Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.113.2018.2.AD
z 25 maja 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 20 marca 2018 r. (data wpływu – 21 marca 2018 r.), uzupełnionym 5 kwietnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia od spółdzielni mieszkaniowej lokalu mieszkalnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia od spółdzielni mieszkaniowej lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 28 marca 2018 r. znak: 0111-KDIB4.4014.113.2018.1.AD wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 5 kwietnia 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 9 lipca 2013 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa K. ogłosiła w trybie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych drugi przetarg ustny nieograniczony na ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Przetarg ten wygrała Wnioskodawczyni (wspólnie z mężem) i wylicytowaną kwotę wpłaciła na konto Spółdzielni Mieszkaniowej. W dniu 22 sierpnia 2013 r. został podpisany akt notarialny ustanowienia odrębnej własności i umowa przeniesienia własności ww. lokalu mieszkalnego. Notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o tym podatku.

W piśmie z 2 kwietnia 2018 r. (data wpływu – 5 kwietnia 2018 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że w przypadku przedstawionym we wniosku została zawarta umowa mająca na celu ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie tej własności w trybie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a nie umowa sprzedaży w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny. Wnioskodawczyni potwierdziła to w Spółdzielni Mieszkaniowej K. Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła przetarg nieograniczony ustny w formie licytacji na ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie jego własności czyli na podstawie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Przed przeniesieniem własności tego lokalu Wnioskodawczyni wraz z mężem była członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej K.

W ocenie Wnioskodawczyni, sporządzony przez notariusza akt notarialny zawiera błędne nazewnictwo i sformułowania mówiące o sprzedaży, a nie o przeniesieniu własności, o czym Wnioskodawczyni dowiedziała się dopiero w marcu 2018 r. stając do innego przetargu o ustanowienie odrębnej własności i przeniesienia własności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym przypadku powinien zostać naliczony i pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek od czynności cywilnoprawnych nie powinien zostać pobrany.

Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła przetarg nieograniczony ustny w formie licytacji na ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie jego własności, czyli na podstawie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a nie przepisów regulujących sprzedaż w Kodeksie cywilnym. Zawarta umowa stanowi zatem umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienie jego własności.

W ocenie Wnioskodawczyni, taka czynność nie zawiera się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym podatek od czynności cywilnoprawnych nie powinien zostać pobrany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podatkowi podlegają tylko te czynności (umowy), które zostały w ustawie wymienione. Zatem w sytuacji, gdy strony zawierają umowę i układają stosunek w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązku stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym i tym samym określenie, jaka umowa w rzeczywistości miała miejsce.

Szczegółowe określenie w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ww. ustawie zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 2 cyt. ustawy notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku (art. 10 ust. 3 ustawy).

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że sprzedaż nieruchomości (lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość) podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym, a w przypadku, gdy umowa sprzedaży jest dokonywana w formie aktu notarialnego obowiązkiem notariusza (jako płatnika) jest pobór tego podatku.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu zdarzenia wynika, że 9 lipca 2013 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa K. ogłosiła w trybie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych drugi przetarg ustny nieograniczony na ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Przetarg ten wygrała Wnioskodawczyni (wspólnie z mężem) i wylicytowaną kwotę wpłaciła na konto Spółdzielni Mieszkaniowej. W dniu 22 sierpnia 2013 r. został podpisany akt notarialny ustanowienia odrębnej własności i umowa przeniesienia własności lokalu mieszkalnego. Notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o tym podatku.

W związku z wezwaniem Organu, Wnioskodawczyni jednoznacznie wskazała, że w przypadku przedstawionym we wniosku została zawarta umowa mająca na celu ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie tej własności w trybie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a nie umowa sprzedaży w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny. Wnioskodawczyni potwierdziła to w Spółdzielni Mieszkaniowej K. Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła przetarg nieograniczony ustny w formie licytacji na ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie jego własności czyli na podstawie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Przed przeniesieniem własności tego lokalu Wnioskodawczyni wraz z mężem była członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej K.

Zasady zawierania umów ustanowienia oraz przeniesienia odrębnej własności lokali określają przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r., Nr 119, poz. 1116, ze zm.). Zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. ustawy w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu.

Jak już wskazano powyżej, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności cywilnoprawne enumeratywnie wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że zawarcie – w trybie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych – umów ustanowienia odrębnej własności lokali i przeniesienia tej własności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe wynika z faktu, iż podstawą prawną każdej z zawieranych umów będzie ww. art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli w przedmiotowej sprawie umowa pomiędzy Wnioskodawczynią a Spółdzielnią Mieszkaniową, dotycząca nabycia lokalu mieszkalnego, została – jak wskazuje Wnioskodawczyni w przedstawionym zdarzeniu – zawarta na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz stanowiła umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności, to umowa ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowa taka nie mieści się bowiem w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym Wnioskodawczyni nie była zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej umowy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem zdarzenia podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo wskazać należy, że w przedmiotowej interpretacji Organ nie przesądza, czy Wnioskodawczyni nabyła od spółdzielni mieszkaniowej lokal mieszkalny na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokali i przeniesienia tej własności w trybie art. 11 ust. 2 ww. ustawy, czy też umowy sprzedaży. W celu rozstrzygnięcia powyższej kwestii konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego, do przeprowadzenia którego Organ – w ramach nadanych mu uprawnień – nie jest upoważniony.

Zaznaczyć bowiem należy, iż Organ dokonuje interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego wyłącznie w odniesieniu do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę, co wynika wprost z przepisu art. 14b § 1, 2 i 3 ustawy Ordynacja podatkowa. Organ nie posiada zatem kompetencji do tego, aby rozstrzygać na gruncie aktów prawnych innych niż podatkowe (takich jak np. ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych), jakim tytułem została/zostanie dokonana dana czynność. Organ interpretacyjny nie przeprowadza też w sprawach dotyczących wydawania interpretacji postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku (i jego uzupełnienia) – czyli stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. W stosunku do tych okoliczności (stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego) wyraża następnie swoje stanowisko, które musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Wnioskodawczynię. Aby jednak mógł tego dokonać stan faktyczny/zdarzenie przyszłe musi być tak opisane, aby nie było wątpliwości jaka czynność i w jakich okolicznościach miała (będzie miała) miejsce. Dokonując rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie, Organ oparł się więc na zawartym przez Wnioskodawczynię opisie stanu faktycznego, w którym Wnioskodawczyni przedstawiła, iż nabyła lokal mieszkalny na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zatem poruszona przez Wnioskodawczynię kwestia błędnego nazewnictwa nie podlegała ocenie Organu w niniejszej interpretacji. Organ nie jest władny, aby przesądzić o prawidłowym bądź błędnym sporządzeniu przez notariusza aktu notarialnego, nie należy to bowiem, jak wskazano wyżej, do jego kompetencji.

Organ zaznacza, iż funkcja ochronna płynąca z przedmiotowej interpretacji, wynikająca z przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej, zgodnie z uprawnieniami Organu interpretacyjnego nadanymi przez art. 14b § 1 tejże ustawy ma zastosowanie wyłącznie dla Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.