Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPB4.4511.1056.2016.1.JK2
z 10 października 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 5 września 2016 r. (data wpływu 5 września 2016 r.) uzupełniony pismem z dnia 5 września (data wpływu 7 września 2016 r.) dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz z mężem posiada zawartą w czasie trwania związku małżeńskiego umowę majątkową małżeńską o ustanowieniu rozdzielności majątkowej zawartą w formie aktu notarialnego z dnia 13 lipca 2016 r. Związek małżeński został zawarty w dniu 21 października 2006 r. Na dzień 8 grudnia 2016 r. został wyznaczony termin rozprawy rozwodowej. Wnioskodawczyni wraz z mężem chce dokonać podziału majątku wspólnego u notariusza, tj. poprzez umowę podziału majątku. W wyniku tego podziału Wnioskodawczyni otrzyma 62.000 zł, a mąż mieszkanie, które zostało zakupione na kredyt. Mieszkanie zostało zakupione w 2010 r., natomiast akt notarialny podpisany w 2012 r., ponieważ to mieszkanie było z rynku pierwotnego. Ww. mieszkanie w wyniku podziału majątku wspólnego otrzyma mąż Wnioskodawczyni, ale w zamian za to podpisany zostanie jeszcze aneks do umowy kredytu hipotecznego, z którego wynikać będzie, że Wnioskodawczyni za zgodą Banku zostanie odłączona od praw i obowiązków wynikających z umowy kredytu hipotecznego. W związku z podpisanym aneksem do umowy kredytu hipotecznego mąż Wnioskodawczyni przejmie całość zobowiązań wobec Banku oraz otrzyma to mieszkanie na podstawie umowy podziału majątku zawartej w formie aktu notarialnego. Zdarzenie powyższe będzie dokonane w przyszłości, ponieważ bank przygotował już aneks z dnia 26 sierpnia 2016 r., ale zanim zostanie podpisany, to Wnioskodawczyni chciałaby znać stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w sprawie ewentualnego podatku z Jej strony.

Notariusz przekazał informację, że w umowie podziału majątku, która zostanie podpisana będzie zapis, że mąż stanie się wyłącznym właścicielem lokalu mieszkalnego oraz będzie tam równie widniało zobowiązanie męża, że cały pozostały dług z odsetkami będzie spłacał wyłącznie mąż Wnioskodawczyni. Czyli Bank odłączy Wnioskodawczynię od długu, ale w zmian za to musi Ona oddać swoją połowę mieszkania, gdyż aby aneks do umowy kredytu hipotecznego wszedł w życie wymagane jest dostatecznie do Banku aktu notarialnego zawierającego jednocześnie wniosek o wpis nowego uprawnionego do nieruchomości w dziale II Księgi Wieczystej, na podstawie którego jedynym właścicielem stanie się mąż Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy po odłączeniu od długu Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy, a tym samym czy Bank jest obowiązany wystawić PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawczyni, po odłączeniu Jej od długu nie powinna płacić podatku (a tym samym Bank nie ma podstaw prawnych do wystawienia Wnioskodawczyni PIT-8C), ponieważ nie powstaje tu przychód, gdyż nie uzyska kosztem majątku Banku korzyści majątkowej w wysokości odpowiadającej kwocie kredytu stanowiącego przedmiot zwolnienia z długu. W chwili dokonania ww. czynności prawnej nastąpiła zmiana strony umowy kredytu (jedynym kredytobiorcą pozostanie mąż Wnioskodawczyni), która nie powoduje zmiany w zakresie tożsamości kształtu, ani treści zobowiązania kredytowego. Zatem nie można uznać, że w chwili zwolnienia z długu po stronie kredytobiorcy, którego wniosek o zwolnienie z długu został pozytywnie rozpatrzony przez Bank, powstał przychód podlegający opodatkowaniu. W zwolnienia z długu (zmiana strony umowy kredytowej) po stronie takiej osoby nie doszło zatem do powstania przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, w konsekwencji nie ciąży na tej osobie obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Wnioskodawczyni dodała, że nie będzie posiadała długu i mieszkania, dlatego kwota kredytu nie będzie dla Niej przychodem. Zdaniem Wnioskodawczyni nie będzie to dla Niej umorzenie długu, gdyż w zamian za odłączenie od kredytu przestaje być właściciele mieszkania, które było zakupione na kredyt. Sprawa przepisania mieszkania odbędzie się u notariusza oraz w Banku zostanie podpisany aneks do umowy kredytowej. Zatem z dokumentacji wynikać będzie, że nie posiada mieszkania, ani kredytu dlatego Wnioskodawczyni jest zdania, że nie ma tu przychodu. Wnioskodawczyni uważa, że zastosowanie będzie tu miał art. 2 ust. 1 pkt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż odłączenie Jej od długu następuje w zawiązku z podziałem majątku wspólnego w wyniku ustania wspólności majątkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z ww. przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, jak również przychody z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2016 r., poz. 2082). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez Sąd, bądź w przypadku ustania małżeństwa między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast, w myśl art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba ze umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 ww. ustawy.

Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami, współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału tego majątku, choć – jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380) – podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że podział majątku wspólnego, w ramach którego nastąpi przeniesienie na rzecz męża Wnioskodawczyni przysługującego Jej udziału w prawie własności nieruchomości oraz zwolnienie Wnioskodawczyni z długu z tytułu zaciągniętego kredytu na nabycie nieruchomości, nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na wyłączenie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ są to przychody Wnioskodawcy z tytułu podziału majątku wspólnego małżonków w wyniku ustania wspólności majątkowej.

W konsekwencji, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył z tego tytułu obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Bank w takiej sytuacji nie będzie miał obowiązku wystawienia informacji o wysokości osiągniętego przychodu (PIT-8C).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. Ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.