Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-3.4012.416.2019.2.ALN
z 20 września 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2019 r. (data wpływu) uzupełnionym pismem z dnia 30 sierpnia 2019 r. (data wpływu 2 września 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT usług pomocy społecznej (pytania oznaczone w wniosku jako nr 1 i 2);
  

• określenia podstawy opodatkowania (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3);
  

- jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT usług pomocy społecznej (pytania oznaczone w wniosku jako nr 1 i 2);
  

• określenia podstawy opodatkowania (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3);
  

• obowiązku ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych za pomocą kasy rejestrującej w przypadku zastosowania do czynności art. 15 ust. 6 ustawy (pytanie oznaczone w wniosku jako nr 4).
  
  

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 30 sierpnia 2019 r. (data wpływu 2 września 2019 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz opłatę.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest Miastem na prawach powiatu oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu umów cywilnoprawnych. Wniosek niniejszy obejmuje działalność gminnej jednostki organizacyjnej – jednostki budżetowej – powołanej do realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej.

Na skutek wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 stwierdzone zostało, iż gminna jednostka organizacyjna, której działalność gospodarcza nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi. Jak wynika z wyroku TSUE samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie TSUE za obowiązkowe uznano „scentralizowanie” w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Termin obowiązkowej centralizacji rozliczeń podatku VAT w samorządach terytorialnych przypada na dzień 01.01.2017 r.

Od tego właśnie terminu tj. od dnia 01.01.2017 r. Miasto X rozlicza podatek VAT łącznie z wszystkimi miejskimi jednostkami budżetowymi.

Miasto jako jednostka samorządu terytorialnego jest właściwe dla wszystkich spraw publicznych o znaczeniu lokalnym, jeżeli nie zostały one zastrzeżone ustawami dla innych podmiotów.

Podstawowym aktem prawnym regulującym działalność gminy jako organu władzy publicznej jest ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 506).

Gmina realizuje zadania własne w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej czyli mieszkańców gminy. W celu realizowania swoich zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne. Przykładem takiej jednostki organizacyjnej jest miejska jednostka budżetowa. Miasto utworzyło jednostki budżetowe pomocy społecznej, do których należy m.in. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie.

W wyniku centralizacji podatku VAT jednostka budżetowa będąca jednostką organizacyjną Miasta – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, utraciła zwolnienie z podatku VAT, z którego korzystała na podstawie art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.

Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie realizuje zadania należące do zadań własnych gminy (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej). MOPR działa na podstawie przepisów prawa, między innymi:

1. ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jt. Dz. U. z 2019, poz. 506);
2. ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (jt. Dz. U. z 2019 r., poz. 511);
3. ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869);
4. ustawy o z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (jt. Dz. U. z 2018 r., poz. 1508 ze zm.) dalej: „Ustawa o pomocy społecznej”;
5. uchwały nr …… Rady Miasta z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie nadania Statutu Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Rodzinie w X.
   
   

MOPR realizuje zadania pomocy społecznej zgodnie z art. 17 ustawy o pomocy społecznej, na mocy którego do zadań własnych gminy należy przede wszystkim:

1. udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym;
2. organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, w tym również specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
3. prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych;
4. kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w domu pomocy społecznej;
5. prowadzenie i zapewnienie miejsc w ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki. MOPR realizuje także usługi pomocy społecznej świadczone w ośrodkach wsparcia dziennego lub całodobowego pobytu wynikające z art. 51 ustawy o pomocy społecznej.
   
   

Jednym z nich jest Dzienny Dom Pomocy Społecznej w X, który został powołany Uchwałą Rady Miasta Nr ….. z dnia 24 listopada 1999 roku i działa jako samodzielna jednostka organizacyjna Miasta X w formie jednostki budżetowej. Zgodnie ze statutem realizuje zadania wynikające z przepisów ustawy o pomocy społecznej, w szczególności:

1. zapewnia opiekę i stwarza odpowiednie warunki do pobytu dziennego osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają aktywizacji i pomocy w organizacji życia bez zmiany miejsca zamieszkania;
2. organizuje i świadczy usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze oraz specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania klienta;
3. zapewnia inne usługi i świadczenia realizowane w ramach swoich możliwości organizacyjnych i finansowych.
   
   

Dzienny Dom Pomocy Społecznej prowadzi stołówkę na rzecz osób potrzebujących- podopiecznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, skierowanych na podstawie decyzji administracyjnej Dyrektora MOPR w ramach rządowego programu „Posiłek w domu i szkole”. Emeryci i renciści nie będący podopiecznymi DDPS mogą korzystać z posiłków za odpłatnością, której zasady określa uchwała Rady Miasta X. Stołówka nie stanowi odrębnego podmiotu gospodarczego, nie osiąga dodatkowych dochodów. Prawo do przebywania i korzystania z usług DDPS mają osoby z terenu miasta X na podstawie decyzji administracyjnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w X.

