Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-2.4012.407.2017.1.AW
z 3 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2017 r. (data wpływu 20 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania wzajemnych rozliczeń pomiędzy uczestnikami konsorcjum oraz sposobu ich dokumentowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania wzajemnych rozliczeń pomiędzy uczestnikami konsorcjum oraz sposobu ich dokumentowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jest Pani przedsiębiorcą, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W dniu 30 września 2005 r. zawarła Pani umowę konsorcjum (dalej „Umowa Konsorcjum”) ze spółką Sp. z o.o. z siedzibą w G., gdzie liderem konsorcjum została określona ww. spółka (dalej „Lider"), zaś Pani przyjęła rolę uczestnika konsorcjum. Celem konsorcjum, zgodnie z treścią umowy, było wybudowanie nowego budynku wielomieszkaniowego w miejscowości S. oraz renowacja starej willi położonej na tej samej nieruchomości (dalej „Inwestycja”).

W treści Umowy Konsorcjum określono wzajemne prawa i obowiązki stron. Do obowiązków Lidera konsorcjum należało:

1. nabycie wskazanej przez Panią nieruchomości,
2. finansowanie kosztów aktu notarialnego, kosztów projektowych, podziału działek, ekspertyz, uzgodnień, map i wypisów, jako nakładów inwestycyjnych na realizację Inwestycji,
3. finansowanie kosztów kierownika budowy i nadzoru budowalnego;
4. informowanie o wszelkich okolicznościach, przeszkodach i nieprawidłowościach związanych z wykonywaniem poszczególnych postanowień umowy, niezwłocznie po ich wystąpieniu,
5. przestrzeganie zasad lojalności wobec drugiego uczestnika konsorcjum,
6. zapewnienie finansowania Inwestycji i sprzedaży wybudowanych w jej ramach lokali ze środków własnych lub kredytu bankowego, po uzyskaniu pozwolenia na budowę.

Do obowiązków Pani - Uczestnika Konsorcjum należało z kolei:

1. wyszukanie, wskazanie przedmiotowej nieruchomości i pozyskanie opracowania koncepcji realizacji inwestycji i planu finansowego przedsięwzięcia oraz doprowadzenie do nabycia nieruchomości, a także uzyskanie odpowiednich dla realizacji Inwestycji zezwoleń administracyjnych, w tym w szczególności pozwolenia na budowę;
2. organizacja Inwestycji i administrowanie nieruchomością;
3. poszukiwanie wykonawcy (wykonawców Inwestycji), prowadzenie negocjacji zmierzających do zawarcia umów o roboty projektowe i budowlane;
4. bieżący nadzór nad jakością i terminowością wykonywanych robót;
5. zakończenie budowy i dokonanie odpowiednich odbiorów budynku, a także uzyskanie przepisanych prawem zezwoleń administracyjnych;
6. wyodrębnienie w wybudowanym budynku lokali mieszkalnych oraz zorganizowanie ich sprzedaży;
7. informowanie o wszelkich okolicznościach, przeszkodach i nieprawidłowościach związanych z wykonywaniem poszczególnych postanowień niniejszej umowy niezwłocznie po ich wystąpieniu,
8. przestrzenie zasad lojalności wobec drugiego uczestnika Konsorcjum.

Strony ustaliły, iż koszty obciążające Konsorcjum w związku z realizacją Inwestycji będą obciążać Lidera oraz Uczestnika Konsorcjum w częściach równych. Z kolei, zysk konsorcjum rozumiany będzie jako zysk Lidera Konsorcjum osiągany w wyniku realizacji Inwestycji. Zysk brutto Lidera Konsorcjum będzie zaś dzielony między Lidera i Uczestnika Konsorcjum w częściach równych, rozliczony i wypłacony w terminie 30 dni po sprzedaży ostatnich budowanych i remontowanych powierzchni. Strony ustaliły ponadto, iż wszelkie wydatki i należności pieniężne Konsorcjum będą realizowane wyłącznie z i na rachunek bankowy Lidera Konsorcjum. Lider zobowiązany został do prowadzenia odrębnego rozliczenia księgowego dla Inwestycji. W ramach realizacji przychodów, po uzyskaniu zgody uczestników Konsorcjum, Lider miał być uprawniony do wypłaty zaliczek na poczet zysków z Inwestycji Uczestnikom Konsorcjum.

