2019.10.07 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.350.2019.2.SK
z 7 października 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 sierpnia 2019 r. (data wpływu 7 sierpnia 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 września 2019 r. (data wpływu 13 września 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwolnieniem z opodatkowania wypłaconego świadczenia na rzecz byłej pracownicy na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 sierpnia 2019 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 30 sierpnia 2019 r., nr 0113 KDIPT3.4011.350.2019.1.SK, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 30 sierpnia 2019 r. (data doręczenia 2 września 2019 r.). Natomiast w dniu 13 września 2019 r. do tutejszego Organu wpłynęło pismo stanowiące odpowiedź Wnioskodawcy na ww. wezwanie, nadane za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 9 września 2019 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wypowiedzeniem umowy o pracę z dnia 28 marca 2019 r. została w dniu 28 marca 2019 r. wypowiedziana umowa o pracę pracownicy z 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia i zwolnieniem z obowiązku świadczenia pracy. Podstawą prawną wypowiedzenia umowy o pracę był art. 30 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy, tj. rozwiązanie umowy o pracę przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem). Przyczynami zwolnienia były: niewywiązywanie się z obowiązków służbowych i konfliktowość w zespole. W okresie wypowiedzenia pracownica złożyła w Sądzie pracy pozew o wypłatę odszkodowania w wysokości 4 400 zł.

W trakcie posiedzenia Sądu w czerwcu 2019 r. z inicjatywy pracodawcy została podpisana w obecności pełnomocników stron ugoda sądowa o treści (w nazwie jest tylko słowo „ugoda”):

„Dom Dziecka … zobowiązuje się do wypłaty na rzecz powódki kwoty 4 878 zł (cztery tysiące osiemset siedemdziesiąt osiem zł) tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w dwóch równych ratach każda po 2 439 zł (dwa tysiące czterysta trzydzieści dziewięć zł) płatne w terminach pierwsza rata do dnia 31 lipca 2019 r., druga rata do dnia 30 września 2019 r., obie kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminu płatności poszczególnych rat.
Strony reprezentowane przez pełnomocników zgodnie oświadczyły, że powyższa ugoda wyczerpuje pomiędzy nimi roszczenia dochodzone w niniejszej sprawie i zamyka spór, jaki powstał, rozpoznawany w sprawie o sygn. akt…”.

W wyniku zawartej ugody nie uległ zmianie tryb rozwiązania umowy o pracę.

