Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-3.4011.277.2018.3.AWO
z 25 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 sierpnia 2018 r. (data wpływu 20 sierpnia 2018 r.), uzupełnionym w dniu 16 października 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2018 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 16 października 2018 r., o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku tym, po uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 23 sierpnia 1997 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. W dniu 8 marca 2004 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem podpisali umowę majątkową małżeńską polegającą na dopisaniu Wnioskodawczyni, jako współwłaścicielki, do niezabudowanej działki o powierzchni A ha.

W roku 2007 (dnia 17 kwietnia 2007 r.) małżeństwo zaciągnęło kredyt hipoteczny na budowę domu na wyżej wskazanej działce. Dnia 27 grudnia 2007 r. złożono w Starostwie Powiatowym w W. zawiadomienie o przystąpieniu do użytkowania obiektu budowlanego.

W dniu 18 listopada 2011 r. zapadł wyrok rozwodowy (prawomocny). Natomiast dnia 21 marca 2013 r. zawarto ugodę o podział majątku pomiędzy małżonkiem Wnioskodawczyni a Wnioskodawczynią. Ugoda stała się prawomocna w dniu 29 marca 2013 r. Zgodnie z zawartą umową działka wraz z domem i kredytem przeszła na wyłączną własność Wnioskodawczyni. W dniu 18 czerwca 2013 r. podpisano aneks do umowy kredytowej z 2007 r., w którym zobowiązanie spłaty kredytu przejęła Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać wskazany dom.

W uzupełnieniu przedmiotowego wniosku wskazano, że w dniu 8 marca 2004 r. Wnioskodawczyni zawarła wraz z małżonkiem umowę rozszerzającą majątkową wspólność małżeńską, skutkiem której stała się współwłaścicielką wskazanej we wniosku działki. Wnioskodawczyni podała również, że dnia 11 października 2018 r. zawarła akt notarialny sprzedaży nieruchomości  domu wskazanego we wniosku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w chwili odpłatnego zbycia przez Wnioskodawczynię zabudowanej nieruchomości (domu) przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do podziału majątku (prawomocna ugoda o podział majątku z dnia 29 marca 2013 r.) powstanie po stronie Wnioskodawczyni przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w dniu odpłatnego zbycia zabudowanej nieruchomości (domu) przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do podziału majątku (prawomocna ugoda o podział majątku z dnia 29 marca 2013 r.) nie powstanie po stronie Wnioskodawczyni przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)c) wyżej wskazanej ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości (jej części lub udziału), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób nabycia tej nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że dnia 23 sierpnia 1997 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. W dniu 8 marca 2004 r. Wnioskodawczyni, na podstawie zawartej z małżonkiem umowy (umowa rozszerzająca majątkową wspólność małżeńską), została współwłaścicielką działki, na której to w 2007 r. postawiono budynek mieszkalny. W dniu 18 listopada 2011 r. zapadł wyrok rozwodowy. Dnia 21 marca 2013 r. zawarto ugodę dotyczącą podziału majątku pomiędzy małżonkami. Zgodnie z zawartą umową działka wraz z domem przeszła na wyłączną własność Wnioskodawczyni.

Rozstrzygając kwestię ustalenia daty nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w nieruchomości należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji legalnej pojęcia „nabycia”. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości (jej części/udziału) lub praw majątkowych. Z powyższego względu pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości (lub tych praw), bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08 doprecyzował ponadto, że aby ustalić jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. W związku z tym, w ocenie Sądu, przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć, każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zauważyć należy, że stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak stanowi art. 43 § 1 wskazanej ustawy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 cytowanej ustawy). Jest to zatem umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta reguluje stosunki majątkowe małżonków przez czas trwania ich związku małżeńskiego.

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową małżeńską ma zatem na celu ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta jest czynnością prawną organizacyjną, która reguluje stosunki majątkowe małżonków podczas trwania ich związku małżeńskiego.

W tym miejscu należy wskazać – za jednolicie ukształtowaną linią orzeczniczą – że włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyżej zaprezentowany pogląd wyraził m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, podkreślając, że: „Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jest to umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są stricte umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 sierpnia 2015 r., I CA 185/15, LEX nr 1808658). Tak więc skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy”.

Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, dla przykładu: w wyroku z dnia 29 czerwca 2018 r, sygn. akt II FSK 1903/16, w wyroku z dnia 31 maja 2017 r. sygn. akt II FSK 1236/15, w wyroku z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 456/15, w wyroku z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 313/14.

Włączenie do majątku wspólnego nieruchomości lub prawa majątkowego wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego małżonka nie stanowi nabycia tej nieruchomości lub prawa
w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który tę nieruchomość lub prawo włączył do majątku wspólnego.

W tym miejscu przywołać również należy uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd wskazał, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego: „Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości”.

Wskazana uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego odnosi się wprawdzie do innego stanu faktycznego, jednakże argumenty w niej zawarte są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia nieruchomości dojdzie np. po ustaniu małżeńskiej wspólności
ustawowej w wyniku ustania małżeństwa przez rozwód i podziału majątku wspólnego. Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego jak i w wyniku ustania wspólności
ustawowej wobec śmierci jednego z małżonków następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego wcześniej nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia
w świetle uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r.,
sygn. akt II FPS 2/17, należy uznać tę datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Wobec powyższego nie ma podstaw prawnych, aby w warunkach niniejszej sprawy termin nabycia przez Wnioskodawczynię nieruchomości liczyć od daty dokonania podziału majątku wspólnego. Bieg wskazanego w treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pięcioletniego terminu rozpoczyna data (rok) nabycia nieruchomości (wskazanej działki) przez Pani byłego małżonka. W konsekwencji odpłatne zbycie przedmiotowej nieruchomości, w opisanych warunkach, nienastępujące w wykonywaniu działalności gospodarczej, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Po stronie Wnioskodawczyni nie powstał zatem z tego tytułu obowiązek rozpoznania przychodu do opodatkowania na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43300 BielskoBiała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.