Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4012.202.2018.1.AS
z 20 czerwca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 kwietnia 2018 r. (data wpływu 23 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 czerwca 2018 r. (data wpływu 13 czerwca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• nieprawidłowe w zakresie:
  • ustalenia, czy Gmina będzie zobowiązana do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od otrzymanej dotacji, stanowiącej 85% wartości kosztów kwalifikowalnych i jaką ma zastosować stawkę podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
• prawidłowe w zakresie:
  • ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji odnawialnych źródeł energii w ramach ww. projektu, powinny być opodatkowane podatkiem VAT i wg jakiej stawki w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynku mieszkalnym oraz w sytuacji montażu instalacji na budynkach gospodarczych/gruncie (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),
  • prawa do odliczenia przez Gminę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji montażu instalacji odnawialnych źródeł energii (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),
  • ustalenia, czy przekazanie przez Gminę po 5 latach od zakończenia projektu prawa własności instalacji odnawialnych źródeł energii na rzecz mieszkańców za kwotę wniesionego wkładu własnego, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i wg jakiej stawki (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

UZASADNIENIE

W dniu 23 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• ustalenia, czy Gmina będzie zobowiązana do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od otrzymanej dotacji, stanowiącej 85% wartości kosztów kwalifikowalnych i jaką ma zastosować stawkę podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),
• ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji odnawialnych źródeł energii w ramach ww. projektu, powinny być opodatkowane podatkiem VAT i wg jakiej stawki w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynku mieszkalnym oraz w sytuacji montażu instalacji na budynkach gospodarczych/gruncie (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),
• prawa do odliczenia przez Gminę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji montażu instalacji odnawialnych źródeł energii (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),
• ustalenia, czy przekazanie przez Gminę po 5 latach od zakończenia projektu prawa własności instalacji odnawialnych źródeł energii na rzecz mieszkańców za kwotę wniesionego wkładu własnego, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i wg jakiej stawki (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).
  
  

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 czerwca 2018 r. o podanie adresu ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina i Miasto (zwana dalej: „Wnioskodawcą” lub „Gminą”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina sporządza miesięczne deklaracje VAT-7.

Gmina wykonuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione od podatku od towarów i usług.

Z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina podjęła rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi (jednostkami budżetowymi) w ramach centralizacji rozliczeń podatku VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1, 3, 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm., dalej zwana „USG”), Gmina odpowiada m.in. za zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwienia odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, jak również ochronę środowiska i przyrody.

Gmina w roku 2017 rozpoczęła realizację inwestycji pn.: „(…)”, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (Poddziałanie 3.1.1 Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii), dalej zwanego „PRO”. Gmina, która jest beneficjentem programu, złożyła w tym celu wniosek o dofinansowanie projektu.

Inwestycja dotyczy zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych - paneli PV oraz instalacji solarnej - kolektorów słonecznych na budynkach/gruntach na terenie Gminy (dalej zwane: „instalacje OZE”). Odbiorcami zadania inwestycyjnego będą mieszkańcy Gminy, którzy są użytkownikami nieruchomości, na których zostaną zamontowane instalacje OZE. Gmina planuje zakończyć inwestycje w roku 2018.

Realizacja projektu inwestycyjnego polegać będzie na zamontowaniu łącznie 483 instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii, w skład których będą wchodzić instalacje fotowoltaiczne wytwarzające energię elektryczną w 296 lokalizacjach oraz instalacje kolektorów słonecznych, wytwarzające energię cieplną na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej w 187 lokalizacjach. Montaż instalacji OZE przewiduje się na dachach budynków mieszkalnych, elewacjach budynków mieszkalnych, dachach budynków gospodarczych przylegających oraz wolnostojących, bądź na gruncie. Celem montażu instalacji OZE, jest obniżenie kosztów związanych z opłatami za energię elektryczną i paliwa oraz redukcja emisji do atmosfery dwutlenku węgla oraz innych szkodliwych gazów.

Czynności wykonywane w związku z zakupem i montażem instalacji, o których mowa we wniosku, będą wykonywane w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 UPTU (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), tj. dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części, zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Budynki mieszkalne jednorodzinne o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m², z którymi związane są instalacje, stanowią obiekty budowlane zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Instalacje wykorzystujące energię odnawialną w przypadku montażu na budynku mieszkalnym, będą montowane wyłącznie dla budynków objętych społecznym programem mieszkaniowym, w rozumieniu art. 41 ust. 12a UPTU, tj. dla obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z zastrzeżeniem ust. 12b UPTU.

Przedmiotem projektu jest montaż instalacji fotowoltaicznych oraz instalacji solarnych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, budynkach gospodarczych oraz na gruncie należącym do mieszkańców Gminy. Budynki mieszkalne jednorodzinne, na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB), sklasyfikowane są w dziale 11, w grupowaniu 1110, natomiast budynki gospodarcze sklasyfikowane są w dziale 12, w grupowaniu 1211 PKOB.

Planowana inwestycja (wartość netto projektu - koszt kwalifikowalny) sfinansowana będzie ze środków otrzymanych z funduszu Unii Europejskiej oraz ze środków mieszkańców Gminy. Wkład unijny będzie stanowił 85% wartości kosztów kwalifikowalnych, natomiast pozostały wkład będą stanowiły wpłaty od mieszkańców w wysokości 15% wartości kosztów kwalifikowalnych oraz całość podatku VAT od przedmiotowej instalacji. Gmina będzie realizowała planowaną inwestycję otrzymując za zakupione usługi faktury, na których będzie widniała jako nabywca.

Realizacja projektu obejmować będzie następujące wydatki:

1. Koszty kwalifikowane:
   1. Zakup, dostawa oraz montaż instalacji fotowoltaicznych;
   2. Instalacja paneli PV;
   3. Zakup, dostawa oraz montaż instalacji solarnych;
   4. Instalacja kolektorów słonecznych;
   5. Koszty nadzoru nad inwestycją (inspektor nadzoru, zespół inżyniera kontraktu);
   6. Montaż systemu elektronicznego do zarządzania energią pochodzącą z OZE (system TIK, który w swoich założeniach będzie m.in. zbierać i przechowywać w centralnej bazie danych informacje o instalacjach OZE).
2. Koszty niekwalifikowalne:
   1. Podatek VAT od powyższych wydatków jako koszt niekwalifikowalny;
   2. Obsługa finansowa projektu;
   3. Koszty promocji projektu.

