Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.309.2019.1.AK1
z 1 sierpnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2019 r. (data wpływu 3 czerwca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez bank wkładu, odsetek i premii gwarancyjnej od wkładu zgromadzonego na książeczce mieszkaniowej nabytej w drodze cesji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez bank wkładu, odsetek i premii gwarancyjnej od wkładu zgromadzonego na książeczce mieszkaniowej nabytej w drodze cesji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Przedmiotem indywidualnej interpretacji podatkowej jest książeczka mieszkaniowa, a właściwie wkład zgromadzony na tej książeczce wraz z odsetkami i premią gwarancyjną, której łączna kwota będzie znana dopiero po jej wyliczeniu (około 30.000 zł). Książeczka mieszkaniowa została założona na brata rodzonego ojca Wnioskodawczyni (wujka) w latach 70-tych. Z uwagi na brak zrealizowania książeczki mieszkaniowej przez wujka postanowił on dokonać cesji na Wnioskodawczynię (bratanicę). Cesja ma odbyć się dwuetapowo. Najpierw wujek musi dokonać cesji na swojego brata (ojca Wnioskodawczyni), a dopiero ojciec Wnioskodawczyni dokona cesji na Wnioskodawczynię. Cesja ma się odbyć nieodpłatnie zarówno pomiędzy rodzeństwem jak i później pomiędzy ojcem a córką. Bank pobierze jedynie opłatę za dokonanie cesji w wysokości około 50 zł.

Nie będą sporządzone żadne inne dokumenty, np. akty notarialne, umowy darowizny czy też umowy sprzedaży, itp.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy z uwagi na dokonanie cesji z brata na drugiego brata, a w następnej kolejności dokonanie cesji z ojca na córkę, mając na uwadze późniejszą likwidację książeczki mieszkaniowej (wypłata środków), taka czynność będzie uważana za darowiznę i w związku z tym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r. poz. 644 ze zm.), zwanej dalej „ustawą od spadków i darowizn”?
2. Czy likwidacja książeczki mieszkaniowej, tj. wypłata przez bank wkładu, odsetek i premii gwarancyjnej na konto Wnioskodawczyni, będzie wiązała się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego, o którym mowa w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm., zwanej dalej „ustawą o podatku dochodowym”)?
   
   

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytania Nr 2 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku od spadków i darowizn została wydana w dniu 1 sierpnia 2019 r. interpretacja indywidualna Nr 0111-KDIB4.4515.69.2019.2.MD.

Zdaniem Wnioskodawcy, cesja książeczki mieszkaniowej, która nie została dokonana w formie darowizny, mieści się w katalogu wymienionym w art. 18 ustawy o podatku dochodowym, a więc stanowi przychód z praw majątkowych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy stanowi, że wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn określa, że do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

W związku z tym zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym przychód z tytułu cesji książeczki mieszkaniowej w przedstawionym stanie faktycznym jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym. Ponadto na podstawie art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym, zwalnia się od podatku dochodowego odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych. Przepis ten został uchylony ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328 z późn. zm.), a jednocześnie utrzymano go w art. 15 ust. 1 powyższej ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku dochodowego odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych, o których mowa w ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 763).

