Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.249.2017.1.ŁS
z 10 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2017 r. (data wpływu 11 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie własnoręcznie napisanego testamentu, a następnie postanowienia sygn. akt. II XX XX/XX z dnia 3 listopada 2016 r. Sądu Rejonowego w B. II Wydział Cywilny, Wnioskodawca odziedziczył po zmarłej w dniu 30 marca 2016 r. kuzynce J. K. M. niżej wymienione składniki majątku:

• lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość o pow. użytkowej 37,9 m² wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości KW XXXX, miejsce położenia: B., ul. M., nabyty udział: 1/2,
• spółdzielcze własnościowe prawo do garażu o pow. 16,5 m², miejsce położenia: B., ul. G., nabyty udział: 1/2,
• środki pieniężne w wysokości 16.339 zł zgromadzone w banku, nabyty udział: 1/2.

W dniu 27 grudnia 2016 r. w Pierwszym Urzędzie Skarbowym w X. Wnioskodawca na druku SD-3 złożył zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych. W zeznaniu tym 1/2 mieszkania została wyceniona na kwotę 67.500 zł oraz 1/2 garażu na kwotę 7.500 zł. Po czym na podstawie decyzji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w X. z dnia 4 stycznia 2017 r. znak sprawy: … Wnioskodawca wpłacił dnia 17 stycznia 2017 r. kwotę 16.054 zł na konto U.S. podatku od spadku i darowizn z tytułu dziedziczenia. Wnioskodawca wskazuje, że w dziedziczonym mieszkaniu mieszkał i dalej mieszka współmałżonek nieżyjącej kuzynki J.M. Ponieważ jest On osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności (symbol XX-X) i trudno było mu pogodzić się z wolą zmarłej Wnioskodawca postanowił znieść współwłasność na jego rzecz. W dniu 5 maja 2017 r. w kancelarii notarialnej w B. przed notariuszem W. W-K. został zawarty akt notarialny Repertorium A nr XXX znoszący współwłasność i wspólność na rzecz J.M. zamieszkałego w B. przy ul. M.. Ponieważ J.M. przysługiwało roszczenie o zachowek po zmarłej żonie wraz z kosztami pogrzebu o łącznej wartości 36.339 zł w ww. akcie notarialnym roszczenia te kompleksowo zostały rozliczone. Ostatecznie po zniesieniu współwłasności, na konto Wnioskodawcy J.M wpłacił 55.000 zł. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że w akcie notarialnym wartość mieszkania i garażu była taka sama jak w zeznaniu podatkowym:

• wartość 1/2 mieszkania 67.500 zł,
• wartość 1/2 garażu 7.500 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Jakie skutki podatkowe rodzi ekwiwalentne zniesienie współwłasności przed upływem 5 lat od dziedziczonej połowy mieszkania w bloku (7 piętro) oraz połowy garażu murowanego? Czy zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca ma obowiązek odprowadzić podatek, jeżeli tak to w jakiej wysokości i kiedy?

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro zapłacił podatek od spadków i darowizn, to z tytułu zniesienia współwłasności już nie musi odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych. Według Wnioskodawcy byłoby to podwójne opodatkowanie tej samej czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c ­ przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy ­ przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie własnoręcznie napisanego testamentu, a następnie postanowienia sygn. akt. II XX XX/XX z dnia 3 listopada 2016 r. Sądu Rejonowego w B. II Wydział Cywilny, Wnioskodawca odziedziczył po zmarłej w dniu 30 marca 2016 r. kuzynce J. K. M. niżej wymienione składniki majątku:

• lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość o pow. użytkowej 37,9 m² wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości KW XXXX, miejsce położenia: B., ul. M.., nabyty udział: 1/2,
• spółdzielcze własnościowe prawo do garażu o pow. 16,5 m², miejsce położenia: B., ul. G., nabyty udział: 1/2,
• środki pieniężne w wysokości 16.339 zł zgromadzone w banku, nabyty udział: 1/2.

