Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.17.2018.2.BJ
z 9 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 22 stycznia 2018 r. (data wpływu – 29 stycznia 2018 r.), uzupełnionym 16 lutego 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia wysokości podstawy opodatkowania w przypadku darowizny nieruchomości obciążonych hipoteką:

• w części dotyczącej ustalenia podstawy opodatkowania – jest prawidłowe,
• w pozostałej części – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 29 stycznia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia wysokości podstawy opodatkowania w przypadku darowizny nieruchomości obciążonych hipoteką.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 12 lutego 2018 r. znak: 0111-KDIB4.4015.17.2018.1.BJ wezwano o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 16 lutego 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W 2006 r. Wnioskodawczyni i M. F., obydwoje stanu wolnego, nabyli wspólnie (1700 m²) niezabudowaną działkę gruntu w udziale po 1/2 części każde. Środki finansowe w części pochodziły z kredytu bankowego, którego nabywcy byli współkredytobiorcami. W 2009 r., będąc dalej w stanie wolnym, nabyli wspólnie w udziale po 1/2 części każde nieruchomość mieszkalną o powierzchni 96 m² w P. Na ten cel wzięli również wspólnie kredyt hipoteczny.

W czerwcu 2017 r. zmarł M. F. Po zmarłym majątek odziedziczyli w równych częściach mama E.F., tato M. F. (zmarł w 2015 r.) oraz brat G. F.

Rodzina zmarłego – mama i brat – chce przekazać Wnioskodawczyni majątek odziedziczony po jej narzeczonym M. F. Kredyty wspólnie zaciągnięte na zakup nieruchomości obecnie spłaca sama Wnioskodawczyni ze swoich środków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przy darowiźnie nieruchomości mieszkalnej i nieruchomości rolnej obciążonych kredytem hipotecznym, przy ustalaniu wartości nieruchomości, a co za tym idzie wartości podstawy opodatkowania za ciężar należy uznać wartość hipoteki kaucyjnej wpisanej w IV dziale księgi wieczystej?

Zdaniem Wnioskodawczyni: wartość nieruchomości to różnica jej ceny rynkowej pomniejszonej o ciążące na niej długi i ciężary. Mówi o tym art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Za długi ciążące na nieruchomości uważa się wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Takim długiem jest oczywiście wpis hipoteki.

Dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia jaka kwota zobowiązania kredytowego pozostała do spłaty, zwłaszcza, że w wyniku kursu walut jest ona zmienna i potrafi po 10 latach spłaty być wyższa niż wartość zaciągniętego kredytu (jak w przypadku Wnioskodawczyni posiadającej kredyt denominowany we franku szwajcarskim).

Zdaniem Wnioskodawczyni, istotna jest kwota hipoteki, którymi dana nieruchomość została obciążona i może być kwotą maksymalną podlegającą egzekucji komorniczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w części jest prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny – powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Jak wynika z brzmienia ww. przepisu podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn stanowi czysta wartość.

Ustawodawca nie podaje definicji długów i ciężarów. Jednocześnie rozszerza to pojęcie w art. 7 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przykładowo wyliczając przypadki, które stanowią długi i ciężary. Oznacza to, iż długi i ciężary w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowią katalog otwarty. Pojęcie „długów” w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Równowartość tych roszczeń podlega potrąceniu od jego wartości. „Ciężarem” natomiast jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową, np. hipoteka. Odliczenie długów i ciężarów jest wyrazem istoty podatku od spadków i darowizn, polegającej na opodatkowaniu przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

Zgodnie z art. 244 § 1 ustawy Kodeks cywilny hipoteka stanowi ograniczone prawo rzeczowe.

Hipotekę regulują odrębne przepisy, a mianowicie ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2017 r., poz. 1007, ze zm.).

W myśl art. 65 ust. 1 ww. ustawy, w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w 2006 r. Wnioskodawczyni i M. F., obydwoje stanu wolnego, nabyli wspólnie niezabudowaną działkę gruntu w udziale po 1/2 części każde. Środki finansowe w części pochodziły z kredytu bankowego, którego byli współkredytobiorcami. W 2009 r., będąc dalej w stanie wolnym, nabyli wspólnie w udziale po 1/2 części każde nieruchomość mieszkalną o powierzchni 96 m² w P. Na ten cel wzięli również wspólnie kredyt hipoteczny.

W czerwcu 2017 r. zmarł M. F. Po zmarłym majątek odziedziczyli w równych częściach mama E.F., tato M. F. (zmarł w 2015 r.) oraz brat G. F. Rodzina zmarłego chce przekazać Wnioskodawczyni majątek odziedziczony po jej narzeczonym M. F.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że skoro – jak wynika z wniosku – dokonana zostanie czynność prawna dotycząca darowizny nieruchomości, to czynność ta podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Podstawę opodatkowania należy ustalić zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy.

Ustanowiona na nieruchomości hipoteka stanowić będzie obciążenie, które należy zaliczyć do długów i ciężarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy.

Dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia fakt przejęcia przez Wnioskodawczynię kosztów spłaty kredytu oraz jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia. Istotna jest kwota hipoteki, którą zostały obciążone opisane we wniosku nieruchomości.

Zatem, stanowisko Wnioskodawczyni w tej części należało uznać za prawidłowe.

Nie można jednak podzielić twierdzenia Wnioskodawczyni, że wartość nieruchomości powinna być pomniejszona o maksymalną kwotę hipoteki podlegającej egzekucji komorniczej. Jak wynika z opisu zdarzenia, przedmiotem darowizny będzie 1/2 część nieruchomości, a zatem to wartość 1/2 części nieruchomości, nabytych przez Wnioskodawczynię w drodze darowizny powinna być pomniejszona o 1/2 część kwoty hipoteki. Skoro bowiem w wyniku darowizny Wnioskodawczyni nabędzie udział 1/2 nieruchomości (ponieważ jest już właścicielem w 1/2), to tylko o 1/2 część kwoty hipoteki należy pomniejszyć wartość przedmiotu nabycia.

Zatem w tej części stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.