Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-1.4012.368.2019.2.RG
z 19 sierpnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2019 r. (data wpływu 19 czerwca 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 lipca 2019 r. (data wpływu 22 lipca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania polegającego na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania polegającego na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 15 lipca 2019 r. (data wpływu 22 lipca 2019 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku).

Gmina ... (dalej Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina zamierza zrealizować zadanie polegające na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest ujawnionych w wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji odpadów zawierających azbest zalegających na nieruchomościach (budynkach mieszkalnych, gospodarczych), zlokalizowanych na terenie Gminy, niebędących własnością Gminy i tym samym w żaden sposób przez nią nie wykorzystywanych. W szczególności Gmina nie dzierżawi ani nie wynajmuje tych nieruchomości. Aby prace zostały przeprowadzone, mieszkańcy muszą złożyć na obowiązującym druku odpowiedni wniosek do Gminy. Odpady niepochodzące z zasobów danej posesji nie będą usuwane.

Na proces usuwania azbestu składa się demontaż, odbiór, transport i utylizacja płyt azbestowo - cementowych oraz odbiór, transport i utylizacja odpadów azbestowych. Usługę każdorazowo świadczyć będzie wyspecjalizowana firma posiadająca odpowiednie uprawnienia, od której Gmina otrzyma fakturę z wykazanym podatkiem naliczonym.

Część wydatków związanych ze świadczeniem usługi jest pokrywana z dotacji pochodzącej z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a część ze środków własnych Gminy. Mieszkańcy nie partycypują finansowo w kosztach usuwania azbestu. Gmina nie zamierza obciążać właścicieli nieruchomości jakimikolwiek kosztami związanymi z realizacją przedmiotowego zadania ani pobierać wynagrodzenia za świadczenie usług związanych z usuwaniem odpadów zawierających azbest.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 8 marca 1990 r o samorządzie gminnym (Dz. U z 2019 r., poz. 506), zadaniem gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy ochrony środowiska. W Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032, stanowiącym załącznik do Uchwały Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2009 r. w pkt 3.3.1. – „Usuwanie wyrobów azbestowych z budynków jednorodzinnych i gospodarskich oraz oczyszczanie terenów nieruchomości” zapisano, że gmina powinna zapewnić wywóz odpadów zawierających azbest na składowisko odpadów lub zapewnić ich dostarczenie do przewoźnego urządzenia do przetwarzania odpadów zawierających azbest. Koszt transportu i unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest powinien zostać pokryty ze środków własnych gminy, przy udziale środków właścicieli nieruchomości, dotacji i pożyczek funduszy ochrony środowiska lub innych źródeł dostępnych dla gminy, przy czym udział środków właścicieli nieruchomości powinien być nieznaczny, ze względu na fakt, iż koszt nowego pokrycia dachowego czy elewacyjnego nie może być pokryty w ramach wsparcia finansowego z krajowych lub unijnych funduszy ochrony środowiska.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 15 lipca 2019 r.:

Na pytanie Organu „Kto wyłoni wykonawcę prac dotyczących realizacji zadania polegającego na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy ...?” Wnioskodawca odpowiedział: „Gmina ...”.

Na pytanie Organu „Kto podpisze umowę z wyłonionym wykonawcą na prace dotyczące ww. zadania?” Wnioskodawca odpowiedział: „Gmina ...”.

Na pytanie Organu „Czy Gmina będzie zawierać umowy z poszczególnymi mieszkańcami na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania?” Wnioskodawca odpowiedział: „Nie. Odbiór odpadów jest wykonywany na podstawie wniosku (wzór zgodny z podjętą uchwałą) składanego przez właściciela nieruchomości dotyczącego nieodpłatnego wykonania usługi polegającej na demontażu/spakowaniu, transporcie i utylizacji odpadów zawierających azbest.”

Na pytanie Organu, „Czy realizacja zadania polegającego na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy ..., będzie uzależniona od otrzymania dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, tj. czy w sytuacji, gdy Gmina nie otrzyma dofinansowania, to będzie realizowała ww. zadanie?”, Wnioskodawca odpowiedział: „W przypadku, gdy Gmina ... nie uzyska dofinansowania (90% wartości całego zadania) nie będzie realizowała powyższego zadania - brak środków na pokrycie w całości kosztów realizacji zadania. Gmina może zrealizować powyższe zadanie w przypadku posiadania zabezpieczonych w budżecie środków.”

Na pytanie Organu, „Czy wysokość otrzymanego dofinansowania będzie uzależniona od ilości mieszkańców biorących udział w zadaniu? Jeżeli nie, to należy wskazać od czego będzie uzależniona wysokość dofinansowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej?”, Wnioskodawca odpowiedział: „Wysokość uzyskanego dofinansowania jest zależna od ilości unieszkodliwionego azbestu - faktura za wykonanie zadania płatna jest na podstawie ilości unieszkodliwionego azbestu. Można również stwierdzić, iż wartość dofinansowania jest pośrednio zależna od ilości mieszkańców z uwagi na fakt, iż większa ilość mieszkańców objętych realizacją zadania przekłada się na większą ilość wniosków, co rzutuje na większą ilość azbestu.”

