Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-3.4012.66.2018.1.IP
z 12 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2018 r. (data wpływu 14 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową kolektora sanitarnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową kolektora sanitarnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne Gminy obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Od 2014 r. Gmina realizuje inwestycję pn. „Ochrona przyrody (...)”. W szczególności inwestycja polega na budowie kolektora sanitarnego (dalej: kolektor) na odcinku od kompleksu A (dalej: A), który to kompleks jest nieodpłatnie udostępniony na rzecz spółki B sp. z o.o. (dalej: B), do istniejącej sieci kanalizacyjnej, będącej przedmiotem dzierżawy na rzecz C sp. z o.o. (dalej: C). Na realizację inwestycji w zakresie budowy kolektora Gminie przyznane zostało dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Zakończenie realizacji zadania planowane jest w połowie 2018 r.

Bezpośrednio po oddaniu do użytkowania, przedmiotowy kolektor zostanie nieodpłatnie udostępniony na rzecz C. W trakcie okresu trwałości projektu, C nie będzie pobierał od B żadnych opłat z tytułu świadczenia usług odbioru ścieków z A.

Faktury dokumentujące wydatki ponoszone w ramach przedmiotowego zadania są/będą wystawione przez kontrahentów na Gminę.

Gmina realizuje także inwestycję pn. „Budowa kolektorów (…)” oraz „Budowa kolektorów (…)”. W ramach przedmiotowych inwestycji, na odcinkach od nieruchomości prywatnych do kolektora, Gmina w latach 2017-2018 zamierza wybudować przyłącza kanalizacyjne oraz kolektory boczne (dalej razem jako: przyłącza). Wydatki związane z budową przyłączy oraz kolektorów bocznych zostaną sfinansowane zarówno ze środków własnych Gminy, jak i ze środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych, aczkolwiek VAT nie jest w tym przypadku wydatkiem kwalifikowanym.

Przyłącza bezpośrednio po ich oddaniu do użytkowania zostaną wydzierżawione na podstawie zawartej umowy na rzecz C oraz będą wykorzystywane przez C wyłącznie do świadczenia usług w zakresie odpłatnego odprowadzania ścieków od mieszkańców Gminy. Z tytułu świadczenia ww. usług, C będzie pobierał od mieszkańców stosowne opłaty oraz wystawiał faktury VAT, na podstawie których będzie rozliczał podatek należny w składanych deklaracjach VAT-7.

Podkreślenia wymaga, że żadna z jednostek organizacyjnych Gminy, w tym również Urząd Gminy oraz żaden inny budynek wykorzystywany do wykonywania zadań własnych Gminy, nie są objęte realizacją zadania w zakresie budowy przyłączy. Przyłącza nie będą wykorzystywane do odprowadzania ścieków z pozostałych gminnych obiektów (tj. przykładowo ze świetlic wiejskich etc.), a zatem będą wykorzystywane zarówno przez Gminę (dzierżawa), jak i przez C (usługi odbioru ścieków) wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, niekorzystających ze zwolnienia z tego podatku.

Gmina podkreśla, że przedmiotowy wniosek dotyczy wyłącznie wydatków związanych z budową kolektora, który zostanie przez Gminę nieodpłatnie udostępniony na rzecz C. Przedmiotowy wniosek nie dotyczy wydatków poniesionych na budowę przyłączy kanalizacyjnych oraz kolektorów bocznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina będzie mała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z kolektorem?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie miał on prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z kolektorem.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

• użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
• nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
  
  

Mając na względzie powyższy stan prawny oraz fakt, że czynność udostępnienia kolektora na rzecz C będzie wykonywana nieodpłatnie, zdaniem Gminy, powyższe przesłanki zrównania czynności nieodpłatnych z odpłatnym świadczeniem usług nie zostaną spełnione. W konsekwencji, zdaniem Gminy, należy uznać, że nieodpłatne udostępnienie przedmiotowego majątku na rzecz C na gruncie ustawy o VAT nie będzie stanowiło podlegającego opodatkowaniu VAT świadczenia usług.

