INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26.04.2011 r. (data wpływu 06.05.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla prac konserwatorskich i restauratorskich - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 06.05.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla prac konserwatorskich i restauratorskich.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

Spółka S.A. (Zwana dalej: Spółką lub Wnioskodawcą) jest przedsiębiorstwem realizującym różnego rodzaju projekty budowlane. Wśród realizowanych przez Spółkę projektów są także projekty polegające na renowacji obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków. W ramach takich projektów możliwe jest wyodrębnienie dwóch kategorii usług, tj. usług budowlanych (np. wybudowanie drogi dojazdowej do obiektu zabytkowego, czy wykonanie lub remont przyłącza kanalizacyjnego) oraz prac konserwatorskich i restauratorskich (np. renowacja zabytkowej elewacji obiektu). W chwili obecnej Wnioskodawca nie zatrudnia na umowę o pracę osób posiadających uprawnienia do wykonywania prac konserwatorskich i restauratorskich.

Zatem, w przypadku realizacji projektów polegających na renowacji obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków, Wnioskodawca wykorzystuje następujące struktury współpracy z podmiotami posiadającymi uprawnienia do wykonywania prac konserwatorskich lub restauratorskich:

1. Wnioskodawca, działając jako generalny wykonawca zawiera umowę z zamawiającym/inwestorem, w ramach której zobowiązuje się do wykonania całości prac wchodzących w skład przedmiotu zamówienia (zarówno robót budowlanych jaki i prac konserwatorskich/restauratorskich). Następnie Wnioskodawca zawiera umowy podwykonawcze z osobami posiadającymi kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia prac konserwatorskich/restauratorskich albo z podmiotami zatrudniającymi takie osoby. Podwykonawcy fakturują Wnioskodawcę, stosując zwolnienie z VAT, a wyłącznym podmiotem uprawnionym do wystawiania faktur na zamawiającego jest Spółka.
2. Wnioskodawca zawiera umowę konsorcjum z podmiotem, który zatrudnia osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia prac konserwatorskich/restauratorskich, a następnie wspólnie z konsorcjantem przystępuje do realizacji projektów związanych z renowacją obiektów zabytkowych. Wnioskodawca wykonuje roboty budowlane, a konsorcjant prace konserwatorskie/restauratorskie. Konsorcjant obciąża Spółkę fakturą, stosując zwolnienie z VAT, a następnie Wnioskodawca wystawia na zamawiającego fakturę za całość wykonanych prac tj. za roboty budowlane oraz prace konserwatorskie/ restauratorskie.
   
   

W każdym z powyższych rozwiązań Wnioskodawca zapewnia, aby prace konserwatorskie i restauratorskie były wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje. Spółka wskazuje, że wykonywanie prac konserwatorskich i restauratorskich jest dokonywane na podstawie pozwoleń wydawanych przez wojewódzkich konserwatorów zabytków oraz pod ich nadzorem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy do wykonywanych prac konserwatorskich i restauratorskich należy zastosować zwolnienie z VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczące zabytków wpisanych do rejestru zabytków świadczone przez niego podlegają zwolnieniu z VAT.

Zgodnie z brzmieniem § 43 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 73, poz. 392) (dalej: Rozporządzenie) zwalnia się od podatku w okresie do dnia 31 grudnia 2011 r. usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących:

1. zabytków wpisanych do rejestru zabytków, wpisanych do inwentarza muzeum albo wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego;
2. materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu archiwalnego.
   
   

Natomiast na podstawie § 43 ust. 2 Rozporządzenia zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w zakresie prowadzonych prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących zabytków wpisanych do rejestru zabytków stosuje się, pod warunkiem że:

1. prace konserwatorskie i restauratorskie są wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac;
2. na prowadzenie tych prac zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.
   
   

Z kolei na podstawie § 43 ust 3 Rozporządzenia warunek, o którym mowa w ust. 2, uważa się za spełniony również w przypadku podmiotów gospodarczych wykonujących prace konserwatorskie i restauratorskie, które zatrudniają lub w których wspólnikami są osoby uprawnione do wykonywania tych prac, o ile w pozwoleniu, o którym mowa w ust. 2 określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich.