Jak wynika z opisu faktycznego, w ramach realizowanego przez Gminę projektu, zostaną dostarczone i zamontowane instalacje fotowoltaiczne oraz solarne. Ponadto, mieszkańcy ponieśli również następujące koszty:

1. Wizytacja w miejscu planowanej inwestycji, mającej na celu ocenę możliwości technicznych montażu instalacji fotowoltaicznych lub solarnych (część mieszkańców wnioskowała zarówno o instalacje fotowoltaiczne, jak i solarne).
2. Dodatkowo, na podstawie zebranych informacji podczas wizytacji, została przygotowana dokumentacja techniczna dla poszczególnych mieszkańców oraz opracowano studium wykonalności.
   
   

Jak wspomniano wcześniej, odbiorcami końcowymi inwestycji będą mieszkańcy Gminy. Pomiędzy Gminą a mieszkańcami (tj. właścicielem nieruchomości) biorącymi udział w projekcie, zostaną podpisane umowy cywilnoprawne. Będą one regulować wzajemne zobowiązania w okresie trwania projektu. Zgodnie z umową, mieszkańcy zobowiązują się do partycypacji w kosztach realizacji projektu w wysokości 15% kosztu kwalifikowanego oraz całości podatku VAT od zakupu wykonanej instalacji. Płatność zrealizowana będzie w dwóch ratach. Pierwsza rata zostanie zapłacona w ciągu 14 dni od podpisania umowy cywilnoprawnej między Gminą a mieszkańcem, natomiast druga rata zostanie zapłacona w ciągu 30 dni od podpisania umowy między Gminą a wykonawcą projektu. Niedokonanie płatności przez mieszkańca jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w projekcie. Mieszkaniec zobowiązuje się także do ponoszenia wszelkich bieżących kosztów związanych z utrzymaniem instalacji OZE, np. dostarczenia paliwa, energii, czyszczenia.

Ponadto, zgodnie z umową, mieszkaniec odda Gminie do bezpłatnego używania część swojej nieruchomości w celu zainstalowania instalacji fotowoltaicznych lub instalacji kolektorów słonecznych. Zamontowane instalacje nie będą wykorzystywane przez mieszkańców do prowadzenia działalności gospodarczej, będą wykorzystywane wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego. W ramach umowy, Gmina zobowiązuje się do zabezpieczenia przedmiotowej inwestycji, tj. do wyłonienia wykonawcy instalacji OZE, inspektora nadzoru, sprawowania bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, zapewnienia serwisu, gwarancji, ubezpieczenia oraz rozliczenia projektu. Po zakończeniu prac montażowych, zamontowane instalacje OZE pozostaną własnością Gminy przez okres 5 lat od dnia wpływu płatności końcowej na konto Gminy. W tym czasie Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości instalację OZE. Po upływie 5-letniego okresu, instalacje zostaną nieodpłatnie przekazane odbiorcom ostatecznym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Gmina w zakresie tego projektu będzie zobowiązana do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od otrzymanej dotacji z Urzędu Marszałkowskiego Województwa (…) ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (Poddziałanie 3.1.1 Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii), stanowiącej 85% wartości kosztów kwalifikowanych i jaką zastosować stawkę podatku VAT?
2. Czy otrzymane przez Gminę na rachunek bankowy wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji odnawialnych źródeł energii, w ramach planowanego do realizacji projektu, powinny być opodatkowane podatkiem VAT? Jeżeli tak, to według jakiej stawki podatkowej w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynku mieszkalnym? Jeżeli tak, to według jakiej stawki podatkowej w przypadku montażu części instalacji fotowoltaicznych na budynkach gospodarczych/gruncie?
3. Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji montażu instalacji odnawialnych źródeł energii na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.)?
4. Czy przekazane przez Gminę po 5 latach od zakończenia projektu prawa własności instalacji odnawialnych źródeł energii, na rzecz mieszkańców za kwotę wniesionego wkładu własnego, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT? Jeżeli tak, to według jakiej stawki podatkowej?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy.

Ad. 1.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zdaniem Gminy, do podstawy opodatkowania wlicza się wyłącznie takie dotacje, które zostały przeznaczone na dopłatę do ceny towaru lub usługi, a więc mają bezpośredni wpływ na jej wysokość. W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np.: w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie, mające bezwzględny i bezpośredni związek z daną dostawą towaru czy świadczeniem usług, stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania.

Natomiast w przypadku dotacji, których nie da się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a które mają na celu jedynie dofinansowanie ogólnych kosztów programu, np.: kosztów realizacji projektów, nie będą stanowiły zapłaty w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, stwierdzić należy, że nie uznaje się za podstawę opodatkowania ogólnej dotacji (subwencji, innej dopłaty o podobnym charakterze) uzyskanej przez podatnika. niezwiązanej bezpośrednio z dostawą towarów lub świadczeniem usługi, a więc niewpływającej na wysokość ceny danej dostawy lub usługi.

Jak wynika z art. 29a ust. 2 ustawy, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

W przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika (w myśl art. 29a ust. 5 ustawy).

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia. pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
   
   

Z powyższego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie, o którym mowa powyżej, oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Aby ustalić, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, które mają na celu określenie celu realizowanego w określonej formie dofinansowania. Kryterium uznania dotacji za będącą podstawą opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja ma na celu sfinansowanie konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje, których nie da się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze powyższe, uznać należy, że włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wtedy, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze, związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są wyłącznie takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru, czy też konkretnego rodzaju usługi. Podstawy opodatkowania nie będzie więc stanowiła ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Natomiast, jeśli podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W rezultacie, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług należy zwiększyć tylko o takie dotacje, które w sposób ścisły i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Natomiast w przypadku, gdy taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności (czy też kosztów realizacji konkretnego zadania), nie podlega opodatkowaniu.

