Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.112.2019.2.ASZ
z 24 maja 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 marca 2019 r., uzupełnionym pismem z dnia 9 kwietnia 2019 r. (data wpływu 11 kwietnia 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2019 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), w związku z czym pismem z dnia 2 kwietnia 2019 r., nr 0113-KDIPT3.4011.112.2019.1.ASZ, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 2 kwietnia 2019 r. (data doręczenia 4 kwietnia 2019 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 9 kwietnia 2019 r. (data wpływu 11 kwietnia 2019 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 9 kwietnia 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca był użytkownikiem działki pracowniczej, oznaczonej nr 39 na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego mieszczącego się w X. W związku z roszczeniami właścicieli gruntu, na którym znajdowała się działka, wyrokiem Sądu Rejonowego, Wydział Cywilny, sygn. akt 00 z dnia 6 czerwca 2011 r. nakazano Wnioskodawcy wydanie działki. Wezwaniem z dnia 23 sierpnia 2011 r. ustalono termin wydania działki na dzień 9 września 2011 r., do którego Wnioskodawca zastosował się. Wobec takiego stanu rzeczy i faktu, że to po stronie urzędników leżał błąd związany ze źle przeprowadzoną procedurą uwłaszczeniową Wnioskodawca stracił możliwość korzystania z działki. Od czasu wydania działki Wnioskodawca (jak i wielu działkowców, którzy musieli wydać działki) starał się o wyegzekwowanie od Skarbu Państwa odszkodowania za pozostawione na działce elementy konstrukcyjne (altana) i nasadzenia roślinne. Czynności te trwały wiele lat. W dniu 14 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca otrzymał decyzję o odmowie ustalenia odszkodowania. Mimo to nadal prowadzone były czynności zmierzające do uzyskania takiego odszkodowania. W dniu 27 lutego 2018 r. Wnioskodawca otrzymał decyzję Prezydenta Miasta nr 000, która to na podstawie KPA i art. 22 ust. 1 pkt 1 i art. 25 ust. 1, 2, 3 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych stanowiła, że z uwagi na likwidację części Rodzinnego Ogrodu Działkowego przysługuje Wnioskodawcy odszkodowanie za naniesienia budowlane i roślinne, które znajdowały się na działce. Przyznane odszkodowanie wyniosło 31 100 zł. W rozmowie z pracownikami Urzędu Miasta Wnioskodawca nie otrzymał jednoznacznej odpowiedzi, co do tego, czy za otrzymane odszkodowanie będzie musiał zapłacić podatek dochodowy i ewentualnie w jakim wymiarze. Na początku miesiąca lutego 2019 r. Wnioskodawca otrzymał PIT-11 z Urzędu Miasta, w którym w części F wskazano kwotę 31 100 zł, jako odszkodowanie za nasadzenia.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 9 kwietnia 2019 r., Wnioskodawca wskazał, że częściowa likwidacja Rodzinnego Ogrodu Działkowego nie nastąpiła na cel publiczny tylko na rzecz osoby prywatnej. Odszkodowanie wypłacono na podstawie decyzji Prezydenta Miasta. Zlikwidowana działka była w użytkowaniu wieczystym Rodzinnego Ogrodu Działkowego. Na użytkowanie działki Wnioskodawca otrzymał decyzję przydziału działki, nie otrzymał żadnego dokumentu potwierdzającego prawo wieczystego użytkowania. Wysokość odszkodowania ustalono na podstawie operatu szacunkowego wykonanego przez rzeczoznawcę majątkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w związku z otrzymanym odszkodowaniem za nasadzenia roślinne i naniesienia budowlane, opisanym w pkt 75 wniosku, Wnioskodawca będzie zwolniony od podatku? Czyli czy będzie musiał zapłacić podatek dochodowy? Jeśli tak, to w jakiej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie za naniesienia budowlane i nasadzenia roślinne związane z likwidacją części Rodzinnego Ogrodu Działkowego w X, w tym działki nr 39 mają swoją podstawę w przepisach o rodzinnych ogrodach działkowych i dotyczą części składowych nieruchomości gruntowej. Wnioskodawca uważa, że wypłata takiego odszkodowania następuje stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami i jest zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku z dnia 9 kwietnia 2019 r. Wnioskodawca dodał, że z wyroku WSA w Gliwicach z dnia 20 sierpnia 2014 r., sygn. akt I SA/Gl 80/14 oraz z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 czerwca 2015 r., nr IBPBII/1/4511-206/15/MK i z dnia 15 kwietnia 2015 r., nr IBPBII/1/4511-34/15/BJ wynika, że zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie nie tylko do odszkodowań wypłacanych za wywłaszczenie nieruchomości, lecz do wszystkich odszkodowań, których wyplata następuje stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Tak więc, podatnik otrzymujący odszkodowanie w związku z likwidacją częściową nawet Rodzinnego Ogrodu Działkowego, to mimo, że podstawą przyznania takiego odszkodowania stanowią przepisy ustawy o ROD i odszkodowanie dotyczy części składowych nieruchomości gruntowej (tj. naniesień, urządzeń i obiektów postawionych na gruncie), wypłata takiego odszkodowania następuje stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Tym samym, wspomniane odszkodowanie jest wolne od opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. wymienia się inne źródła (pkt 9).

