INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) po ponownym rozpatrzeniu, w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 29 stycznia 2010r. sygn. akt I SA/Kr 1643/09, wniosku z dnia 27 kwietnia 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 29 kwietnia 2009r.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione w ww. wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia aneksu do aktu notarialnego zamiany lokali mieszkalnych celem podwyższenia wartości tych lokali - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2009r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia aneksu do aktu notarialnego zamiany lokali mieszkalnych celem podwyższenia wartości tych lokali.

W dniu 28 lipca 2009r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów wydał indywidualną interpretację Znak: IBPB II/2/415-474/09/MM, w której uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe stwierdzając, iż jeżeli w świetle przepisów prawa cywilnego możliwe jest w przedmiotowej sprawie skuteczne zawarcie aneksu do umowy zamiany lokali mieszkalnych, to wnioskodawca może dokonać urealnienia wartości zbywanej nieruchomości dla celów podatkowych. Jednakże czynność ta wywoła skutki podatkowe, ponieważ wzrośnie również wartość zbytego udziału we własności gruntu lub we współużytkowaniu wieczystym gruntu czyli wartość przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Pismem z dnia 09 sierpnia 2009r. (data wpływu do tut. Biura 14 sierpnia 2009r.) wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 10 września 2009r. Znak: IBPB II/2/415W-72/09/MM odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa skutecznie doręczono w dniu 16 września 2009r.

Pismem opatrzonym datą 10 października 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 16 października 2009r.) wniesiono skargę na ww. interpretację indywidualną.

Pismem z dnia 16 listopada 2009r. Znak: IBPB II/2/4160-53/09/MM Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją wraz z aktami sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 29 stycznia 2010r. Sygn. akt I SA/Kr 1643/09 uchylił zaskarżoną interpretację. Prawomocny wyrok wpłynął do tut. Biura w dniu 28 maja 2010r.

Zgodnie ze wskazaniem Sądu zawartym w ww. wyroku, pismem z dnia 02 czerwca 2010r., Znak: IBPB II/2/415-672/10/MM, wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez sprecyzowanie przedstawionego w nim stanu faktycznego, tj. jednoznaczne wskazanie daty nabycia prawa do lokalu nr 4 i rodzaju tego prawa tzn. czy jest to nieruchomość lokalowa czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Uzupełnienia dokonano pismem z dnia 12 czerwca 2010r. (data wpływu do tut. Biura 17 czerwca 2010r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 06 grudnia 2007r. została zawarta w formie aktu notarialnego umowa zamiany mieszkania odrębnej własności lokalu nr 4 położonego w budynku mieszkaniowym będącego współwłasnością wnioskodawcy i jego żony, na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr 1 położonego w tym samym budynku. Po dokonaniu wyceny ww. lokali przez biuro nieruchomości wnioskodawca stwierdził, że nieświadomie doszło do zaniżenia wartości zamienianych lokali. I tak wartość lokalu nr 1 winna wynosić 410.000 zł a lokalu nr 4 – 468.000 zł. Różnica wyceny wynosi kwotę 58.000 zł.

Taka sama różnica tj. 58.000 zł wynikała z aktu notarialnego z dnia 06 grudnia 2007r. sporządzonego przez kancelarię notarialną z tym, że wartości zostały ustalone przez strony zamiany na kwoty – lokal nr 1 – 300.000 zł a lokal nr 4 na kwotę 358.000 zł. Wartości lokali zostały podatne przez strony umowy i nie były porównywane z obowiązującymi cenami rynkowymi na danym terenie w przybliżonym czasokresie.