Jak wynika z powyższych przepisów zwolnienie z VAT usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących zabytków wpisanych do rejestru zabytków jest uzależnione od spełnienia przez Spółkę dwóch warunków, o których mowa w § 43 ust 2 pkt 1 i 2 Rozporządzenia.

Pierwszym warunkiem zastosowania zwolnienia z VAT usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich lub restauratorskich jest zapewnienie, aby prace konserwatorskie lub restauratorskie były wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac. Natomiast zgodnie z drugim warunkiem zwolnienie z VAT może być zastosowane jeśli na prowadzenie prac konserwatorskich i restauratorskich zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Zdaniem Spółki spełnia ona oba powyższe warunki i świadczone przez nią usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich objęte są zwolnieniem z VAT.

Z powołanych przez Wnioskodawcę przepisów Rozporządzenia nie wynika, aby warunkiem zastosowania zwolnienia przez podmiot, który świadczy usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich było posiadanie kwalifikacji dających uprawnienia do prowadzenia tych prac. Powołane zwolnienie ma bowiem charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy. Zwolnieniu z VAT podlegają zatem usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich bez względu na to jaki podmiot takie usługi świadczy. Oczywiście zwolnienie z VAT usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich nie ma charakteru bezwzględnego, gdyż ustawodawca przewidział w przepisach warunki, które muszą zostać spełnione przez usługodawcę, aby skorzystanie ze zwolnienia było możliwe.

Ustawodawca wymaga, aby podmiot, który świadczy usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich zapewnił, aby prace konserwatorskie lub restauratorskie były faktycznie wykonywane przez podmioty posiadające odpowiednie kwalifikacje. Wymóg ten należy powiązać z przepisami ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.03.162.1568 ze zm.), która regulując przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad nimi wymaga między innymi, aby prace konserwatorskie i restauratorskie były wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje oraz pod nadzorem wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że na gruncie § 43 Rozporządzenia ustawodawca rozróżnia usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich (§ 43 ust 1 Rozporządzenia) od wykonywania prac konserwatorskich i restauratorskich (§ 43 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia). Zdaniem Spółki jest to zabieg celowy. Racjonalny ustawodawca używa bowiem w tej samej jednostce redakcyjnej tego samego aktu prawnego różnych zwrotów jedynie wtedy, gdy chce nadać tym zwrotom inną treść normatywną. Jeśli ustawodawca chciałby uzależnić zastosowanie zwolnienia z VAT od posiadania przez usługodawcę kwalifikacji dających uprawnienie do prowadzenia tych prac, to dałby temu wyraz w § 43 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia. Ponadto, § 43 ust. 3 Rozporządzenia także odnosi się do podmiotów gospodarczych wykonujących prace konserwatorskie i restauratorskie, a nie do podmiotów świadczących takie usługi. Warto podkreślić, że w projekcie Rozporządzenia opublikowanym na stronie Ministerstwa Finansów § 43 ust. 3 miał inne brzmienie. Otóż stanowił on, że warunek, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się za spełniony również w przypadku podmiotów gospodarczych wykonujących usługi, o których mowa w ust. 1, które zatrudniają lub w których wspólnikami są osoby uprawnione do wykonywania tych prac, o ile w pozwoleniu, o którym mowa ust. 2 pkt 3, określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich. Z powyższego wyraźnie wynika, że ustawodawca celowo dokonał rozróżnienia pomiędzy podmiotami świadczącymi usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich od podmiotów, które takie prace faktycznie wykonują. Jednocześnie forma współpracy pomiędzy usługodawcą (Spółka), a podmiotami wykonującymi prace konserwatorskie i restauratorskie nie mają znaczenia dla zastosowania zwolnienia z VAT.

Bardzo ważną wskazówkę przy interpretacji powyższych przepisów daje ich wykładania funkcjonalna. W ocenie Wnioskodawcy celem wprowadzenia powyższych regulacji było przywrócenie zwolnienia z VAT w zakresie w jakim obowiązywało ono do 31.12.2010 r., a które przestało obowiązywać z dniem 1 stycznia 2011 r.