Na pytanie Organu, „Czy w trakcie realizacji zadania, Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych, jeśli tak, to z kim i w jaki sposób będzie je rozliczać?” Wnioskodawca odpowiedział: „Rozliczenie będzie dokonywane po zakończeniu zadania na podstawie regulaminu dotyczącego zasad dofinansowania oraz warunków umowy o dotację z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ....

Wypłata dofinansowania nastąpi po:

• ustanowieniu prawnych zabezpieczeń;
  

• stwierdzeniu przez Fundusz terminowej realizacji zadania - zgodnie z Harmonogramem;
  

• dostarczeniu indywidualnej interpretacji organu skarbowego w sprawie możliwości odliczenia podatku VAT dla zadania;
  

• przedstawieniu Funduszowi umowy z wykonawcą/dostawcą wraz z oświadczeniem dotyczącym wyboru wykonawcy/dostawy, sporządzonym według wzoru obowiązującego dla formularza wniosku o dofinansowanie;
  

• przedstawieniu przez osoby reprezentujące Beneficjenta, potwierdzonych za zgodność z oryginałem, kserokopii rachunków/faktur, w terminie co najmniej 20 dni przed datą planowanego terminu przekazania dotacji;
  

• spełnieniu przez Beneficjenta warunków, o których mowa w „…” obowiązujących na dzień zawarcia Umowy.”
  
  

Na pytanie Organu, „Czy w przypadku niezrealizowania zadania, Wnioskodawca będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych?” Wnioskodawca odpowiedział: „W przypadku niezrealizowania zadania dotacja nie zostanie wypłacona przez Fundusz na rzecz Gminy .... W kwestii wyjaśnienia przytoczę przykładową procedurę uzyskania dofinansowania.

• złożenie wniosku o dofinansowanie przez Gminę;
  

• rozpatrywanie wniosku przez WFOŚiGW;
  

• podpisanie umowy o dotację;
  

• wybór wykonawcy na realizację zadania przez Gminę, podpisanie umowy;
  

• realizacja zadania przez wyłonionego Wykonawcę;
  

• rozliczenie zadania z Wykonawcą;
  

• rozliczenie umowy o dotację z WFOŚiGW - na podstawie zrealizowanego zadania;
  

• wyłata środków dotacji przez WFOŚiGW na rzecz Gminy.”
  
  

Na pytanie Organu, „Jakie dokładnie wydatki będzie pokrywała Gmina z otrzymanego dofinansowania?” Wnioskodawca odpowiedział: „Z otrzymanego dofinansowania Gmina ... pokryje wydatki związane z realizacją zadania pn. „...”. Na realizację powyższego zadania będą składały się następujące usługi:

• odbiór - spakowanie, transport i utylizacja odpadów zawierających azbest z nieruchomości objętych zadaniem (płatność wykonawcy za wykonanie usługi za 1 tonę);
  

• odbiór - demontaż spakowanie, transport i utylizacja odpadów zawierających azbest z nieruchomości objętych zadaniem (płatność wykonawcy za wykonanie usługi za 1 tonę).
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z czynnościami mającymi na celu usunięcie odpadów zawierających azbest zalegających na nieruchomościach zlokalizowanych na terenie Gminy?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z czynnościami mającymi na celu usunięcie odpadów zawierających azbest zalegających na nieruchomościach zlokalizowanych na terenie Gminy.

Uzasadnienie

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Gmina wykonując opisywane czynności, jest uznawana za podatnika VAT. Wprawdzie zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmujące sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, a także utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych to ustawowe zadania własne Gminy, jednak należy przyjąć, że w tego typu przypadkach o świadczeniu usługi przesądza między innymi fakt odsprzedaży usług zakupionych przez Gminę od wyspecjalizowanej firmy na rzecz osób fizycznych będących właścicielami nieruchomości.

Jednocześnie przyjmuje się. że dotacja przyznana gminie z WFOŚiGW na realizację zadania w zakresie, w jakim stanowi ona pokrycie ceny usług świadczonych na rzecz mieszkańców Gminy, podlega opodatkowaniu VAT, a co za tym idzie, jest podstawą opodatkowania przez Gminę usług w zakresie usuwania, unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT). Przyjęcie takiego założenia prowadzi także do wniosku pozytywnego dla Gminy - w związku z tym, że w tym przypadku wystąpi czynność opodatkowana świadczona przez podatnika VAT, to w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, spełnione są przesłanki prawa do odliczenia podatku.