Wnioskodawca oświadcza, że żaden z urzędów skarbowych do dnia złożenia wniosku o interpretację nie wszczął postępowania podatkowego dotyczącego zamiany opisanych powyżej lokali.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 26 czerwca 2009r. wnioskodawca wyjaśnił, że nabycie lokalu mieszkalnego nr 4 nastąpiło w dniu 19 listopada 1996r. w trybie przydziału lokalu mieszkalnego nr 13/96 przez Związkową Spółdzielnię Mieszkaniową. Umowa zamiany lokali mieszkalnych z lokalu nr 4 na lokal nr 1 położony w tym samym budynku miała miejsce dnia 06 grudnia 2007r. stąd obowiązywała ulga według stanu prawnego na dzień zamiany w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego określona w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ulga ta zwalniała z podatku dochodowego od osób fizycznych podatników, którzy byli w zbywanej nieruchomości zameldowani na pobyt stały, przez co najmniej rok przed datą jej zbycia.

W uzupełnieniu z dnia 12 czerwca 2010r. wnioskodawca jednoznacznie wskazał, iż nabycie prawa do lokalu nr 4 nastąpiło z dniem 19 listopada 1996r. Przydziału lokalu dokonano dokumentem „Przydział Lokalu Mieszkalnego” z dnia jw. na warunkach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy można dokonać aneksem do aktu notarialnego z dnia 06 grudnia 2007r. urealnienia wartości zamienianych lokali do cen rynkowych ustalonych według stanu na 06 grudnia 2007r. przez rzeczoznawcę majątkowego prowadzącego biuro nieruchomości...

Zdaniem wnioskodawcy, zamierzona czynność tj. aneks do umowy zamiany lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, którą dokonają zamiany deklarowanej wartości obu przedmiotów umowy nie zrodzi obowiązku podatkowego, ani nie zmieni zakresu zobowiązania podatkowego powstałego uprzednio z tego tytułu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 28 lipca 2009r. Znak: IBPB II/2/415-474/09/MM Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe stwierdzając, że jeżeli w świetle przepisów prawa cywilnego możliwe jest w przedmiotowej sprawie skuteczne zawarcie aneksu do umowy zamiany lokali mieszkalnych, to wnioskodawca może dokonać urealnienia wartości zbywanej nieruchomości dla celów podatkowych. Jednakże czynność ta wywoła skutki podatkowe, ponieważ wzrośnie również wartość zbytego udziału we własności gruntu lub we współużytkowaniu wieczystym gruntu czyli wartość przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W interpretacji podkreślono ponadto, iż z wniosku nie wynika data nabycia odrębnej własności lokalu, natomiast w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia stanu faktycznego wnioskodawca podał jedynie datę przydziału lokalu bez wskazania czy chodzi o przydział spółdzielczego lokatorskiego prawa, czy też prawa spółdzielczego własnościowego. Należy jednak domniemywać, że nabycie własności miało miejsce po 1 stycznia 2007r., ponieważ wnioskodawca powołuje się na fakt zwolnienia z opodatkowania uzyskanego przychodu z zamiany na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który obowiązywał od 1 stycznia 2007r. do 31 grudnia 2008r.

Wnioskodawca zaskarżył, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, ww. interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zarzucając, iż jest ona niezgodna z prawem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie prawomocnym wyrokiem z dnia 29 stycznia 2010r. Sygn. akt I SA/Kr 1643/09 uchylił ww. interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2009r. stwierdzając, że skarga zasługuje na uwzględnienie jednak nie z powodów wskazanych przez skarżącego. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd stwierdził, że zgodnie z treścią obowiązującego art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Wobec powyższego, w postępowaniu w przedmiocie wydania interpretacji tylko i wyłącznie podatnik (albo płatnik, albo inkasent) "wyczerpująco przedstawia stan faktyczny". Zdaniem Sądu ustawowe określenie "wyczerpująco" należy rozumieć jako przedstawienie danego zagadnienia wszechstronnie, dogłębnie, szczegółowo, gruntownie i dokładnie, a zatem w taki sposób, by wnioskodawca mógł zająć stanowisko w stosunku do prezentowanego stanu rzeczy, zaś organ podatkowy na tej podstawie udzielić jednoznacznej odpowiedzi.