W dniu 30 lipca 2019 r. po kontakcie telefonicznym z pełnomocnikiem Wnioskodawcy, uczestniczącym w posiedzeniu Sądu zostało naliczone zobowiązanie w kwocie 2 439 zł brutto, od której to kwoty naliczono podatek dochodowy od osób fizycznych w kwocie 439 zł. Tak więc, w dniu 30 lipca 2019 r. na konto byłej pracownicy przekazano kwotę 2 000 zł (dwa tysiące zł). Po otrzymaniu tejże kwoty była pracownica przesłała drogą mailową informację, cyt.: „jeśli ugoda zostanie zatwierdzona przez Sąd – stanowi tytuł egzekucyjny” i że strona pokrzywdzona może domagać się przymusowego wykonania ugody. W opisanej sytuacji Wnioskodawca wydał polecenie dopłaty kwoty 439 zł byłej pracownicy jednocześnie zwracając się do pełnomocnika radcy prawnego ustanowionego w tej sprawie z prośbą o wyjaśnienie dalszego postępowania przez Wnioskodawcę. W dniu 31 lipca 2019 r. dopłacona została kwota 439 zł do I raty odszkodowania. W dniu 1 sierpnia 2019 r. Wnioskodawca otrzymał od Pani mecenas (pełnomocnika) następującą informację z maila, cyt.: „Ugoda przewiduje płatność kwoty brutto 4 878 zł w ratach każda po 2 439 zł brutto płatnych do dnia 31 lipca i 30 września. Ponieważ na etapie zawarcia ugody była wątpliwość prawna co do opodatkowania podatkiem dochodowym z uwagi na to, że będzie podstawą wypłaty ugoda, a nie wyrok (potwierdził to również Sąd, że z jego praktyki też jest różnie) – kwestie ZUS wyłączyliśmy od razu, że nie będzie składek – uzgodniliśmy w obecności Sądu. Sąd zaaprobował w ugodzie, że lepiej ten podatek będzie doliczyć do kwoty 4 000 zł, czyli wyszło 4 878 zł, a Pani wypłacimy kwotę po potrąceniu podatku dochodowego. Zatem, każda z tych rat powinna być wypłacona po zmniejszeniu podatku, a dokładnie zaliczek na podatek. Jeżeli mielibyśmy wypłacić bez pomniejszenia podatku dochodowego to tu zdecydowanie radziłabym wystąpić o interpretację podatkową do organów podatkowych.” Z informacji wcześniejszej (telefonicznej) Wnioskodawca wie, że pracownica podczas ugody wyraziła zgodę na 4 000 zł (od prawnika i Dyrektora Domu Dziecka). O kwocie 4 000 zł poinformowana była pracownica oraz, że kwota 4 878 zł to kwota brutto, a od tej kwoty potrącono podatek 18%.Wnioskodawca nie posiada na piśmie, że kwota uzgodniona do wypłaty to 4 000 zł. W zatwierdzonej przez Sąd ugodzie nie wpisano, że kwota 4 878 zł stanowi kwotę brutto i że pracownica otrzyma odszkodowanie pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej – art. 223 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeksu postępowania cywilnego w zw. z art. 917 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy, możliwość żądania odszkodowania w przypadku nieuzasadnionego rozwiązania umowy za wypowiedzeniem wynika natomiast z art. 45 w zw. z art. 47¹ Kodeksu pracy, który to przepis określa jego wysokość odwołując się do długości okresu wypowiedzenia.

Wysokość miesięcznego wynagrodzenia pracownika wynosiła 2 275 zł brutto (słownie: dwa tysiące dwieście siedemdziesiąt pięć złotych), wysokość odszkodowania, która nie może przekroczyć wysokości 3 miesięcznego wynagrodzenia to kwota 6 825 zł.

Ostatecznie pracownicy wypłacono I ratę odszkodowania w dniu 22 lipca 2019 r. kwotę 2 000 zł, oraz kwotę uzupełniającą w dniu 31 lipca 2019 r. - 439 zł po zagrożeniu przez byłą pracownicę komornikiem. Niezależnie od powyższego w dniu 20 sierpnia 2019 r. na konto Pierwszego Urzędu Skarbowego został przesłany podatek dochodowy w kwocie 439 zł.

W ugodzie Sąd wskazał, że ugoda jest zawarta z tytułu odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Ugoda odnosiła się jednak wprost do pozwu, który to pozew był odwołaniem pracownika od nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, w którym to odwołaniu pracownik wnosił o przyznanie odszkodowania w związku z nieuzasadnionym wypowiedzeniem umowy o pracę.

Ugoda ma na celu polubowne rozwiązanie sporu między pracownikiem, a pracodawcą, a tym samym ugoda zastępuje wyrok, w którym Sąd stwierdza naruszenie przepisów prawa pracy traktujących o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Ugoda zaspokajała roszczenia powódki wskazane w odwołaniu powódki do Sądu od nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, tj. żądanie wypłaty z tego tytułu odszkodowania. Roszczenie to było przedmiotem sporu w sprawie …. Między Stronami istniał spór co do tego, czy wypowiedzenie umowy o pracę było uzasadnione, czy nie. Wypłacone odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wypłacone odszkodowanie pozostaje w związku z wypowiedzeniem powódce umowy o pracę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (pytanie nr 1 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy pracodawca – płatnik składek postąpił prawidłowo uznając, że nie powstał obowiązek podatkowy w stosunku do odszkodowania przyznanego ww. ugodą, a w konsekwencji pracodawca nie ma obowiązku odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z postanowieniami art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Czy w przypadku niekorzystnej dla byłej pracownicy interpretacji podatkowej może ona w dalszym ciągu dochodzić swoich roszczeń i czy kolejne ewentualne postępowania mogą zmienić kwestię naliczania podatku dochodowego od osób fizycznych?

