Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.14.2018.1.BB
z 28 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 stycznia 2018 r. (data wpływu – 25 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca 23 listopada 2015 roku nabył, na podstawie testamentu spadek po dziadkach (Postanowienie Sądu Rejonowego w B.), w skład którego wchodził lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość o powierzchni 38,18 m² wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości położonej w B. o wartości łącznej 119.600,00 złotych. W skład masy spadkowej wchodził udział w wysokości 1/2 w lokalu mieszkalnym po dziadku o wartości 59.800,00 złotych oraz udział w wysokości 1/2 w lokalu mieszkalnym po babci o wartości 59.800,00 złotych.

Wnioskodawca złożył do urzędu skarbowego dwa zeznania podatkowe SD-3 o nabyciu spadku po dziadku i babci. W dniu 20 października 2016 roku Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. umorzył względem Wnioskodawcy dwa postępowania podatkowe w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania w podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia spadku z uwagi na spełnienie przesłanek do skorzystania z ulgi mieszkaniowej z art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż Wnioskodawca nie jest właścicielem innego budynku mieszkalnego ani lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, nie dysponuje spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu oraz nie jest właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych prawa do domu jednorodzinnego ani prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, nie jest najemcą lokalu lub budynku oraz w nabytym lokalu mieszkalnym położonym w B. będzie mieszkać 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Budynek mieszkalny, w którym znajduje się lokal został wybudowany w 1967 roku. Blok nie jest wyposażony w windę. Lokal jest położony na pierwszym piętrzę, nie posiada balkonu, instalacja wodno-kanalizacyjna jest stara, ściany nie są wygłuszone. Wnioskodawca jest zameldowany w lokalu na pobyt stały.

Wnioskodawca 28 kwietnia 2015 roku uległ nieszczęśliwemu wypadkowi podczas spaceru, wskutek potknięcia uszkodził kolano. Przeszedł długą rehabilitację w P.C.M.S i O. w B. i nadal kolano nie powróciło do sprawności sprzed wypadku. Aktualnie Wnioskodawca czeka na operację, której termin wyznaczony jest wstępnie na maj 2018 roku.

W bieżącym roku Wnioskodawca planuję kupić nowe, większe – 55 metrowe mieszkanie w nowo stawianym budynku. Budynek mieszkalny będzie wyposażony w windę, dzięki której będzie mógł odciążyć kolano; aktualnie wchodzi po schodach na pierwsze piętro i wykonywanie tej czynności kilka razy dziennie powoduje nawracający ból w kolanie. Wnioskodawca chciałby poprawić standard swojego życia, przenieść się do większego mieszkania umożliwiającego założenie rodziny, nie martwić się o stan techniczny kanalizacji, ścian oraz stolarki okiennej, a także posiadać dostęp do balkonu. Zakup nowego mieszkania chciałby w części sfinansować ze środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania otrzymanego w spadku, jednakże ulga mieszkaniowa, którą otrzymał w 2016 roku jako jeden z warunków stawiała zamieszkiwanie w ww. lokalu przez 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Wnioskodawca wskazał na zapis art. 16 ust. 7 lit. b) (winno być pkt 2) ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji przyznającej ulgę mieszkaniową, zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym albo wybudowanym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż lokalu mieszkalnego – nabytego w drodze spadku – w 2018 roku i przekazanie w całości uzyskanej ze sprzedaży kwoty na zakup nowego mieszkania (w celu poprawy warunków życia) w okresie 2 lat od daty sprzedaży nie będzie stanowiło podstawy do wygaśnięcia decyzji o przyznanych Wnioskodawcy ulgach mieszkaniowych zgodnie z art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli zamelduje się on w nowym mieszkaniu na pobyt stały i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym lokalu, potwierdzony zameldowaniem na pobyt stały, wyniesie 5 lat ?

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na problemy z kolanem oraz generalnym stanem technicznym lokalu wybudowanego w 1967 roku, jego zmiana na nowe mieszkanie z dostępem do windy wyczerpuje przesłankę uzasadnionej konieczności zmiany warunków lub miejsca zamieszkania.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w drodze spadku, który Wnioskodawca otrzymał w spadku po dziadkach, jeżeli kwota ze sprzedaży zostanie w całości przekazana na zakup nowego mieszkania w ciągu 2 lat od daty sprzedaży oraz po zameldowaniu w nowym mieszkaniu na pobyt stały i upływie łącznie z poprzednim zamieszkiwaniem okresu 5 lat udokumentowanego zameldowaniem na pobyt stały, spełni przesłanki z art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn i tym samym powyższe zdarzenia przyszłe nie będą stanowiły podstawy do wygaśnięcia decyzji przyznających mu ulgi mieszkaniowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w przypadku nabycia m.in. własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Wskazana ulga, zgodnie z ust. 2 pkt 5 powołanego powyżej przepisu, przysługuje osobom, które m.in. spełniają następujący warunek:

• będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
  
  1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
  2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
  
  
  

W art. 16 ust. 7 analizowanej ustawy, ustawodawca wskazał kiedy nabycie substancji mieszkaniowej (lokalu mieszkalnego) objętego ulgą nie powoduje utraty tej ulgi.

Zgodnie z tym przepisem, nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

1. zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych, albo
2. zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.
   
   

Należy podkreślić, że zachowanie prawa do ulgi mieszkaniowej w przypadku zbycia nabytej w spadku nieruchomości mieszkaniowej (lokalu mieszkalnego) może nastąpić wyłącznie w sytuacji „uzasadnionej konieczności” zmiany warunków lub miejsca zamieszkania.

Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia „konieczność zmiany warunków mieszkaniowych”.