Skierowanie na pobyt dzienny i ustalenie odpłatności za pobyt i posiłki następuje na podstawie uchwały nr …. Rady Miasta X z dnia 25 marca 2009 roku w sprawie organizacji oraz szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodku wsparcia – Dziennym Domu Pomocy Społecznej w X, zmienionej uchwałą nr …. Rady Miasta X z dnia 21 grudnia 2011 roku.

Odpłatność w DDPS ustala się odrębnie za pobyt i posiłki. Opłatę za pobyt ponoszą osoby, których dochód na osobę w rodzinie lub dochód osoby samotnie gospodarującej przekracza kwotę kryterium dochodowego zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Wysokość odpłatności uzależniona jest od sytuacji dochodowej i życiowej osoby kierowanej.

Podstawę ustalenia odpłatności za korzystanie z wyżywienia w Dziennym Domu Pomocy Społecznej stanowią koszty surowców zużytych do przygotowania posiłku oraz koszty osobowe i rzeczowe przygotowania posiłków za rok ubiegły, ustalone jako stawka dzienna na jedną osobę.

Po dokonaniu powyższej analizy kosztów, na wniosek Dyrektora DDPS, Prezydent Miasta X zatwierdza dzienną stawkę żywieniową do 31 marca każdego roku. Po dokonaniu powyższej analizy kosztów, na wniosek Dyrektora DDPS, Prezydent Miasta X zatwierdza dzienną stawkę żywieniową do 31 marca każdego roku.

Opłatę za wyżywienie w pełnej wysokości ponoszą osoby, których dochód na osobę w rodzinie lub dochód osoby samotnie gospodarującej przekracza kwotę kryterium dochodowego.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej osoby, których dochód nie przekracza kwoty kryterium dochodowego korzystają nieodpłatnie z wyżywienia na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w X. Odpłatność za pobyt i wyżywienie należy uiszczać z góry do 15-ego każdego miesiąca do kasy DDPS lub na rachunek bankowy.

Zgłoszenie nieobecności co najmniej 1 dzień wcześniej stanowi podstawę do zwrotu wniesionej opłaty za wyżywienie proporcjonalnie do okresu tej nieobecności. Jeżeli nieobecność trwa nieprzerwanie co najmniej 5 dni roboczych to uczestnik może również ubiegać się o zwrot wniesionych opłat za pobyt w wysokości proporcjonalnej do okresu nieobecności.

Osobę wnoszącą opłatę za pobyt w DDPS, na jej wniosek, można częściowo lub całkowite zwolnić z opłat na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w X, w szczególności jeżeli ponosi opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce lub występują uzasadnione okoliczności, a w szczególności długotrwała choroba, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku zdarzeń losowych lub małżonkowie utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia.

Drugim z nich jest Dom Pomocy Społecznej w X działający jako jednostka budżetowa Miasta X posiadająca zezwolenie na czas nieokreślony na prowadzenie domu pomocy społecznej zgodnie z Decyzją Wojewody Z. z dnia 11 maja 2009 r. i widniejący w rejestrze pod numerem …..

DPS prowadzi działalność polegającą na zakwaterowaniu 106 osób w podeszłym wieku oraz przewlekle somatycznie chorych. Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny. Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. W decyzji ustala się stawkę odpłatności za udzielony pobyt realizowany w ośrodkach wsparcia. Jednocześnie należy nadmienić, że wysokość opłaty za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej Dyrektor MOPR ustala w drodze umowy (art. 103 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej). Obowiązanych do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej określa art. 61 ustawy o pomocy społecznej i są to mieszkańcy domu (nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu), małżonek, zstępni przed wstępnymi mieszkańca domu oraz gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez osoby wyżej wymienione. Zawarcie umowy, o jakiej mowa służy jedynie określeniu wysokości opłaty wnoszonej za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej, natomiast sam obowiązek uiszczania opłat wynika z mocy ustawy, a nie z umowy.

W sytuacji uchylania się tych osób od obowiązku zawarcia umowy Gmina, która zastępczo poniosła wydatki, może egzekwować ich zwrot na drodze administracyjnej (stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 8 marca 2013r., sygn. akt II SA/Po 884/12).

Od 01.05.2011 r. Dom prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kasy fiskalnej usług pomocy społecznej w postaci opłaty za pobyt mieszkańców zwolnionej na podstawie art. 43 ust. 1 punkt 22b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Dom ewidencjonuje w kasie fiskalnej opłaty otrzymane od mieszkańców i ich rodzin w postaci wpłat gotówkowych w kasie, wpływów na konto bankowe, w tym również z ZUS i KRUS. Dla gmin zewnętrznych zobowiązanych do wnoszenia opłaty za pobyt mieszkańców DPS wystawia faktury VAT. Dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w X wystawiana jest nota księgowa.