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1, natomiast wniosek w zakresie pytania nr 2 zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawionym ostatecznie w uzupełnieniu wniosku, zgodnie z art. 45 § 1 Kodeksu pracy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosowanie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Zgodnie z art. 47¹ Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Stosownie do art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej chyba, że przychody z ww. stosunku podlegają zwolnieniu od podatku.

W tym wypadku zawarcie ugody sądowej, która w skutkach prawnych zrównana jest z wyrokiem stosownie do art. 777 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego, tytułami egzekucyjnymi są orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem, zastąpiło wydanie przez Sąd wyroku w sprawie, której przedmiotem było rozpoznanie odwołania pracownika od nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, ww. odszkodowanie przyznane w ugodzie sądowej z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę, ponieważ wysokość tego odszkodowania ustalonego ugodą, wynika ze wskazanych powyżej przepisów prawa pracy - Kodeksu pracy, jest zwolnione z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych.

Dodatkowo odszkodowanie to wypłacane jest na podstawie ugody sądowej, co oznacza, że może też korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie (...).

Oznacza to zatem, że Wnioskodawca jako płatnik nie jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od tego odszkodowania, a odszkodowanie podlega wypłacie pracownikowi w wysokości wskazanej w ugodzie sądowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwolnieniem z opodatkowania wypłaconego świadczenia na rzecz byłej pracownicy na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z kolei płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8 ww. ustawy, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony, o czym stanowi art. 30 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że wypowiedzeniem umowy o pracę z dnia 28 marca 2019 r. została w dniu 28 marca 2019 r. wypowiedziana umowa o pracę pracownicy z 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia i zwolnieniem z obowiązku świadczenia pracy. Podstawą prawną wypowiedzenia umowy o pracę był art. 30 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy, tj. rozwiązanie umowy o pracę przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem). Przyczynami zwolnienia były: niewywiązywanie się z obowiązków służbowych i konfliktowość w zespole. W okresie wypowiedzenia pracownica złożyła w Sądzie pracy pozew o wypłatę odszkodowania w wysokości 4 400 zł.

W trakcie posiedzenia Sądu w czerwcu 2019 r. z inicjatywy pracodawcy została podpisana w obecności pełnomocników stron ugoda sądowa o treści (w nazwie jest tylko słowo „ugoda”):

„Dom Dziecka … zobowiązuje się do wypłaty na rzecz powódki kwoty 4 878 zł (cztery tysiące osiemset siedemdziesiąt osiem zł) tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w dwóch równych ratach każda po 2 439 zł (dwa tysiące czterysta trzydzieści dziewięć zł) płatne w terminach pierwsza rata do dnia 31 lipca 2019 r., druga rata do dnia 30 września 2019 r., obie kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminu płatności poszczególnych rat.
Strony reprezentowane przez pełnomocników zgodnie oświadczyły, że powyższa ugoda wyczerpuje pomiędzy nimi roszczenia dochodzone w niniejszej sprawie i zamyka spór, jaki powstał, rozpoznawany w sprawie o sygn. akt …”.