Zgodnie z ustaleniami stron Konsorcjum, po realizacji kluczowych etapów Inwestycji dochodziło do sukcesywnego podziału zysku z Umowy Konsorcjum. Z uwagi na wyraźne żądanie wystawiania faktur ze strony Lidera Konsorcjum, co do sposobu dokumentowania rozliczeń zysku w Konsorcjum, w dniu 30 września 2008 r. wystawiła Pani na rzecz Lidera pierwszą fakturę VAT nr na kwotę brutto 2.440.000,00 zł. Kolejno w dniu ... wystawiła Pani na rzecz Lidera drugą fakturę VAT nr na kwotę brutto 738.000,00 zł. Następnie, w dniu ... wystawiła Pani na rzecz Lidera trzecią fakturę VAT na kwotę brutto 246.000,00 zł. Trzy wystawione faktury zostały opłacone przez Lidera w całości, zaś Pani odprowadziła od nich należny podatek VAT do właściwego Urzędu Skarbowego.

W międzyczasie, powzięła Pani wątpliwość co do prawidłowości przyjętego przez strony Konsorcjum sposobu dokumentowania transakcji podziału zysku na podstawie zapisów Umowy Konsorcjum. Uznała Pani, iż pomiędzy Liderem a Panią w zakresie współpracy w realizacji Inwestycji, w ramach Umowy Konsorcjum nie dochodzi do jakiejkolwiek czynności opodatkowanej podatkiem VAT, tym samym wcześniejsze wystawienie przez Panią trzech faktur VAT o nr …, … oraz … było nieprawidłowe. Rozliczenie podziału zysku Konsorcjum powinno być bowiem dokonane prostymi notami księgowymi.

W efekcie zmiany stanowiska, gdy nadszedł kolejny ustalony moment podziału zysku, w dniu … wystawiła Pani na rzecz Lidera Konsorcjum notę księgową nr na kwotę 498.851,69 zł dotyczącą pierwszego z budynków objętych Inwestycją. W tym samym dniu wystawiła Pani na rzecz Lidera Konsorcjum drugą notę księgową nr na kwotę 567.764,99 zł dotyczącą drugiego z budynków objętych Inwestycją.

Lider zapłacił kwoty wynikające z not księgowych (aczkolwiek nie w całości), zakwestionował jednak taki sposób udokumentowania transakcji, żądając wystawienia przez Panią faktur VAT, tak jak przy podziale zysku w 2008 r., 2012 r. i na początku 2016 r. Aktualnie jest Pani w sporze z Liderem Konsorcjum w zakresie formalnego sposobu rozliczenia końcowego Konsorcjum.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy pomiędzy Liderem a Panią, w zakresie współpracy w realizacji Inwestycji w ramach Umowy Konsorcjum, doszło do jakiejkolwiek czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług (VAT)?
2. Czy przekazanie Pani przez Lidera Konsorcjum części przychodów z tytułu udziału w zysku osiągniętym przez Konsorcjum, mogło być udokumentowane notami księgowymi?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym w niniejszym wniosku stanie faktycznym, w zakresie współpracy w realizacji Inwestycji w ramach Umowy Konsorcjum, nie doszło do jakiejkolwiek dostawy towaru ani świadczenia usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, tym samym czynności te nie podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Stąd też, rozliczenie przychodów pomiędzy Liderem a Panią powinno być udokumentowane za pomocą zwykłych not księgowych.

