Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-3.4011.467.2018.1.IR
z 22 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2018 r. (data wpływu 28 sierpnia 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika sporządzenia informacji PIT-8C w związku z umorzeniem przedawnionych odsetek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika sporządzenia informacji PIT-8C w związku z umorzeniem przedawnionych odsetek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ze 100% udziałem Gminy, jest dzierżawcą zasobów mieszkaniowych Gminy na podstawie umowy dzierżawy zawieranej na kolejne lata kalendarzowe.

Zgodnie z uprawnieniami określonymi w tych umowach dzierżawy, Wnioskodawca jako dzierżawca lokali, zawiera umowy najmu lokali mieszkalnych i użytkowych z osobami fizycznymi i podmiotami gospodarczymi oraz pobiera z tego tytułu czynsze najmu. Z tytułu dzierżawy lokali Wnioskodawca płaci na rzecz Gminy czynsz dzierżawny, natomiast czynsze najmu stanowią przychód Spółki. Czynsze te powinny być płacone przez najemców w terminach określonych w zawartych umowach najmu. W przypadku opóźnienia w zapłacie ustalonych za okresy miesięczne czynszów najmu, Wnioskodawca na podstawie art. 481 Kodeksu cywilnego uprawniony jest do naliczania odsetek za opóźnienie w zapłacie w wysokości ustawowej.

W rezultacie, po stronie najemców lokali powstawało i powstaje zadłużenie obejmujące należność główną i odsetki za opóźnienie w zapłacie. Wnioskodawca na podstawie art. 481 Kodeksu cywilnego naliczył systemowo odsetki za opóźnienie w zapłacie powstałe począwszy od 2008 r.

Dłużnicy, do których zostało skierowane saldo z wysokością naliczonych odsetek, które uległy przedawnieniu, odmawiali zapłaty podnosząc zarzut przedawnienia, lub nie udzielali żadnej odpowiedzi na wezwanie, nie płacąc należności. Wezwania do zapłaty odsetek nieprzedawnionych wywierały skutek w postaci zapłaty odsetek lub braku zapłaty i braku odpowiedzi na wezwanie do zapłaty. Odsetki za opóźnienie w zapłacie, których termin przedawnienia nie upłynął będą dochodzone przez Spółkę w postępowaniu sądowym i windykowane w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez komornika sądowego.

Wobec odsetek za opóźnienie w zapłacie, co do których upłynął termin przedawnienia, Wnioskodawca powziął zamiar odstąpienia od ich dochodzenia. Odstąpienie od ich dochodzenia oznacza, że Wnioskodawca nie będzie występować do dłużników z wezwaniami do zapłaty i wnioskami o wyrażenie zgody na umorzenie odsetek (zwolnienia z długu art. 508 Kodeksu cywilnego).

Odstąpienie od dochodzenia odsetek za opóźnienie w zapłacie nastąpi jednostronną decyzją Spółki, bez zawierania porozumień z dłużnikami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy odstąpienie od dochodzenia od dłużnika – osoby fizycznej przedawnionych odsetek za opóźnienie w zapłacie należności cywilnoprawnej z tytułu czynszu najmu na podstawie jednostronnej decyzji uprawnionego, bez uzyskiwania zgody dłużnika, skutkuje u dłużnika powstaniem przychodów z „innych źródeł” z tytułu nieodpłatnego świadczenia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i czy w związku z tym powstaje obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawcy, jak wynika z art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami są m.in.: wierzytelności umorzone, a zatem także wartość umorzonych odsetek za opóźnienie w zapłacie należności czynszowych stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu tych przepisów.

Umorzenie zobowiązania pieniężnego w postaci odsetek ustawowych, w związku z opóźnieniem w zapłacie czynszu najmu stanowić będzie przychód dla dłużnika, jednakże jedynie w części odpowiadającej wartości umorzonych odsetek, które w dacie umorzenia nie uległy jeszcze przedawnieniu. Zatem, w informacji PIT-8C, jako przychód podaje się jedynie wartość odsetek umorzonych, które w dacie umorzenia nie uległy jeszcze przedawnieniu.

Przychodem takim nie są umorzone odsetki, które uległy przedawnieniu. Odsetki za opóźnienie w zapłacie czynszów najmu zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego ulegają trzyletniemu przedawnieniu.

Istota przedawnienia polega na tym, że po upływie określonego w ustawie terminu ten, przeciwko komu kieruje się roszczenie (dłużnik) może uchylić się od jego zaspokojenia. Zobowiązanie staje się zobowiązaniem naturalnym, które nie może być skutecznie dochodzone przez wierzyciela w drodze procesu cywilnego, czy też postępowania egzekucyjnego, bowiem uległo przedawnieniu.

Należy także zwrócić uwagę na art. 117 § 2¹ Kodeksu cywilnego obowiązujący od dnia 9 lipca 2018 r. (dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. Dz. U., poz. 1104), który stanowi, że po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Unormowanie to dotyczy odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszów najmu lokali mieszkalnych wobec kwalifikowania najemców tych lokali jako konsumentów. A zatem, umorzona należność objęta przedawnieniem nie stanowi świadczenia nieodpłatnego na rzecz dłużnika podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Kwota umarzanych odsetek, które uprzednio uległy przedawnieniu, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzenie odsetek jest tożsame z odstąpieniem od dochodzenia przedawnionych odsetek jednostronną decyzją Spółki. Wobec unormowań art. 117 § 2¹ zbędne jest naliczanie kwotowe przedawnionych odsetek, wzywanie dłużników do ich zapłaty i uzyskiwanie zgody dłużników na zwolnienie z długu, a także podniesienie przez dłużnika zarzutu przedawnienia.