Co więcej, zdaniem Gminy, w odniesieniu do czynności nieodpłatnego udostępnienia kolektora na rzecz C, Gmina nie będzie występowała w charakterze podatnika VAT. Powyższa czynność nie będzie bowiem realizowana na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej, a wybudowany kolektor nie będzie wykorzystywany do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W ocenie Gminy, realizacja przedmiotowej inwestycji w zakresie budowy kolektora należy do zadań własnych Gminy.

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 lutego 2017 r., sygn. 3063-ILPP2-3.4512.196.2016.2.KS, gdzie w kwestii nieodpłatnego korzystania z majątku Gminy organ wskazał, że: „należy stwierdzić, że nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz spółki infrastruktury będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że w odniesieniu do tej czynności Gmina nie będzie występowała jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a efekty planowanej inwestycji, które zostaną przekazane w nieodpłatne używanie spółce, nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Przede wszystkim realizacja przedmiotowego projektu należy do zadań własnych gminy i służy wykonywaniu zadań publicznoprawnych w zakresie „wodociągów i zaopatrzenia w wodę (...)”, a ponadto co istotne wytworzona w ramach projektu infrastruktura nie będzie generować żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem przekazując nieodpłatnie wytworzoną w ramach projektu infrastrukturę Gmina nie będzie działać w charakterze podatnika, i tym samym czynność taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, czynność nieodpłatnego udostępnienia kolektora na rzecz C nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zatem, w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku należy rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

• zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
• pozostają w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.
  
  

Odnosząc się do wskazanej powyżej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, zdaniem Gminy, brak będzie bezsprzecznego i bezpośredniego związku pomiędzy wydatkami ponoszonymi na kolektor a wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak bowiem wskazano, wybudowany kolektor zostanie udostępniony nieodpłatnie na rzecz C i Gmina nie będzie z tego tytułu uzyskiwała żadnych przychodów.

Tym samym, ponoszone przez Gminę wydatki będą związane wyłącznie z działalnością niepodlegającą ustawie o VAT.

W konsekwencji, skoro Gmina będzie wykorzystywać wybudowany w ramach inwestycji kolektor do czynności niepodlegających regulacjom ustawy o VAT, warunek związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi (o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) nie zostanie spełniony i tym samym, zdaniem Gminy, nie będzie ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na opisaną inwestycję.

Na prawidłowość stanowiska Gminy wskazuje przykładowo interpretacja indywidualna z dnia 1 sierpnia 2017 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.156.2017.2.JKU, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że „w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione. W odniesieniu do czynności nieodpłatnego użyczenia przez Gminę na rzecz spółki rozbudowanej infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej Wnioskodawca nie będzie występował jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a efekty planowanej inwestycji, które zostaną przekazane w nieodpłatne używanie Spółce, nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem Gmina nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT, a towary i usługi zakupione w celu realizacji inwestycji nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Gminę.

W konsekwencji mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji”.

Reasumując, zdaniem Gminy, nie będzie miała ona prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na budowę kolektora z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
   
   

W tym miejscu podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań, jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
  
  

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).

Z treści cytowanych wyżej przepisów w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zawiera art. 5 ust. 1 ustawy (są nimi m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że opodatkowaniu podlegają czynności wykonywane odpłatnie. Równocześnie, niektóre czynności wykonywane nieodpłatnie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT jako czynności zrównane z odpłatnym świadczeniem usług.

Mając na uwadze, że konstrukcja całego systemu podatku od wartości dodanej w krajach członkowskich UE podlega ścisłej harmonizacji, co oznacza, że polskie przepisy dotyczące podatku od towarów i usług muszą być zgodne z przepisami wspólnotowymi, w szczególności z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), przy interpretowaniu przepisów dotyczących funkcjonowania podatku VAT należy brać pod uwagę orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które wskazuje jak prawidłowo powinny być stosowane przepisy tego podatku.

