Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-2.4012.547.2018.2.MN
z 26 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2018 r. (data wpływu 17 sierpnia 2018 r.) uzupełnionym pismem z 12 października 2018 r. (data wpływu 16 października 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT czynności nieodpłatnego przekazania nieruchomości dzieciom Wnioskodawcy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT czynności nieodpłatnego przekazania nieruchomości dzieciom Wnioskodawcy. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 12 października 2018 r. (data wpływu 16 października 2018 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie z 4 października 2018 r. znak: 0111-KDIB3-2.4012.547.2018.1.MN.

W przedmiotowym wniosku uzupełnionym pismem z 12 października 2018 r., przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą (od 2 maja 1988 r.) pod nazwą: J.”.

Podatnik jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako „VAT”).

Wnioskodawca jest podmiotem, który działał w branży budowlanej specjalizując się w usługach ciężkim sprzętem budowlanym. Na dzień złożenia wniosku, w związku ze stopniowym wygaszaniem działalności, podatnik osiąga przychody z wynajmu nieruchomości będącej przedmiotem wniosku.

Wnioskodawca jest użytkownikiem wieczystym (współwłasność małżeńska z żoną ) nieruchomości przy ulicy xxx, która jest zabudowana budynkiem garażowo-socjalnym – działka xxx.

Budynek został wybudowany na podstawie decyzji z xxx z dnia 20 czerwca 1997 r. wydanej przez Kierownika Urzędu Rejonowego w xxx. Roboty budowlane zakończono z dniem 9 lipca 2003 r. co potwierdzono zawiadomieniem xxx otrzymanym z Urzędu Miasta xxx.

Podatnik wprowadził do ewidencji środków trwałych budynek z dniem 30 grudnia 2003 r. Wartość początkowa budynku wynosiła 141.680.40 zł i podczas budowy budynku przysługiwało mu odliczenie naliczonego podatku od towarów i usług w związku materiałami i usługami związanymi z przedmiotowa inwestycja.

Wnioskodawca nie dokonywał kolejnych inwestycji lub ulepszeń związanych z nieruchomością.

Od dnia 1 sierpnia 2003 r. do nadal podatnik wynajmuje część nieruchomości firmie P.

Od dnia 1 października 2010 r. do nadal podatnik wynajmuje część nieruchomości dla podmiotu F..

Podatnik zamierza nieodpłatnie przekazać nieruchomość swoim dzieciom, co zostanie potwierdzone aktem notarialnym (darowizna).

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że budynek będący przedmiotem wniosku zgodnie z projektem posiada 130,6m² powierzchni. Umową z dnia 1 sierpnia 2003 r. z firmą P wynajęto powierzchnię około 100m². Pozostałe ok. 30 m² pozostawało do dyspozycji Wnioskodawcy.

Z dniem 1 października 2010 r. umową z firmą F. wynajęto całą pozostałą powierzchnię budynku.

Wobec powyższego od dnia 1 października 2010 r. cały budynek był przedmiotem najmu.

Od momentu zakończenia budowy, tzn. 9 lipca 2003 r. Wnioskodawca prowadził w budynku działalność dotyczącą usług budowlanych i wynajmu sprzętu budowlanego.

Cały budynek był przedmiotem najmu do dnia 1 października 2010 r.

Wobec powyższego planowana transakcja nieodpłatnego przekazania prawa do wieczystego użytkowania działki (xxx) oraz nieruchomości znajdującej się na działce nastąpi po okresie 2 lat od daty kiedy nastąpiło pierwsze zajęcie.

Przekazanie prawa do wskazanej nieruchomości wraz z budynkiem Wnioskodawca planuję dokonać w miesiącu listopadzie 2018 r.

Budynek socjalno-garażowy jest trwale związany z gruntem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy nieodpłatne przekazanie nieruchomości dzieciom Wnioskodawcy będzie podlegało zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 2 ust.1 pkt 14 ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy nieodpłatne przekazanie nieruchomości będące dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT nieodpłatne przekazanie z formie darowizny dzieciom wnioskodawcy będzie stanowiło dostawę towarów:

„ Art. 7 ustawy o VAT:

2. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

[...]