W ugodzie sądowej nie podano, że wysokość i zasady ustalania tego odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, 1000 i 1076) - ponieważ wysokość odszkodowania wynika wprost z art. 45 w związku z art. 47¹ Kodeksu pracy, który to przepis określa jego wysokość. Ostatecznie pracownicy wypłacono I ratę odszkodowania w dniu 22 lipca 2019 r. kwotę 2 000 zł, oraz kwotę uzupełniającą w dniu 31 lipca 2019 r. - 439 zł po zagrożeniu przez byłą pracownicę komornikiem. W ugodzie Sąd wskazał, że ugoda jest zawarta z tytułu odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Ugoda odnosiła się jednak wprost do pozwu, który to pozew był odwołaniem pracownika od nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, w którym to odwołaniu pracownik wnosił o przyznanie odszkodowania w związku z nieuzasadnionym wypowiedzeniem umowy o pracę. Ugoda ma na celu polubowne rozwiązanie sporu między pracownikiem, a pracodawcą, a tym samym ugoda zastępuje wyrok, w którym Sąd stwierdza naruszenie przepisów prawa pracy traktujących o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. Ugoda zaspokajała roszczenia powódki wskazane w odwołaniu powódki do Sądu od nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, tj. żądanie wypłaty z tego tytułu odszkodowania. Wypłacone odszkodowanie nie dotyczy korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wypłacone odszkodowanie pozostaje w związku z wypowiedzeniem powódce umowy o pracę.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z powyższego wynika, że ustawodawca zwolnił z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Powyższe wskazuje, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r., poz. 1040, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, umowę o pracę rozwiązuje się przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem).

W myśl art. 45 § 1 Kodeksu pracy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowaniu.

Na podstawie art. 45 § 2 cyt. ustawy, sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe, w takim przypadku sąd orzeka o odszkodowaniu.

Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 powyższej ustawy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (art. 47¹ Kodeksu pracy).

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy nie wynika, aby Sąd ustalił, że wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę i w konsekwencji orzekł o odszkodowaniu na rzecz byłej pracownicy. Dodatkowo, Wnioskodawca sam wskazał, że w ugodzie sądowej nie podano, że wysokość i zasady ustalania przedmiotowego świadczenia wypłaconego byłej pracownicy wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zatem, w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania ww. przepisy.

W związku z tym należy uznać, że określone w ugodzie świadczenie wypłacone przez Wnioskodawcę byłej pracownicy nie jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, przedmiotowe świadczenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie ww. artykułu.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do zadanego we wniosku pytania jest nieprawidłowe.

Jednocześnie, zauważyć należy, że w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego podano, że odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej – art. 223 § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego w zw. z art. 917 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy.

Zatem, zawarta pomiędzy była pracownicą, a Wnioskodawcą ugoda sądowa stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145). Zgodnie z tym przepisem, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia – podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Jak wskazano w opisie sprawy, wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz byłej pracownicy odszkodowanie nie dotyczy utraconych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono oraz w ugodzie sądowej zawarty był zapis, że Wnioskodawca zobowiązuje się do wypłaty na rzecz byłej pracownicy kwoty tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że wypłata odszkodowania nie dotyczyła utraconych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono oraz że skoro z ugody wynikało, że ustalone świadczenie miało charakter odszkodowania, to jako wypłacone na podstawie ugody sądowej korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, że skoro świadczenie wypłacone byłej pracownicy wynika z ustaleń pomiędzy stronami ugody, ma charakter umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron, to odszkodowanie wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz byłej pracownicy, na mocy zawartej ugody sądowej, którego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw oraz postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże z uwagi na fakt, że – jak wskazano we wniosku – wypłata odszkodowania nie dotyczyła utraconych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono korzysta ono ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zostało ono otrzymane na podstawie ugody sądowej i nie znajdą do niego zastosowania wyjątki przewidziane w ww. przepisie. Zakres zwolnienia wynikający z brzmienia tego przepisu obejmuje tylko odszkodowania na tzw. szkodę rzeczywistą, czyli na poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

W konsekwencji Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając odszkodowanie na rzecz byłej pracownicy, nie jest zobowiązany do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwolnieniem z opodatkowania wypłaconego świadczenia na rzecz byłej pracownicy na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Końcowo, mając na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie Organ podatkowy wydając interpretację indywidualną przepisów prawa opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego.

Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin