązało się zrealizować przedmiot zamówienia w podziale na 9 etapów. (...) Zgodnie z zapisami umowy konsorcjum Wnioskodawca i Lider działali wspólnie i w porozumieniu, lecz nie na wspólny i jeden rachunek. Zakresy prac związanych z przygotowaniem oferty oraz wykonaniem przedmiotu zamówienia Inwestora, do których realizacji zobowiązany był Wnioskodawca oraz Lider, zostały określone w załącznikach do umowy konsorcjum. W umowie konsorcjum przewidziano, że każdy z uczestników konsorcjum ponosi osobno wszelkie koszty związane z przygotowaniem i realizacją umowy z Inwestorem w zakresie swojego udziału. (...) Ponadto na podstawie odpowiednich zapisów umowy konsorcjum. Lider wraz z Wnioskodawcą ponosili odpowiedzialność finansową dotyczącą kar umownych lub odszkodowań w wysokościach określonych w kontrakcie z Inwestorem w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z kontraktu z Inwestorem. Jednakże w stosunkach wzajemnych każdy z uczestników konsorcjum ponosił odpowiedzialność za realizację swojego zakresu prac. (...) Konsorcjum z tytułu dokonywanych świadczeń na rzecz Inwestora otrzymywało wynagrodzenie, które było wypłacane w zależności od postępów prac. Płatności pomiędzy konsorcjum a Inwestorem byty realizowane w ten sposób, że Lider wystawiał na rzecz Inwestora faktury dokumentujące realizację określonego etapu prac (zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym), natomiast wpłata była dokonywana na konto bankowe Lidera w ustalonym terminie liczonym od daty otrzymania przez Inwestora i obustronnie podpisanego protokołu odbioru prac. (...) W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania: Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego czynności realizowane w ramach umowy konsorcjum przez Wnioskodawcę stanowią odpłatne świadczenie usług na rzecz Lidera konsorcjum – w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT... (...) W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe. (...) Zatem zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze – umowy konsorcjum – nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. (...) Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum – podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz uprawnieni są do wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, że lider konsorcjum, jako podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur VAT, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego.

Pozostali uczestnicy konsorcjum dostarczający towary i świadczący usługi na rzecz lidera w zakresie wynikającym z zawartej umowy, są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te czynności.

Zatem podstawowym celem ustanowienia konsorcjum jest wspólna realizacja zamówienia, jednakże podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest konsorcjum, lecz każda ze stron, która działa w powyższym zakresie jako samodzielny i niezależny przedsiębiorca. Podatnikiem podatku jest zatem każdy uczestników konsorcjum i ciąży na nim obowiązek podatkowy w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Wobec tego wynikające z postanowień umownych konsorcjum czynności dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Lidera w związku z wykonaniem umowy konsorcjum stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, określone w art. 8 ust. 1 ustawy. (...) Zatem w tej sytuacji dla udokumentowania wykonanych przez Wnioskodawcę prac na rzecz Lidera, zainteresowany był zobowiązany do wystawiania faktur, o czym stanowią przepisy ustawy”.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, IBPPl/443-1299/14/AZb, 2 kwietnia 2015 r.

„(...) Czy rozliczenia Finansowania dokonywane pomiędzy Spółką a pozostałymi członkami Konsorcjum powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług lub dostawę towarów podlegające VAT... Czy w przypadku wystawienia przez konsorcjanta na Spółkę faktury VAT dokumentującej otrzymanie przez niego środków z Finansowania Spółka będzie posiadać prawo do odliczenia VAT wykazanego na tej fakturze.. (...) Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.

Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu – będzie wystawiał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący. A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności (...)”.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, IBPP2/443-1117/14/IK, 18 lutego 2015 r.

„(...) Dnia 16 sierpnia 2012 r. Wnioskodawca K. (dalej Lider Konsorcjum), zawarła umowę konsorcjum (dalej Umowa Konsorcjum) z R. N. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą A. (dalej Uczestnik Konsorcjum). Celem zawarcia umowy konsorcjum było złożenie wspólnej oferty na realizację inwestycji budowlanej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. (...) Strony postanowiły, iż zakres robót każdego z Konsorcjantów zostanie sprecyzowany w dodatkowym załączniku do Szczegółowej Umowy Konsorcjum. (...) W przedmiocie wynagrodzenia Strony postanowiły, iż a. każdy z uczestników ma prawo do całości wynagrodzenia za tą część robót, która realizowana była bezpośrednio przez niego zgodnie z Załącznikiem nr 1 lub zgodnie z pisemnymi ustaleniami stron, (...) A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności. (...) Zatem niewątpliwie Lider jest beneficjentem czynności wykonywanych przez Uczestnika Konsorcjum. Przekazana na rzecz Uczestnika Konsorcjum kwota stanowiąca zwrot kosztów poniesionych w związku z realizacją celów Konsorcjum, stanowi dla niego wynagrodzenie za świadczenie usług, które na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. (...) Uprawnionym jest zatem twierdzenie, że Uczestnik odsprzedaje Liderowi wykonany przez siebie zakres zadań, a wynagrodzeniem za to jest przekazywana przez Lidera przypadająca na Uczestnika część zapłaty za wykonane świadczenie. W związku z powyższym winny być one udokumentowane poprzez wystawienie faktury VAT zgodnie z art. 106a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. (...) W konsekwencji Wnioskodawcy – Liderowi Konsorcjum przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na jego rzecz przez Uczestnika Konsorcjum, bowiem faktury te dokumentują odpłatne świadczenie usług na rzecz Lidera Konsorcjum (...)”.