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
• eksport towarów;
• import towarów;
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez świadczenie usług, na podstawie art. 8 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Podatnikami – w świetle art. 15 ustawy o VAT - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem konsorcjum należy rozumieć stosunek prawny powstający na podstawie umowy, w której co najmniej dwie strony, zwane konsorcjantami, zobowiązują się do oznaczonego współdziałania celem realizacji określonego, jednostkowego przedsięwzięcia gospodarczego, na zasadzie wspólnego odnoszenia korzyści i wspólnego ponoszenia ryzyka (zob. A. Herbet, Spółka cywilna, A. Szajkowski (red.), System Prawa Prywatnego, Tom 16, Prawo spółek osobowych, Warszawa 2008, s. 603). Konsorcjanci w ramach konsorcjum nie świadczą sobie nawzajem żadnej usługi, ani też nie dostarczają sobie nawzajem żadnego towaru. Wskazać należy, że za świadczenie poszczególnych konsorcjantów względem innych uczestników konsorcjum nie można uznać przystąpienia do umowy zawiązującej konsorcjum.

Ponadto, za przedmiot opodatkowania nie może zostać uznana czynność polegająca na dokonaniu wzajemnych rozliczeń w ramach konsorcjum pomiędzy Liderem oraz Uczestnikami konsorcjum. Trudno bowiem doszukać się w nich odpłatnej dostawy towarów czy świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT (zob. A. Sewerynek, Opodatkowanie rozliczeń pomiędzy członkami konsorcjum na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, Monitor Podatkowy 2012, Nr 4, s. 56). Biorąc pod uwagę specyfikę podatku VAT, nie można uznać za dostawę towarów czy odpłatne świadczenie usług czynności, w ramach których nie da się zidentyfikować świadczenia wzajemnego w postaci dostawy towarów czy świadczenia usług.

Okolicznością, która w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT decyduje o opodatkowaniu, jest odpłatność za świadczoną usługę, którą należy rozumieć jako wynagrodzenie należne za dane świadczenie. Jest ono najczęściej określane umową pomiędzy stronami transakcji i stanowi skutek określonego przysporzenia. Trudno zaś taką cechę przypisywać operacji księgowej dokonywanej przez Lidera na rzecz Uczestnika Konsorcjum, polegającej na proporcjonalnym obciążeniu go kosztami stosownie do określonego udziału we wspólnym przedsięwzięciu lub proporcjonalnym przydzieleniu mu uzyskanego od nabywców lokali przychodu.

Pomimo tego, iż odpłatność nie została zdefiniowana w ustawie o VAT można wyróżnić pewne cechy, które ją konstytuują. W literaturze wskazuje się, że na gruncie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpłatność ma miejsce wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem, będącym jednocześnie świadczeniem wzajemnym. Usługodawcę musi łączyć stosunek prawny, z którego wynika obowiązek świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności i musi być ono wyrażone w pieniądzu. Istotne jest zaś, że musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za świadczenie usług (por. J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2012, Unimex, str. 68).

Tymczasem pomiędzy dostawami i usługami świadczonymi przez podmioty należące do Konsorcjum na rzecz Konsorcjum, z przeniesieniem na Uczestników Konsorcjum proporcjonalnej części kosztów i przychodów całego Konsorcjum, brak jest takiego stosunku prawnego, z którego wynikałaby wzajemność świadczenia Lidera Konsorcjum przybierającego postać rozdziału kosztów i przychodów całego przedsięwzięcia. Nie jest to zatem świadczenie wzajemne Lidera Konsorcjum, a jedynie umownie określony obowiązek „rozdziału” kosztów i przychodów całego przedsięwzięcia. Lider Konsorcjum nie pozostaje jednak dłużnikiem partnerów z tytułu świadczenia na ich rzecz usługi rozdziału kosztów i przychodów. Rozdział ten w odpowiednich proporcjach wynika z mocy samej Umowy Konsorcjum, a nie w wyniku jakiegoś świadczenia wzajemnego, do którego zobligowany został jego Lider.

