INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2007 r. (data wpływu 30.11.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z prowadzonym procesem sądowym o zapłatę – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2007 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony w dniu 03 grudnia 2007 r. – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na doradztwo prawne i finansowe związanych z nabyciem udziałów w innym podmiocie,
• zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z prowadzonym procesem sądowym o zapłatę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 12 grudnia 2006 r. S.A. (dalej jako „Spółka”) zawarła przedwstępną umowę sprzedaży udziałów („Umowa”) z małżeństwem prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Zakłady (…). Na mocy postanowień Umowy, prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakłady (…) miał wnieść to przedsiębiorstwo aportem do nowopowstałej spółki z o.o., a następnie sprzedać Spółce 80% jej udziałów. Zgodnie z punktem V Umowy, Spółka miała w terminie do dnia 21 grudnia 2006 r. zapłacić sprzedającemu zadatek w wysokości 500.000 zł, który miałby podlegać zwrotowi w podwójnej wysokości w przypadku:

(I) nie zawarcia z przyczyn leżących po stronie sprzedającego właściwej umowy sprzedaży udziałów, lub

(II) ujawnienia w trakcie audytu odstępstw o znaczącej wartości (przedsięwzięć, których wartość przekracza 200.000 zł) od oświadczeń złożonych przez Spółkę w Umowie, oraz

(III) niezarejestowania spółki przez sprzedającego w terminie do dnia 10 marca 2007 r.

W związku z naruszeniem przez sprzedającego wszystkich warunków określonych w punkcie V Umowy (wskazanych powyżej) Spółka złożyła w dniu 6 kwietnia 2007 r. pismo o odstąpieniu od Umowy i w związku z tym zażądała zwrotu w terminie 7 dni zadatku w podwójnej kwocie, tj. 1.000.000 zł. Spółka poniosła wydatki na doradztwo prawne i finansowe (analiza stanu prawnego przedsiębiorstwa oraz finansowe due diligence) związane z planowaną transakcją.

W celu odzyskania podwójnej kwoty zadatku podatnik złożył do sądu pozew o zapłatę. W związku z postępowaniem prowadzonym w celu odzyskania kwoty 500.000 zł (pozostałe 500.000 zł zostały już podatnikowi zwrócone przez sprzedających) podatnik ponosi określone wydatki związane z obsługą prawną procesu oraz kosztami sądowymi (np. wpis). Podkreślić należy, że postępowanie sądowe nie zostało zakończone.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki poniesione w związku z prowadzonym procesem sądowym o zapłatę, w którym podatnik jest powodem można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Tak więc po to, aby dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów muszą zostać spełnione następujące warunki:

• wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika,
• wydatek musi zostać poniesiony w dniu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• wydatek nie może być wymieniony w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Wydatki związane z obsługą prawną postępowania sądowego oraz opłaty sądowe nie są wyłączone w art. 16 ust. 1 ww. ustawy z kosztów podatkowych, tak więc należy wykazać, że wydatek został poniesiony w celu uzyskania przychodów.

Postępowanie sądowe prowadzone przez Spółkę ma na celu odzyskanie od sprzedających kwoty 500.000 zł, która zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych będzie stanowiła dla Spółki przychód do opodatkowania. W związku z tym, wszelkie wydatki związane z dochodzeniem od pozwanych (sprzedających) kwoty 500.000 zł należy uznać za koszty uzyskania przychodów, gdyż związek pomiędzy ich poniesieniem a uzyskaniem przychodu jest oczywisty. Bez uiszczenia opłaty sądowej sprawa w ogóle nie byłaby rozpatrywana przez sąd, natomiast skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej znacznie zwiększa szansę wygranej. Powyższy pogląd podzielany jest również przez władze skarbowe.

W piśmie z dnia 23 października 1995 r. (PO 3/722-459/95), które jest aktualne również na gruncie obowiązujących przepisów, Minister Finansów wyraził pogląd, że „u wierzyciela koszty sądowe, tj. wpis i opłata kancelaryjna, oraz inne koszty procesu, w wysokości zasądzonej przez sąd, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy”.

Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu w decyzji z dnia 21 marca 2007 r. (PDI/4270-0005/07/KMA): „ponoszone przez dochodzącego swoich praw poszkodowanego, koszty procesu, takie jak wpis, opłata kancelaryjna czy koszty reprezentacji, jak również inne związane z jego prowadzeniem, tj. koszty biegłych czy obsługi prawnej, mają na celu ochronę interesów prawnych podatnika i zmierzają do uzyskania należnego – wg jego oceny – zadośćuczynienia. Są to więc niewątpliwie koszty związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, będąc konsekwencją jego funkcjonowania jako podmiotu gospodarczego (…)”. W podobnym tonie wypowiedział się również Dyrektor poznańskiej Izby Skarbowej w decyzji z dnia 30 czerwca 2004 r. (PD-P/005W-142/03): „odnośnie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z dochodzeniem odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej, a związanych z opłatą sądową oraz z usługami kancelarii prawnej, zauważyć należy, iż u wierzyciela wymienione koszty procesowe są w całości kosztem uzyskania przychodu”.

Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że koszty sądowe i koszty obsługi prawnej związane z prowadzonym przez Spółkę procesem o zapłatę będą stanowić dla niej koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Treść powyższego przepisu w sposób jednoznaczny wskazuje, że kosztami uzyskania przychodów są wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

• pozostają w związku przyczynowo-skutkowym ze źródłem przychodów (zostały poniesione w celu jego osiągnięcia, zachowania albo zabezpieczenia),
• nie zostały wymienione w treści art. 16 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
• ich poniesienie udokumentowane jest w sposób nie budzący wątpliwości.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie tego źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów – w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości. W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim.

Należy przy tym podkreślić, iż obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu – każdorazowo spoczywa na podatniku.

W tym miejscu należy zauważyć, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają szczególnych rozwiązań dotyczących zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów procesowych oraz kosztów obsługi prawnej. W związku z powyższym, należy wskazać na ogólne zasady kwalifikowania wydatków do kosztów podatkowych, określone w art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

W przedstawionym stanie faktycznym, uznać należy, że koszty sądowe i koszty obsługi prawnej związane z prowadzonym przez Spółkę procesem o zapłatę, mają na celu ochronę jej interesów prawnych. Są to koszty pośrednio związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, poniesione w celu wyegzekwowania należności, a więc osiągnięcia określonego przychodu. Wobec powyższego, przedmiotowe wydatki – niezależnie od rezultatu procesu – mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie dodaje się, iż w zakresie pytania dotyczącego możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na doradztwo prawne i finansowe związanych z nabyciem udziałów w innym podmiocie, została wydana odrębna interpretacja w dniu 28 lutego 2008 r., nr ILPB3/423-293/07-3/EK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.