Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.143.2019.3.HS
z 18 października 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 14 sierpnia 2019 r. (data wpływu 20 sierpnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od Brata w darowiźnie prawa do zwrotnego przeniesienia prawa własności nieruchomości oraz przeniesienia własności Nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od Brata w darowiźnie prawa do zwrotnego przeniesienia prawa własności nieruchomości oraz przeniesienia własności Nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski i posiadającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

Brat Wnioskodawczyni (dalej: „Brat”) zaciągnął pożyczkę od swojej (i Wnioskodawczyni) matki (dalej: „Matka”). W celu zabezpieczenia spłaty pożyczki, Brat przeniósł na Matkę należące do niego nieruchomości (dalej: „Nieruchomości”) tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie zawarta pomiędzy Bratem a Matką przewiduje, że w przypadku terminowego zwrotu przez Brata pożyczki, własność nieruchomości przejdzie z powrotem na Brata (tzw. umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie pod warunkiem rozwiązującym. Oznacza to, że w przypadku ziszczenia się warunku – spłaty należności bądź spełnienia innego świadczenia, dochodzi do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na pożyczkobiorcę). W przypadku zaś, gdyby Brat nie spłacił pożyczki w przewidzianym umową pożyczki terminie, własność Nieruchomości przejdzie definitywnie na Matkę.

Brat zamierza spłacić pożyczkę przed terminem określonym w umowie pożyczki. W momencie zwrotu pożyczki wygaśnie zobowiązanie Brata w stosunku do Matki i jednocześnie powstanie roszczenie Brata w stosunku do Matki do zwrotnego przeniesienia na Brata prawa własności przewłaszczonych na zabezpieczenie Nieruchomości.

Zanim Matka przeniesie zwrotnie prawo własności Nieruchomości na Brata, Brat zamierza przenieść tytułem darmym (umowa darowizny) na Wnioskodawczynię przysługujące mu roszczenie względem Matki do zwrotnego przeniesienia własności przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości. Ze względu na fakt, iż przedmiotem przenoszonego roszczenia jest przeniesienie prawa własności nieruchomości, umowa darowizny roszczenia (prawa do uzyskania zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości) zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Następnie, po skutecznym zawarciu umowy darowizny pomiędzy Bratem a Wnioskodawczynią, Matka wykona zobowiązanie do zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych Nieruchomości na Wnioskodawczynię, jako osobę uprawnioną (w związku z umową darowizny roszczenia – prawa do uzyskania zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości) do domagania się przeniesienia zwrotnego prawa własności do Nieruchomości. W związku z tym, że zwrotne przeniesienie prawa własności dotyczyć będzie Nieruchomości, umowa przenosząca własność Nieruchomości z Matki na Wnioskodawczynię zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Wnioskodawczyni i Brat są rodzeństwem. Wnioskodawczyni oraz Brat są zstępnymi Matki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Brata tytułem darmym, na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy darowizny, prawa do zwrotnego przeniesienia przez Matkę prawa własności Nieruchomości będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych lub podatkiem od spadków i darowizn?
2. Czy otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Matki prawa własności Nieruchomości przewłaszczonych ówcześnie przez Brata na Matkę w celu zabezpieczenia spłaty pożyczki udzielonej Bratu przez Matkę będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawczyni jakiegokolwiek przychodu podlegającego opodatkowaniu?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1). Otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Brata tytułem darmym, na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy darowizny, prawa do zwrotnego przeniesienia przez Matkę prawa własności Nieruchomości nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz będzie podlegało zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 w związku z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przepisów tejże ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. W związku z tym, otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Brata tytułem darmym, na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy darowizny, prawa do zwrotnego przeniesienia przez Matkę prawa własności Nieruchomości nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie zaś z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Jednocześnie na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – zwalnia się od podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powitania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