W celu stwierdzenia, czy dana dotacja ma bezpośredni wpływ na cenę dostarczonych towarów lub usług świadczonych przez podatnika, konieczne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy związku dotacji z ceną. Jak wynika z opisu faktycznego, w ramach realizowanego przez Gminę projektu, zostaną dostarczone i zamontowane instalacje, ale w ramach projektu mieszkańcy oraz Gmina poniosą także szereg wydatków towarzyszących instalacjom związanych z:

• kosztami nadzoru nad inwestycją (inspektor nadzoru, zespół inżyniera kontraktu),
• montażem systemu elektronicznego do zarządzania energią pochodzącą z OZE (system TIK, który w swoich założeniach będzie m.in. zbierać i przechowywać w centralnej bazie danych informacje o instalacjach OZE),
• obsługą finansową projektu,
• kosztami promocji projektu.
  
  

Ponadto, mieszkańcy ponieśli koszty związane z wizytacją w miejscu planowanej inwestycji, której efektem było opracowanie dokumentacji oraz studium wykonalności.

Dotacje definiowane są jako podlegające szczególnym zasadom rozliczania środków z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych, przeznaczone na podstawie ustawy o finansach publicznych, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. W ustawie o finansach publicznych zostały zawarte również definicje trzech rodzajów dotacji: celowych (art. 127), podmiotowych (art. 131) i przedmiotowych (art. 130).

Dotacje podmiotowe obejmują środki dla podmiotu wskazanego w odrębnej ustawie lub w umowie międzynarodowej, wyłącznie na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie określonym w odrębnej ustawie lub umowie międzynarodowej. Jak podkreśla L. Lipiec-Warzecha, funkcją dotacji podmiotowej jest zbilansowanie dochodów i wydatków dotowanej jednostki bez wskazania celu, na który powinny być przeznaczone środki pochodzące z dotacji, pozwala zatem utrzymać sprawność i płynność finansową beneficjenta dotacji. Z tego powodu dotacje podmiotowe nazywane są niekiedy dotacjami ogólnymi.

Dotacje przedmiotowe, są to środki przeznaczone na dopłaty do określonych rodzajów wyrobów lub usług, kalkulowane według stawek jednostkowych. Dotacje przedmiotowe mogą być udzielane na podstawie odrębnych ustaw lub przepisów Unii Europejskiej, z uwzględnieniem równoprawności, dla przedsiębiorców wytwarzających określone rodzaje wyrobów lub świadczących określone rodzaje usług oraz dla podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa.

Stawki dotacji przedmiotowych, szczegółowy sposób i tryb udzielania i rozliczania tych dotacji, w tym formę składania wniosków, informowania o ich przyjęciu lub odrzuceniu, warunki przekazywania i rozliczenia dotacji, a także termin zwrotu dotacji określają przepisy wykonawcze. Należą do nich:

• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych (Dz. U. Nr 254, poz. 1705):
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 września 2010 r. w sprawie dotacji przedmiotowej do świadczonych usług pocztowych podlegających ustawowemu zwolnieniu z opłat pocztowych (Dz. U. Nr 188, poz. 1262, z późn. zm.);
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 września 2010 r. w sprawie dotacji przedmiotowej do krajowych przewozów pasażerskich (Dz. U. Nr 188, poz. 1261, z późn. zm.);
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 września 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych (Dz. U. Nr 166, poz. 1123), które odnosi się do dotacji udzielanych dla przedsiębiorców wytwarzających określone rodzaje wyrobów lub świadczących określone rodzaje usług;
• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie stawek dotacji przedmiotowych dla różnych podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa (Dz. U. Nr 91, poz. 595, z późn. zm.).
  
  

Dotacje celowe, są to środki przeznaczone na:

• finansowanie lub dofinansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
• finansowanie lub dofinansowanie ustawowo określonych zadań, w tym zadań z zakresu mecenatu państwa nad kulturą, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,
• finansowanie lub dofinansowanie bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,
• finansowanie lub dofinansowanie zadań agencji wykonawczych,
• finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym,
• finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,
• dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach,
• realizację programów finansowanych z udziałem środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi (inne niż środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), wydatkowane przez podmioty realizujące te programy, inne niż państwowe jednostki budżetowe,
• realizację projektów pomocy technicznej finansowanych z udziałem środków europejskich środków przeznaczonych na realizację programów w ramach celu Europejska Współpraca Terytorialna, o których mowa w rozdziale III rozporządzenia Parlamentu Europejskiego Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, str. 1) oraz programów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24 października 2006 r., określającym przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 09.11.2006, str. 1),
• finansowanie lub dofinansowanie zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, ze środków przekazywanych przez agencje wykonawcze, państwowe fundusze celowe oraz inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego,
• realizację programów finansowanych z udziałem środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009 oraz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2004-2009,
• współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków europejskich,
• wyprzedzające finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, o którym mowa w odrębnych przepisach, w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej.
  
  

Otrzymana dotacja zgodnie z podpisaną umową z instytucją udzielającą dofinansowania jest dotacją celową, czyli przeznaczoną do dofinansowania kosztów realizacji inwestycji. Chodzi tutaj przede wszystkim o inwestycje samorządów, będące dofinansowaniem ogólnym pokrywającym koszty realizowanych zadań, m.in. wydatków towarzyszących, niemających bezpośredniego wpływu na cenę, tj.:

• kosztami nadzoru nad inwestycją (inspektor nadzoru, zespół inżyniera kontraktu),
• montażem systemu elektronicznego do zarządzania energią pochodzącą z OZE (system TIK, który w swoich założeniach będzie m.in. zbierać i przechowywać w centralnej bazie danych informacje o instalacjach OZE),
• obsługą finansową projektu,
• kosztami promocji projektu.
  
  

Przyznana dotacja nie jest również kalkulowana w oparciu o stawkę jednostkową, jak przy dotacjach przedmiotowych przeznaczonych na dopłaty do określonych rodzajów wyrobów i usług.

Podsumowując, cena, za którą ostateczny odbiorca nabędzie Instalacje, nie ulegnie zmianie bez względu na to, czy wymienione wydatki towarzyszące zostaną pokryte dotacją, czy też nie.

W rezultacie, biorąc pod uwagę treść ww. art. 29a ust. 1 ustawy, w rozpatrywanej sprawie należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania z tytułu świadczonych przez Gminy usług, będzie tylko kwota należna, w postaci wpłaty uiszczanej przez mieszkańca biorącego udział w projekcie, zgodnie z zawartą umową. Natomiast środki otrzymane przez Gminę od podmiotu trzeciego na realizację ww. projektu nie podlegają opodatkowaniu.

