2017.02.09 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - 2461-IBPP2.4512.934.2016.2.AZe

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP2.4512.934.2016.2.AZe
z 9 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 201.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 listopada 2016 r., (data wpływu 28 listopada 2016 r.), uzupełnionym pismem z 31 stycznia 2017 r. (data wpływu 3 lutego 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wszystkich usług świadczonych przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wszystkich usług świadczonych przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 31 stycznia 2017 r. (data wpływu 3 lutego 2017 r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 16 stycznia 2017 r. znak: 2461-IBPP2.4512.934.2016.1.AZe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (zwany w dalszej części niniejszego wniosku również „Menedżerem”) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług zarządzania i doradztwa zawarł kontrakt menedżerski ze spółką prawa handlowego (spółką kapitałową). Wnioskodawca świadczy również usługi doradztwa innym podmiotom gospodarczym, ponadto w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi inną działalność obejmującą m.in.: Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane, Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach, Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne, Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana.

Na mocy postanowień kontraktu menadżerskiego spółka powierzyła Wnioskodawcy pełnienie funkcji członka Zarządu, zaś Wnioskodawca zobowiązał się do zarządzania spółką. Zakres zarządzania spółką obejmuje jej reprezentowanie oraz prowadzenie wszystkich spraw zarządzanego podmiotu.

Zgodnie z kontraktem wszelkie obowiązki z zakresu zarządzania spółką Menedżer powinien wykonywać ze starannością, jakiej wymaga się od firmy zajmującej się profesjonalnie zarządzaniem cudzymi interesami i jest on odpowiedzialny za niezachowanie takiej staranności. Ponadto, w ramach postanowień określających sposób wykonywania przez Wnioskodawcę czynności kontrakt przewiduje, że Menedżer sprawuje swoje główne czynności w siedzibie spółki (biurze zarządu) w takich ramach czasowych, jakie niezbędne są do sprawnego zarządzania, jednakże jednocześnie Menedżer powinien być stale dostępny dla spółki w sprawach wymagających jego osobistego zaangażowania. Dodatkowo odpłatnie, tj. w zamian za zryczałtowaną opłatę miesięczną w określonej w umowie wysokości, Wnioskodawcy przysługuje prawo do korzystania z pewnych składników majątku spółki: telefonu komórkowego z abonamentem, samochodu osobowego, komputera osobistego i środków łączności umożliwiających dostęp do internetu. Jak przewidziano w umowie menedżer zarządzając spółką jest obowiązany stosować się do przepisów kodeksu spółek handlowych, postanowień umowy spółki i uchwał organu stanowiącego oraz nadzorczego spółki.

Za świadczenie usług polegających na zarządzaniu spółką Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie, na które składa się podstawowe wynagrodzenie określone miesięcznie oraz nagroda roczna, której uwarunkowania, parametry ekonomiczne i wysokość określa zgromadzenie wspólników spółki. Ponadto wszelkie prawidłowo udokumentowane wydatki ponoszone przez Menedżera, a zaliczane przez spółkę do kosztów uzyskania przychodu i związane z prowadzeniem spraw spółki, w tym w szczególności koszty podróży służbowych ponosi spółka. Spółka ponosi także lub refinansuje koszty szkolenia Menedżera związane z zakresem wykonywanych na rzecz spółki czynności w ramach określonego w umowie limitu kwotowego.

Wynagrodzenie Wnioskodawcy od spółki, zgodnie z art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych (t.j. - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z poź, zm.), stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście. Od tego przychodu spółka odprowadza jedynie należne składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Menedżer na długo przed zawarciem kontraktu menadżerskiego dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług, rejestrując się jako czynny podatnik podatku VAT. Zgodnie z warunkami kontraktu wynagrodzenie należne Wnioskodawcy spółka wypłaca na podstawie wystawianych przez Menedżera faktur VAT.

Wnioskodawca jest ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej. Warunkiem wejścia w życie kontraktu było bowiem (według wyboru Menedżera) uiszczenie spółce przez Wnioskodawcę takiej części kosztów zawarcia generalnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej członków władz spółek grupy kapitałowej, do jakiej należy zarządzana przez Wnioskodawcę spółka, jaka zostanie przypisana Menedżerowi zgodnie z zasadami rozdzielenia tych kosztów albo zawarcie indywidualnej umowy Wnioskodawca jest ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej. Warunkiem wejścia w życie kontraktu było bowiem (według wyboru Menedżera) uiszczenie spółce przez Wnioskodawcę takiej części kosztów zawarcia generalnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej członków władz spółek grupy kapitałowej, do jakiej należy zarządzana przez Wnioskodawcę spółka, jaka zostanie przypisana Menedżerowi zgodnie z zasadami rozdzielenia tych kosztów albo zawarcie indywidualnej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej na określoną sumę ubezpieczenia.