2). wszelkie inne darowizny”.

Podatnik jest zobowiązany do opodatkowania całej nieruchomości – budynku wraz z gruntem – w kontekście art. 29a ust. 8. Zgodnie z tym przepisem – w przypadku będącym przedmiotem wniosku – dostawa budynków i budowli trwale związanych z gruntem z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W tym przypadku nie ma do czynienia z prawem wieczystego użytkowania, wymienionego a w art. 29a ust. 9 ustawy o VAT.

W kwestii ustalenia podstawy opodatkowania ustawodawca przewidział zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zwolnienie z opodatkowania od dostawy nieruchomości będącej przedmiotem wniosku wynika z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, który stanowi, że zwalnia się po podatku dostawę budynków, budowli z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Zdaniem wnioskodawcy występują dwie przesłanki spełniające wymóg pierwszego zasiedlenia. Pierwszą z nich jest wynajem spółce P.części nieruchomości od dnia 1-08-2003.

Drugą przesłanką jest pojęcie pierwszego zasiedlenia za który można również można uznać moment przyjęcia do użytkowania zgodnie z zawiadomieniem z dnia 9-07-2003 nr xxx otrzymanym z Urzędu Miasta.

Podatnik zgodnie z informacją dotyczącą stanu faktycznego nie dokonał ulepszeń, ani inwestycji w nieruchomość od momentu zakończenia budowy, tym samym nie przekroczył 30% wartości początkowej wynikających z art. 2 ust. 14 ustawy o VAT.

Wyżej wymienione przepisy ustawy o VAT stanowią implementację przepisu art. 135 ust. 1 lit. j) Dyrektywy 2006/112/WE RADY w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którymi państwa członkowskie zwalniają transakcje dostawy budynków lub ich części oraz związanego z nimi gruntu, inne niż dostawy, o których mowa w art. 12 ust 1 lit. a) Dyrektywy.

W sprawie niniejszego wniosku należy wskazać, że w ocenie Wnioskodawcy doszło już do pierwszego zasiedlenia uznając, że podatnik używał nieruchomości do celów prowadzonej działalności gospodarczej, która była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Posiłkując się orzecznictwem sądów, np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 maja 2015 r. sygn. I FSK 382/14, NSA wskazuje, że:

„(...) należy stwierdzić, że definicja „pierwszego zasiedlenia (zajęcia) zawarta w dyrektywie 112 ma charakter autonomiczny. Zatem nie było konieczne jej definiowanie w ustawie o VAT, poza przypadkami wskazanymi w treści art. 12 ust. 2 zdanie drugie dyrektywy 112 czyli przebudowy budynku. Z powyższego wynika, że polski ustawodawca nie miał uprawnienia do precyzowania warunków zastosowania kryterium pierwszego zasiedlenia w odniesieniu do sytuacji zaistniałych po wybudowaniu budynku. Polski ustawodawca zdecydował się na doprecyzowanie ww. pojęcia celem wyjaśnienia zakresu zwolnienia z VAT. Porównując zakresy definicji „pierwszego zasiedlenia” wynikające z ustawy o VAT i dyrektywy 112 należy stwierdzić, że ustawodawca polski dokonał zawężenia ww. definicji w porównaniu do definicji unijnej. Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

(...)

Należy stwierdzić, że polski ustawodawca przekroczył granice swobodnego uznania pozbawiając podatników – takich jak w okolicznościach przedmiotowej sprawy – zwolnienia z VAT, Spółka użytkując w części budynek dla celów działalności gospodarczej spełniła warunki przewidziane dla zwolnienia w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.”