W związku z powyższym, zwolnieniu podlegać będzie nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez rodzeństwo i jeżeli umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego to nie wystąpi obowiązek dokonywania zgłoszenia nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Brata tytułem darmym, na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy darowizny, prawa do zwrotnego przeniesienia przez Matkę prawa własności Nieruchomości będzie zwolnione z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ad. 2). Otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Matki prawa własności Nieruchomości przewłaszczonych ówcześnie przez Brata na Matkę w celu zabezpieczenia spłaty pożyczki udzielonej Bratu przez Matkę nie będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawczyni jakiegokolwiek przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Odpłatne zbycie (ruchomości lub nieruchomości) na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy nie powoduje powstania przychodu zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 1 oraz art. 14 ust. 3 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, w przypadku rozwiązania umowy o przewłaszczeniu i zwrotu przedmiotu przewłaszczenia, otrzymujący ponownie prawo własności do przedmiotu przewłaszczenia nie uzyskuje w związku z tym zdarzeniem żadnego przychodu podlegającego opodatkowaniu. Całość operacji polegająca na zawarciu umowy o przewłaszczeniu (np. nieruchomości) w celu zabezpieczeniu spłaty pożyczki oraz późniejsze jej rozwiązanie w wyniku spłaty tej pożyczki i zwrot przedmiotu przewłaszczenia jest neutralne w podatku dochodowym oraz pozostaje bez wpływu na opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn.

W związku z tym, w przypadku, gdy prawo do zwrotu przedmiotu zabezpieczenia (tutaj: Nieruchomości) zostanie przeniesione tytułem darmym (umowa darowizny) z Brata na Wnioskodawczynię, wszelkie konsekwencje podatkowe (lub ich brak) związane ze zwrotnym przeniesieniem przez Matkę prawa własności przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości powinny być takie same dla Wnioskodawczyni, jakie byłyby dla Brata, gdyby nie została zawarta umowa darowizny prawa do zwrotu przedmiotu zabezpieczenia (przewłaszczonych Nieruchomości) pomiędzy Bratem a Wnioskodawczynią.

Zatem, zwrotne przeniesienie prawa własności do Nieruchomości przez Matkę na Wnioskodawczynię, związane ze spłatą pożyczki przez Brata i rozwiązaniem umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, nie będzie powodować powstania po stronie Wnioskodawczyni jakiegokolwiek przychodu. Jedynym przychodem (zwolnionym) będzie otrzymanie przez Wnioskodawczynię darowizny od Brata, której przedmiotem będzie prawo do otrzymania zwrotu prawa własności do przewłaszczonych ówcześnie przez Brata na Matkę Nieruchomości. Należy zauważyć, że zwrotne przeniesienie przez Matkę na Wnioskodawczynię prawa własności do przewłaszczonych Nieruchomości stanowić będzie jedynie wykonanie prawa przysługującego Wnioskodawczyni w związku z otrzymaną od Brata darowizną.

Wnioskodawczyni zaznacza także, że zakładana konstrukcja nie prowadzi do uzyskania przez którąkolwiek ze stron tj. Wnioskodawczynię, Brata i Matkę, korzyści podatkowych. Zauważyć należy, że w przypadku, gdyby Matka zwróciła prawo własności przewłaszczonych na nią Nieruchomości Bratu (zakładając, że prawo do zwrotnego przeniesienia prawa własności Nieruchomości nie zostałoby darowane przez Brata Wnioskodawczyni), czynność ta nie generowałaby jakiegokolwiek przychodu po stronie Brata. Gdyby następnie Brat zdecydowałby się darować Nieruchomości Wnioskodawczyni, darowizna ta również nie spowodowałaby powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym i podatku od spadków i darowizn po stronie Wnioskodawczyni. Zauważyć bowiem należy, że darowizna Nieruchomości musiałaby (dla swojej skuteczności) zostać zawarta w formie aktu notarialnego, co powoduje, że przesłanki do zwolnienia darowizny z podatku od spadków i darowizn, określone w art. 4a ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn byłyby automatycznie spełnione (Wnioskodawczyni i Brat są rodzeństwem).

