Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.146.2018.4.BB
z 22 stycznia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 29 października 2018 r. (data wpływu – 08 listopada 2018 r.), uzupełnionym 6 i 13 grudnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przejęcia długu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08 listopada 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przejęcia długu.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 29 listopada 2018 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.542.2018.1.AKR, 0111-KDIB4.4015.146.2018.3.BB wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 6 grudnia (wpływ brakującej opłaty) oraz 13 grudnia 2018 r (pozostałe braki formalne).

We wniosku (i jego uzupełnieniu) przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni na podstawie dwóch umów pożyczek jest dłużniczką E.B. na kwotę 300 000 zł. Pierwsze pożyczki na łączną kwotę 180 000 zł zostały jej udzielone w maju 2016 r., a ostatnia na 120 000 zł w 2017 r. Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć z mężem, za zgodą wierzyciela umowę przejęcia długu przewidzianą w art. 519 Kodeksu cywilnego, o treści jak na kolejnej stronie, na mocy której mąż Wnioskodawczyni stanie się wyłącznym dłużnikiem, a Wnioskodawczyni przestanie nim być. Umowa między małżonkami będzie nieodpłatna. Przejęcie długu nie będzie związane ze stosunkiem pracy, pracy nakładczej ani działalnością wykonywaną osobiście przez Wnioskodawczynię.

W odpowiedzi na wezwanie, w celu doprecyzowania zdarzenia przyszłego o wskazanie czy opisana we wniosku umowa nieodpłatnego przejęcia długu przyjmie formę darowizny, Wnioskodawczyni przytoczyła treść umowy przejęcia długu:

„Umowa o przejęcie długu zawarta (…)

Mocą niniejszej umowy X nieodpłatnie wstępuje na miejsce dłużnika Y i staje się zobowiązanym wobec Z z tytułu wszystkich powyższych pożyczek na łączną kwotę 300 000 zł (trzysta tysięcy złotych), a Y zostaje z długu zwolniona (…

W sprawach nieuregulowanych umową mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego (…)”

W związku z powyższym opisem – po przeformułowaniu – zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przejecie długu przez męża i zwolnienie z długu Wnioskodawczyni będzie po stronie Wnioskodawczyni nabyciem podlegającym opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni zdarzenie przyszłe opisane we wniosku nie będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Nieodpłatne zwolnienie Wnioskodawczyni z długu przez jej męża nie jest ani nabyciem własności rzeczy, ani praw majątkowych, gdyż na skutek umowy Wnioskodawczyni nie otrzyma na własność żadnej rzeczy ani żadnego prawa majątkowego, a jedynie zostanie zlikwidowany obciążający ją dług, który przejdzie na męża. Innymi słowy, na skutek umowy Wnioskodawczyni nie otrzyma żądanych praw, lecz zostanie zlikwidowane jej zobowiązanie.

Ponadto, z ekonomicznego punktu widzenia otrzyma nieodpłatną usługę zwolnienia jej z długu, a jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 czerwca 2008 r. o sygn. II FSK 626/07 w znaczeniu cywilistycznym usługa nie może być przedmiotem darowizny. NSA zauważył, iż „darowizna usług jest niczym innym, jak nieodpłatnym świadczeniem usług”i zawarcie umowy tego rodzaju nie może być uznane za darowiznę.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji, przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Wnioskodawczyni, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r., poz. 644, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem :

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził więc zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Stosownie do postanowień art. 5 powołanej ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Z treści wniosku i jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć z mężem, za zgodą wierzyciela umowę przejęcia długu przewidzianą w art. 519 Kodeksu cywilnego, na mocy której mąż Wnioskodawczyni stanie się wyłącznym dłużnikiem, a Wnioskodawczyni przestanie nim być. Umowa między małżonkami będzie nieodpłatna.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy należy wskazać, że zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, ze zm.) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W myśl art. 510 § 1 ww. Kodeksu umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W w art. 519 i następnych ustawy Kodeks cywilny została uregulowana instytucja przejęcia długu. Przepisy te przewidują możliwość zawarcia umowy o przejęcie długu.

Osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu) – art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z § 2 tego przepisu, przejęcie długu może nastąpić:

1. przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron;
2. przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna.
   
   

Według art. 522 Kodeksu cywilnego umowa o przejęcie długu powinna być pod nieważnością zawarta na piśmie. To samo dotyczy zgody wierzyciela na przejęcie długu.

W świetle powyższego, przejęcie długu jest umową, na mocy której osoba trzecia nieuczestnicząca do tej pory w stosunku zobowiązaniowym staje się dłużnikiem, zwalniając od odpowiedzialności dotychczasowego dłużnika. Umowa przejęcia długu jest zawierana bądź za zgodą dłużnika – gdy jej stronami są wierzyciel i osoba trzecia, bądź za zgodą wierzyciela – gdy jej podmiotami są dłużnik i przejemca.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że skoro – jak wskazano we wniosku – Wnioskodawczyni zawrze z mężem i za zgodą wierzyciela umowę przejęcia długu na podstawie art. 519 Kodeku cywilnego i przejęcie to nie przyjmie postaci żadnego z tytułów wymienionych w art. 1 ust 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wynika z treści uzupełnienia, to umowa ta – jako niewymieniona w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn – nie będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od spadków i darowizn. Co za tym idzie czynność przejęcia długu dokonana na podstawie tej umowy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Należy bowiem podkreślić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Oznacza to, że szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania tym podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Reasumując, z treści wniosku nie wynika, aby przedmiotem zawartej pomiędzy stronami umowy był którykolwiek z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn tytuł prawny, na podstawie którego Wnioskodawczyni nabędzie własność rzeczy lub praw majątkowych.

Zatem samo zawarcie umowy nieodpłatnego przejęcia długu, jeśli nie przybierze postaci któregokolwiek z tytułów wymienionych w art. 1 ust 1 omawianej ustawy , nie będzie stanowiło nabycia podlegającego po stronie Wnioskodawczyni opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.