Ponadto MOPR realizuje zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane przez gminę zgodnie z art. 18 ustawy o pomocy społecznej, tj.:

1. organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
2. prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
   
   

W zakresie organizowania i świadczenia specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi oddelegowany do tych zadań jest Dzienny Dom Pomocy Społecznej. Usługi te przyznawane są na podstawie decyzji administracyjnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w X.

Zasady odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze zostały określone uchwałą nr …. Rady Miasta X z dnia 30 listopada 2011 roku w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz szczegółowych warunków częściowych lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobierania, zmienionej uchwałą nr …. Rady Miasta X z dnia 29 sierpnia 2012 roku.

Odpłatność za specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi ustalona jest na podstawie Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz.U. 2005 nr 189, poz. 1598 ze zm.).

Specjalistyczne usługi opiekuńcze przyznaje się biorąc pod uwagę zalecenia lekarskie potwierdzone odpowiednim zaświadczeniem.

W decyzji o przyznaniu pomocy w formie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych określa się zakres usług, termin ich świadczenia, wykonawcę usług, wysokość odpłatności, którą ponosi świadczeniobiorca za 1 godzinę przyznanych usług oraz termin jej uiszczania. Usługi świadczone są w dni robocze. W dni wolne od pracy usługi mogą być świadczone osobom samotnym, obłożnie chorym i całkowicie niezdolnym do samodzielnej egzystencji w przypadku niemożności zapewnienia opieki przez rodzinę.

Podstawę wnoszenia opłaty za usługi, o których mowa wyżej, stanowi miesięczne wyliczenie kart pracy osoby świadczącej usługi, potwierdzone przez świadczeniobiorcę.

Cena 1 godziny usług opiekuńczych oraz specjalistycznych usług opiekuńczych wynosi 2,3 % kwoty najniższej emerytury.

Zmiana ceny następuje z dniem 1 stycznia każdego roku przy uwzględnieniu kwoty najniższej emerytury obowiązującej w roku poprzednim.

Osoby korzystające z usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych ponoszą odpłatność za 1 godzinę usług w zależności od posiadanego dochodu określonego w przepisach ustawy o pomocy społecznej.

Osobę korzystającą z usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych można zwolnić na jej wniosek lub na wniosek pracownika socjalnego całkowicie lub częściowo z opłaty za te usługi, w szczególności jeżeli:

• świadczeniobiorca korzysta z co najmniej dwóch rodzajów usług (usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone na podstawie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego) po przedstawieniu dowodu zapłaty za usługi;
  

• świadczeniobiorca jest zobowiązany do ponoszenia opłat za członka rodziny za całodobowy pobyt w domu pomocy społecznej, placówce wychowawczej lub rehabilitacyjnej lub innej jednostce organizacyjnej pomocy społecznej – po przedstawieniu dowodu zapłaty za pobyt w tej placówce;
  

• na utrzymaniu świadczeniobiorcy pozostaje co najmniej 3 dzieci, w tym uczących się w wieku do 21 roku życia, lub do 24 roku życia, gdy dziecko kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności i świadczeniobiorcy przysługuje zasiłek rodzinny na to dziecko;
  

• w rodzinie świadczeniobiorcy występuje konieczność sprawowania opieki nad więcej niż jedną osobą wymagającą pomocy w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych, lub specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
  

• świadczeniobiorca poniósł straty w wyniku zdarzenia losowego;
  

• inne szczególnie uzasadnione okoliczności.
  
  

Odpłatność za usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze wnosi się miesięcznie na rachunek gminy, za pośrednictwem wykonawcy usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych, w terminie do 15-tego każdego następnego miesiąca po świadczeniu usług.

W Mieście X jedną z jednostek budżetowych jest Środowiskowy Dom Samopomocy, powołany do realizacji zadań z zakresu administracji rządowej, określonych w ustawie o pomocy społecznej i ustawie o ochronie zdrowia psychicznego.

ŚDS jest ośrodkiem wsparcia dziennego pobytu, przeznaczonym dla 40 osób po 16 roku życia, przewlekle psychicznie chorych, upośledzonych umysłowo oraz wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych.

Część uczestników wnosi odpłatność za pobyt. Wysokość odpłatności określona jest w decyzji administracyjnej wydawanej przez MOPR w X. Dochody uzyskane z odpłatności – sprzedaży usług zwolnionych z podatku VAT przekazywane są do Urzędu Miasta w X, 95% z nich to dochody budżetu państwa.

Pobrane od usługobiorców (osób korzystających z usług opiekuńczych realizowanych przez MOPR) opłaty stanowią dochód MOPR i zgodnie z ustawą o finansach publicznych są odprowadzane do budżetu Miasta. Z tego też budżetu MOPR otrzymuje środki na wydatki.