Zaznaczyć należy również że:

• czynności w zakresie usuwania azbestu są opodatkowane stawką obniżoną w wysokości 8%, jeżeli usługi te są kwalifikowane w grupowaniu PKWiU 39.00.14.0;
  

• jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę bądź świadczeniobiorca otrzymuje je darmowo), to taka dotacja podlega VAT;
  

• z wyroku Trybunału sprawiedliwości Unii Europejskiej z 13 czerwca 2002 r. (C-353/00, Keeping Newcastle Warm Ltd.) wynikało, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia tego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub/i niepodlegających temu podatkowi.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania polegającego na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy.

W pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć kwestię, czy w związku z realizacją przedmiotowego zadania, Gmina będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a zatem czy będzie świadczyła jakiekolwiek usługi podlegające opodatkowaniu na rzecz mieszkańców.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Według art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego są zatem podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to więc wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np.: czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym).

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Według art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
   
   

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzymuje dofinansowanie, które jest związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taką należy zaliczyć do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności, wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commissioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

I tak, w wyroku w sprawie C-184/00 TSUE stwierdził, że sam fakt, że dofinansowanie wpływa na ostateczną cenę świadczenia, nie ma znaczenia dla uznania, czy powinno ono zwiększać podstawę opodatkowania VAT. W praktyce bowiem, prawie zawsze dofinansowanie działalności podatnika wpływa w jakiś w sposób na poziom stosowanych przez niego cen. Elementem istotnym, wpływającym na ewentualne włączenie dofinansowania do podstawy opodatkowania, jest natomiast stwierdzenie, czy dotacje są przekazywane w celu dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Ponadto, Trybunał stwierdził, że sformułowanie – dotacje bezpośrednio związane z ceną – należy interpretować w taki sposób, aby dotyczyło ono jedynie dotacji odpowiadających całości lub części wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług, które wypłacane są sprzedawcy lub dostawcy przez stronę trzecią.

Z kolei w wyroku w sprawie C-353/00, Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle, przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce, dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu), albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT. Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (tj. odpłatnym świadczeniem przez Gminę na rzecz mieszkańców Gminy, będących osobami fizycznymi, usług usunięcia i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest z ich posesji). Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, zawierając umowę z wykonawcą na świadczenie ww. usługi, będzie wchodziła w rolę podmiotu świadczącego usługę.

Środki finansowe pozyskane przez Gminę (dofinansowanie uzyskane z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) w tym przypadku będą przeznaczone na realizację konkretnego zadania związanego z usunięciem i unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy. Jak wynika z okoliczności sprawy dotacja nie zostanie wypłacona, jeżeli Gmina nie zrealizuje zadania. W konsekwencji, środki te należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przez Gminę na rzecz mieszkańców, uiszczane przez podmiot trzeci (tj. podmiot dokonujący dofinansowania). Przedmiotowa dotacja nie może więc zostać uznana za dotację kosztową przeznaczoną na ogólną działalność Gminy, jej celem bowiem nie jest dotowanie całej działalności Gminy, ale konkretnych czynności wykonywanych w ramach ww. zadania.

Otrzymana dotacja refunduje cenę usługi świadczonej przez Gminę. Bowiem – jak wskazał Wnioskodawca – Gmina nie zamierza obciążać właścicieli nieruchomości jakimikolwiek kosztami związanymi z realizacją przedmiotowego zadania ani pobierać wynagrodzenia za świadczenie usług związanych z usuwaniem odpadów zawierających azbest. Zatem Gmina nie będzie pobierała od mieszkańców opłat za wyświadczone usługi polegające na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z posesji mieszkańców Gminy. Skoro więc ostateczny odbiorca usługi nie będzie musiał za tę usługę płacić z powodu przyznanego dofinansowania, to należy stwierdzić, że dofinansowanie to bezpośrednio wpływało na cenę świadczonej usługi, gdyż pozwoli usługobiorcy korzystać z niej za darmo.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że świadczenia, polegające na realizacji prac w zakresie usunięcia i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest z nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy, będą stanowiły odpłatne świadczenia usług, które – zgodnie z przywołanym art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina, w związku z ww. czynnościami będzie występowała w charakterze podatnika tego podatku.

Należy podkreślić, że ani przepisy ustawy, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych wydanych na podstawie jej delegacji, nie przewidują zwolnienia od podatku dla czynności związanych z usuwaniem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest z nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy.

Zatem, mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w omawianej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, zostaną spełnione, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – Wnioskodawca realizując ww. zadanie będzie wykonywał odpłatne świadczenia na rzecz mieszkańców i będzie działał w charakterze podatnika VAT. Realizacja przedmiotowego zadania będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji przedmiotowego zadania.

Reasumując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania polegającego na usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.