Wnioskodawczyni uzupełniła w terminie wniosek w ww. zakresie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w zaistniałym stanie faktycznym Wnioskodawczyni zobowiązana jest na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 Ustawy o podatku od spadków i darowizn do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu zasiedzenia udziału w Nieruchomości przez spadkodawcę?
2. Czy w zaistniałym stanie faktycznym Wnioskodawczyni obowiązana jest do złożenia korekty zeznania podatkowego, o której mowa w art. 17a ust. 3 Ustawy o podatku od spadków i darowizn?
3. Czy zgodnie z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej po dniu 31 grudnia 2016 roku zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia składnika masy spadkowej po Stanisławie (udział we współwłasności przedmiotowej Nieruchomości) nie będzie mogło powstać wskutek przedawnienia prawa do jego ustalenia?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad 1)

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 Ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem zasiedzenia. Art. 5 Ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 6) Ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego zasiedzenie.

Obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przedmiotowej Nieruchomości w drodze zasiedzenia powstał po śmierci spadkodawcy - postanowienie stwierdzające nabycie własności w drodze zasiedzenia wydane zostało i uprawomocniło się już po śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 5 Ordynacji podatkowej (tj. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku; Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.; dalej: „Ordynacja podatkowa”) zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy podatku w wysokości, terminie i miejscu określonym przez przepisy prawa podatkowego.

Na podstawie przepisów Ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatnicy tego podatku obowiązani są w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy. Po złożeniu ww. zeznania organ podatkowy wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku - dopiero z chwilą jej doręczenia powstaje zobowiązanie podatkowe. W realiach niniejszej sprawy decyzja o wymiarze podatku nie może zostać doręczona z uwagi na brak podmiotu, na którym ciąży obowiązek podatkowy - nabywca udziału w Nieruchomości w momencie uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu zasiedzenia nie żył.

Podkreślenia wymaga, że dopiero zobowiązanie podatkowe może być wykonywane, podlegać egzekucji oraz przechodzić na następców prawnych i osoby trzecie.

Biorąc pod uwagę powyższe, a także fakt, iż Wnioskodawczyni nabyła wraz z pozostałymi Spadkobiercami udział w Nieruchomości w drodze dziedziczenia, w ocenie Wnioskodawczyni nie będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku z tytułu zasiedzenia na podstawie Ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Postanowienie stwierdzające zasiedzenie jest aktem deklaratywnym - stanowi potwierdzenie przez sąd nabycia prawa własności ex lege wskutek spełnienia ustawowej przesłanki samoistnego posiadania przez określony termin. Jako że zasiedzenie nastąpiło z mocy prawa jeszcze za życia Stanisława , spadkobiercy uczestniczyli w postępowaniu jako jego następcy prawni. Należy więc podkreślić, że nabycie własności w drodze zasiedzenia (jako nabycie pierwotne) oraz nabycie własności w drodze dziedziczenia (jako nabycie wtórne) stanowią dwa odrębne zdarzenia prawne.

Podsumowując, zobowiązanie podatkowe w niniejszym stanie faktycznym nie może powstać, tym samym Wnioskodawczyni, jako następca prawny Stanisława nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu zasiedzenia Nieruchomości.

Ad 2)

Zgodnie z art. 5 Ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Art. 6 wymienionej Ustawy stanowi, że w przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Stosownie natomiast do art. 6 ust. 4 tej Ustawy, w przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Zgodnie z art. 17a ust. 3 Ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych w zeznaniu podatkowym, podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu.

Zgodnie z art. 21 Ordynacji Podatkowej zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania albo z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik: nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego lub w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, zobowiązanie podatkowe nie powstanie, pod warunkiem, że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

W przedmiotowym stanie faktycznym na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek podatkowy w związku z nabyciem spadku po Stanisławie (teściu Wnioskodawczyni). Wnioskodawczyni kwalifikuje się zatem do I grupy podatkowej na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 1) Ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Obowiązek podatkowy powstał w okolicznościach faktycznych sprawy z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku tj. w dniu 10 sierpnia 2011 roku.

Wobec przytoczonych wyżej okoliczności faktycznych oraz wskazanych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni zobowiązana jest złożyć korektę zeznania podatkowego, o której mowa w art. 17a ust. 3 Ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ad. 3)

Stosownie do przepisów Ordynacji podatkowej wskazanych w odpowiedzi na pytanie 2) niniejszego wniosku, zobowiązanie podatkowe nie może powstać po upływie pięcioletniego terminu przewidzianego na doręczenie decyzji ustalającej wysokość podatku.

Jako że obowiązek podatkowy powstał z dniem uprawomocnienia się Postanowienia, tj. 10 sierpnia 2011 roku, termin przedawnienia zaczął biec z końcem roku kalendarzowego, w którym powstał, a więc z końcem roku 2011. Wobec powyższego pięcioletni termin na doręczenie decyzji ustalającej upłynie dnia 31 grudnia 2016 roku. Oznacza to, iż zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia opisanego we wniosku składnika masy spadkowej nie powstanie - przedawnieniu ulegnie bowiem prawo do jego ustalenia, tym samym Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.).

W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 tejże ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy.

Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 ww. Kodeksu, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z powołanych wyżej artykułów wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca.