W dniu 27 grudnia 2016 r. w Pierwszym Urzędzie Skarbowym w X. Wnioskodawca na druku SD-3 złożył zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych. W zeznaniu tym 1/2 mieszkania została wyceniona na kwotę 67.500 zł oraz 1/2 garażu na kwotę 7.500 zł. Po czym na podstawie decyzji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w X. z dnia 4 stycznia 2017 r. znak sprawy: … Wnioskodawca wpłacił dnia 17 stycznia 2017 r. kwotę 16.054 zł na konto U.S. podatku od spadku i darowizn z tytułu dziedziczenia. Wnioskodawca wskazuje, że w dziedziczonym mieszkaniu mieszkał i dalej mieszka współmałżonek nieżyjącej kuzynki J.M. Ponieważ jest On osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności (symbol XX-X) i trudno było mu pogodzić się z wolą zmarłej Wnioskodawca postanowił znieść współwłasność na jego rzecz. W dniu 5 maja 2017 r. w kancelarii notarialnej w B. przed notariuszem W. W-K. został zawarty akt notarialny Repertorium A nr XXX znoszący współwłasność i wspólność na rzecz J.M. zamieszkałego w B. przy ul. M.. Ponieważ J.M. przysługiwało roszczenie o zachowek po zmarłej żonie wraz z kosztami pogrzebu o łącznej wartości 36.339 zł w ww. akcie notarialnym roszczenia te kompleksowo zostały rozliczone. Ostatecznie po zniesieniu współwłasności, na konto Wnioskodawcy J.M wpłacił 55.000 zł. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że w akcie notarialnym wartość mieszkania i garażu była taka sama jak w zeznaniu podatkowym:

• wartość 1/2 mieszkania 67.500 zł,
• wartość 1/2 garażu 7.500 zł.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Zgodnie z art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. W myśl art. 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 Kodeksu cywilnego). Natomiast art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że prawomocne postanowienie Sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności – w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego – jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. W świetle art. 195 ww. Kodeksu współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Z kolei w myśl art. 211 i 212 ww. Kodeksu zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W wyniku dokonania zniesienia współwłasności możliwe jest zatem przyznanie rzeczy jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu do dokonania spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli.

Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz nabywa w niej udział ponad udział dotychczas posiadany i przysługujący jej w tej rzeczy. Konsekwencją tego jest zbycie udziału w rzeczy po stronie tego współwłaściciela, który w zamian przysługującego mu udziału w rzeczy otrzyma spłatę pieniężną. Wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem (nabyciem) udziału w nieruchomości, które wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że użyte w wyżej powołanym art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres czynności. Określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży, czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do rzeczy.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli w zamian za spłatę pieniężną na rzecz drugiego z nich, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanego udziału, stanowi formę odpłatnego zbycia, wyczerpującą dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osoba, która otrzymuję spłatę zbywa bowiem odpłatnie przysługujący jej udział. Spłata jest w takim przypadku wyrażoną w pieniądzu równowartością zbytego udziału we wspólnym prawie, co oznacza, że pomiędzy współwłaścicielami dochodzi do wymiany dóbr majątkowych, tj. udziału w nieruchomości w zamian za środki pieniężne.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe, itp. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy.

Kosztów odpłatnego zbycia nie należy utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu, zasady ustalania których uregulowane zostały w sposób szczególny w art. 22 ust. 6c i 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 22 ust. 6c tej ustawy koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8.

Z kolei art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w terminie określonym powyżej podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.

Zgodnie z art. 45 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy w terminie określonym w art. 45 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7, podatnicy są obowiązani wpłacić należny podatek wynikający z zeznania, o którym mowa w ust. 1a pkt 3.

W świetle art. 30 ust. 4 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30 ust. 5 ww. ustawy).

Mając na uwadze cytowane powyżej przepisy prawa w kontekście przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stwierdzić należy, że dokonanie w dniu 5 maja 2017 r. zniesienia współwłasności nieruchomości oraz spółdzielczego własnościowego prawa do garażu polegającego na przyznaniu tej nieruchomości i prawa do garażu na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli z jednoczesnym zobowiązaniem się przez tą osobę do spłaty na rzecz Wnioskodawcy, stanowi formę odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości i garażu, bowiem spłata ta stanowi wyrażoną w pieniądzu równowartość udziału we wspólnym prawie. W związku z powyższym zbycie przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości oraz garażu przed upływem pięciu lat od daty nabycia (tj. śmierci kuzynki Wnioskodawcy), stanowi źródło przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a uzyskany z tego tytułu dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych według zasad określonych w art. 30e ww. ustawy. W konsekwencji Wnioskodawca zobowiązany będzie do złożenia zeznania podatkowego (PIT-39) w terminie do 30 kwietnia 2018 r. i rozliczenia w nim uzyskanego z tytułu zniesienia współwłasności dochodu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.