W związku z powyższym, zdaniem Gminy, otrzymana dotacja z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020, Działanie 3.1.1, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Co istotne, jak zostało przedstawione w stanie faktycznym, dotacja udzielona z EFRR ma na celu przeprowadzenie w Gminie całego projektu. Instytucja Zarządzająca dotacją w żaden sposób nie wymaga, ani nie weryfikuje odpłatności dokonywanych przez mieszkańców w ramach przedmiotowych projektów, w tym sensie dotacja nie stanowi dopłaty do ceny. Dotacja zostanie przekazana Gminie na budowę instalacji, których Gmina będzie przez 5 lat właścicielem. Fakt, że część programu zostanie pokryta przez wpłaty mieszkańców, pozostaje bez znaczenia w przedmiotowej kwestii, gdyż jest to wynik decyzji Gminy, a nie wymogów dotacji. W ramach tego programu, Gmina mogłaby w ogóle nie pobierać opłat od mieszkańców, jak i mogłaby pobierać różne opłaty od różnych mieszkańców. Gmina mogłaby bowiem realizować program ze środków własnych lub z kredytu.

Zatem w przedmiotowym stanie faktycznym, dotacja udzielona z EFRR nie stanowi dopłaty do ceny, po jakiej mieszkańcy nabędą usługę, ale stanowi dofinansowanie do zrealizowania całego programu przez Gminę. Dofinansowanie zostało udzielone po to, aby Gmina wykonała Instalacje na danym terenie i była właścicielem instalacji przez minimum 5 lat. W istocie, program EFRR nie wymaga, aby przekazywać instalacje na rzecz mieszkańców w ogóle. W tym zakresie jest to decyzja Gminy w żaden sposób niezwiązana z otrzymaną dotacją.

W związku z powyższym, dotacja nie ma charakteru dopłaty do ceny (finansuje bowiem projekt, a nie usługę przekazania instalacji na rzecz mieszkańca) oraz nie ma charakteru bezpośredniego (finansuje bowiem nabycie instalacji przez Gminę, a nie przekazanie instalacji na rzecz mieszkańca).

Ad. 2.

Otrzymane na rachunek bankowy Gminy wpłaty mieszkańców z tytułu partycypacji w kosztach projektu instalacji odnawialnych źródeł energii w ramach projektu, powinny być opodatkowane podatkiem VAT. W przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynku mieszkalnym, właściwą stawką VAT będzie 8%, natomiast w przypadku montażu części instalacji fotowoltaicznych na budynkach gospodarczych/gruntach, odpowiednią będzie stawka podstawowa 23%.

Przedmiotowa inwestycja jest jednym z zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 3 i 5 USG. Mając na uwadze przedstawiony stan sprawy, stwierdzić należy, że mamy do czynienia z konkretnym świadczeniem, które zostanie wykonane w ramach zawartej umowy cywilnoprawnej między Gminą a mieszkańcem. Zatem transakcja ta stanowić będzie odpłatne czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, w opisywanej sytuacji wystąpi bezpośredni związek pomiędzy wykonaniem montażu instalacji OZE a płatnością wnoszoną przez mieszkańca.

Zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 UPTU, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast dla towarów i usług, wymienionych w załączniku Nr 3 do cyt. ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 12 i art. 114 ust 1.

Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 146a UPTU, stawki podatku zostały czasowo podwyższone. I tak, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika Nr 3 do ustawy, wynosi 8%.
   
   

W przypadku dostawy oraz budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części, zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, stawka podatku wynosi 8% (art. 41 ust. 12 UPTU, w zw. z art. 41 ust. 2 UPTU, w zw. z art. 146a pkt 2 UPTU).

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym - według art. 41 ust. 12a UPTU - rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (dalej zwanej „PKOB”) w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w PKOB w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Natomiast do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z art. 41 ust. 12b UPTU, nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²,
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².
   
   

Według art. 2 pkt 12 UPTU, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania, sklasyfikowane w PKOB w dziale 11. Zatem, dla celów UPTU stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm., dalej zwanego „RRM”), stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

W celu ustalenia właściwej stawki podatku VAT, decydujące znaczenie ma zatem takt, czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 UPTU (dostawa, budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja lub przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym), a także zaklasyfikowanie obiektu, którego dotyczą te prace, do obiektów budownictwa mieszkaniowego, objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przepisy UPTU nie definiują pojęć budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja oraz przebudowa. Wykonane instalacje fotowoltaiczne oraz instalacje solarne w ramach projektu, będą zamianą dotychczasowego źródła energii służącego do podgrzewania wody użytkowej, wytworzenia energii elektrycznej lub cieplnej, na źródło odnawialne, którym jest energia słoneczna. Tak zdefiniowane jest przedsięwzięcie termomodernizacyjne w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji remontów (Dz. U. z 2017 r., poz. 130, z późn. zm.), którą to definicję należy zastosować wobec braku określenia pojęcia w ustawie o podatku od towarów i usług oraz w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r., poz. 1332, z późn. zm., dalej zwanej „UPB”). Budynki mieszkalne o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m2, z którymi związane są instalacje, stanowią obiekty budowlane zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Spełnione są więc warunki zastosowania 8% stawki podatku VAT przy montażu na dachu/elewacji budynku mieszkalnego.

Stosownie do przepisów RRM, budynki - to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Natomiast z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1a i pkt 2 UPB wynika. że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Budynkiem zaś jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Stwierdzić należy, że w powyższej definicji budynku nie mieszczą się elementy infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. Oznacza to, że stawka preferencyjna, przewidziana ww. przepisami art. 41 ust. 12, w zw. z art. 41 ust. 2 i art. 146a pkt 2 UPTU, dotyczy czynności tam wymienionych, wykonywanych wyłącznie w budynkach rozumianych jako obiekty budowlane wraz z wbudowanymi w bryle budynku instalacjami i urządzeniami technicznymi. Stawki tej ustawodawca nie przewidział dla ww. czynności wykonywanych poza tymi obiektami, w tym również dotyczących elementów infrastruktury budowlanej. W konsekwencji, do usług montażu instalacji na budynkach gospodarczych oraz na gruntach, zastosowanie znajdzie stawka podatku w wysokości 23%. Warto wspomnieć również tezę wynikającą z uchwały NSA z dnia 3 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 7/12): „Obniżona stawka podatku od towarów i usług, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm., w brzmieniu od 1 stycznia 2008 r.) oraz § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) i w § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), nie może mieć zastosowania do robót dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego wykonywanych poza budynkiem”.