Na podstawie internetowego Słownika języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego słowo „konieczność” znaczy: to, co jest konieczne, nieuchronne, nie dające się uniknąć, jest to bezwzględna potrzeba, nieodzowność, przymus.

Natomiast w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych konieczność zmiany warunków mieszkaniowych w rozumieniu art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn winna mieć charakter imperatywny, wskazujący na sytuację wyjątkową, gdy chodzi o kwalifikowaną potrzebę takiej zmiany (z dnia 07.03.2002 r. sygn. akt I SA/Wr 291/01).

Zgodnie zatem z wyrażanym w orzecznictwie sądowym stanowiskiem, konieczność zmiany warunków mieszkaniowych występuje wówczas, gdy zachodzi nagła nieoczekiwana sytuacja życiowa, w której znalazł się podatnik.

Zatem, dla spełnienia omawianej przesłanki ustawowej należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika, która powinna mieć charakter obiektywny i imperatywny. Taka sytuacja występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może dłużej zamieszkiwać w nabytej nieruchomości. Oznacza to, że nie wystarcza dla spełnienia tej przesłanki zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, jest przeznaczenie – w okresie dwóch lat od dnia zbycia – środków uzyskanych ze sprzedaży w całości na jeden ze wskazanych w tym przepisie celów mieszkaniowych oraz aby łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzony był zameldowaniem na pobyt stały i wynosił 5 lat.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca 23 listopada 2015 roku nabył, na podstawie testamentu spadek po dziadkach, w skład którego wchodził lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość o powierzchni 38,18 m² wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości. W dniu 20 października 2016 roku Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. umorzył względem Wnioskodawcy dwa postępowania podatkowe w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania w podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia spadku z uwagi na spełnienie przesłanek do skorzystania z ulgi mieszkaniowej z art. 16 ust.2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca 28 kwietnia 2015 roku uległ nieszczęśliwemu wypadkowi podczas spaceru, wskutek potknięcia uszkodził kolano. Przeszedł długą rehabilitację, kolano nadal nie powróciło do sprawności sprzed wypadku. Aktualnie Wnioskodawca czeka na operację, której termin wyznaczony jest wstępnie na maj 2018 roku.

W bieżącym roku Wnioskodawca planuję kupić nowe, większe – 55 metrowe mieszkanie w nowo stawianym budynku. Budynek mieszkalny będzie wyposażony w windę, dzięki której będzie mógł odciążyć kolano, aktualnie wchodzi po schodach na pierwsze piętro i wykonywanie tej czynności kilka razy dziennie powoduje nawracający ból w kolanie. Wnioskodawca chciałby poprawić standard swojego życia, przenieść się do większego mieszkania umożliwiającego założenie rodziny, nie martwić się o stan techniczny kanalizacji, ścian oraz stolarki okiennej, a także posiadać dostęp do balkonu. Zakup nowego mieszkania chciałby w części sfinansować ze środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania otrzymanego w spadku.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, w sytuacji zbycia lokalu mieszkalnego, z tytułu nabycia którego zastosowano ulgę, warunki do zachowania prawa do ulgi nie zostaną spełnione. Należy zauważyć, iż konieczność zmiany warunków powinna mieć charakter imperatywny. Wiąże się ona bowiem z zaistnieniem określonej sytuacji (przykładowo choroby lub niepełnosprawności), która uzasadnia odstępstwo od podstawowego wymogu, tj. konieczności pięcioletniego zamieszkiwania w nabytym lokalu.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca ma problemy z kolanem co jest skutkiem wypadku, któremu uległ w kwietniu 2015 r. Opis zdarzenia nie wskazuje jednakże, by od momentu skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej stan zdrowia Wnioskodawcy uległ tego rodzaju zmianie by nie mógł on dłużej zamieszkiwać w nabytym w spadku lokalu.

Uzasadniając potrzebę zmiany warunków mieszkaniowych Wnioskodawca stwierdził również, iż chciałby poprawić standard swojego życia, przenieść się do większego mieszkania umożliwiającego założenie rodziny, nie martwić się o stan techniczny kanalizacji, ścian oraz stolarki okiennej, a także posiadać dostęp do balkonu. Należy jednak zauważyć, iż chęć zmiany miejsca zamieszkania podyktowana normalnymi planami życiowymi czy potrzebą podwyższenia standardu życia nie stanowi w istocie uzasadnionej konieczności zmiany warunków, o której mowa w art. 16 ust. 7 ustawy. Wnioskodawca nie znalazł się bowiem w nowej, nieoczekiwanej sytuacji życiowej.

Nie można negować problemów zdrowotnych Wnioskodawcy oraz jego dążeń zmierzających do bardziej komfortowych warunków zamieszkania, co uzasadnia jego subiektywną potrzebę zmiany warunków mieszkaniowych, jednak w świetle przywołanych przepisów nie są to tego rodzaju okoliczności, które obiektywnie uzasadniałyby konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania.

W związku z powyższym w przypadku zbycia przez Wnioskodawcę lokalu mieszkalnego nabytego w drodze spadku przed upływem okresu, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie zostanie spełniony pierwszy z warunków do zachowania ulgi, tj. konieczność zmiany warunków mieszkaniowych. Bezprzedmiotowe jest zatem rozpatrywanie, czy Wnioskodawca spełni drugi warunek. Powyższy fakt wynika, z tego, że przesłanki do zachowania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 7 omawianej ustawy muszą być spełnione łącznie. A zatem opisana we wniosku planowana sprzedaż lokalu mieszkalnego będzie stanowiła podstawę do utraty prawa do ulgi mieszkaniowej i tym samym dla Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.