W wyroku z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie 89/81 Hongkong Trade Development Council dotyczącym interpretacji przepisów drugiej dyrektywy Rady 67/228 Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał, że w sytuacji gdy „działalność podmiotu polega wyłącznie na świadczeniu usług bez pobrania za te usługi bezpośredniego wynagrodzenia, nie istnieje podstawa prawna naliczenia podatku, w związku z czym usługi świadczone bezpłatnie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT” (pkt 10 wyroku). Ponadto w wyroku z 6 października 2009 r. w sprawie C-267/08 SPÖ Trybunał zaznaczył, że „podstawą opodatkowania usług jest wszystko to, co zostało otrzymane jako świadczenie wzajemne za wyświadczoną usługę, a tym samym świadczenie usług jest opodatkowane jedynie wtedy, jeżeli istnieje bezpośredni związek pomiędzy wyświadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym. Wynika stąd, że świadczenie usług dokonywane jest »odpłatnie« w rozumieniu art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy” (pkt 19 wyroku). W wyroku tym Trybunał rozstrzygnął, że działalność reklamowa prowadzona przez oddział partii (SPÖ) nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy, bowiem działalność ta nie pozwala na stałe osiąganie zysków, a jedynie „pozwala na prowadzenie działań informacyjnych w ramach realizacji jej celów politycznych, polegających na rozpowszechnianiu idei partii jako organizacji politycznej. (...) Wykonując tę działalność SPÖ nie działa jednak na żadnym rynku” (pkt 24).

Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług (ewentualnie nieodpłatne zrównane z odpłatnym świadczeniem), jednak aby takie czynności podlegały opodatkowaniu muszą być one wykonywane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne Gminy obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Od 2014 r. Gmina realizuje inwestycję pn. „Ochrona przyrody (...)”. W szczególności inwestycja polega na budowie kolektora sanitarnego na odcinku od kompleksu A, który to kompleks jest nieodpłatnie udostępniony na rzecz spółki B sp. z o.o., do istniejącej sieci kanalizacyjnej, będącej przedmiotem dzierżawy na rzecz C sp. z o.o. Na realizację inwestycji w zakresie budowy kolektora Gminie przyznane zostało dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Zakończenie realizacji zadania planowane jest w połowie 2018 r. Bezpośrednio po oddaniu do użytkowania, przedmiotowy kolektor zostanie nieodpłatnie udostępniony na rzecz C. W trakcie okresu trwałości projektu, C nie będzie pobierał od B żadnych opłat z tytułu świadczenia usług odbioru ścieków z A. Faktury dokumentujące wydatki ponoszone w ramach przedmiotowego zadania są/będą wystawione przez kontrahentów na Gminę.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z budową kolektora sanitarnego w ramach realizacji inwestycji pn: „Ochrona przyrody (…)”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Analizując kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług w zakresie budowy opisanego we wniosku kolektora sanitarnego (który to kolektor po zakończeniu budowy zostanie nieodpłatnie udostępniony odrębnemu podmiotowi – C Sp. z o.o.) należy wskazać, że Gmina nie wykorzystuje/nie będzie wykorzystywać ww. majątku do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Realizacja inwestycji, jak wynika z treści wniosku, jest/będzie prowadzona w zakresie wykonywania zadań publicznych nałożonych na Wnioskodawcę ww. ustawą o samorządzie gminnym, a nieodpłatne udostępnienie wybudowanego w ramach inwestycji kolektora sanitarnego nie jest/nie będzie prowadzone w celu osiągania zysku, a wynika jedynie z realizacji zadania publicznego w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty. Mając na uwadze okoliczność, że udostępniając nieodpłatnie ww. kolektor sanitarny Wnioskodawca nie działa/nie będzie działać w charakterze podatnika, czynności takie nie podlegają/nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, co w konsekwencji powoduje brak możliwości odliczenia podatku VAT.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że – mimo, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT – w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie są/nie będą spełnione. Gmina realizując przedmiotową inwestycję nie działa/nie będzie działać bowiem w charakterze podatnika VAT, a towary i usługi zakupione w celu budowy kolektora sanitarnego nie są/nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Gminę.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Gminie nie przysługuje/nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług na potrzeby budowy kolektora sanitarnego, który zostanie nieodpłatnie udostępniony Spółce. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie są/nie będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Zainteresowany nie działa/nie będzie działać jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją inwestycji nie służą/nie będą służyć do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako prawidłowe.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego należy podkreślić, że wydana interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawno-podatkową tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla innych podmiotów, np. C sp. z o.o.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.