Podmiot żądający udzielenia interpretacji ma zatem obowiązek dokładnego i wnikliwego przedstawienia stanu faktycznego sprawy, który należy rozumieć jako pewien zbiór faktów składających się na sprawę interpretacyjną, czyli każdego elementu zdarzenia, które zaszło lub zachodzi w rzeczywistości i składa się na określony stan rzeczy. Oznacza to, że stan faktyczny brany pod uwagę do wydania interpretacji nie może być "dopowiadany" dołączanymi do wniosku dokumentami. Podatnik w tym postępowaniu nie powinien i nie musi udowadniać, że przedstawiany przez niego stan faktyczny ma umocowanie i potwierdzenie w określonym materiale dowodowym. (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 lutego 2006r. III SA/Wa 20/08 - Monitor Podatkowy 2008/8/47). Jednocześnie nie może wymagać, aby organ podatkowy w oparciu o dowody składane przez podatnika lub poszukiwane z urzędu ustalał stan faktyczny, uzupełniał go, czy też oceniał zgodność opisu stanu faktycznego formułowanego we wniosku z rzeczywistością.

Badając zaskarżoną interpretację w świetle przedstawionych wcześniej kryteriów oraz w odniesieniu do analizowanej normy prawnej zawartej w treści art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, Sąd stwierdził, że zaskarżona interpretacja została wydana, mimo że wniosek skarżącego nie spełnia ustawowych warunków, tj. nie zawiera wyczerpującego przedstawienia zdarzenia przyszłego.

W postępowaniu w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji nie może być prowadzone postępowanie dowodowe zmierzające do zbierania materiałów dowodowych w sposób odpowiadający dyspozycji art. 187 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 122 Ordynacji podatkowej, jak również nie może toczyć się spór o stan faktyczny. Brak jest także podstaw do poddawania jakichkolwiek dowodów składanych przez wnioskodawcę swobodnej ocenie, zgodnie z art. 191 Ordynacji podatkowej. Wobec powyższego jeżeli stan faktyczny podany przez wnioskodawcę jest niepełny, jak to ma miejsce w analizowanej sprawie, organy podatkowe winny w trybie art. 14h w zw. z art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej żądać od wnioskodawcy uszczegółowienia opisu stanu faktycznego. Jedyną dopuszczalną ingerencją organu podatkowego w opisany przez wnioskodawcę stan faktyczny jest bowiem uznanie go za niewyczerpujący, co stanowi brak formalny wniosku o interpretację, podlegający uzupełnieniu w trybie art. 169 Ordynacji podatkowej (wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 lutego 2009r., III SA/Wa 1934/08).

Artykuł 169 Ordynacji podatkowej ma charakter gwarancyjny, skoro wnoszący podanie, co do zasady, otrzymuje "szansę" naprawienia błędów i uzupełnienia braków w podaniu. Co istotne, dopiero niewykonanie wskazówek organu może spowodować negatywne skutki w postaci pozostawienia pisma bez rozpoznania. Tymczasem Organ pismem z dnia 18 czerwca 2009r. wezwał skarżącego do uzupełnienia wniosku, jednakże nie wskazał dokładnie, na czym to uzupełnienie ma polegać, co właściwie uniemożliwiło skarżącemu zadośćuczynienie żądaniu Organu. Organ bowiem wezwał wnioskodawcę do sprecyzowania przedstawionego stanu faktycznego, a w szczególności wskazania daty nabycia mieszkania własnościowego nr 4 położonego w budynku nr <...> przy ulicy T. w K. oraz jeżeli przychód uzyskany z zamiany korzystał ze zwolnienia z opodatkowania to należy wskazać, na podstawie którego artykułu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Określenie "w szczególności" nie może zostać uznane za wyczerpujące wezwanie do uzupełniania braków – Organ winien bowiem szczegółowo wskazać, o jakie informacje wnioskodawca ma stan faktyczny uzupełnić.