Ponadto należy zaznaczyć, że MOPR realizuje specjalistyczne usługi opiekuńcze na rzecz podopiecznych gminnych ośrodków pomocy społecznej funkcjonujących na terenie innych jednostek samorządu terytorialnego (np. gmin sąsiadujących z Miastem) na podstawie zawartego porozumienia między Miastem X a gminą, według miejsca zamieszkania podopiecznego, na rzecz którego świadczone są ww. usługi.

Zgodnie z postanowieniami przedmiotowych porozumień, MOPR za wykonane przez siebie usługi obciąża właściwe gminne ośrodki pomocy społecznej (dalej: „Opłaty pobierane na podstawie porozumień”).

Miasto finansuje wszystkie konieczne wydatki związane z realizacją zadań przez MOPR jako zadania własne Miasta z zakresu pomocy społecznej.

Korespondencję należy wysyłać w formie papierowej na adres wskazany we wniosku za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz.U. z 2018 r., poz. 2188), art. 144 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2019r., poz. 900).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy świadczenia realizowane w ramach działalności publicznej – statutowej w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych, domach pomocy społecznej oraz za świadczone usługi opiekuńcze ponoszone przez osoby z nich korzystające nie podlegają opodatkowaniu i pozostają poza zakresem ustawy o VAT, czy są zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ustawy o VAT?
2. Czy, jeśli przepisy art. 43 ustawy o VAT mają zastosowanie do działalności publicznej- statutowej, należy je stosować tylko i wyłącznie do tej części dochodów, która dotyczy osób fizycznych, czy należy je stosować do całości dochodów i obejmują również opłaty pobierane przez MOPR na podstawie porozumień od innych gmin?
3. Czy na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT składowymi podstawy opodatkowania będą:
   1. opłata wnoszona przez mieszkańca (70% jego dochodów);
   2. opłata wnoszona przez małżonka, zstępnych przed wstępnymi;
   3. opłata wnoszona przez ośrodki pomocy społecznej (w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez pozostałych zobowiązanych);
   4. dotacja przekazywana z budżetu państwa (za osoby skierowane przed 01.01.2004 r.)?
4. Czy jeśli art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ma zastosowanie do działalności publicznej - statutowej to czy nadal należy prowadzić ewidencję sprzedaży na rzecz osób fizycznych za pomocą kasy rejestrującej w tym zakresie? Czy należy w związku z tym wyrejestrować kasę fiskalną?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku):

Ad. 1.

Miasto stoi na stanowisku, że opłaty za pobyt w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych, domach pomocy społecznej i za świadczone usługi opiekuńcze ponoszone przez osoby z nich korzystające oraz opłaty pobierane przez MOPR na podstawie porozumień od innych JST nie podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że Miasto nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w zakresie działalności, w ramach której Miasto działa jako organ władzy publicznej i nie wykonuje w jej ramach czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy Miasto, pobierając opłaty za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych zgodnie z art. 97 ustawy o pomocy społecznej, działa jako organ władzy publicznej.

Zasady realizacji przez Miasto swoich zadań z zakresu pomocy społecznej określa przede wszystkim Ustawa o pomocy społecznej oraz wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze.

Na podstawie ustawy o pomocy społecznej zgodnie z:

• art. 48 - osoba lub rodzina ma prawo do schronienia, posiłku i niezbędnego ubrania, jeżeli jest tego pozbawiona,
  

• art. 50 ust. 1 - osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych,
  

• art. 51 - osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub posiłek, świadczone w ośrodku wsparcia. Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu. W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu. Ośrodkiem wsparcia, może być ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, dzienny dom pomocy, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schronisko i dom dla bezdomnych oraz klub samopomocy,
  

• art. 53 ust. 1 osobie, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, w szczególności osobie z zaburzeniami psychicznymi może być przyznany pobyt w mieszkaniu chronionym,
  

• art. 54 ust. 1 osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Przyznanie pomocy w postaci zapewnienia pobytu w schronisku, ośrodku wsparcia, domu pomocy społecznej, w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych następuje zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej w formie decyzji administracyjnej.
  
  

W przeciwieństwie do innych podmiotów, które mogą realizować ww. zadania, np. organizacji pozarządowych, wnioskodawca realizuje je na zasadzie obowiązku ustawowego Tym samym nie może ani zrzec się tegoż obowiązku ani też określić zasad realizacji tych zadań w sposób dowolny, odbiegający od regulacji ustawowych.

Zasady odpłatności za udzieloną pomoc ustalane są:

• zgodnie z art. 50 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej przez Radę Miasta, która określa w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania;
  

• zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych ustala podmiot kierujący – MOPR;
  

• w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług osoby nie ponoszą opłat, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty kryterium dochodowego. Rada Miasta w drodze uchwały określa, w zakresie zadań własnych, szczegółowe zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych;
  

• zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej - w przypadku umieszczenia mieszkańca w DPS decyzję o umieszczeniu wydaje właściwy organ Miasta. A zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej pobyt w DPS jest odpłatny (opłata za pobyt w DPS) do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca, który jest określany corocznie przez Prezydenta Miasta,
  

• zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. 189 p 1598 ze zm.) ustalane są opłaty za specjalistyczne usługi opiekuńcze.
  