Kontrakt zawarty został na czas nieokreślony, tj. na okres, który zakończy się po upływie wspólnej kadencji zarządu spółki, z chwilą wygaśnięcia mandatu Wnioskodawcy jako członka zarządu, przy czym każdej ze stron przysługuje prawo wcześniejszego wypowiedzenia umowy. Ponadto Menedżerowi przysługuje prawo do przerwy w wykonywaniu czynności z zakresu zarządzania spółką w wymiarze 26 dni kalendarzowych w roku bez utraty prawa do wynagrodzenia.

W sprawach nieunormowanych w kontrakcie mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 z poź. zm.).

W chwili obecnej kontrakt menedżerski obowiązuje i w związku z faktem, iż Wnioskodawca już od pewnego czasu pełni funkcję członka zarządu na jego podstawie, a jednocześnie Wnioskodawca nie przewiduje jego wcześniejszego rozwiązania, niniejszym wnioskiem objęty jest zarówno zaistniały stan faktyczny, jak i zdarzenie przyszłe

W piśmie z dnia 31 stycznia 2017 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 16 stycznia 2017 r. znak: 2461-IBPP2.4512.934.2016.1.AZe, Wnioskodawca poinformował, że:

1. Zgodnie z § 4 ust. 1 Kontraktu menadżerskiego z dnia 6 lipca 2016 r. (dalej w niniejszym wyjaśnieniu zwany jako „Kontrakt”) Menadżer wykonuje wszelkie czynności z zakresu zarządzania Spółką samodzielnie i osobiście, co - stosownie do przepisów Kodeksu Spółek Handlowych, Umowy Spółki i Regulaminu Zarządu - nie uchybia obowiązkowi współdziałania z pozostałymi członkami Zarządu. Wnioskodawca nie jest uprawniony do zlecania wykonywanych usług zarządzania osobom trzecim.

2. Funkcję Menadżera wnioskodawca pełni zarówno z tytułu posiadanego wyższego wykształcenia technicznego jak też ze względu na wiedzę i doświadczenie jakie posiada, a wiedza ta jest wykorzystywana w obszarze działalności gospodarczej Spółki, gdzie konieczna jest m.in. znajomość tworzenia prawa energetycznego.

3. Zgodnie z kontraktem menadżerskim, menadżer zobowiązuje się do zarządzania Spółką w roli członka Zarządu w Zarządzie Spółki. Zakresem zarządzania Spółką objęte jest reprezentowanie Spółki oraz prowadzenie wszystkich spraw Spółki. Z uwagi na pełnioną funkcję Prezesa Zarządu, wnioskodawca jest uprawniony do reprezentowania Spółki. Wskazane prawo reprezentowania Spółki oznacza kompetencje do dokonywania czynności prawnych ze skutkiem dla Spółki. Biorąc powyższe pod uwagę, wnioskodawca świadcząc usługi w ramach umowy (Kontraktu) będzie wyrażać oświadczenia woli w imieniu i na rzecz Spółki.

4. Za świadczenie usług polegających na zarządzaniu Spółką, wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie, na które składa się podstawowe wynagrodzenie określone miesięcznie w wysokości ………. zł oraz nagroda roczna w wysokości do 50% rocznego wynagrodzenia podstawowego, której wysokość ustalana jest przez Zgromadzenie Wspólników na podstawie dokonanej oceny stopnia i jakości realizacji celów wyznaczonych uchwałą Zgromadzenia Wspólników. Wynagrodzenie to obejmuje również wszelkie wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji w organach nadzoru spółek z grupy kapitałowej, do której należy zarządzana przez Menadżera Spółka oraz wynagrodzenia za prawa autorskie do wszelkich dzieł będących utworami w rozumieniu prawa autorskiego stworzonych przez Menadżera w ramach wykonywania obowiązków wynikających z kontraktu menadżerskiego.