Szerokie, odwołujące się do pojęcia świadczenia, określenie zakresu przedmiotowego w art. 8 ust. 1 ustawy VAT, nie może być odczytywane w ten sposób, że świadczeniem usług jest każda czynność czy zdarzenie, którego efektem jest odpłatne przysporzenie jednej ze stron na skutek działania, bądź zaniechania innej strony. Z powołanego przepisu wynika, że usługą jest każde, co do zasady, odpłatne świadczenie, które nie jest dostawą towarów i które przejawia się tym, że świadczeniobiorca (konsument) wynosi z niego, choćby nawet potencjalną korzyść. Posiłkując się także wskazówkami zawartymi w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości (np. wyrok z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93, wyrok z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie C-89/81, wyrok z 5 lutego 1980 r. w sprawie C-154/80, czy w sprawach C-276/97, C-358/97 i C-408/97) można sformułować ogólne stanowisko, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, uważane mogą być relacje, w których:

• istnieje jakiś związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Takich elementów, typowych dla świadczenia usług za wynagrodzeniem, nie można dostrzec w ramach wewnętrznych rozliczeń pomiędzy Liderem a Uczestnikiem Konsorcjum w stanie faktycznym przedstawionym w niniejszym wniosku.

W podobnym tonie wypowiedział się również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 czerwca 2010 r., nr IPPP1/443-383/10-4/AS, uznając, że: „(...) wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem a Partnerem, dotyczące przenoszenia Kosztów Konsorcjum w części przypadającej na Partnera, jak również dokonywania podziału przychodów zgodnie z ustalonymi udziałami w ramach Konsorcjum, biorąc pod uwagę unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową. Natomiast, w sytuacji, gdy Partner świadczy usługę na rzecz Lidera, wzajemne rozliczenie powinno nastąpić na podstawie faktury VAT (...)”.

Podobne stanowisko zawiera również interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPP3/443-1555/11/14-8/S/KC z dnia 10 listopada 2014 r. oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr 1462-IPPP1.4512.1024.2016.1.IGo z dnia 24 stycznia 2017 r.

Analogiczne stanowisko znajdujemy także w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 kwietnia 2014 r. (sygn. akt III SA/Wa 2671/13), który kontynuuje linię orzeczniczą sądów administracyjnych w analizowanym zakresie i potwierdza, że rozliczenia pieniężne między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia, jeżeli nie towarzyszy im świadczenie usługi, nie mogą być traktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT. Tym samym, możliwe jest dokumentowanie ich za pomocą innych dokumentów księgowych niż faktura (np. not obciążeniowych).

Przykładem tej linii orzeczniczej jest również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 czerwca 2013 r. (sygn. I FSK 1128/12), w którym sąd stwierdził, że: „Zasadnie Sąd I instancji dokonał analizy, czy opisany wyżej, jako druga sytuacja, podział kosztów i przychodów przez Lidera Konsorcjum, który najpierw skupia na sobie powstałe koszty i przychody można zakwalifikować do odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi na brak w tych relacjach elementu przekazania władztwa ekonomicznego nad towarem pomiędzy Liderem a Członkami Konsorcjum, z góry można wyeliminować tezę o odpłatnej dostawie towarów. (...) Naczelny Sąd Administracyjny orzekający w tej sprawie podziela także utrwalone już w orzecznictwie sądów administracyjnych stanowisko, że przy ustalaniu na gruncie art. 8 ust. 1 ustawy VAT, jako przedmiotu opodatkowania, świadczenia usług o złożonym charakterze, jakie stanowią umowy o współpracy (kooperacyjne), należy przede wszystkim uwzględniać cel takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania, na potrzeby podatkowe poszczególnych czynności służących realizacji tego celu (tak NSA w wyroku z dnia 23 kwietnia 2008 r., I FSK 1788/07, wyroku z dnia 9 października 2008 r. w sprawie I FSK 291/08 czy wyroku z dnia 29 lutego 2012 r. w sprawie I FSK 562/11). W powołanych orzeczeniach zaprezentowany został pogląd, że celem kooperacji (współpracy, współdziałania) jest uzyskanie przez skoordynowane wspólne działania partnerów rezultatu o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich nie można, do celów podatku od towarów i usług, wydzielać i oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru działania złożonego i wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość, którego końcowym efektem, jest zrealizowanie wspólnego przedsięwzięcia”.

Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny orzekał między innymi:

• w wyroku z 25 czerwca 2014 r. (sygn. I FSK 1108/13), oraz
• w wyroku z 4 czerwca 2014 r. (sygn. I FSK 1012/13).

W związku z powyższym, w Pani ocenie, w przedstawionym stanie faktycznym pomiędzy Uczestnikiem Konsorcjum a Liderem nie wystąpi sprzedaż (ani dostawa towarów, ani świadczenie usług), ani też żadna inna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, brak będzie podstaw do wystawiania przez Uczestnika Konsorcjum faktur, na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy o VAT. Rozliczenie przychodów pomiędzy Liderem a Uczestnikiem Konsorcjum może być więc dokumentowane notami księgowymi.

Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie zarówno w interpretacjach organów podatkowych, jak i w orzecznictwie sądów administracyjnych, tj.:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2013 r., nr IPPP2/443-117/13-2/KOM, w której organ ten wskazał, że „Biorąc zatem pod uwagę przytoczone unormowania stwierdzić należy, iż kwota wypłacona w związku z wzajemnym rozliczeniem zysków lub strat w Konsorcjum z tytułu zawartej umowy pomiędzy Wnioskodawcą a D., dotycząca podziału środków otrzymanych od Zamawiającego, biorąc pod uwagę unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową”.
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 września 2015 r., nr IPPP1/4512-621/15-4/MPe, w której organ ten wskazał, że „Dokumentowanie podziału kosztów pomiędzy członkami konsorcjum i udziału w dochodzie z Projektu otrzymywanego przez Lidera nabywców następować będzie przez noty obciążeniowe/noty uznaniowe, co uzasadnione pozostaje tym, że rozliczeniom takim nie można przyznać charakteru dostawy towarów lub świadczenia usług. Podział kosztów i dochodów nie wiąże się także z przekazywaniem władztwa ekonomicznego nad towarami pomiędzy konsorcjantami. Operacja księgowa/rozdział kosztów i dochodów nie jest czynnością odpłatną, a więc nie może podlegać opodatkowaniu VAT, jest jedynie działaniem techniczno-rachunkowym. Tym samym, alokacji wewnętrznych kosztów konsorcjum oraz podziału dochodów z Projektu należy dokonywać w drodze wystawiania not księgowych”.
• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 2013 r., sygn. akt. III SA/Wa 2275/12, w którym Sąd wskazał, że „Nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 i 2a ustawy o podatku od towarów i usług, podział kosztów związanych z pozyskaniem gwarancji bankowych dokonywany przez Lidera na rzecz uczestników Konsorcjum stosownie do ich udziału, w jakim partycypują w wynagrodzeniu netto z tytułu realizacji kontraktu, w odniesieniu do całej wartości kontraktu”.
• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Po 1026/15, w którym Sąd wskazał, że: „W zaistniałym sporze rację należy przyznać skarżącej Spółce. W przypadku bowiem podziału zysku dokonywanego przy użyciu not księgowych, brak jest podstaw aby czynności te w opisanym stanie faktycznym zakwalifikować, czy to do dostaw towarów, czy to do świadczenia usług przez Lidera na rzecz Partnera lub też odwrotnie”.
• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 2 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Rz 7/16, w którym Sąd wskazał, że: „Nie budzi wątpliwości w przedmiotowej sprawie fakt, że czynność lidera konsorcjum polegająca na świadczeniu usługi podziału zysku pomiędzy wszystkich konsorcjantów według ustalonych reguł i przesłanie fizycznie tychże środków na rzecz konsorcjantów nie stanowi czynności opodatkowanej, a więc nie stanowi czynności podlegającej VAT i lider konsorcjum nie jest zobowiązany w takim przypadku na przekazywane środki wystawiać faktury VAT, a co za tym idzie odprowadzać wykazanego na takiej tekturze podatku VAT należnego”.
• wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 sierpnia 2014 r. sygn. akt I FSK 1288/13, w którym sąd wskazał, że „Dychotomiczny podział na gruncie ustawy o VAT na świadczenie usług i dostawę towarów nie oznacza, że wypełnia on wszelkie przejawy bogatej aktywności podmiotów gospodarczych, a każdy przepływ środków finansowych, odbywający się w ramach relacji pomiędzy podatnikami VAT, musi być przyporządkowany świadczeniu usług lub dostawie towarów. Takiego przyporządkowania nie determinuje także podkreślana przez organ w skardze kasacyjnej okoliczność, że każdy podmiot będący partnerem Konsorcjum jest odrębnym podatnikiem VAT, a takim podatnikiem nie jest samo Konsorcjum”.

