Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.125.2017.2.LS
z 17 lipca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 maja 2017 r. (data wpływu 5 czerwca 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 4 lipca 2017 r. (data nadania 5 lipca 2017 r., data wpływu 12 lipca 2017 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-2.4011.125.2017.1.LS z dnia 22 czerwca 2017 r. (data nadania 22 czerwca 2017 r., data doręczenia 30 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 6 sierpnia 2003 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Spadek po nim nabyła matka, siostra i Wnioskodawca. Istotą spadku było mieszkanie własnościowe. Sprawa do Sądu o podział spadku została wniesiona dopiero w 2007 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział Cywilny, z dnia 6 listopada 2007 r. Wnioskodawca wraz z matką i siostrą otrzymał prawo dziedziczenia w określonych przez Sąd częściach.

Po otrzymaniu wyroku Wnioskodawca wraz z matką i siostrą złożyli zeznania SD-3 do Urzędu Skarbowego zgodnie z przynależnością nieruchomości.

Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał zezwolenie w dniu 13 marca 2008 r., w którym matka Wnioskodawcy skorzystała z ulgi od spadków i darowizn w trybie art. 16 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn Dz.U. 1983 Nr 45 poz. 207 z późn. zm„ natomiast Wnioskodawca z siostrą otrzymali decyzję ustalającą wysokość podatku do zapłaty. Podatek ten został uregulowany w ustawowym terminie.

W dniu 4 grudnia 2015 r. zmarła matka Wnioskodawcy. Sprawę o podział majątku (mieszkanie własnościowe) Wnioskodawca z siostrą skierowali do Sądu Rejonowego, Wydział Cywilny, który wydał prawomocne orzeczenie w dniu 5 stycznia 2017 r., w którym stwierdzono, że nabyli z siostrą spadek po 1/2 części każdy. Wnioskodawca z siostrą złożyli do Urzędu Skarbowego stosowne formularze SD-Z2 i otrzymali zaświadczenia o zwolnieniu z podatku od spadku i darowizn z tytułu dziedziczenia zgodnie z art. 306a par. 1, par. 4 oraz art. 306b par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa Dz.U 1997 Nr 137 poz 926 z póżn. zm.

Reasumując powyższe zdarzenia, przedmiotem spadku jest mieszkanie własnościowe, które przypada Wnioskodawcy i siostrze w równym udziale. Siostra zgłosiła zamiar spłacenia udziału Wnioskodawcy, a On wyraziłem zgodę na dokonanie działu spadku. Po oszacowaniu wartości lokalu zgodnie z obowiązującymi cenami rynkowymi sprawa została sfinalizowana poprzez podpisanie aktu notarialnego w kancelarii notarialnej.

Pismem z dnia 22 czerwca 2017 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.125.2017.1.LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wskazanie:

• czy wartość spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku mieści sięw udziale, jaki przysługiwał Wnioskodawcy w spadku, czy też uległ powiększeniu.
  
  
  

Pismem z dnia 4 lipca 2017 r. (data nadania 5 lipca 2017 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że wartość spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku mieści się w udziale jaki mu przysługiwał.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w przedstawionej sytuacji Wnioskodawca będzie musiał zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu otrzymania ekwiwalentu pieniężnego (w cenach rynkowych) za przekazanie swojej części w ramach działu spadku?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Z działem spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom, a wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się przedmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadającej poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 210 par. 1 Kodeksu Cywilnego każdy ze współwłaścicieli spadku może żądać zniesienia współwłasności.

Może to nastąpić poprzez:

• podział rzeczy wspólnej, jeżeli jest on możliwy (art. 211 K.C.)
  
• przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedaż stosownie do przepisów KPC (art. 212 par. 2 K.C.) - tzn. przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do udziałów współwłaścicieli.
  
  

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia Sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne (art. 212 par. 1 K.C.).

Art. 1037 par. 1 i 2 Kodeksu Cywilnego mówi, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia Sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Przytoczone regulacje prawne pokazują, że w ramach spadku, przedmiotem którego jest nieruchomość, spłata na rzecz pozostałych spadkobierców jest prawnie usankcjonowana sposobem zniesienia współwłasności. Z istoty dziedziczenia wynika szczególna właściwość takich spłat albowiem, jeśli suma pieniędzy otrzymanych przez spadkobiercę nie przekracza wartości przysługującego mu udziału spadkowego nie można mówić, że na skutek działu spadku uzyskał on przysporzenie majątkowe względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. Nie można zatem twierdzić, że we wskazanej sytuacji odpłatne zbycie udziału spadku jest źródłem przychodu.

W przedstawionej sytuacji, w świetle obowiązujących przepisów prawa Wnioskodawca uważa, że otrzymany ekwiwalent pieniężny (w wartości rynkowej) w wyniku działu spadku nie będzie skutkować powstaniem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 punkt 8 litera a i c ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz.U. 1991 Nr 80 poz. 350 z późn. zm.

Dlatego też Wnioskodawca uważa, że nie jest zobowiązany do zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania ekwiwalentu pieniężnego za przekazanie swojego prawa do odziedziczonej w ułamku części nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz uzupełnienia wynika, że w dniu 6 sierpnia 2003 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Spadek po nim nabyła matka, siostra i Wnioskodawca. Istotą spadku było mieszkanie własnościowe. Sprawa do Sądu o podział spadku została wniesiona dopiero w 2007 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego, XVI Wydział Cywilny, z dnia 6 listopada 2007 r. Wnioskodawca wraz z matką i siostrą otrzymał prawo dziedziczenia w określonych przez Sąd częściach. W dniu 4 grudnia 2015 r. zmarła matka Wnioskodawcy. Sprawę o podział majątku (mieszkanie własnościowe) Wnioskodawca z siostrą skierowali do Sądu Rejonowego, XVI Wydział Cywilny, który wydał prawomocne orzeczenie w dniu 5 stycznia 2017 r., w którym stwierdzono, że nabyli z siostrą spadek po 1/2 części każdy. Reasumując powyższe zdarzenia, przedmiotem spadku jest mieszkanie własnościowe, które przypada Wnioskodawcy i siostrze w równym udziale. Siostra zgłosiła zamiar spłacenia udziału Wnioskodawcy, a On wyraziłem zgodę na dokonanie działu spadku. Po oszacowaniu wartości lokalu zgodnie z obowiązującymi cenami rynkowymi sprawa została sfinalizowana poprzez podpisanie aktu notarialnego w kancelarii notarialnej. Wnioskodawca wskazał, że wartość spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku mieści się w udziale jaki mu przysługiwał.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm.) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Art. 1037 § 1 ww. Kodeksu stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Natomiast zgodnie z jego art. 211 i 212 zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Wyjaśnić przy tym należy, że okoliczność, że dział spadku następuje ze spłatą od spadkobiercy nabywającego na wyłączną własność składniki majątkowe wchodzące w skład spadku na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że czynność taka ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której spłata równa jest wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Podsumowując, z uwagi na fakt, że otrzymana przez Wnioskodawcę spłata z tytułu działu spadku dotyczącego udziału w nieruchomości nabytej po zmarłych rodzicach nie przekroczy wartości udziału Wnioskodawcy w spadku, spłata ta nie spowoduje powstania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mógłby podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji nie ciąży na Wnioskodawcy obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.