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawczyni należy uznać za zasadne i stwierdzić, że otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Matki prawa własności Nieruchomości przewłaszczonych ówcześnie przez Brata na Matkę w celu zabezpieczenia spłaty pożyczki udzielonej Bratu przez Matkę nie będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawczyni jakiegokolwiek przychodu podlegającego opodatkowaniu. Gdyby jednak uznano, że po stronie Wnioskodawczyni powstaje w takiej sytuacji przychód, powinien on podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn ze względu na fakt, że:

• Wnioskodawczyni jest zstępną (córką) Matki,
• Wnioskodawczyni otrzyma Nieruchomości od Matki bez żadnego wynagrodzenia (tytułem darmym),
• Umowa zwrotnego przeniesienia prawa własności Nieruchomości zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni wyłącznie w zakresie podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie osobne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1813) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Zgodnie z ust. 2 ww. przepisu podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Określony w zacytowanych przepisach przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym. Podatkowi od spadków i darowizn podlegają wyłącznie tytuły wymienione w ww. katalogu.

Na podstawie art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy – do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do art. 4a ust. 1 ww. ustawy – zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 4 ust. 4 ww. ustawy – zwolnienia określone w ust. 1 oraz art. 4a i art. 4b stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa.

Z kolei, z art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest umową nienazwaną, a możliwość jej zawarcia wynika z ogólnej zasady swobody umów zawartej w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1145). Podstawowym celem tej umowy jest zabezpieczenie wierzytelności przez przeniesienie na wierzyciela własności oznaczonej rzeczy z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do korzystania z tej rzeczy w sposób oznaczony w umowie i do powrotnego przeniesienia własności na zbywcę po zaspokojeniu zabezpieczonej wierzytelności. Konstrukcja umowy może opierać się na warunku rozwiązującym, po spełnieniu którego własność automatycznie przechodzi na dłużnika lub warunku zawieszającym, gdzie istnieje dopiero zobowiązanie do przeniesienia własności rodzące obowiązek ponownego zawarcia umowy przenoszącej tę własność. Przewłaszczenie na zabezpieczenie może przybrać dwie formy.

W pierwszym wypadku, przewłaszczenie następuje pod warunkiem rozwiązującym i jest ono stosunkiem obligacyjnym, na podstawie którego właściciel przenosi własność rzeczy ruchomej na wierzyciela – pod warunkiem, że w razie spłaty przez dłużnika zobowiązań w terminie, umowa o przewłaszczenie ulegnie rozwiązaniu i własność rzeczy przejdzie z mocy prawa z powrotem na dłużnika.

W sytuacji, w której dłużnik nie spełni zobowiązania w terminie, własność rzeczy przechodzi definitywnie i to z mocy prawa na wierzyciela. W tym miejscu należy zaznaczyć, że stosownie do art. 157 § 1 Kodeksu cywilnego własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu.

W drugim przypadku, wierzyciel staje się definitywnym właścicielem rzeczy z chwilą zawarcia umowy, jednocześnie zobowiązując się do przeniesienia jej własności na dłużnika w przypadku spełnienia przez tego ostatniego przyjętych na siebie zobowiązań. W tym wypadku do powrotnego przeniesienia własności konieczne jest złożenie oświadczenia woli o przeniesienie własności.

Z uwagi na to, że nabycie własności nieruchomości przez wierzyciela następuje bezwarunkowo i bezterminowo, zobowiązanie wierzyciela do zwrotnego przeniesienia własności nieruchomości na dłużnika po zaistnieniu określonych przesłanek ma charakter obligacyjny. Własność przechodzi od razu na pożyczkodawcę z tym, że mocą umowy jest on zobowiązany powrotnie przenieść własność na pożyczkobiorcę, poprzez złożenie stosownego oświadczenia woli, gdy ten wykona swoje zobowiązanie z tejże umowy w terminie. W tym stanie rzeczy własność nieruchomości przewłaszczonej zostaje „ostatecznie” przeniesiona na pożyczkodawcę, mocą jednak umowy obligacyjnej pożyczkodawca zostaje ograniczony w rozporządzaniu tą nieruchomością w zakresie określonym w umowie do upływu terminu spłaty pożyczki oraz zobowiązany do powrotnego przeniesienia własności po wykonaniu zobowiązań z umowy przez pożyczkobiorcę.