Wobec powyższego, kolektory słoneczne fotowoltaiczne, zainstalowane na dachu lub przytwierdzone do ściany budynku mieszkalnego zaliczanego do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, o powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego jednorodzinnego nieprzekraczającej 300 m², powinny być opodatkowane wg stawki VAT 8%.

Natomiast kolektory fotowoltaiczne zainstalowane na dachu budynku gospodarczego, gruncie, powinny być opodatkowane wg stawki VAT 23%.

Ad. 3.

Zdaniem Gminy, może ona w całości dokonywać na bieżąco odliczeń podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dotyczących realizowanej inwestycji.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 UPTU, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei stosownie do art. 15 ust. 6 UPTU, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE. L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego, w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 USG, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 USG). W szczególności zadania własne, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1, 3, 5 cyt. ustawy, obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np.: czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 UPTU, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 UPTU, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 UPTU, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie. Podkreślić należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, partycypacja mieszkańców w kosztach realizacji projektu jest zapłatą za czynności, jakie Gmina dokona na ich rzecz, tj. usługi montażu instalacji odnawialnych źródeł energii u mieszkańców Gminy, obejmujących instalacje fotowoltaiczne - panele PV oraz instalacje solarne - kolektory słoneczne na budynkach/gruntach na terenie Gminy.

Dokonanie wpłat przez właścicieli nieruchomości będzie obligatoryjnym warunkiem realizacji ww. inwestycji. Z powyższego wynika więc, że kwoty uiszczone przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji będą stanowić wynagrodzenie, w związku z otrzymaniem którego po stronie Gminy powstanie obowiązek podatkowy.

W tym kontekście należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców będą pozostawały w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług, które będą realizowane na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne nie będą pozostawały „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę - będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami, a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności.

Wobec powyższego, skoro Gmina będzie nabywała towary i usługi jako podatnik VAT do działalności gospodarczej, celem wykonywania czynności opodatkowanych, to należy uznać, że w przedmiotowej sprawie będą spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 UPTU, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w pełnej wysokości, związany z wydatkami ponoszonymi na realizację przedmiotowej inwestycji dotyczącej instalacji OZE na budynkach/gruntach mieszkańców Gminy. Inwestycja nie będzie realizowana na budynkach użyteczności publicznej.

Ad. 4.

Przeniesienie prawa własności instalacji odnawialnych Źródeł energii na rzecz właścicieli budynków nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Po 5-letnim okresie trwałości projektu mieszkańcy, na budynkach i gruntach, na których zainstalowane będą instalacje fotowoltaiczne - panele PV oraz instalacje solarne - kolektory słoneczne, przejmą prawo własności instalacji, bez konieczności dokonywania przez nich dodatkowych płatności na rzecz Gminy. Przejęcie własności zostanie udokumentowane protokołem (umowa) podpisanym przez strony: przekazującą i przyjmującą instalacje fotowoltaiczne i solarne. W konsekwencji, całość należności Gminy od mieszkańca, w związku z wykonaniem instalacji na jego budynku mieszkalnym, budynku gospodarczym lub gruncie, to kwota wpłaty z tytułu uczestnictwa w projekcie, o której mowa w pytaniu i stanowisku Gminy nr 2 niniejszego wniosku.

Zgodnie z treścią art. 29a ust. 1 UPTU, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniami, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Dlatego też całość należności z tytułu wykonania instalacji fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych na budynkach osób fizycznych stanowi wymaganą na początku projektu wpłatę mieszkańców z tytułu uczestnictwa w projekcie. Całość zobowiązania podatkowego Gminy w zakresie podatku od towarów i usług, związanego z realizacją projektu, w części dotyczącej instalacji fotowoltaicznych i solarnych na/oraz w budynkach mieszkalnych osób fizycznych, wynika z opodatkowania wpłat mieszkańców z tytułu uczestnictwa w projekcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