Dodatkowo wyrok NSA z 30 października 2014 r., w którym NSA stwierdził, że:

„W literaturze przedmiotu podkreśla się, że w odniesieniu do warunków pierwszego zasiedlenia przewidzianych w ustawie o VAT konfrontacja tych warunków z przepisami dyrektywy może prowadzić do wniosku, że drugi z nich (tj. oddanie w wykonaniu czynności opodatkowanych) jest niezgodny z prawem unijnym. Na podstawie art. 12 Dyrektywy VAT „Państwa członkowskie mogą zastosować kryteria inne niż kryterium pierwszego zasiedlenia, takie jak okres upływający między datą ukończenia budynku a datą pierwszej dostawy lub też okres upływający między datą pierwszego zasiedlenia a datą następnej dostawy, pod warunkiem że okresy te nie przekraczają, odpowiednio, pięciu i dwóch lat”. Należy założyć, że Polska przyjęła to ostatnie rozwiązanie, czyli upływ okresu między „datą pierwszego zasiedlenia a datą następnej dostawy”. Jedynym kryterium zwolnienia podatkowego jest zatem czas, jaki upłynął od pierwszego zasiedlenia budynku.

(...)

Podkreśla się również, że powiązanie prawa do zwolnienia od VAT dostawy nie z rozpoczęciem użytkowania, tylko z wykonaniem pierwszej czynności opodatkowanej dotyczącej nieruchomości, nie znajduje uzasadnienia systemowego (mając na uwadze rolę VAT jako podatku neutralnego dla przedsiębiorców i podatku obciążającego konsumpcję).

(...)

Zatem na gruncie ustawy o VAT każda forma korzystania z budynków, budowli lub ich części, (..,), spełnia drugi przewidziany w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT konieczny do uznania, że doszło do pierwszego zasiedlenia.”

Również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pierwszym zasiedleniem jest wtedy, gdy mówimy o podmiocie, który wybudował budynek na własnym gruncie i wykorzystywał go dla celów własnej działalności (wyrok z 10 września 2014 r. w sprawie TS Gemeentes-Hertogenbosch: sygn. akt: C 92/13).

Mając na uwadze zacytowane powyżej orzecznictwo NSA i TSUE należy stwierdzić, że w przypadku sytuacji będącej przedmiotem wniosku należy uznać, że wykorzystywanie opisanej nieruchomości stanowi oddanie jej w ramach pierwszego zasiedlenia (przesłanka 2).

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy opisany stan faktyczny, nie spełnia warunku o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o VAT, tj. dostawy w okresie krótszym niż dwa lata od czasu pierwszego zasiedlenia.

Skutkiem tego w przedmiotowym przypadku czynność darowizny podatnika na rzecz jego dzieci będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra.

Na mocy art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca posiada wieczyste prawo do użytkowania działki nr xxx. Na dzień złożenia wniosku, w związku ze stopniowym wygaszaniem działalności, podatnik osiąga przychody z wynajmu nieruchomości będącej przedmiotem wniosku. Budynek został wybudowany na podstawie decyzji z dnia 20 czerwca 1997 r. wydanej przez Kierownika Urzędu Rejonowego. Roboty budowlane zakończono z dniem 9 lipca 2003 r. Podczas budowy budynku przysługiwało mu odliczenie naliczonego podatku od towarów i usług w związku materiałami i usługami związanymi z przedmiotową inwestycją. Wnioskodawca nie dokonywał kolejnych inwestycji lub ulepszeń związanych z nieruchomością. Budynek będący przedmiotem wniosku zgodnie z projektem posiada 130,6m² powierzchni. Umową z dnia 1 sierpnia 2003 r. wynajęto powierzchnię około 100m². Pozostałe ok. 30 m² pozostawało do dyspozycji Wnioskodawcy. Z dniem 1 października 2010 r. umową wynajęto całą pozostałą powierzchnię budynku. Od dnia 1 października 2010 r. cały budynek był przedmiotem najmu. Od momentu zakończenia budowy, tzn. 9 lipca 2003 r. Wnioskodawca prowadził w budynku działalność dotyczącą usług budowlanych i wynajmu sprzętu budowlanego.