Mając na względzie przedstawione wyżej stanowisko, należy przyjąć, iż uczestnicy konsorcjum powinni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług, w tym dotyczące wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane czynności.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności przedstawionego stanu faktycznego, należy stwierdzić, że mamy do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca będzie wystawiał na rzecz Lidera faktury za wykonane dostawy i prace potwierdzone przez Lidera protokołami odbiorów częściowych lub protokołem inspektorskim końcowymi.

Przy czym należy podkreślić, iż umowa szczegółowo wskazuje na zakres prac dokonywanych w ramach Konsorcjum przez Wnioskodawcę jak i na zakres prac wykonywanych przez Lidera. W ślad za powyższym podziałem prac, umowa przewiduje także podział wynagrodzenia należnego każdej ze Stron za realizowane przez nią prace i dostawy. W ramach tych wynagrodzeń, każda ze stron uwzględniła wszystkie koszty i zyski związane z realizacją swojej części zlecenia, tak więc między członkami nie będzie przeprowadzony dodatkowy podział zysków, ani nie będzie przeprowadzona partycypacja we wspólnie osiągniętych przychodach i ponoszonych kosztach.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, należy stwierdzić, że rozliczenie dokonywane między Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum będzie stanowić w istocie wynagrodzenie na rzecz Wnioskodawcy za konkretnie wykonane prace i dostawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych. Należy bowiem zwrócić uwagę, że Wnioskodawca będzie samodzielnie wykonywał swoją część zadań i samodzielnie będzie ponosił koszty realizacji tych zadań. Ponadto Wnioskodawca będzie zgłaszał do Lidera odbiory wykonanych przez siebie prac i dostaw. W przypadku, gdy w trakcie odbioru zostaną stwierdzone wady lub brak kompletności przedmiotu odbioru, Lider Konsorcjum może odmówić odbioru prac wykonanych przez Wnioskodawcę do czasu usunięcia niezgodności. Powyższe oznacza, iż w istocie Lider Konsorcjum jest beneficjentem czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę, a przekazywane Wnioskodawcy środki pieniężne za pośrednictwem Lidera stanowią wynagrodzenie za dostawy towarów bądź świadczenie usług, które na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Można więc stwierdzić, że Wnioskodawca odsprzedaje Liderowi Konsorcjum wykonany przez siebie zakres prac i dostaw, a wynagrodzeniem za powyższe jest przekazywana przez Lidera określona w umowie wykonawczej część zapłaty za wykonane świadczenie.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, że rozliczenia dokonywane między Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum stanowią wynagrodzenie za dostawę towarów bądź świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT, a tym samym podlegają dokumentowaniu przez wystawienie przez Wnioskodawcę na rzecz Lidera Konsorcjum faktur VAT.

W konsekwencji powyższego stanowiska, należy uznać, że Wnioskodawcy przysługuje na zasadach ogólnych określonych w art. 86 ust. 1 i następnych ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy, dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę towarów i usług wykorzystywanych na cele związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę prac i dostaw na potrzeby Kontraktu, dla którego zostało zawiązane Konsorcjum. Prawo do odliczenia, o którym mowa, będzie przysługiwało Wnioskodawcy w związku z wykorzystaniem nabywanych od dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, którymi w analizowanym stanie faktycznym będzie rozliczenie dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum z tytułu wykonanych przez Wnioskodawcę w ramach Konsorcjum prac i dostaw, dokumentowanych fakturami VAT wystawianymi przez Wnioskodawcę na Lidera.

Równocześnie Wnioskodawca informuje, że Lider Konsorcjum wystąpił na gruncie identycznego, tj. wskazanego w niniejszym wniosku stanu faktycznego z analogicznym – w części dotyczącej pytania nr 1 – wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji do właściwego organu podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 106a ustawy – przepisy niniejszego rozdziału (Dział XI. Dokumentacja, Rozdział 1. Faktury) stosuje się do:

1.sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;

2.dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
2. państwa trzeciego.
   