Natomiast na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów Ministerstwo Finansów stało na stanowisku, że w przypadku realizacji projektów, dotyczących renowacji obiektów wpisanych do rejestru zabytków, należy wyodrębniać usługi budowlane (opodatkowane stawką VAT w wys. 22%) oraz prace konserwatorskie i restauratorskie, które podlegają zwolnieniu z VAT (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21.02.2011 r. IPPP1/443-1255/10-2/AS, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 02.12.2010 r. IBPP2/443-742/10/ICz, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16.12.2009 r. ITPP1/443-905/09/AJ, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 31.12.2008 r. IBPP2/443-983/08/UH).

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że dodatkową podstawą prawną do zastosowania zwolnienia VAT w przypadku usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich stwarza art. 8 ust 2a ustawy o VAT, który stanowi, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Podsumowując, Wnioskodawca do świadczonych usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich powinien zastosować zwolnienie z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr. 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się – w myśl art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Co do zasady podstawowa stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy jak i w przepisach wykonawczych do ustawy, przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, a także możliwości zastosowania zwolnienia.

Zgodnie z § 43 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwanego dalej rozporządzeniem, zwalnia się od podatku w okresie do dnia 31 grudnia 2011 r. usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących:

1. zabytków wpisanych do rejestru zabytków, wpisanych do inwentarza muzeum albo wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego;
2. materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu archiwalnego.
   
   

Z kolei zgodnie z § 43 ust. 2 rozporządzenia, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w zakresie prowadzonych prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących zabytków wpisanych do rejestru zabytków stosuje się, pod warunkiem że:

1. prace konserwatorskie i restauratorskie są wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac;
2. na prowadzenie tych prac zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.
   
   

Warunek, o którym mowa w ust. 2, uważa się za spełniony również w przypadku podmiotów gospodarczych wykonujących prace konserwatorskie i restauratorskie, które zatrudniają lub w których wspólnikami są osoby uprawnione do wykonywania tych prac, o ile w pozwoleniu, o którym mowa ust. 2 pkt 2, określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich (§ 43 ust. 3 rozporządzenia).

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż wśród realizowanych przez Wnioskodawcę projektów są także projekty polegające na renowacji obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków. W przypadku realizacji projektów polegających na renowacji obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków, Wnioskodawca wykorzystuje następujące struktury współpracy z podmiotami posiadającymi stosowne uprawnienia:

1. zawiera umowy podwykonawcze z osobami posiadającymi kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia prac konserwatorskich/restauratorskich albo z podmiotami zatrudniającymi takie osoby,
2. zawiera umowy konsorcjum z podmiotem, który zatrudnia osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia prac konserwatorskich/restauratorskich.
   
   

Spółka wskazuje ponadto, że wykonywanie prac konserwatorskich i restauratorskich jest dokonywane na podstawie pozwoleń wydawanych przez wojewódzkich konserwatorów zabytków oraz pod ich nadzorem.

Jak wynika, z w/w przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, aby Wnioskodawca mógł skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w § 43 tegoż rozporządzenia, musi spełnić następujące warunki:

1. prace konserwatorskie i restauratorskie będą dotyczyć zabytków wpisanych do rejestru zabytków, wpisanych do inwentarza muzeum, lub wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego,
2. prace te będą wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac,
3. na prowadzenie tych prac wydane zostanie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków,
4. w powyższym pozwoleniu zostanie określona osoba odpowiedzialna za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich.
   
   

Podkreślić należy, że zwolnienie przysługiwało będzie wyłącznie w sytuacji spełnienia w/w warunków. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przedstawione we wniosku okoliczności wpisują się w dyspozycje wskazanych wyżej przepisów rozporządzenia, uprawniających do zwolnienia od podatku.

Reasumując usługi konserwatorskie i restauratorskie świadczone przez Wnioskodawcę będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania VAT do dnia 31 grudnia 2011 r. na mocy § 43 w/w rozporządzenia Ministra Finansów.

Interpretacja zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.