Wobec tego, że odsetki przedawnione nie stanowią przychodu, nie powstaje obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C.

Wnioskodawca wskazuje na interpretację indywidualną IPTPB1/415-643/14-4/KO Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 19 lutego 2015 r. zbieżną w zakresie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem odsetek – ze stanowiskiem Wnioskodawcy zaprezentowanym powyżej, mimo wydania tej interpretacji dla odmiennego stanu faktycznego w zakresie okoliczności umorzenia odsetek przedawnionych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź od których minister do spraw finansów publicznych zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepisy prawa podatkowego, o których mowa w art. 8 ustawy Ordynacja podatkowa, zawarte są m.in. w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w której w Rozdziale 7 „Pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników”, umiejscowiono przepisy dotyczące zasad obliczania, poboru i odprowadzania do właściwego urzędu skarbowego podatku lub zaliczek na podatek przez płatników.

Katalog źródeł, do których kwalifikuje się dochód danego rodzaju został wymieniony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W pkt 9 tegoż przepisu wymieniono jako źródło przychodu – „inne źródła”.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 tej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Wskazać należy, że użyty przez ustawodawcę zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym i w związku z tym, poza wymienionymi w tym przepisie, także inne przychody mogą być przychodami „z innych źródeł”. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, w którym u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe (realne przysporzenie finansowe).

Na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Instytucja przedawnienia uregulowana została w art. 117-125 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.). Zgodnie z art. 117 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (art. 117 § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego, zobowiązanie nie może być wyegzekwowane pod przymusem ani też zasądzone przez sąd powszechny, jeżeli dłużnik powoła się na upływ terminu przedawnienia.

W sytuacji, gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania, mimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania. Zasadnicze znaczenie ma bowiem, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia). Na skutek przedawnienia należności dłużnik osiąga realne przysporzenie majątkowe.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ze 100% udziałem Gminy, jest dzierżawcą zasobów mieszkaniowych Gminy na podstawie umowy dzierżawy. Z tytułu dzierżawy lokali Wnioskodawca płaci na rzecz Gminy czynsz dzierżawny, natomiast czynsze najmu stanowią przychód Spółki. W przypadku opóźnienia w zapłacie ustalonych za okresy miesięczne czynszów najmu, Wnioskodawca na podstawie art. 481 Kodeksu cywilnego uprawniony jest do naliczania odsetek za opóźnienie w zapłacie w wysokości ustawowej. W rezultacie, po stronie najemców lokali powstawało i powstaje zadłużenie obejmujące należność główną i odsetki za opóźnienie w zapłacie. Wnioskodawca na podstawie art. 481 Kodeksu cywilnego naliczył systemowo odsetki za opóźnienie w zapłacie. Dłużnicy, do których zostało skierowane saldo z wysokością naliczonych odsetek, które uległy przedawnieniu, odmawiali zapłaty podnosząc zarzut przedawnienia, lub nie udzielali żadnej odpowiedzi na wezwanie, nie płacąc należności. Wezwania do zapłaty odsetek nieprzedawnionych wywierały skutek w postaci zapłaty odsetek lub braku zapłaty i braku odpowiedzi na wezwanie do zapłaty. Wobec odsetek za opóźnienie w zapłacie, co do których upłynął termin przedawnienia, Wnioskodawca powziął zamiar odstąpienia od ich dochodzenia. Odstąpienie od ich dochodzenia oznacza, że Wnioskodawca nie będzie występować do dłużników z wezwaniami do zapłaty i wnioskami o wyrażenie zgody na umorzenie odsetek (zwolnienia z długu art. 508 Kodeksu cywilnego). Odstąpienie od dochodzenia odsetek za opóźnienie w zapłacie nastąpi jednostronną decyzją Spółki, bez zawierania porozumień z dłużnikami.

Odnosząc się do kwestii umorzenia przez Wnioskodawcę osobom fizycznym przedawnionych odsetek za opóźnienie w zapłacie należności cywilnoprawnej z tytułu czynszu najmu, stwierdzić należy, że przedmiotowe zobowiązanie podlegające umorzeniu było zobowiązaniem naturalnym, czyli nie mogło być skutecznie dochodzone przez wierzyciela na drodze procesu cywilnego, czy też postępowania egzekucyjnego, bowiem uległo przedawnieniu, a zatem umorzone przedawnione odsetki nie stanowią świadczenia nieodpłatnego na rzecz dłużnika, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że umorzenie przez Wnioskodawcę odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszu z tytułu najmu, które uprzednio uległy przedawnieniu, nie skutkuje powstaniem po stronie dłużników przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji tego, że umorzenie przedawnionych odsetek nie stanowi podlegającego opodatkowaniu przychodu dłużnika, nie powstaje obowiązek sporządzenia przez Wnioskodawcę „informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych – PIT-8C”, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17,43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.