Mając zatem na uwadze przytoczone przepisy, a także zaprezentowany we wniosku opis stanu faktycznego, należy stwierdzić, że pozyskane w związku z likwidacją książeczki mieszkaniowej środki finansowe, w postaci premii gwarancyjnej i odsetek od wkładu zgromadzonego na tej książeczce korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. art. 15 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Ponadto rozpatrując sam wkład zgromadzony na książeczce mieszkaniowej, to nie jest on przysporzeniem samym w sobie. Nie zaistniała bowiem sytuacja przysporzenia (dochodu), a jedynie wypłata wcześniej zgromadzonych środków, toteż wkład nie może być opodatkowany podatkiem dochodowym (brak dochodu).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że z uwagi na brak zrealizowania książeczki mieszkaniowej przez wujka Wnioskodawczyni postanowił on dokonać cesji na Wnioskodawczynię (bratanicę). Cesja ma odbyć się dwuetapowo. Najpierw wujek musi dokonać cesji na swojego brata (ojca Wnioskodawczyni), a dopiero ojciec Wnioskodawczyni dokona cesji na Wnioskodawczynię. Cesja ma się odbyć nieodpłatnie zarówno pomiędzy rodzeństwem jak i później pomiędzy ojcem a córką. Bank pobierze jedynie opłatę za dokonanie cesji w wysokości około 50 zł. Nie będą sporządzone żadne inne dokumenty, np. akty notarialne, umowy darowizny czy też umowy sprzedaży, itp. Książeczka mieszkaniowa została założona na brata rodzonego ojca Wnioskodawczyni (wujka) w latach 70-tych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie z art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Przepisy ustawy podatkowej mimo, że posługują się terminem „prawa majątkowe”, nie definiują tego pojęcia, a zawarty w art. 18 katalog tych praw jest jedynie przykładowy, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Oznacza to, że przychód powstały w związku z wszelkiego rodzaju prawami majątkowymi, które nie zostały wprost przyporządkowane do innych źródeł przychodów określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, mieści się w kategorii przychodów wymienionych w art. 18 tej ustawy. Zatem, tą kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem lub nabyciem przez niego praw o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym cesja książeczki mieszkaniowej z ojca na Wnioskodawczynię, skoro – jak wynika z treści wniosku – nie zostanie dokonana w formie darowizny, stanowi przychód z praw majątkowych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zaznaczyć jednak należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje zwolnienia od podatku, tzn. sytuacje, w których nie dochodzi do opodatkowania, mimo że spełnione są generalne przesłanki kwalifikacji danego przysporzenia majątkowego do przychodu podatkowego.

Jak wynika z treści art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się - stosownie do brzmienia ust. 2a powołanego art. 11 – w następujący sposób:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
   
   

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b powołanej ustawy).

W myśl art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2018 r., poz. 644 z późn. zm), do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.
   
   

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że cesja książeczki mieszkaniowej zostanie dokonana pomiędzy ojcem a córką (Wnioskodawczynią), czyli pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o spadkach i darowiznach.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że dokonanie przez ojca Wnioskodawczyni cesji książeczki mieszkaniowej na Wnioskodawczynię, stanowi przysporzenie majątkowe Wnioskodawczyni, którego źródłem są prawa majątkowe podlegające uregulowaniom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak uzyskany z tego tytułu przychód (przysporzenie majątkowe), na mocy art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym.

W konsekwencji powyższego, wypłata przez bank na rzecz Wnioskodawczyni wkładu zgromadzonego na książeczce mieszkaniowej będącej przedmiotem umowy cesji, nie spowoduje po stronie Wnioskodawczyni powstania jakiegokolwiek przychodu. W związku z powyższym, z tytułu wypłaty przez bank wkładu mieszkaniowego, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Rozpatrując sprawę ewentualnego opodatkowania odsetek i premii gwarancyjnej uzyskanych przez Wnioskodawczynię w pierwszej kolejności należy wskazać na – obowiązujący do 18 października 2014 r. - przepis art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego zwalnia się od podatku dochodowego odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych.

Jednakże należy podkreślić, że z dniem 18 października 2014 r. wskazany wyżej przepis artykułu 52a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy został uchylony. Dokonano tego ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1328 z późn. zm.).

Jednocześnie ta sama ustawa zachowała zwolnienie odsetek i premii od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych.

Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dochodowego odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych, o których mowa w ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 763).

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, właścicielom książeczek mieszkaniowych przysługuje premia w związku z dokonaniem jednej z czynności wymienionych w powyższym przepisie.

Premię gwarancyjną oblicza i wypłaca bank prowadzący obsługę rachunków wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych wystawionych do dnia 23 października 1990 r. (art. 3 ust. 3 ww. ustawy).

Podkreślić należy, że powyższa ustawa definiuje również pojęcie „właściciela książeczki mieszkaniowej”, jako osobę fizyczną, która jest posiadaczem wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym na cele mieszkaniowe, którego imienny dowód stanowi książeczka mieszkaniowa wystawiona do dnia 23 października 1990 r. (art. 2 pkt 5 ww. ustawy).

W związku z powyższym, pozyskane w związku z likwidacją książeczki mieszkaniowej środki finansowe z tytułu wypłaconych odsetek i premii gwarancyjnej od wkładu zgromadzonego na książeczce mieszkaniowej, będą korzystały ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. art. 15 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Tym samym Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z ww. tytułu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.