5. Wnioskodawca ma prawo do wykonywania przedmiotu Kontraktu w innym miejscu niż siedziba Spółki, i może sam dokonać tego wyboru miejsca. Warunki zawartego kontraktu menedżerskiego wskazują na znaczny zakres swobody w działaniu wnioskodawcy. Wnioskodawca nie ma ściśle zakreślonych ram czasowych świadczenia usług. Czas świadczenia usług wyznacza sam Menadżer kierując się koniecznością starannego wykonania usług objętych kontraktem menadżerskim. Umowa stanowi, że Menadżer sprawuje swoje główne czynności w siedzibie Spółki, jednakże w pozostałym zakresie swobodę co do wyboru miejsca wykonywania czynności pozostawiono wnioskodawcy. Co więcej, z uwagi na fakt, że ma On być stale dostępny dla spółki w sprawach wymagających jego osobistego zaangażowania, umowa wręcz zakłada, że miejsce i czas świadczenia usług będą różne i nie są z góry określone. Inaczej, niż w sytuacji, gdybyśmy mieli do czynienia z relacją pracodawca - pracownik, spółka nie jest zobowiązana organizować menedżerowi miejsca pracy, zaś przewidziane w kontrakcie menadżerskim udostępnienie pewnych składników majątku Spółki odbywa się odpłatnie. W stosunku prawnym powstałym w oparciu o opisany w stanie faktycznym wniosku oraz niniejszych wyjaśnień w kontrakcie menadżerskim nie występują elementy typowe dla stosunku pracy, tzn. Menadżer nie świadczy usług w miejscu i czasie wyznaczonym ani pod kierownictwem.

6. Zgodnie z § 8 ust. 1 Kontraktu, Menadżerowi przysługuje prawo do przerwy w wykonywaniu czynności z zakresu zarzadzania Spółką w wymiarze 26 dni roboczych w każdym roku kalendarzowym, bez utraty prawa do wynagrodzenia. O terminie rozpoczęcia wykonywania przerwy Menadżer powinien każdorazowo zawiadomić spółkę X S.A. (osobę kierującą komórką organizacyjną X S.A. odpowiedzialną za nadzór właścicielski nad spółkami zależnymi X S.A.) lub osobę w tym celu wyznaczoną przez Zgromadzenie Wspólników. W świetle powyższych unormowań, wnioskodawca uprawniony jest do samodzielnego wskazywania i wyznacza okresów przerw w świadczeniu usług wynikających z Kontraktu.

7. Wnioskodawca jest ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej. Warunkiem wejścia w życie Kontraktu było bowiem (według wyboru Menadżera) uiszczenie Spółce przez wnioskodawcę takiej części kosztów zawarcia generalnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej członków władz spółek grupy kapitałowej, do jakiej należy zarządzana przez wnioskodawcę Spółka, która to część zostanie przypisana Menadżerowi zgodnie z zasadami rozdzielenia tych kosztów albo zawarcie przez Menadżera indywidualnej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej na określoną sumę ubezpieczenia. Wnioskodawca jest ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu ……….na podstawie Umowy ubezpieczenia zawartej na okres ubezpieczenia od 01 lipca 2016 r. do 30 czerwca 2017 r. z Sumą Gwarancyjną na jedno i wszystkie Zdarzenia Ubezpieczeniowe w Okresie Ubezpieczenia w wysokości 130 000 000,00 zł ponad 70 000 000,00 zł. Reasumując, osoby trzecie w razie wystąpienia przesłanek odpowiedzialności cywilnej wnioskodawcy, mogą żądać od ubezpieczyciela wypłaty odszkodowania do wysokości ww. kwot.

8. Ryzyko gospodarcze, ekonomiczne za działania Menadżera podejmowane w ramach zawartej umowy (Kontraktu) ponosi sam wnioskodawca. Z powyższego rozwiązania wynika zresztą potrzeba ubezpieczenia się wnioskodawcy od odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej, która to potrzeba nie istniałaby, gdyby nie istniało po stronie wnioskodawcy ryzyko gospodarcze, ekonomiczne.