• nieprawidłowe w zakresie:
  • ustalenia, czy Gmina będzie zobowiązana do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od otrzymanej dotacji, stanowiącej 85% wartości kosztów kwalifikowalnych i jaką ma zastosować stawkę podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
• prawidłowe w zakresie:
  • ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji odnawialnych źródeł energii w ramach ww. projektu, powinny być opodatkowane podatkiem VAT i wg jakiej stawki w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynku mieszkalnych oraz w sytuacji montażu instalacji na budynkach gospodarczych/gruncie (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),
  • prawa do odliczenia przez Gminę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji montażu instalacji odnawialnych źródeł energii (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),
  • ustalenia, czy przekazanie przez Gminę po 5 latach od zakończenia projektu prawa własności instalacji odnawialnych źródeł energii na rzecz mieszkańców za kwotę wniesionego wkładu własnego, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i wg jakiej stawki (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina sporządza miesięczne deklaracje VAT-7. Gmina wykonuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione od podatku od towarów i usług. Z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina podjęła rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi (jednostkami budżetowymi) w ramach centralizacji rozliczeń podatku VAT. Gmina odpowiada m.in. za zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwienia odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, jak również ochronę środowiska i przyrody. Gmina w roku 2017 rozpoczęła realizację inwestycji pn.: „(…)”, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (Poddziałanie 3.1.1 Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii), dalej zwanego „PRO”. Gmina, która jest beneficjentem programu, złożyła w tym celu wniosek o dofinansowanie projektu. Inwestycja dotyczy zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych - paneli PV oraz instalacji solarnej - kolektorów słonecznych na budynkach/gruntach na terenie Gminy. Odbiorcami zadania inwestycyjnego będą mieszkańcy Gminy, którzy są użytkownikami nieruchomości, na których zostaną zamontowane instalacje OZE. Gmina planuje zakończyć inwestycje w roku 2018. Realizacja projektu inwestycyjnego polegać będzie na zamontowaniu łącznie 483 instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii, w skład których będą wchodzić instalacje fotowoltaiczne wytwarzające energię elektryczną w 296 lokalizacjach oraz instalacje kolektorów słonecznych, wytwarzające energię cieplną na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej w 187 lokalizacjach. Montaż instalacji OZE przewiduje się na dachach budynków mieszkalnych, elewacjach budynków mieszkalnych, dachach budynków gospodarczych przylegających oraz wolnostojących, bądź na gruncie. Celem montażu instalacji OZE, jest obniżenie kosztów związanych z opłatami za energię elektryczną i paliwa oraz redukcja emisji do atmosfery dwutlenku węgla oraz innych szkodliwych gazów. Czynności wykonywane w związku z zakupem i montażem instalacji, o których mowa we wniosku, będą wykonywane w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, tj. dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części, zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Budynki mieszkalne jednorodzinne o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m2, z którymi związane są instalacje, stanowią obiekty budowlane zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Instalacje wykorzystujące energię odnawialną w przypadku montażu na budynku mieszkalnym, będą montowane wyłącznie dla budynków objętych społecznym programem mieszkaniowym, w rozumieniu art. 41 ust. 12a UPTU, tj. dla obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z zastrzeżeniem ust. 12b UPTU. Przedmiotem projektu jest montaż instalacji fotowoltaicznych oraz instalacji solarnych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, budynkach gospodarczych oraz na gruncie należącym do mieszkańców Gminy. Budynki mieszkalne jednorodzinne, na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB), sklasyfikowane są w dziale 11, w grupowaniu 1110, natomiast budynki gospodarcze sklasyfikowane są w dziale 12, w grupowaniu 1211 PKOB. Planowana inwestycja (wartość netto projektu - koszt kwalifikowalny) sfinansowana będzie ze środków otrzymanych z funduszu Unii Europejskiej oraz ze środków mieszkańców Gminy. Wkład unijny będzie stanowił 85% wartości kosztów kwalifikowalnych, natomiast pozostały wkład będą stanowiły wpłaty od mieszkańców w wysokości 15% wartości kosztów kwalifikowalnych oraz całość podatku VAT od przedmiotowej instalacji. Gmina będzie realizowała planowaną inwestycję otrzymując za zakupione usługi faktury, na których będzie widniała jako nabywca. Realizacja projektu obejmować będzie następujące wydatki:

1. Koszty kwalifikowane:
   1. Zakup, dostawa oraz montaż instalacji fotowoltaicznych;
   2. Instalacja paneli PV;
   3. Zakup, dostawa oraz montaż instalacji solarnych;
   4. Instalacja kolektorów słonecznych;
   5. Koszty nadzoru nad inwestycją (inspektor nadzoru, zespół inżyniera kontraktu);
   6. Montaż systemu elektronicznego do zarządzania energią pochodzącą z OZE (system TIK, który w swoich założeniach będzie m.in. zbierać i przechowywać w centralnej bazie danych informacje o instalacjach OZE).
2. Koszty niekwalifikowalne:
   1. Podatek VAT od powyższych wydatków jako koszt niekwalifikowalny;
   2. Obsługa finansowa projektu;
   3. Koszty promocji projektu.

Jak wynika z opisu faktycznego, w ramach realizowanego przez Gminę projektu zostaną dostarczone i zamontowane instalacje fotowoltaiczne oraz solarne. Ponadto mieszkańcy ponieśli również następujące koszty:

1. Wizytacja w miejscu planowanej inwestycji, mającej na celu ocenę możliwości technicznych montażu instalacji fotowoltaicznych lub solarnych (część mieszkańców wnioskowała zarówno o instalacje fotowoltaiczne, jak i solarne).
2. Dodatkowo, na podstawie zebranych informacji podczas wizytacji, została przygotowana dokumentacja techniczna dla poszczególnych mieszkańców oraz opracowano studium wykonalności.
   
   

Jak wspomniano wcześniej, odbiorcami końcowymi inwestycji będą mieszkańcy Gminy. Pomiędzy Gminą a mieszkańcami (tj. właścicielem nieruchomości) biorącymi udział w projekcie, zostaną podpisane umowy cywilnoprawne. Będą one regulować wzajemne zobowiązania w okresie trwania projektu. Zgodnie z umową, mieszkańcy zobowiązują się do partycypacji w kosztach realizacji projektu w wysokości 15% kosztu kwalifikowanego oraz całości podatku VAT od zakupu wykonanej instalacji. Płatność zrealizowana będzie w dwóch ratach. Pierwsza rata zostanie zapłacona w ciągu 14 dni od podpisania umowy cywilnoprawnej między Gminą a mieszkańcem, natomiast druga rata zostanie zapłacona w ciągu 30 dni od podpisania umowy między Gminą a wykonawcą projektu. Niedokonanie płatności przez mieszkańca jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w projekcie. Mieszkaniec zobowiązuje się także do ponoszenia wszelkich bieżących kosztów związanych z utrzymaniem instalacji OZE, np. dostarczenia paliwa, energii, czyszczenia. Ponadto, zgodnie z umową, mieszkaniec odda Gminie do bezpłatnego używania część swojej nieruchomości w celu zainstalowania instalacji fotowoltaicznych lub instalacji kolektorów słonecznych. Zamontowane instalacje nie będą wykorzystywane przez mieszkańców do prowadzenia działalności gospodarczej, będą wykorzystywane wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego. W ramach umowy, Gmina zobowiązuje się do zabezpieczenia przedmiotowej inwestycji, tj. do wyłonienia wykonawcy instalacji OZE, inspektora nadzoru, sprawowania bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, zapewnienia serwisu, gwarancji, ubezpieczenia oraz rozliczenia projektu. Po zakończeniu prac montażowych, zamontowane instalacje OZE pozostaną własnością Gminy przez okres 5 lat od dnia wpływu płatności końcowej na konto Gminy. W tym czasie Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości instalację OZE. Po upływie 5-letniego okresu, instalacje zostaną nieodpłatnie przekazane odbiorcom ostatecznym.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą kwestii ustalenia, czy Gmina będzie zobowiązana do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od otrzymanej dotacji, stanowiącej 85% wartości kosztów kwalifikowalnych i jaką ma zastosować stawkę podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze, związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności - nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „dotacji i subwencji bezpośrednio związanych z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług, bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy, czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie – bowiem, jak wynika z opisu sprawy, dotacja będzie wykorzystana na określone działanie, tj. zakup, dostawę, montaż instalacji fotowoltaicznych i solarnych, instalację paneli PV i kolektorów słonecznych, czy też montaż systemu elektronicznego do zarządzania energią pochodzącą z OZE, zatem opis ten wskazuje jednoznacznie, że dofinansowanie nie dotyczy ogólnej działalności Gminy, lecz wykonania konkretnych czynności – zamontowania kolektorów słonecznych, instalacji solarnych, paneli PV oraz ogniw fotowoltaicznych. Tym samym, należy uznać je za ściśle i bezpośrednio związane z konkretnymi usługami wykonanymi na rzecz mieszkańców.