   

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy rozliczenia dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, która powinna zostać udokumentowana fakturą VAT.

Wyjaśnić należy, że instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową, zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz. Co do zasady, konsorcja nie mają również wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszystkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Zatem zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze – umowy konsorcjum – nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Odnośnie rozliczenia podatku VAT przez uczestników konsorcjum, należy stwierdzić, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest samo konsorcjum. Dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum, powinny do wzajemnych rozliczeń oraz do rozliczeń z podmiotem, na rzecz którego konsorcjum świadczy usługę stosować ogólne zasady w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum – podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz uprawnieni są do wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, że podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur VAT, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego. Pozostali uczestnicy konsorcjum dostarczający towary i świadczący usługi na rzecz podmiotu reprezentującego konsorcjum przed zleceniodawcą w zakresie wynikającym z zawartej umowy, są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te czynności.

Przedstawiony opis sprawy wskazuje, że Lider Konsorcjum świadczy całościowo wykonane przez Uczestników Konsorcjum czynności na rzecz Zamawiającego. Wprawdzie podstawowym celem ustanowienia Konsorcjum jest wspólna realizacja zamówienia, jednakże podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest Konsorcjum, lecz każda ze stron działa w powyższym zakresie jako samodzielny i niezależny przedsiębiorca. Podatnikiem podatku jest zatem każdy Uczestnik Konsorcjum, w związku z tym ciąży na nim obowiązek podatkowy w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Wobec tego, odpłatne świadczenie na rzecz Konsorcjum reprezentowanego przez Lidera Konsorcjum, podlega opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W tym miejscu należy również zwrócić uwagę na treść art. 29a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Należy zauważyć, że rozliczenie zysku jest ekonomiczną konsekwencją realizacji zadania, prowadzi do wyegzekwowania umówionego udziału w zyskach Konsorcjum pomiędzy Partnerami. Rozliczenie jest czynnością techniczną i następczą po dostawie towarów/świadczeniu usług dokonywanych na rzecz Zamawiającego i stanowi ono konsekwencję wyniku finansowego zrealizowanego na czynnościach podlegających opodatkowaniu VAT wyświadczonych na rzecz Zamawiającego.

Zatem wynagrodzenie z tytułu wykonywanych przez Spółkę prac i dostaw podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i wymaga wystawienia faktur VAT.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego rozliczenia dokonywane pomiędzy nim a Liderem Konsorcjum z tytułu wykonanych prac i dostaw powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług lub dostawę towarów podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, dokumentowane fakturami VAT wystawianymi przez Wnioskodawcę tytułem częściowego lub końcowego wykonania usług/dostaw, jest prawidłowe.

Kolejną kwestią, na gruncie której powstały wątpliwości Wnioskodawcy jest prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców Wnioskodawcy, dokumentujących nabycie towarów i usług wykorzystywanych na potrzeby związane z wykonaniem przez Wnioskodawcę zamówienia, dla którego zostało zawiązane Konsorcjum.

Stosownie do przepisu art. 86 ust. 1 ustawy – w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy – kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wykazano powyżej, rozliczenia dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Konsorcjum z tytułu wykonanych prac i dostaw są wynagrodzeniem za świadczenie usług lub dostawę towarów. Czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i winny być dokumentowane fakturami VAT. Wnioskodawca wskazał, że faktury VAT z tytułu realizacji zamówienia będą wystawiane Zamawiającemu przez Lidera Konsorcjum. Z opisu sprawy wynika również, że należne płatności będą zawierały podatek VAT. Rozliczenie pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem będzie następowało na podstawie faktur VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe fakty, należy stwierdzić, że Wnioskodawcy, który jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców i podwykonawców dokumentujących nabycie towarów i usług wykorzystywanych do czynności opodatkowanych na potrzeby związane z wykonaniem zamówienia w ramach Konsorcjum.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie należy uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że powołane przez Spółkę interpretacje indywidualne są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wskazać ponadto należy, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, Organ jest zobowiązany do dokonania oceny własnego stanowiska Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast stanowisko w części zawierającej odniesienie do interpretacji wydanych dla innych wnioskodawców, chociażby w podobnych sprawach, nie może być przedmiotem oceny Organu upoważnionego do wydawania interpretacji. Powołane przez Wnioskodawcę interpretacje przepisów prawa podatkowego, a także wyroki sądów administracyjnych zostały wydane w indywidualnych sprawach, w konkretnych stanach faktycznych i w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.