W ocenie Sądu niezbędnym dla dokonania prawidłowej kwalifikacji prawnej zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku skarżącego jest uzyskanie od niego jednoznacznego wskazania co daty nabycia prawa do lokalu nr 4 jak i rodzaju tego prawa, tzn. czy jest to nieruchomość lokalowa czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Organ nie może bowiem stanu faktycznego domniemywać i – w zakresie nieprzedstawionym we wniosku – uzupełniać go w oparciu o inne informacje wynikające z wniosku.

Organ podatkowy dokonuje interpretacji indywidualnej, przyjmując za podatnikiem ściśle określony stan faktyczny. Z merytorycznego punktu widzenia wniosek o udzielenie interpretacji musi zatem wyczerpująco opisywać stan faktyczny sprawy, gdyż przedstawiony przez stronę stan faktyczny wyznacza granice, w jakich interpretacja będzie mogła wywołać określone skutki prawne. Zakres i przedmiot sprawy administracyjnej o udzielenie pisemnej interpretacji prawa podatkowego konstytuuje treść wniosku wszczynającego postępowanie. Sąd wskazał, iż rzeczą organu podatkowego przy ponownym rozstrzyganiu wniosku o wydanie interpretacji w niniejszej sprawie będzie jednoznaczne ustalenie, czy lokal nr 4 jest nieruchomością lokalową, czy też skarżącemu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i kiedy został on nabyty. Nie jest bowiem jasne, czy prawo nabyte przez wnioskodawcę na podstawie przydziału z 1996r. zostało przekształcone w późniejszym czasie w nieruchomość lokalową.

Mając na uwadze powyższe, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Jak wynika z powyższego, pojęcie odpłatne zbycie obejmuje swoim zakresem nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowę zamiany. Wobec tego zamiana nieruchomości lub prawa do lokalu mieszkalnego stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeśli zamiana ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Istotne jest więc ustalenie w przedmiotowej sprawie daty nabycia przez wnioskodawcę zbytego w drodze zamiany lokalu mieszkalnego.

Z opisu przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że w dniu 06 grudnia 2007r. wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego umowę zamiany mieszkania nr 4 będącego odrębną własnością na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr 1. Nabycie prawa do lokalu nr 4 nastąpiło na podstawie przydziału z dnia 19 listopada 1996r. na warunkach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Należy wyjaśnić, iż w sytuacji, w której podatnik nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie nastąpiło ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności tego lokalu w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003r. Nr 119 , poz. 1116 ze zm.) za datę nabycia lokalu (nieruchomości), od której upływa 5-letni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Stosownie do powyższego należy stwierdzić, że 5-letni termin, o którym mowa w ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z końcem 2001r. Odpłatnie zbycie przez wnioskodawcę lokalu mieszkalnego nr 4 dnia 06 grudnia 2007r. nie stanowiło więc w ogóle źródła przychodu.

Wnioskodawca zamierza dokonać aneksem do aktu notarialnego z dnia 06 grudnia 2007r. urealnienia wartości zamienianych lokali do cen rynkowych ustalonych według stanu na dzień 06 grudnia 2007r. Organ podatkowy podkreśla, że nie jest władny ocenić czy tego rodzaju urealnienie jest dopuszczalne i skuteczne w świetle prawa cywilnego. Jeżeli jednak zawarcie aneksu zmieniającego istotny warunek umowy zamiany w postaci wartości przedmiotów zamiany w przypadku, kiedy umowa zamiany została już wykonana, jest dopuszczalne i skuteczne w świetle przepisów prawa cywilnego, to w świetle prawa podatkowego wnioskodawca może dokonać urealnienia wartości zbywanej nieruchomości dla celów podatkowych.

Tym samym należy zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawcy, iż czynność ta nie wywoła skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jak stwierdzono powyżej odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego nr 4 w ogóle nie stanowiło źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.