  

Kwoty odpłatności naliczane są miesięcznie w postaci list odpłatności z uwzględnieniem rzeczywistych ilości godzin wykonanych usług, ilości dni pobytu w ośrodku wsparcia, mieszkaniu chronionym, DPS.

Faktury VAT obciążające inne gminy według miejsca zamieszkania podopiecznego, na rzecz którego świadczone są specjalistyczne usługi opiekuńcze, zawierające stawkę odpłatności ustaloną Zarządzeniem Dyrektora MOPR na podstawie rzeczywiście poniesionych kosztów.

Sam fakt pobierania przez MOPR opłat za pobyt lub świadczone usługi nie przesądza o tym, iż zadania dotyczące tych opłat mają charakter działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z art. 13 ust. 1 zdanie pierwsze Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 s. 1 ze zm.), implementowanym do polskiego systemu prawnego przez art. 15 ust. 6 ustawy o VAT regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalności, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Zapis ten jednoznacznie wskazuje, że nawet w sytuacji, gdy Miasto realizuje pewne zadania z zakresu użyteczności publicznej odpłatnie, to nie staje się ono podatnikiem VAT w tym zakresie.

Ponadto, zgodnie z art. 13 ust. 1 zdanie drugie Dyrektywy VAT organy władzy publicznej należy uznać za podatników VAT w odniesieniu do działań lub transakcji w odniesieniu do których ich wykluczenie z kategorii podatników VAT prowadziłoby do znaczących zakłóceń konkurencji.

Wnioskodawca podkreśla, że uznanie Miasta za nie podatnika VAT w odniesieniu do zadań z zakresu pomocy społecznej nie doprowadzi do zakłóceń konkurencji.

Jeśli chodzi bowiem o opłaty za świadczenie usług opiekuńczych ponoszone przez osoby z nich korzystające, to uznanie ich za niepodlegające opodatkowaniu VAT nie wywoła jakichkolwiek zakłóceń konkurencji ze względu na fakt, iż podmioty prywatne świadczące usługi w zakresie pomocy społecznej korzystają w tym zakresie ze zwolnienia z podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

W konsekwencji ani w przypadku opłat za pobyt w ośrodkach wsparcia, DPS, mieszkaniach chronionych, za świadczone usługi opiekuńcze pobieranych przez MOPR (jako niepodlegające opodatkowaniu VAT), ani w przypadku takich samych opłat pobieranych przez prywatne placówki świadczące pomoc (jako zwolnionych z VAT) podatek VAT nie będzie wpływał na wysokość opłat ponoszonych przez osoby korzystające.

Tym samym Miasto, w zakresie realizowanych przez MOPR czynności polegających na świadczeniu pomocy społecznej będzie korzystać z wyłączenia z opodatkowania VAT przewidzianego w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Stanowisko Miasta w zakresie niepodlegania opodatkowaniu VAT opłat za ww. usługi opiekuńcze znajduje potwierdzenie w najnowszym orzecznictwie sądów administracyjnych m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 grudnia 2017 r. o sygn. I FSK 2073/15, w którym wskazano „Pomoc społeczna, realizacją której zajmuje się gmina, udzielana jest, co wynika z art. 7 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182) z powodu ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej choroby, bezradności, alkoholizmu, zdarzeń losowych itp. i uzależniona jest od dochodów osoby ubiegającej się o tę pomoc, czy też dochodów jej rodziny (vide art. 8 ustawy o pomocy społecznej). Przyznanie takiej pomocy co wynika z art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, następuje w formie decyzji administracyjnej. Organ samorządu terytorialnego w ramach władztwa publicznego decyduje kto i na jakich zasadach skorzysta z tej pomocy. Pobierane opłaty uzależnione od dochodów osoby objętej taką pomocą mają zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym składzie w tym przypadku charakter daniny publicznej. Nie można bowiem mówić o ekwiwalentności pobieranych przez Miasto świadczeń, pobierane opłaty rekompensują jedynie niewielki procent kosztów funkcjonowania tych placówek.

Trudno też zgodzić się z organem, by brak opodatkowania objętych pytaniem świadczeń mógłby spowodować zakłócenia konkurencji. Kwestię tę organ podnosi przy tym jedynie w odniesieniu do domów pomocy społecznej Nie można jednak przyjąć, by można w tym przypadku mówić o zakłóceniu konkurencji. Wnioskodawca nie działa bowiem na analogicznych zasadach jak podmioty prywatne prowadzące domy pomocy społecznej. Inny jest cel działania obu tych podmiotów, adresatami tych świadczeń są też różne grupy społeczne.”