Zatem należy stwierdzić, że przekazane dla Wnioskodawcy środki finansowe z Urzędu Marszałkowskiego Województwa (…) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, na realizację ww. projektu w formie dotacji, będą miały bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Wnioskodawcę ww. usług.

Uwzględniając treść art. 29a ust. 1 ustawy, należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania z tytułu świadczonych przez Gminę usług będzie nie tylko kwota należna, w postaci wpłaty, którą będzie uiszczał mieszkaniec biorący udział w projekcie zgodnie z zawartą umową, ale także środki otrzymane przez Gminę od podmiotu trzeciego na realizację ww. projektu w części, w jakiej dofinansowują cenę świadczonych na rzecz mieszkańców usług.

Reasumując, należy uznać, że otrzymana przez Gminę dotacja na realizację ww. projektu, będzie stanowić dopłatę do ceny świadczonych na rzecz mieszkańców usług, a zatem stanowiącą podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, którą dla ustalenia podstawy opodatkowania należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT.

W związku z tym, że otrzymane przez Gminę środki unijne przeznaczone na realizację opisanego we wniosku projektu będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, w dalszej kolejności tutejszy organ odniesie się do kwestii stawki podatku VAT dla ww. dotacji.

W tym miejscu wskazać należy, że podatek od towarów i usług dla przedmiotowego dofinansowania powinien być określony według stawki właściwej dla czynności, z którą dofinansowanie to jest związane – a więc według stawki właściwej dla usługi dostawy wraz z montażem paneli fotowoltaicznych.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zauważyć jednak należy, że stosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast wychodzenie poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie, podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania stawki obniżonej, czy zwolnienia od podatku od towarów i usług.

I tak, zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. Przy czym, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (art. 146a pkt 2 ustawy).

Na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b (ust. 12a ww. artykułu).

W myśl art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²;
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².
   
   

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (ust. 12c powołanego artykułu).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do rozumienia tych terminów przyjętego w języku potocznym.

Według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (…). Natomiast „budować” to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Pojęcie „modernizacja” oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś, natomiast termomodernizacja, to modernizacja dotycząca ocieplenia budynku (pierwszy człon wyrazu wskazuje na związek z ciepłem tego, co oznacza człon drugi) – według internetowego słownika języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.).

Ponadto należy wskazać, że również w uchwale z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że „czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym. W takim znaczeniu modernizacja oznacza unowocześnienie, ulepszenie, udoskonalenie, podniesienie standardu obiektu budowlanego lub jego części”.

Natomiast „przebudowa” – zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770, kol. 1) – to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

Budowa, modernizacja, przebudowa, podobnie jak w przypadku innych wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy czynności, powinny zatem dotyczyć elementów konstrukcyjnych obiektów lub ich części, zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W znaczeniu słownikowym („Współczesny słownik języka polskiego”, red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), „remont” oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia.

Montaż – według powyższego słownika – to „składanie maszyn, urządzeń z gotowych części; zakładanie instalacji, łączenie oddzielnych części w jedną artystyczną, kompozycyjną całość”.

W związku z przytoczoną definicją należy stwierdzić, że pojęcie „montaż” odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części, powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Natomiast w świetle art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2018 r., poz. 966), przez przedsięwzięcie termomodernizacyjne rozumie się przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest:

1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
2. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
3. wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
4. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
   
   

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług, stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast budynki mieszkalne, to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy, w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.

Dział 11 PKOB obejmuje trzy grupy:

• budynki mieszkalne jednorodzinne – 111,
• budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe – 112,
• budynki zbiorowego zamieszkania – 113.
  
  

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze, zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Natomiast w przypadku budownictwa nieobjętego społecznym programem mieszkaniowym (budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m²), preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Mając na uwadze opis sprawy oraz przywołane przepisy należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy realizowana w ramach projektu, budowa instalacji fotowoltaicznych w/na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m² będzie dokonywana w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, wówczas będzie ona opodatkowana 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 12, w związku z art. 146a pkt 2 ustawy.

W odniesieniu natomiast do usługi montażu instalacji fotowoltaicznych, które będą montowane w budynkach, które posiadać będą powierzchnię użytkową przekraczającą 300 m² oraz w budynkach gospodarczych lub na konstrukcji umieszczonej na gruncie działek poszczególnych właścicieli nieruchomości, należy stwierdzić, że w świetle wcześniejszych wyjaśnień, nie będzie mogła ona korzystać ze stawki w wysokości 8%, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy i będzie opodatkowana według 23% stawki, na podstawie art. 41 ust. 1, w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Jak już wspomniano wyżej, podatek od towarów i usług dla przedmiotowego dofinansowania powinien być określony według stawki właściwej dla czynności, z którą dofinansowanie to jest związane – a więc według stawki właściwej dla usługi dostawy z montażem paneli fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej - kolektorów słonecznych.

W konsekwencji powyższego, mając na względzie powołane przepisy prawa oraz elementy stanu sprawy należy wyjaśnić, że dotacja otrzymana przez Gminę na realizację montażu instalacji fotowoltaicznych na budynkach jednorodzinnych objętych społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy, opodatkowana będzie obniżoną, tj. 8% stawką podatku od towarów i usług. Z kolei dotacja związana z usługą montażu instalacji fotowoltaicznej, na budynkach gospodarczych lub na konstrukcji umieszczonej na gruncie działek poszczególnych właścicieli nieruchomości, będzie opodatkowana podstawową, tj. 23% stawką podatku VAT.