Podatnik zamierza w listopadzie 2018 r. nieodpłatnie przekazać prawa do wskazanej nieruchomości wraz z budynkiem swoim dzieciom, co zostanie potwierdzone aktem notarialnym (darowizna).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT czynność nieodpłatnego przekazania nieruchomości dzieciom Wnioskodawcy.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 tej ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest wspólnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cytowanej ustawy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym

W pierwszej kolejności należy więc ustalić czy czynność nieodpłatnego przekazania nieruchomości dzieciom Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Koniecznym jest zatem dokonanie analizy, czy w świetle art. 7 ust. 2 ustawy o VAT zostaną spełnione warunki do uznania przedmiotowej czynności za nieodpłatną dostawę towarów zrównaną z odpłatną dostawą, o której mowa w powołanym przepisie.

Wskazać należy, że opodatkowaniu, co do zasady, podlegają czynności odpłatne, przy czym odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług nie musi mieć postaci pieniężnej. Odpłatność, jako świadczenie wzajemne, może również przybrać postać rzeczową, np. zapłata w innym towarze lub usłudze, albo mieszaną – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.

Jak wynika z uregulowań art. 7 ust. 2 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Należy podkreślić, że w sytuacji, gdy podatnik odliczył podatek naliczony przy zakupie towarów, to ich nieodpłatne przekazanie, gdyby było nieopodatkowane, w rezultacie prowadziłoby do sytuacji, gdy żaden z uczestników obrotu gospodarczego nie poniósłby ekonomicznego ciężaru podatku VAT. Pozostawałoby to w sprzeczności z zasadą powszechności i neutralności opodatkowania.

Należy ponownie wskazać, że z cytowanego wyżej art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatna czynność z nią zrównana po spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, tj. jeżeli:

• dokonującym nieodpłatnego przekazania jest podatnik podatku od towarów i usług,
• przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,
• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.
  
  

Oznacza to, że nieodpłatne przekazanie towarów uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem, w tym części składowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, który miał prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu budowy budynku posadowionego na nieruchomości, którą to nieruchomość Wnioskodawca zamierza nieodpłatnie przekazać swoim dzieciom.

Odnosząc opisany stan prawny do przedstawionych okoliczności sprawy, należy stwierdzić, że czynność polegająca na przeniesieniu prawa do rozporządzania jak właściciel nieruchomością zabudowaną budynkiem garażowo-socjalnym (tj. działką nr 760/46), przy wytworzeniu którego Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, wypełnia zatem przesłanki określone w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, wypełnia tym samym definicję odpłatnej dostawy towarów. W konsekwencji wymieniona czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

W związku z powyższym należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia z podatku VAT w przypadku przekazania ww. budynku garażowo-socjalnego.

Podstawowa stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W myśl art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2024) obowiązującej od 1 stycznia 2017 r. w art. 146a we wprowadzeniu do wyliczenia wyrazy „2016 r.” zastępuje się wyrazami „2018 r.”.

Powyższe oznacza, że stawka wymieniona w art. 146a pkt 1 ustawy będzie obowiązywała nadal do 31 grudnia 2018 r.

Jednakże zarówno w treści ustawy jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

I tak, w świetle art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Definicję pierwszego zasiedlenia zawiera art. 2 pkt 14 ww. ustawy, zgodnie z którym, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 maja 2014 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd stwierdził, że „Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT”.

Jak wynika z powyższego „pierwsze zasiedlenie” budynku (po jego wybudowaniu) należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

Nadto w wyroku z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie TSUE stwierdził, że „artykuł 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, takim jak będące przedmiotem postępowania głównego, które uzależniają zwolnienie z podatku od wartości dodanej w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Wskazane przepisy tejże dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one, aby takie przepisy krajowe uzależniały owo zwolnienie od warunku, zgodnie z którym w wypadku „ulepszenia” istniejącego budynku poniesione wydatki nie mogą przekroczyć 30% początkowej wartości tego budynku, o ile rzeczone pojęcie „ulepszenia” jest interpretowane w taki sam sposób jak pojęcie „przebudowy” zawarte w art. 12 ust. 2 dyrektywy 2006/112, to znaczy tak, że odnośny budynek powinien być przedmiotem istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia”.

TSUE wskazał, iż pojęcie „pierwszego zasiedlenia”, jest zawarte w art. 12 dyrektywy VAT, ale nie jest ono w niej zdefiniowane.