Analogiczne stanowisko w przedmiocie traktowania dla celów VAT działalności jednostek samorządu terytorialnego w zakresie pomocy społecznej zostało wyrażone m.in. w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 11 października 2017 r. (sygn. III SA/GI 681/17) oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 8 marca 2018 r. (sygn. I SA/Rz 64/18).

Biorąc powyższe pod uwagę Miasto stoi na stanowisku, że opłaty za udzielaną pomoc społeczną realizowaną na podstawie wydanych decyzji administracyjnych, które są pobierane przez MOPR nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Ad. 2.

Zdaniem Miasta również opłaty pobierane na podstawie porozumień od innych JST jako faktycznie dotyczące jedynie zwrotu kosztów usług opiekuńczych świadczonych przez MOPR na rzecz mieszkańców innych JST również nie podlegają opodatkowaniu VAT. Zgodnie bowiem z art. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

• pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości;
  

• pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
  
  

Powyższe zadania zostały narzucone na samorząd na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 4 ust. 1 ustawy z dn. 5 marca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

Dlatego również w tym przypadku znajdzie zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług na mocy którego Miasto nie będzie podatnikiem.

Ad 3.

Miasto stoi na stanowisku, że w zakresie pomocy społecznej zastosowanie będzie miał przepis art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym wszelkie opłaty i dotacje związane z realizowaniem przez Miasto zadań w zakresie pomocy społecznej będą poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 4

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwoty podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Miasto stoi na stanowisku, iż w zakresie pomocy społecznej zastosowanie będzie miał art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych Skoro Miasto nie będzie w tym zakresie występowało w charakterze podatnika, to również nie znajdzie zastosowania art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem zasadne jest zaprzestanie prowadzenia ewidencji przy użyciu kasy rejestrującej oraz jej wyrejestrowanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 tej ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ww. ustawy – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny – niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L Nr 347 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym – krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba, że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Konieczność spełnienia dwóch warunków wyłączających organy publiczne z opodatkowania VAT (wykonywanie czynności przez organ podlegający prawu publicznemu oraz wykonywanie danej czynności przez podmiot działający w charakterze organu publicznego w odniesieniu do tej czynności) była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 – Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza – art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane.

Na tle przedstawionego opisu sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii oceny, czy świadczone przez niego za pośrednictwem MOPR usługi opiekuńcze podlegają opodatkowaniu VAT.

Należy wskazać, że Gmina w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, z późn. zm.) wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy między innymi – pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych (art. 7 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r., poz. 511, z późn. zm.), powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in. ochrony środowiska i przyrody (pkt 13 ww. artykułu).

Gmina na prawach powiatu, której działanie określa art. 91 i art. 92 ustawy o samorządzie powiatowym jest jednostką samorządu terytorialnego. Posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 91 ustawy o samorządzie powiatowym, prawa powiatu przysługują miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100.000 mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty.

Miasto na prawach powiatu jest gminą, wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie (art. 92 ust. 2 ustawy). Ustrój i działanie organów miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie gminnym (art. 92 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2019 r., poz. 1507, z późn. zm.), pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy o pomocy społecznej pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Jak wynika z art. 3 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Stosownie do zapisu zawartego w art. 6 pkt 5 ustawy o pomocy społecznej, przez jednostkę organizacyjną pomocy społecznej rozumie się regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej.

Obowiązek zapewnienia realizacji zadań pomocy społecznej spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej w zakresie ustalonym ustawą (art. 16 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej).

Gmina i powiat, obowiązane zgodnie z przepisami ustawy do wykonywania zadań pomocy społecznej, nie mogą odmówić pomocy osobie potrzebującej, mimo istniejącego obowiązku osób fizycznych lub osób prawnych do zaspokajania jej niezbędnych potrzeb życiowych (art. 16 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej).

Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi; prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych; kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu (art. 17 ust. 1 pkt 11, 12 i 16 ustawy o pomocy społecznej).

Do zadań własnych gminy należy prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki (art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy o pomocy społecznej).

W myśl art. 50 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych.

Usługi opiekuńcze – stosownie do zapisu art. 50 ust. 3 ww. ustawy – obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym (art. 50 ust. 4).

Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia. Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania (art. 50 ust. 5 i ust. 6 ustawy o pomocy społecznej).

Na mocy art. 51 ust. 1-4 ustawy o pomocy społecznej osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub posiłek, świadczone w ośrodku wsparcia. Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu. W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu. Ośrodkiem wsparcia, o którym mowa w ust. 1-3, może być ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, dzienny dom pomocy, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schronisko dla bezdomnych oraz klub samopomocy.