Zgodnie natomiast z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy więc do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Darowizna może polegać przede wszystkim na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych oraz środków pieniężnych, jak również na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Brat Wnioskodawczyni zaciągnął pożyczkę od swojej (i Wnioskodawczyni) matki. W celu zabezpieczenia spłaty pożyczki, Brat przeniósł na Matkę należące do niego nieruchomości (dalej: „Nieruchomości”) tytułem przewłaszczenia na zabezpieczenie. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie zawarta pomiędzy Bratem a Matką przewiduje, że w przypadku terminowego zwrotu przez Brata pożyczki, własność nieruchomości przejdzie z powrotem na Brata (tzw. umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie pod warunkiem rozwiązującym. Oznacza to, że w przypadku ziszczenia się warunku – spłaty należności bądź spełnienia innego świadczenia, dochodzi do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na pożyczkobiorcę). W przypadku zaś, gdyby Brat nie spłacił pożyczki w przewidzianym umową pożyczki terminie, własność Nieruchomości przejdzie definitywnie na Matkę. Brat zamierza spłacić pożyczkę przed terminem określonym w umowie pożyczki. W momencie zwrotu pożyczki wygaśnie zobowiązanie Brata w stosunku do Matki i jednocześnie powstanie roszczenie Brata w stosunku do Matki do zwrotnego przeniesienia na Brata prawa własności przewłaszczonych na zabezpieczenie Nieruchomości. Zanim Matka przeniesie zwrotnie prawo własności Nieruchomości na Brata, Brat zamierza przenieść tytułem darmym (umowa darowizny) na Wnioskodawczynię przysługujące mu roszczenie względem Matki do zwrotnego przeniesienia własności przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości. Ze względu na fakt, iż przedmiotem przenoszonego roszczenia jest przeniesienie prawa własności nieruchomości, umowa darowizny roszczenia (prawa do uzyskania zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości) zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. Następnie, po skutecznym zawarciu umowy darowizny pomiędzy Bratem a Wnioskodawczynią, Matka wykona zobowiązanie do zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych Nieruchomości na Wnioskodawczynię, jako osobę uprawnioną (w związku z umową darowizny roszczenia – prawa do uzyskania zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych ówcześnie Nieruchomości) do domagania się przeniesienia zwrotnego prawa własności do Nieruchomości. W związku z tym, że zwrotne przeniesienie prawa własności dotyczyć będzie Nieruchomości, umowa przenosząca własność Nieruchomości z Matki na Wnioskodawczynię zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. Wnioskodawczyni i Brat są rodzeństwem. Wnioskodawczyni oraz Brat są zstępnymi Matki.

Mając na uwadze przywołane przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawczynię od Brata tytułem darmym, na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy darowizny, roszczenia – prawa do zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych Nieruchomości co do zasady będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jednakże będzie z niego zwolnione na podstawie art. 4a ust. 1 w związku z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ponieważ umowa darowizny od Brata zawarta zostanie w formie aktu notarialnego, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do jej zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Ma więc rację Wnioskodawczyni twierdząc, że planowana darowizna będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a w związku z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z kolei w sytuacji, gdy po skutecznym zawarciu umowy darowizny roszczenia pomiędzy Bratem a Wnioskodawczynią, Matka wykona zobowiązanie do zwrotnego przeniesienia prawa własności do przewłaszczonych Nieruchomości na rzecz Wnioskodawczyni, jako osoby uprawnionej i umową zawartą w formie aktu notarialnego przeniesie własność Nieruchomości na Wnioskodawczynię, przeniesienie to (stanowiące wykonanie prawa przysługującego Wnioskodawczyni w związku z dokonaną darowizną) nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, nie zostało bowiem wymienione w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jako podlegające opodatkowaniu.

Stanowisko Wnioskodawczyni uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.