INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22.12.2010 r. (data wpływu 27.12.2010 r.), uzupełnione pismem w dniu 26.01.2011 r. na wezwanie z dnia 17.01.2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych w 2010r. zaliczek z tytułu świadczenia usług organizacji wystaw i targów– jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27.12.2010 r. wpłynął wniosek, uzupełniony pismem w dniu 26.01.2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej opodatkowania otrzymanych w 2010r. zaliczek z tytułu świadczenia usług organizacji wystaw i targów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny

Działalność Wnioskodawcy obejmuje usługi organizacji targów i wystaw. Usługi te - z definicji mające złożony, kompleksowy charakter - świadczone są dla zagranicznych podmiotów gospodarczych (tj. podatników, o których mowa w art. 28a pkt 1 ustawy VAT) i obejmują;

• udostępnienie powierzchni wystawienniczej wraz z zabudową (lub bez niej -w zależności od potrzeb klienta),
• obsługę hostess,
• obsługę techniczną, tzw. media,
• ochronę fizyczną,
• udostępnienie wyposażenia stoisk,
• obsługę kasową przy sprzedaży biletów wstępu oraz
• usługi związane z marketingiem danej imprezy (służące nie tylko zwiększeniu liczby odwiedzających lecz także dotarciu do najbardziej pożądanej grupy).
  
  

Przygotowanie wystawy lub targów zajmuje zwykle kilka miesięcy, stąd klienci (tj. przyszli wystawcy) zobowiązani są do wpłacenia zaliczek zgodnie z ustalonymi terminami (Wnioskodawca wykorzystuje zaliczki do finansowania kolejnych etapów prac przygotowawczych).

Organizacja niektórych imprez może cechować się pewną specyfiką (przykładowo, mniejszym lub większym udziałem czynności związanych z marketingiem) lecz w każdym przypadku usługa ma charakter kompleksowy (tożsamy z zakresem usług organizatorów wystaw oraz targów, do którego odnosi się art. 28g ust. 2 Ustawy VAT).

W 2010 r. Wnioskodawca pobiera zaliczki od klientów w związku z targami lub wystawami, które odbędą się w roku 2011. Z uwagi na to, że w 2010 r. obowiązuje przepis art. 2 ustawy z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 195 poz. 1504) stanowiący, że miejscem świadczenia dla ww. usług jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone, Wnioskodawca, stosownie do art. 19 ust. 11 Ustawy VAT, w deklaracji VAT-7 wykazuje zaliczki (pobrane w roku 2010 - z tytułu targów i wystaw organizowanych w roku 2011) jako opodatkowane w Polsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy właściwe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż zaliczki przekazywane w roku 2010 przez klientów zagranicznych (mających siedziby w państwach UE lub w krajach trzecich, nie posiadających w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności) otrzymywane przez Wnioskodawcę w związku usługami organizacji targów i wystaw (realizowanymi w roku 2011), podlegają opodatkowaniu VAT w kraju...

Pomimo iż w dniu 1 stycznia 2011 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące, m.in., miejsca świadczenia usług organizacji targów i wystaw (wprowadzone ustawą z dnia 23.10.2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 195, poz. 1504), co do zasady przenoszące obowiązek podatkowy do kraju usługobiorcy), zdaniem Wnioskodawcy, właściwe jest traktowanie zaliczek otrzymanych w 2010 r. jako opodatkowanych w kraju. Obowiązujący zarówno w roku 2010 jaki 2011 przepis art. 19 ust. 11 Ustawy VAT stanowi, iż:

„Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwila jej otrzymania w tej części.”

Dodatkowo, ww. ustawa z dn. 23.10.2009 r. (poza art. 2) nie wprowadza żadnych regulacji przejściowych, Oznacza to, że aktualnie obowiązujące przepisy należy stosować wprost. Dotyczy to także art. 19 Ustawy VAT. Zatem w chwili pobrania zaliczki Wnioskodawca ma obowiązek rozpoznać moment powstania obowiązku podatkowego na podstawie art. 19 ust. 11 Ustawy VAT.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 29.06.2010r. (sygn. ILPP2/443-486/10-2/SJ) w której stwierdził:

„(...) Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania usług organizacji targów w 2010 r., zgodnie z powołanymi przepisami, jest miejsce gdzie usługa jest faktycznie świadczona.