Jak stanowi art. 97 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, że opłatę za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług. Osoby nie ponoszą opłat, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty kryterium dochodowego.

Rada powiatu lub rada gminy w drodze uchwały ustala, w zakresie zadań własnych, szczegółowe zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych (art. 97 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej).

Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego (art. 102 ust. 1).

Zgodnie z art. 106 ust. 1 i ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej. Udzielenie świadczeń w postaci interwencji kryzysowej, pracy socjalnej, poradnictwa, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, klubu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi, schronienia w formie ogrzewalni i noclegowni, sprawienia pogrzebu, a także przyznanie biletu kredytowanego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.

W myśl art. 110 ustawy o pomocy społecznej zadania pomocy społecznej w gminach wykonują jednostki organizacyjne – ośrodki pomocy społecznej (ust. 1). Ośrodek pomocy społecznej, wykonując zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej, kieruje się ustaleniami wójta (burmistrza, prezydenta miasta) (ust. 3).

Wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy (art. 110 ust. 7 ww. ustawy).

Jak wynika z opisu sprawy Kierownik MOPR w drodze decyzji administracyjnej ustala odpłatność za świadczone usługi opiekuńcze zgodnie z uchwałą Rady Miasta w sprawie określenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania, częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat oraz trybu ich pobierania. Podstawą określenia wysokości opłaty należnej za świadczone usługi jest indywidualna decyzja administracyjna. Na wysokość opłaty składa się należna stawka godzinowa i liczba faktycznie zrealizowanych godzin za świadczenie usług. MOPR dokonuje poboru opłat od zobowiązanych w okresach miesięcznych w terminie do 10-tego dnia następnego miesiąca.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy wskazać, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nie czynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.

Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług należy zatem rozumieć prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Konfrontując zaprezentowany opis sprawy z powołanymi wyżej przepisami prawa stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do należności za usługi świadczone przez Miasto za pośrednictwem jego jednostki organizacyjnej MOPR, w postaci zadań polegających na organizowaniu i świadczeniu usług opiekuńczych w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych, domach pomocy społecznej, mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie pomiędzy dwoma określonymi stronami transakcji, dla którego istnieje bezpośredni beneficjent czynności.

Wnioskodawca zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnej osoby, która za te czynności dokonuje opłaty w określonej wysokości. Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Wnioskodawcę na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

W ocenie organu, istotnym jest to, że decyzje administracyjne orzekają jedynie w danej sprawie w stosunku do konkretnej osoby (świadczeniobiorcy). Zatem działanie Wnioskodawcy obejmujące wydanie decyzji administracyjnej rozstrzygającej w jakiej formie zostanie przyznane świadczenie na rzecz podopiecznego, tj. czy zostanie przyznane świadczenie czy też nie, jest czym innym niż sama realizacja tego świadczenia, która stanowi niewątpliwie czynność cywilnoprawną, bowiem czynności wykonywane w oparciu o tę decyzję są usługami wykonywanymi na podstawie czynności cywilnoprawnych.

Fakt, że Wnioskodawca obarczony jest zadaniem w postaci realizacji tych usług wynikających z decyzji administracyjnych nie jest jednoznaczny z tym, że automatycznie zostaje wyłączony z zakresu podatku VAT, bowiem w przedmiotowej sprawie zachodzi związek pomiędzy otrzymywanymi dochodami (uiszczanymi opłatami) a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Tym samym uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Wnioskodawcę. Tak więc w analizowanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie (zapewnienie usług opisanych we wniosku), które jest wykonywane z nakazu organu (decyzja administracyjna) pomiędzy dwiema określonymi stronami transakcji, dla którego istnieje bezpośredni beneficjent czynności. Wnioskodawca zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnej osoby, za które otrzymuje opłaty w określonej decyzją wysokości. Możliwe jest zatem zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Wnioskodawcę na rzecz określonego podmiotu (nabywcy). Dlatego też, czynności świadczone przez Wnioskodawcę spełniają definicję świadczenia usług określoną w art. 8 ust. 1 ustawy i Wnioskodawca w zakresie tych czynności nie korzysta z wyłączenia z grona podatników podatku od towarów i usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawca świadcząc za pośrednictwem jednostki organizacyjnej usługi realizowane w ramach działalności publicznej – statutowej w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych, domach pomocy społecznej oraz usługi opiekuńcze jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy i w zakresie, w jakim realizuje ww. zadania nie jest objęty regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powyższego wynika, że Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

W dalszej kolejności należy ocenić czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię wysokości opodatkowania reguluje art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 ustawy – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

1. regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, rodzinne domy pomocy, ośrodki wsparcia i ośrodki interwencji kryzysowej,
2. wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
   1. domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
   2. placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze,
3. placówki specjalistycznego poradnictwa,
4. inne niż wymienione w lit. a-c placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę,
5. specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.
   