9. Wnioskodawca świadcząc usługi na podstawie kontraktu menadżerskiego dysponuje niezależnością i samodzielnością w działaniu pozwalającą na uznanie, że działa On jako profesjonalny podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Samodzielność i niezależność przejawia się w szczególności w takich aspektach jak: samodzielne decydowanie o wymiarze czasowym i miejscu świadczenia usług, brak kierownictwa ze strony przełożonych typowego dla stosunku pracy oraz samodzielność i niezależność w podejmowaniu decyzji. Z postanowień Kontraktu wynika wprost, że wszelkie obowiązki z zakresu zarządzania spółką Menadżer powinien wykonywać ze starannością, jakiej wymaga się od firmy zajmującej się profesjonalnie zarządzaniem cudzymi interesami i jest on odpowiedzialny za niezachowanie takiej staranności. Wynikającego z Kontraktu obowiązku współdziałania z pozostałymi członkami Zarządu nie można uznać za element ograniczający samodzielność, gdyż wszyscy członkowie Zarządu są od siebie niezależni (nie zachodzą tu relacje przełożony - podwładny). Współpracują oni jedynie w ramach organu kolegialnego jakim jest zarząd spółki, który to organ jest organem decyzyjnym podmiotu i w ramach którego działają niezależne osoby, ponoszące indywidualną i osobistą odpowiedzialność za podjęte działania. Podobnie postanowienia Kontraktu przewidujące, że Menadżer zarządzając Spółką jest obowiązany stosować się do przepisów Kodeksu Spółek Handlowych, umowy Spółki, uchwał zgromadzenia wspólników, wyrażają wyłącznie wynikające z powszechnie obowiązujących norm prawnych zasady funkcjonowania spółek kapitałowych i nie uchybiają samodzielności i niezależności w podejmowaniu decyzji przez Menadżera będącego członkiem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Powyższe wyjaśnienia dotyczą postanowień kontraktowych, jednak w chwili obecnej wnioskodawca pełni funkcję jednoosobowego Zarządu Spółki, zatem nie ma konieczności współdziałania z pozostałymi członkami Zarządu. Działania wnioskodawcy nie są uzależnione od dyspozycji Spółki. Zgodnie z podziałem władzy w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością organem sprawującym nadzór w tego rodzaju podmiotach jest Zgromadzenie Wspólników (w Spółce z którą wnioskodawca zawarł Kontrakt nie ma powołanej Rady Nadzorczej). Do obowiązków Zgromadzenia Wspólników należy m.in. pełnienie funkcji nadzoru, tj. sprawowanie pieczy nad funkcjonowaniem osoby prawnej jako takiej, a nie bezpośredniego nadzoru nad poszczególnymi członkami zarządu. Zgromadzenie Wspólników nie może bezpośrednio ingerować w kompetencje Zarządu, w szczególności w postaci relacji analogicznych do nadzoru sprawowanego przez pracodawcę (przełożonego) w ramach stosunku pracy

10. Wnioskodawca świadcząc usługi na podstawie Kontraktu menadżerskiego ponosi odpowiedzialność za swoje działania wobec osób trzecich. Kontrakt menadżerski jest nienazwaną umową cywilnoprawną mającą za przedmiot świadczenie usług. Jest to umowa zaliczana do tzw. umów starannego działania z elementami umowy rezultatu. Menadżer ponosi odpowiedzialność za dołożenie należytej staranności w zarządzaniu Spółką, czyli za prawidłowe wykorzystanie swoich fachowych umiejętności w prowadzeniu przedsiębiorstwa. Należy przy tym podkreślić, że odpowiedzialność ta obejmuje zarówno odpowiedzialność względem samej Spółki, jak i względem osób trzecich. Co więcej odpowiedzialności tej, w zakresie w jakim wynika ona z bezwzględnie obowiązujących norm prawnych, nie można ograniczyć ani wyłączyć. Przykładowo można wskazać konkretne normy prawne, które statuują odpowiedzialność członków zarządów spółek kapitałowych względem osób trzecich poza samą spółką (tj. względem wierzycieli spółki, wspólników czy wreszcie Skarbu Państwa) można przywołać art. 291 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2016 r., poz. 1578 z późn. zm.) o treści: Jeżeli członkowie zarządu umyślnie lub przez niedbalstwo podał fałszywe dane w oświadczeniu, o którym mowa w art. 167 § 1 pkt 2 lub art. 262 § 2 pkt 3, odpowiadają wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółką przez trzy lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego. Odpowiedzialność taka wynika z art. 299 § 1 Ksh, który stanowi, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Zgodnie z § 2 członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

11. W umowie w zakresie zarządzania nie zawarto żadnych postanowień, w ramach których zleceniodawca (Spółka) wziąłby na siebie jakąkolwiek odpowiedzialność wobec osób trzecich za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz zleceniodawcy (Spółki).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wszystkie usługi świadczone przez Wnioskodawcę (na podstawie kontraktu menedżerskiego) podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy wszystkie świadczone przez niego usługi (w oparciu o kontrakt menadżerski) podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy VAT). Przed 1.04.2013 r. ustawodawca uściślał także w przedmiotowym przepisie, że czynności wykonywane jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy, są uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Według art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonywanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonywanie czynności i wykonującym zlecenie czynności co do:

warunków wykonywania tych czynności,
wynagrodzenia oraz
odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej, z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 7.