Zgodnie z powołanymi w niniejszej interpretacji indywidualnej przepisami, zaliczki nie należy traktować jako odrębnej czynności. Zaliczka nie jest bowiem dodatkową czynnością podlegającą opodatkowaniu lecz jest integralnie związana z usługą lub sprzedażą towaru, na poczet której została uiszczona. W przypadku zaliczek ustawodawca określił jedynie inny moment powstania obowiązku podatkowego niż w przypadku sprzedaży świadczonej bez pobrania zaliczki. Zatem zaliczka powinna podlegać opodatkowaniu taką samą stawką podatku jak świadczenie którego dotyczy.

Reasumując, skoro w rozpoznanej sprawie obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania w 2010 r. przez zainteresowanego zaliczek na poczet przyszłych usług organizacji targów, dla których miejscem świadczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone, będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wg stawki obowiązującej dla tych usług na terytorium kraju. W związku z powyższym Wnioskodawca zobowiązany będzie do wystawienia faktur zaliczkowych potwierdzających wpłaty tych zaliczek zgodnie z powołanymi przepisami (ze stawką podatku (…)”

Mając na uwadze podobieństwo (a wręcz identyczność) obu stanów faktycznych, Wnioskodawca wnosi o zajęcie stanowiska zbieżnego z wyżej cytowanym, tj. potwierdzenie że otrzymane w roku 2010 zaliczki podlegają opodatkowaniu w kraju.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z dniem 1 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 195, poz. 1504), która mocą art. 1 pkt 6 uchyliła obowiązujące dotychczas art. 27 i 28 ustawy. Ponadto po art. 28 dodano art. 28a do art. 28o (art. 1 pkt 7 ustawy zmieniającej).

Stosownie do art. 28a ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2010r. na potrzeby stosowania rozdziału dotyczącego określenia miejsca świadczenia usług:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

Stosownie natomiast do art. 28g ust. 2 ustawy miejsce świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana. Przepis ten, w takim brzmieniu, obowiązuje od dnia 1 stycznia 2011r., zgodnie z art. 8 pkt 2 ustawy zmieniającej.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że wyłączenie z zasady ogólnej dotyczy świadczenia usług organizowania targów jedynie na rzecz podmiotów niebędących podatnikami. W sytuacji gdy usługa taka świadczona jest na rzecz podmiotu spełniającego definicję podatnika zawartą w art. 28a ustawy miejsce świadczenia ustala się na podstawie wcześniej cyt. art. 28b.

Do dnia 31 grudnia 2010r. miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz usług podobnych do tych usług, takich jak targi i wystawy, a także usług pomocniczych do tych usług było miejsce, gdzie usługi były faktycznie świadczone.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca świadczy usługi organizacji targów i wystaw w Polsce dla podmiotów zagranicznych będących podatnikami, o których mowa w art. 28a ustawy, nieposiadających na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności. Usługi te mają kompleksowy charakter i obejmują:

• udostępnienie powierzchni wystawienniczej wraz z zabudową (lub bez niej -w zależności od potrzeb klienta),
• obsługę hostess,
• obsługę techniczną, tzw. media,
• ochronę fizyczną,
• udostępnienie wyposażenia stoisk,
• obsługę kasową przy sprzedaży biletów wstępu oraz
• usługi związane z marketingiem danej imprezy (służące nie tylko zwiększeniu liczby odwiedzających lecz także dotarciu do najbardziej pożądanej grupy).
  