Podsumowując, w zakresie projektu pn.: „(…)”, Gmina będzie zobowiązana do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od otrzymanej dotacji z Urzędu Marszałkowskiego Województwa (…) ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 (Poddziałanie 3.1.1 Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii). Dotacja otrzymana przez Gminę na realizację montażu instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na budynkach jednorodzinnych objętych społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12a ustawy, opodatkowana będzie obniżoną, tj. 8% stawką podatku od towarów i usług. Z kolei dotacja związana z usługą montażu instalacji fotowoltaicznej na budynkach gospodarczych lub na konstrukcji umieszczonej na gruncie działek poszczególnych właścicieli nieruchomości, będzie opodatkowana podstawową, tj. 23% stawką podatku VAT.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji odnawialnych źródeł energii w ramach ww. projektu, powinny być opodatkowane podatkiem VAT i wg jakiej stawki w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynku mieszkalnych oraz w sytuacji montażu instalacji na budynkach gospodarczych/gruncie (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

W pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

W niniejszej sprawie czynnością, jaką Gmina dokona na rzecz mieszkańców, biorących udział w projekcie, będzie zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na budynkach/gruntach na terenie Gminy, na poczet wykonania których Gmina pobierze określoną w umowie wpłatę, zgodnie z zawartymi z mieszkańcami umowami.

Nie można zatem uznać, że wpłaty, które będą wnoszone przez mieszkańców deklarujących uczestnictwo w projekcie pozostaną „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę – będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Tym samym wpłaty, które Gmina otrzyma od mieszkańców, będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz mieszkańców. Oznacza to, że dokonane wpłaty, o których mowa we wniosku, będą stanowiły zaliczki na poczet przyszłej usługi.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz przywołanych regulacji ustawy o podatku od towarów i usług prowadzi do stwierdzenia, że w rozpatrywanej sprawie będą występowały skonkretyzowane świadczenia, które będą wykonane między dwoma stronami umowy cywilnoprawnej, tj. między Gminą (która zobowiązała się do zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na budynkach/gruntach na terenie Gminy), a właścicielami nieruchomości, którzy zobowiązali się do partycypowania w kosztach ww. budowy. Wobec powyższego, wystąpi bezpośredni związek (ekwiwalentność) pomiędzy świadczeniem Gminy, a płatnościami wnoszonymi przez ww. właścicieli. Z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymanymi wpłatami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz właścicieli nieruchomości należy stwierdzić, że usługi, które będzie wykonywała Gmina, będą stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Co do kwestii stawek podatku VAT stosowanych w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na budynkach mieszkalnych oraz na budynkach gospodarczych/gruncie należy wskazać, że jak już wcześniej wspomniano, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zatem, w sytuacji gdy montaż instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m², będzie dokonywany w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, wówczas będzie on opodatkowany 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 12, w związku z art. 146a pkt 2 ustawy.

Natomiast usługa montażu instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych, które będą montowane na budynkach gospodarczych/gruncie poszczególnych właścicieli nieruchomości, należy stwierdzić, że w świetle wcześniejszych wyjaśnień, nie będzie mogła ona korzystać ze stawki w wysokości 8%, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy i będzie opodatkowana według 23% stawki, na podstawie art. 41 ust. 1, w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Reasumując, otrzymane przez Gminę na rachunek bankowy wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji odnawialnych źródeł energii w ramach planowanego do realizacji projektu powinny być opodatkowane podatkiem VAT. W sytuacji montażu instalacji fotowoltaicznych na budynkach mieszkalnych - stawka podatku wyniesie 8%, natomiast w sytuacji montażu instalacji fotowoltaicznych na budynkach gospodarczych/gruncie - stawka podatku wyniesie 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, należało uznać za prawidłowe.

Przechodząc do kwestii prawa do odliczenia przez Gminę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację inwestycji montażu instalacji odnawialnych źródeł energii (pytanie oznaczone we wniosku nr 3), należy wskazać, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy warunkowane jest tym, aby nabywane przez podatnika towary i usługi były przez niego wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy w tym miejscu podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Jak już wcześniej wspomniano, wpłacane przez mieszkańców kwoty pieniężne, stanowiące udział finansowy w kosztach zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych, na podstawie umów zawartych z Gminą, należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług opodatkowanych podatkiem VAT.

Wobec powyższego, towary i usługi nabywane przez Gminę w związku z zakupem i montażem instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych, będą miały związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz nabyte towary i usługi w związku z realizacją przedmiotowego projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3, należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się także do ustalenia, czy przekazanie przez Gminę po 5 latach od zakończenia projektu prawa własności instalacji odnawialnych źródeł energii na rzecz mieszkańców za kwotę wniesionego wkładu własnego, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i wg jakiej stawki (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że po zakończeniu prac montażowych, zamontowane instalacje OZE pozostaną własnością Gminy przez okres 5 lat od dnia wpływu płatności końcowej na konto Gminy. W tym czasie Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielom nieruchomości instalacje OZE. Po upływie 5-letniego okresu, instalacje zostaną nieodpłatnie przekazane odbiorcom ostatecznym.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Gmina, zawierając umowy z mieszkańcami, zobowiąże się do świadczenia mającego na celu zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na budynkach/gruntach na posesjach mieszkańców Gminy. Mieszkańcy Gminy, zgodnie z umową, będą wykorzystywać zainstalowane instalacje fotowoltaiczne lub instalacje kolektorów słonecznych wyłącznie na potrzeby gospodarstw domowych, a zatem będą mieli prawo do rozporządzania tymi budowlami jak właściciel. Przeniesienie przez Gminę własności instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na mieszkańców nie będzie zatem stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Jednocześnie należy wskazać, że przekazanie przez Gminę instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych właścicielom, na rzecz których zostały zamontowane, nie będzie stanowić nieodpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy.

Reasumując, transakcja przeniesienia przez Gminę własności instalacji fotowoltaicznych – paneli PV oraz instalacji solarnej – kolektorów słonecznych na rzecz mieszkańców, po upływie 5 lat, nie będzie stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, że będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4, należało uznać za prawidłowe.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z tym, tutejszy Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany z opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Należy wskazać, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym, nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.