Mając na uwadze powyższe, w Pani ocenie, nie można przyjąć, że każde rozliczenie pomiędzy podmiotami będącymi podatnikami podatku od towarów i usług, polegające na przekazaniu środków pieniężnych pomiędzy nimi, musi być uznane za świadczenie usług bądź też dokonywanie dostawy, a tym samym podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Dokonane między Liderem a Uczestnikiem Konsorcjum rozliczenie przychodów, które wynika z określonego w Umowie Konsorcjum podziału zysku, nie stanowi wynagrodzenia za usługę wykonaną przez Uczestnika Konsorcjum na rzecz Lidera, ponieważ:

1. obowiązki Uczestnika Konsorcjum określone w Umowie Konsorcjum miały na celu realizację wspólnej Inwestycji i nie dokonywały przysporzenia wyłącznie dla Lidera, lecz korzyść z nich odnosiło całe Konsorcjum;
2. wysokość kwoty stanowiącej udział Uczestnika Konsorcjum w zysku całego Konsorcjum nie stanowi wynagrodzenia ekwiwalentnego w stosunku do określonych w umowie obowiązków, lecz znacząco przewyższa rynkowe stawki za realizację tego rodzaju czynności.

Należy więc wskazać, iż strony Umowy Konsorcjum w ogóle nie są wobec siebie usługodawcami/usługobiorcami, lecz występują razem w charakterze usługodawców/usługobiorców. Rozliczeniu między Stronami wspólnego przedsięwzięcia nie towarzyszy wzajemne świadczenie. W ramach rozliczenia strony nie będą odsprzedawać sobie usług, ale będą przekazywać część kosztów i przychód, dlatego nie może być w tym przypadku mowy o jakimkolwiek transferze czy refakturowaniu usług.

Podsumowując, w Pani ocenie, w przedmiotowym zdarzeniu relacje wewnątrz Konsorcjum polegające na alokacji przychodów i kosztów według założonej proporcji nie były świadczeniem usług ani dostawą towarów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, tym samym były czynnościami niepodlegającymi ustawie o VAT i w konsekwencji nie była Pani zobowiązana do wystawiania faktur na rzecz Lidera Konsorcjum.

Podniosła Pani, że w identycznym stanie faktycznym organ wydał interpretację nr 0115-KDIT1-2.4012.89.2017.1.KK z dnia 2 czerwca 2017 r. uznającą za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, iż rozliczenie stron konsorcjum nie podlega VAT i może być dokumentowane notami księgowymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego, niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawne wyłącznie dla Pani, a nie Lidera Konsorcjum.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.