   

Z powyższych przepisów wynika, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku jest nie tylko spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. (usług pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej), jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Należy więc podkreślić, że zgodnie z omawianym przepisem art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy zwolnieniu podlegają jedynie te usługi, które:

1. są usługami pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, względnie usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (w tym przypadku nie są to usługi pomocy społecznej),
2. są świadczone na rzecz beneficjenta tej pomocy,
3. są świadczone przez podmioty wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.
   
   

Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1. nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2. ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
   
   

Stosownie do art. 43 ust. 17a ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Z powyższych przepisów wynika, że wszelkie działania (usługi i dostawa towarów), które nie mają charakteru niezbędnego do świadczenia usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, nie mają charakteru czynności ściśle związanych z tymi usługami w rozumieniu ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane uregulowania prawne należy stwierdzić, że skoro usługi opiekuńcze i czynności świadczone w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych, domach pomocy społecznej są usługami pomocy społecznej w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej, a Wnioskodawca świadczy ww. usługi z zakresu pomocy społecznej za pomocą swojej jednostki budżetowej, która jest podmiotem wymienionym w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit a-e ustawy o VAT, to spełnione zostały warunki korzystania ze zwolnienia od podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

W świetle powyższego, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 wniosku ORD-IN, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnośnie pytania nr 2 tj. jeśli przepisy art. 43 ustawy mają zastosowanie do działalności publicznej - statutowej to, czy należy je stosować tylko i wyłącznie do tej części dochodów, która dotyczy osób fizycznych, czy należy je stosować do całości dochodów i obejmują również opłaty pobierane przez MOPR na podstawie porozumień od innych gmin należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata (opłata). Jak wskazano powyżej usługi pomocy społecznej świadczone przez Wnioskodawcę, za pośrednictwem MOPR, wymienione we wniosku będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy bez względu na źródło finansowania.

W świetle powyższego, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 wniosku ORD-IN, należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią zapłaty w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Dla określenia, czy dane dotacje mają, czy też nie bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, a co za tym idzie czy podlegają opodatkowaniu, istotne są zatem szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Nie ma znaczenia od kogo świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zarówno gdy opłata wnoszona jest przez mieszkańca (70% jego dochodów) jaki i przez małżonka, zstępnych przed wstępnymi jak i gdy opłata wnoszona jest przez ośrodki pomocy społecznej (w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez pozostałych zobowiązanych), mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie.

W opinii Organu również przekazane dla Wnioskodawcy środki finansowe w formie dotacji przekazywanej z budżetu państwa (za osoby skierowane przed 01.01.2004 r.) w części w jakiej stanową dofinansowanie do konkretnej usługi pomocy społecznej należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Wnioskodawcę ww. usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane przez Wnioskodawcę środki nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Wnioskodawcy lecz będą mogły zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone działanie, tj. na wyświadczenie konkretnej usługi pomocy społecznej dla konkretnego pensjonariusza.

Tym samym otrzymane przez Wnioskodawcę środki na wyświadczenie usługi opieki stanowić będą w istocie należności za świadczone usługi.

Tym samym uwzględniając w rozpatrywanej sprawie treść ww. art. 29a ust. 1 ustawy, należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania z tytułu świadczonych przez Miasto, przy pomocy MOPR, usług będzie zarówno kwota należna, w postaci wpłaty, którą będzie uiszczał mieszkaniec, małżonek, zstępny przed wstępnymi jak i opłata wnoszona przez ośrodki pomocy społecznej (w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez pozostałych zobowiązanych) oraz dotacja przekazywana z budżetu państwa za osoby skierowane przed 01.01.2004 r.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3 wniosku ORD-IN, jest nieprawidłowe.

W związku z powyższym, skoro stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym pytaniem oznaczonym we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe, tj. czynności świadczone przez Gminę za pośrednictwem jej jednostki, będą spełniały definicję świadczenia usług określoną w art. 8 ust. 1 ustawy i w zakresie tych czynności Wnioskodawca nie będzie korzystał z wyłączenia od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 15 ust. 6 ustawy, to Organ nie udzielił odpowiedzi na pytanie (oznaczonego we wniosku jako nr 4) tj. „czy jeśli art. 15 ust. 6 ustawy o VAT ma zastosowanie do działalności publicznej statutowej to, czy nadal należy prowadzić ewidencję sprzedaży na rzecz osób fizycznych za pomocą kasy rejestrującej w tym zakresie? Czy należy w związku z tym wyrejestrować kasę fiskalną?”.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej– rozpatrzone.

Ponadto podkreślić należy, iż powołane przez Wnioskodawcę wyroki Sądów są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Rozstrzygnięcia dokonane przez sądy są wiążące wyłącznie w sprawach, w których zostały wydane, a organy podatkowe nie są związane rozstrzygnięciami sądów w indywidualnych sprawach.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku

z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.