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca był użytkownikiem działki pracowniczej na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego. W związku z roszczeniami właścicieli gruntu, na którym znajdowała się działka, wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 6 czerwca 2011 r. nakazano Wnioskodawcy wydanie działki. Wezwaniem z dnia 23 sierpnia 2011 r. ustalono termin wydania działki na dzień 9 września 2011 r., do którego Wnioskodawca zastosował się. Wobec takiego stanu rzeczy i faktu, że to po stronie urzędników leżał błąd związany ze źle przeprowadzoną procedurą uwłaszczeniową Wnioskodawca stracił możliwość korzystania z działki. Od czasu wydania działki Wnioskodawca starał się o wyegzekwowanie od Skarbu Państwa odszkodowania za pozostawione na działce elementy konstrukcyjne (altana) i nasadzenia roślinne. W dniu 14 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca otrzymał decyzję o odmowie ustalenia odszkodowania. W dniu 27 lutego 2018 r. Wnioskodawca otrzymał decyzję Prezydenta Miasta, która to na podstawie KPA i art. 22 ust. 1 pkt 1 i art. 25 ust. 1, 2, 3 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych stanowiła, że z uwagi na likwidację części Rodzinnego Ogrodu Działkowego przysługuje Wnioskodawcy odszkodowanie za naniesienia budowlane i roślinne, które znajdowały się na działce. Przyznane odszkodowanie wyniosło 31 100 zł. Na początku miesiąca lutego 2019 r. Wnioskodawca otrzymał PIT-11 z Urzędu Miasta, w którym w części F wskazano kwotę 31 100 zł, jako odszkodowanie za nasadzenia.

Wnioskodawca wskazał, że częściowa likwidacja Rodzinnego Ogrodu Działkowego nie nastąpiła na cel publiczny tylko na rzecz osoby prywatnej. Odszkodowanie wypłacono na podstawie decyzji Prezydenta Miasta. Zlikwidowana działka była w użytkowaniu wieczystym Rodzinnego Ogrodu Działkowego. Wysokość odszkodowania ustalono na podstawie operatu szacunkowego wykonanego przez rzeczoznawcę majątkowego.

Należy wskazać, że szczególnym trybem likwidacji przewidzianym w ustawie z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2176), jest likwidacja ogrodu działkowego lub jego części w związku z realizacją roszczenia osób trzecich. Zgodnie z art. 25 ust. 1 powołanej ustawy, w przypadku likwidacji ROD lub jego części w związku z realizacją roszczenia osoby trzeciej, nie stosuje się przepisu art. 21, jeżeli Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego występowały jako właściciel nieruchomości w dniu nabycia do tej nieruchomości tytułu prawnego przez stowarzyszenie ogrodowe lub w dniu, w którym ROD stał się ogrodem stałym w rozumieniu ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. z 1996 r., poz. 390, z późn. zm.).

W myśl art. 25 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku likwidacji ROD, o której mowa w ust. 1, przepis art. 22 ust. 1 stosuje się odpowiednio. Obowiązanym do wypłaty odszkodowań jest podmiot, który występował jako właściciel nieruchomości w dniu, o którym mowa w ust. 1. Ustalenie odszkodowań następuje w drodze decyzji.

Stosownie do art. 25 ust. 3 pkt 1 tej ustawy, organem właściwym do wydania decyzji, o której mowa w ust. 2, jest w przypadku gdy podmiotem obowiązanym do wypłaty odszkodowań jest Skarb Państwa - starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej.

Podmiot likwidujący obowiązany jest wypłacić działkowcom - odszkodowanie za składniki majątkowe znajdujące się na działkach, a stanowiące ich własność oraz za prawa do działki w ROD, pomniejszone o wartość prawa do działki przyznanego w nowo powstałym ROD (art. 22 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że w przypadku likwidacji ogrodów działkowych, osobom będącym użytkownikami działek przysługiwać będzie prawo do uzyskania odszkodowania za stanowiące ich własność nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działkach.

Ponadto, zgodnie z przepisami ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, ilekroć w ustawie mowa jest o działkowcu – należy przez to rozumieć pełnoletnią osobę fizyczną uprawnioną do korzystania z działki w rodzinnym ogrodzie działkowym na podstawie prawa do działki.

W przypadku likwidacji ogrodu działkowego w związku z koniecznością realizacji roszczenia osoby trzeciej, działkowcowi nie przysługuje prawo do działki zamiennej (w art. 39 powołanej ustawy brak odesłania do art. 25 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, ilekroć w ustawie o ROD jest mowa o likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego lub jego części – należy przez to rozumieć zbycie lub wygaśnięcie praw przysługujących stowarzyszeniu ogrodowemu do nieruchomości zajmowanej przez rodzinny ogród działkowy lub jego część oraz wydanie tej nieruchomości przez stowarzyszenie ogrodowe. Natomiast stosownie do art. 35 tej ustawy, prawo do działki wygasa m.in. z chwilą likwidacji ROD lub jego części, na której znajduje się działka.

Odszkodowanie stanowi - co do zasady - przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Zawarty w tym przepisie zwrot „przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami” odnosi się do wszystkich przypadków, w których wypłata tego odszkodowania następuje stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jednakże należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie, wypłacone odszkodowanie nie zostało ustalone na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, gdyż likwidacja części ROD nie nastąpiła w trybie art. 18 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, tj. na cel publiczny, lecz na podstawie art. 25 ww. ustawy, tj. w związku z realizacją roszczenia osoby trzeciej. Natomiast, wypłata odszkodowań w tym trybie nie odwołuje się do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami – tak jak ma to miejsce w przypadku likwidacji ogródków działkowych na cel publiczny (tj. w trybie art. 18 ust. 1 tej ustawy, który wprost wskazuje, że do likwidacji rodzinnych ogrodach działkowych na cele publiczne stosuje się przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczące wywłaszczania nieruchomości).

W związku z powyższym, należy uznać, że otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu likwidacji części Rodzinnego Ogrodu Działkowego nie mieści się w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega zwolnieniu od opodatkowania na podstawie tego przepisu.

W konsekwencji, otrzymane odszkodowanie stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Mając na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie Organ podatkowy wydając interpretację indywidualną przepisów prawa opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.