Państwa członkowskie nie są w szczególności upoważnione do uzależnienia zwolnienia z VAT w zakresie dostaw budynków następujących po ich pierwszym zasiedleniu od warunku, który nie został przewidziany w dyrektywie VAT, a zgodnie z którym takie pierwsze zasiedlenie ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Określenie w ustawie o VAT, że koszty przebudowy muszą osiągnąć określoną procentową wielkość początkowej wartości odnośnego budynku, w niniejszym przypadku, co najmniej 30% tej wartości, aby miało miejsce opodatkowanie VAT, stanowi wyraz skorzystania z tej możliwości.

Podsumowując ww. orzeczenie z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 należy wskazać, iż TSUE uznał, że pierwsze zasiedlenie nie musi być związane z czynnością opodatkowaną, gdyż takie stanowisko nie znajduje oparcia w treści przepisów Dyrektywy 2006/112/WE. TSUE wyjaśnił w szczególności, że państwa członkowskie nie są w szczególności upoważnione do uzależnienia zwolnienia z VAT w zakresie dostaw budynków następujących po ich pierwszym zasiedleniu od warunku, który nie został przewidziany w dyrektywie VAT, a zgodnie z którym takie pierwsze zasiedlenie ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.

Zgodnie z treścią ww. orzeczenia TSUE art. 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j) Dyrektywy VAT sprzeciwia się uregulowaniom krajowym, które uzależniają zwolnienie z podatku VAT w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.

Zatem w ślad za TSUE należałoby uznać, że użytkowanie budynku przez właściciela przez co najmniej dwa lata powinno być zrównane z pierwszą dostawą i jego późniejsza sprzedaż powinna być zwolniona z VAT.

W przypadku budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT ustawodawca umożliwił podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Zgodnie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Stosownie do art. 43 ust. 7a ww. ustawy warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Dokonując analizy powyższych przepisów stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków oraz budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Z okoliczności sprawy przedstawionej we wniosku wynika, że w stosunku do całego budynku socjalno-garażowego doszło do pierwszego zasiedlenia, ponieważ jak wskazano w opisie sprawy roboty budowlane związane z budynkiem zakończono w 2003 r. Planowana transakcja nieodpłatnego przekazania prawa do wieczystego użytkowania działki (xxx) oraz nieruchomości znajdującej się na działce nastąpi po okresie 2 lat od daty kiedy nastąpiło pierwsze zajęcie. Umową z dnia 1 sierpnia 2003 r. wynajęto powierzchnię około 100m². Pozostałe ok. 30 m² pozostawało do dyspozycji Wnioskodawcy. Z dniem 1 października 2010 r. umową wynajęto całą pozostałą powierzchnię budynku. Ponadto Wnioskodawca po wybudowaniu ww. budynku nie dokonywał żadnych inwestycji ani ulepszeń związanych z nieruchomością.

W rozpatrywanej transakcji dotyczącej nieodpłatnego przekazania nieruchomości dojedzie do dostawy budynku po upływie przynajmniej 2 lat od daty jego pierwszego zasiedlenia.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi zatem do wniosku, że w odniesieniu do dostawy całego budynku garażowo-socjalnego, który ma być przedmiotem planowanej transakcji, znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku od towarów i usług, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ zostały spełnione przesłanki do skorzystania ze zwolnienia na podstawie tego przepisu. Tym samym nie jest konieczne rozpatrywanie możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania VAT określonego w art. 43 ust. 10a ustawy o VAT, skoro dostawa całego budynku będzie objęta zwolnieniem na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że skoro dostawa całego budynku będzie zwolniona od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, to również dostawa gruntu (prawa użytkowania wieczystego działki nr 760/46) na którym jest on posadowiony na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, będzie zwolniona od podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Końcowo tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego, wydana interpretacja stanowi ochronę prawno-podatkową tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla jego małżonki. W związku z powyższym w celu uzyskania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego przez Pana małżonkę, może Ona złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.