  

W związku z tym, że przygotowywanie targów trwa od kilku miesięcy do roku, Wnioskodawca zobowiązał swoich klientów do wpłacania zaliczek zgodnie z ustalonymi terminami. W 2010 r. Spółka pobierała zaliczki na poczet targów i wystaw, które odbywają się w 2011 r.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawidłowego opodatkowania zaliczek otrzymywanych przez Wnioskodawcę od kontrahentów w 2010r. tj. przed zmianą przepisów dotyczących miejsca świadczenia usług w dziedzinie organizowania targów i wystaw.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, że zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Opodatkowaniu zatem każdorazowo podlega otrzymanie części należności, a obowiązek podatkowy w tym przypadku powstaje z chwilą otrzymania częściowej płatności.

Podstawą opodatkowania – według art. 29 ust. 1 ustawy – jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl art. 29 ust. 2 ustawy, w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Podkreślić należy, iż w myśl art. 106 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, to zgodnie z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Zgodnie z § 10 ust. 4 pkt 4 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca otrzymanie części lub całości należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi powinna zawierać co najmniej stawkę podatku.

Jeżeli faktury, o których mowa w ust. 1-3, nie obejmują całej ceny brutto, sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia fakturę na zasadach określonych w § 5 i 7-9, z tym że sumę wartości towarów (usług) pomniejsza się o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących otrzymanie części należności; taka faktura powinna zawierać również numery faktur wystawionych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi (§ 10 ust. 5 powołanego rozporządzenia).

Stosownie do brzmienia § 10 ust. 6 cyt. rozporządzenia, jeżeli faktury, o których mowa w ust. 1-3, obejmują całą cenę brutto towaru lub usługi, sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi nie wystawia faktury w terminie określonym w § 9.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż z tytułu otrzymanych w 2010 r. przez Zainteresowanego zaliczek na poczet świadczonych usług organizacji targów, powstanie obowiązek podatkowy stosownie do brzmienia art. 19 ust. 11 ustawy i Wnioskodawca zobowiązany będzie do wystawienia faktur dokumentujących ich otrzymanie, zgodnie z powołanymi przepisami rozporządzenia.

Jednak dodatkowo trzeba zauważyć, że zaliczki nie można traktować jako odrębnej czynności. Zaliczka nie jest dodatkową czynnością podlegającą opodatkowaniu lecz jest integralnie związana z usługą lub sprzedażą towaru, na poczet której została uiszczona. W przypadku zaliczek ustawodawca określił jedynie inny moment powstania obowiązku podatkowego niż w przypadku sprzedaży świadczonej bez pobrania zaliczki. Zatem, zaliczka powinna podlegać opodatkowaniu taką samą stawką podatku, jak świadczenie którego dotyczy. Oznacza to, iż usługi organizacji targów, wykonane przez Wnioskodawcę na rzecz zagranicznych podmiotów gospodarczych w 2011r. będą podlegały opodatkowaniu zgodnie z zasadą ogólną miejsca świadczenia usług wskazaną w art. 28b ust. 1 ustawy tj. na terytorium państwa w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę, a tym samym nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju. Wobec powyższego, w przypadku gdy otrzymana zaliczka na moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu jej otrzymania podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju (2010r.), a w momencie zakończenia usługi przepisy regulujące kwestie miejsca świadczenia danej usługi będą wskazywały inne niż Polska miejsce opodatkowania wykonanych usług (2011r.), Spółka będzie miała obowiązek skorygowania złożonej deklaracji stosownie do treści art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), zgodnie z którym, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Reasumując, otrzymanie zaliczek w 2010r. na poczet usług, będących przedmiotem wniosku, realizowanych w 2011r. powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą ich otrzymania, zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy. Jednakże zmiana miejsca świadczenia tych usług prowadzi jednocześnie do zmiany miejsca ich opodatkowania co powoduje, że opodatkowanie zaliczki, która to zaliczka jest nierozerwalnie związana z usługą, winno mieć miejsce zgodnie z zasadą odnoszącą się do całej usługi, w opisanym przypadku, poza terytorium kraju.

Podobne rozstrzygnięcie zawiera wskazana przez Wnioskodawcę interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29.06.2010r. Nr ILPP2/443-486/10-2/SJ.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.