Natomiast kwestia zasiedzenia uregulowana została generalnie w art. 172-177 Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 172 § 1 ustawy Kodeks cywilny posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od dwudziestu lat jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. Po upływie trzydziestu lat posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Zasiedzenie jest tzw. instytucją dawności, służącą korygowaniu rzeczywistego stanu posiadania ze stanem prawnym. Prowadzi ono do nabycia przez posiadacza własności na skutek długotrwałego posiadania przez niego rzeczy, czemu towarzyszy utrata własności przez dotychczasowego właściciela, który w przeszłości utracił posiadanie rzeczy. Poprzez zasiedzenie można nabyć własność rzeczy ruchomych i nieruchomych, udziału we współwłasności, prawa użytkowania wieczystego, służebność gruntową. Zasiedzenie jest instytucją prowadzącą do nabycia prawa na skutek upływu czasu. Umożliwia ono, sankcjonując stan faktyczny, usunięcie długotrwałej niezgodności między stanem prawnym a stanem posiadania. Na skutek zasiedzenia, które następuje ex lege, dotychczasowy uprawniony traci swoje prawo, a nabywca uzyskuje je niezależnie od niego; jest więc ono pierwotnym sposobem nabycia prawa podmiotowego.

Jak z powyższego wynika nabycie tytułem zasiedzenia jest tytułem odrębnym od nabycia tytułem dziedziczenia (spadku).

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Z treści wniosku wynika, postanowieniem z dnia 19 lipca 2011 r. Sąd Rejonowy orzekł o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym w dniu 3 grudnia 2010 r. spadkodawcy przez sześcioro spadkobierców, wśród których znajduje się Wnioskodawczyni. Postanowienie to stało się prawomocne z dniem 10 sierpnia 2011 roku. Wnioskodawczyni jest synową spadkodawcy, natomiast pozostali Spadkobiercy są jego wnukami. W roku 2011 Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe, o którym mowa w art. 17a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dnia 21 października 2015 roku Spadkobiercy wystąpili z wnioskiem o stwierdzenie na rzecz spadkodawcy zasiedzenia udziału wynoszącego 1/2 w nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. W dniu 12 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy wydał postanowienie o stwierdzeniu zasiedzenia na rzecz zmarłego, stwierdzając nabycie udziału w przedmiotowej nieruchomości z dniem 27 maja 2005 roku. Postanowienie to stało się prawomocne z dniem 23 września 2016 roku. Spadkobiercy stali się zatem współwłaścicielami udziału w Nieruchomości.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni z tytułu zasiedzenia udziału w Nieruchomości przez spadkodawcę nie jest zobowiązana do zapłaty podatku na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Odnosząc się do kwestii, czy Wnioskodawczyni obowiązana jest do złożenia korekty zeznania podatkowego, o której mowa w art. 17a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy wskazać, że w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, z chwilą przyjęcia spadku.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

W przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych w zeznaniu podatkowym, podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu (art. 17a ust. 3 ww. ustawy).

W związku z powyższym Wnioskodawczyni, w przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych w zeznaniu podatkowym, obowiązana była do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedziała się o ich nabyciu.

Przechodząc do kwestii ustalenia, czy zgodnie z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej po 31 grudnia 2016 roku zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia składnika spadkowej po Stanisławie nie będzie mogło powstać wskutek przedawnienia prawa do jego ustalenia, należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ustawy Ordynacja podatkowa zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonym w przepisach prawa podatkowego.

Art. 21 Ordynacji podatkowej reguluje sposób powstania zobowiązań podatkowych i określa moment powstania takiego zobowiązania. Zgodnie z tym przepisem zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

1. zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;
2. doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.
   
   

Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, wysokość zobowiązania podatkowego, o którym mowa w § 1 pkt 2, ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym – art. 21 § 5 Ordynacji podatkowej.

Z pojęciem zobowiązania podatkowego nierozerwalnie związania jest kwestia jego przedawnienia.

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Natomiast, gdy podatnik:

1. nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,
2. w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,
   

zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

W analizowanej sprawie obowiązek podatkowy w związku ze śmiercią teścia Wnioskodawczyni powstał z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu w dniu 10 sierpnia 2011 r.

Zgodnie z prawomocnym postanowieniem sądu z 23 września 2016 r., teść Wnioskodawczyni nabył z dniem 27 maja 2005 r., przez zasiedzenie, udział wynoszący 1/2 w nieruchomości gruntowej.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego w związku z nabyciem w drodze spadku udziału w nieruchomości gruntowej (który to udział w nieruchomości nabyty został przez teścia Wnioskodawczyni tytułem zasiedzenia) zastosowanie znajdzie powołany wyżej art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej dotyczący przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Skoro bowiem obowiązek podatkowy dla Wnioskodawczyni w przedmiotowej sprawie powstał w 2011 r. zatem z dniem 31 grudnia 2016 r. upływa przewidziany w powołanym przepisie 5-letni termin. Oznacza to, że zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia opisanego we wniosku składnika masy spadkowej nie powstanie po 31 grudnia 2016 r., bowiem przedawnieniu ulega prawo do jego ustalenia.

Podsumowując należy wskazać:

• Wnioskodawczyni z tytułu zasiedzenia udziału w Nieruchomości przez spadkodawcę nie jest zobowiązana do zapłaty podatku na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
  

• Wnioskodawczyni, w przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych w zeznaniu podatkowym, obowiązana była do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedziała się o ich nabyciu.
  

• Zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia opisanego we wniosku składnika masy spadkowej nie powstanie po 31 grudnia 2016 r., bowiem przedawnieniu ulega prawo do jego ustalenia.
  
  
  

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a ustawy Ordynacja podatkowa .

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.