Na podstawie art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60), zwanej w dalszej treści Ordynacją podatkową, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieruszowie, po rozpatrzeniu wniosku (...), zwanego dalej „podatnikiem”, z dnia 29 stycznia 2005r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, w zakresie podatku od towarów i usług uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione w złożonym wniosku.

W dniu 1 lutego 2005r. wpłynął do mnie wniosek podatnika z dnia 29 stycznia 2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego.

Stan faktyczny sprawy, zagadnienia wymagające rozstrzygnięcia oraz własne stanowisko w poruszanych sprawach podatnik przedstawił we wniosku następująco:

„ Opierając się na treści art. 14 ustawy Ordynacja podatkowa proszę o udzielenie mi wiążącej interpretacji co do treści art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprzez wyjaśnienie czy wynagrodzenia za urzędówk, tj. pomoc prawną świadczoną z urzędu przez adwokata stanowią, z punktu widzenia kwalifikacji źródeł przychodu, stosownie do treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody pochodzące z działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2, jak ujęto w piśmie MF z 4.09.2002 (PB5/KD-033-222-1-4936/02), czy też z tytułu t.zw. pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ), w której mieści się generalnie działalność adwokacka. A tym samym czy otrzymywane z tego tytułu wynagrodzenie jest obciążone podatkiem VAT. Jestem praktykującym adwokatem. Z faktu wykonywania tej działalności i świadczenia między innymi pomocy prawnej w sprawach w których prowadzenie ich powierzane mi jest przez sąd z urzędu, otrzymuję wynagrodzenie ustalane w całości i wypłacane przez sąd. Pracę tą świadczę osobiście, bo imiennie jestem wskazywany decyzją sądu. Nie mogę powierzyć wykonywania tego zlecenia sądu innemu adwokatowi, ponieważ do tego wymagana jest każdorazowo decyzją sądu o ustanowieniu takiego czy innego indywidualnie określonego adwokata. Do każdej ze spraw indywidualnie jestem wyznaczany, indywidualnie dla każdej ze spraw mam też ustalane przez sąd wynagrodzenie. Do chwili obecnej po przyznaniu wynagrodzenia przez sąd, z tej kwoty przez Sąd jako płatnika był potrącany podatek jak od umowy zlecenia, a pozostała kwota była przekazywana na moje konto. Moim zdaniem stosownie do treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodu otrzymywana za pomoc prawną z urzędu jako świadczoną z mojej strony osobiście stanowiły przychody pochodzące z działalności wykonywanej osobiście , i tym samym nie podlegały podatkowi VAT zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Rozpatrując wniosek podatnika zważyłem, co następuje:

Zgodnie z art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Stosownie do postanowień art. 14a § 3 Ordynacji podatkowej, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Jak jednoznacznie wynika z treści wniosku podatnika, kierując do mnie wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji jest on zainteresowany w ocenie przedstawionego stanu faktycznego pod kątem opodatkowania w podatku dochodowym oraz podatku od towarów i usług.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, w moim postanowieniu Nr US-I/415-4/05 z dnia 31 marca 2005r., podzieliłem podgląd zaprezentowany przez wnioskodawcę sprowadzający się do tezy, że przychodu uzyskiwane przez adwokata z tytułu świadczenia pomocy prawnej z urzędu stanowią źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (przychody z działalności wykonywanej osobiście).

Z powyższej konstatacji, de lege lata, nie wynika jednak wprost konsekwencja zaprezentowana przez wnioskodawcę, że wynagrodzenie otrzymywane z tytułu świadczenia w/w usług nie podlega podatkowi od towarów i usług.

Zauważyć bowiem należy, że:

1) Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności;

2) Działalność gospodarcza natomiast, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuję wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych;

3) Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, za działalność gospodarczą, w rozumieniu tej ustawy, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Z powyższego wynika, że zakwalifikowanie na gruncie regulacji prawnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych otrzymywanego wynagrodzenia do przychodów z działalności wykonywanej osobiście nie powoduje automatycznie, jak wynikałoby to z tezy zawartej we wniosku podatnika, że wynagrodzenie to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Z treści cyt. przepisu wynikają bowiem dodatkowe warunki, które winny być spełnione łącznie, aby czynności, za które wynagrodzenie zaliczane jest na gruncie podatku dochodowego do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, nie były zaliczane do działalności gospodarczej, w rozumieniu przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, a w konsekwencji podmiot je wykonujący, w zakresie w jakim te czynności wykonuje, nie był uznawany za podatnika podatku od towarów i usług.

Warunkami tymi są:

1) zaliczenie otrzymywanego z tytułu wykonania tych czynności wynagrodzenia do przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

2) związanie, z tytułu wykonania tych czynności zlecającego i wykonującego zlecane czynności prawnymi więzami tworzącymi między nimi stosunek prawny określający:

a) warunki wykonywania zleconych czynności,

b) wynagrodzenie,

c) odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności.

O ile w przypadku stosunku prawnego jaki powstaje pomiędzy sądem a adwokatem z tytułu wyznaczenia tego ostatniego na obrońcę z urzędu warunki określone w punktach 1) oraz 2a) i 2b) można uznać za spełnione, o tyle tożsamego wniosku nie można wyprowadzić w odniesieniu do warunku opisanego w punkcie 2c), albowiem z tytułu wykonywania tych czynności odpowiedzialności nie ponosi sąd ustanawiający obrońcę z urzędu, lecz wyłączną odpowiedzialność ponosi wyznaczony do obrony z urzędu adwokat.

Konkludując należy stwierdzić, że wykonywanie przez adwokata czynności
polegających na świadczeniu pomocy prawnej z urzędu stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a w konsekwencji adwokat, w zakresie w jakim je wykonuje jest podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 tejże ustawy.

W konsekwencji odmienne stanowisko podatnika zaprezentowane we
wniosku, w przedstawionym stanie faktycznym i prawnym uznałem za nieprawidłowe, co legło u podstaw orzeczenia jak w sentencji.

Informuję ponadto, że:

1) niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania,

2) zgodnie z art. 14b § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej właściwe dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona lub uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w art. 14b § 5 Ordynacji podatkowej.