W ocenie Wnioskodawcy kontrakt menedżerski łączący go ze spółką nie zawiera wszystkich elementów opisanych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT, a tym samym czynności wykonywane w jego ramach należy uznać za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą. Ustanowione w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT przesłanki, przy zaistnieniu, których stosowane jest wyłączenie z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, muszą wystąpić łącznie.

Potwierdza to chociażby interpretacja indywidualna wydana przez działającego w imieniu Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPP2/443-213/12-4/IG z dnia 13.06.2012 r., w której czytamy m.in: "(...) przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, iż każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia.

Zauważyć natomiast trzeba, że sformułowanie w wyżej cyt. art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

A zatem wyłączone z opodatkowania są czynności, których prawodawca, zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, nie uznaje za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, pod warunkiem że podmioty uzyskujące te przychody związane są ze zlecającym ich wykonanie więzami tworzącymi stosunek prawny co do:

warunków ich wykonania,
wynagrodzenia,
odpowiedzialności zlecającego za wykonanie tych czynności. Odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności, to odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Uwzględniając powyższe zauważyć należy, że - jak wynika z wniosku - czynności realizowane na rzecz Spółki nie będą posiadały łącznie wszystkich 3 cech wymienionych powyżej. W opisanej sytuacji nie jest spełniony warunek odpowiedzialności spółki za wykonane przez Wnioskodawcę czynności wobec osób trzecich. Z opisu stanu faktycznego i zapisów zawartych w umowie o zarządzanie jednoznacznie wynika, że to Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Biorąc to pod uwagę należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 3 ustawy. Wnioskodawca w związku z wykonywaniem usług zarządzania w ramach prowadzonej działalności oraz w związku z faktem zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT, powinien wystawiać faktury VAT ze stawką podstawową. „Kontrakt menedżerski jest nienazwaną umową cywilnoprawną mającą za przedmiot świadczenie usług. Jest to umowa zaliczana do tzw. umów starannego działania z elementami umowy rezultatu. Menedżer ponosi odpowiedzialność za dołożenie należytej staranności w zarządzaniu spółką, czyli za prawidłowe wykorzystanie swoich fachowych umiejętności w prowadzeniu przedsiębiorstwa. Należy przy tym podkreślić, że odpowiedzialność ta obejmuje zarówno odpowiedzialność względem samej spółki, jak i względem osób trzecich. Co więcej odpowiedzialności tej, w zakresie w jakim wynika ona z bezwzględnie obowiązujących norm prawnych, nie można ograniczyć ani wyłączyć. Skoro zaś nie jest możliwe prawnie skuteczne całkowite wyłączenie odpowiedzialności wobec osób trzecich za czynności wiążące się ze świadczeniem usług przez menedżera, osoba fizyczna wykonująca tego rodzaju usługi na podstawie kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach prowadzonej w tym zakresie zarejestrowanej działalności gospodarczej jest z tytułu świadczenia tych usług podatnikiem podatku VAT i art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT nie znajduje w stosunku do niej zastosowania. Wskazując na konkretne normy prawne, które statuują odpowiedzialność członków zarządów spółek kapitałowych względem osób trzecich poza samą spółką (tj. względem wierzycieli spółki, wspólników czy wreszcie Skarbu Państwa) można przywołać art. 291 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tj Dz.U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm„ zwanej dalej "Ksh") o treści: "Jeżeli członkowie zarządu umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane w oświadczeniu, o którym mowa w art. 167 § 1 pkt 2 lub art. 262 § 2 pkt 3, odpowiadają wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółką przez trzy lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego". Odpowiedzialność taka wynika z art. 299 par. 1 Ksh, który stanowi, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Zgodnie z par. 2 członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody. Ponadto art. 300 Ksh stanowi o tym, że przepisy m.in. wskazanych art. 291 i 299 Ksh nie naruszają praw wspólników oraz osób trzecich do dochodzenia naprawienia szkody na zasadach ogólnych. Odpowiedzialność nałożoną na członków zarządu spółek akcyjnych przewidują z kolei art. 479 Ksh, zgodnie z którym "Jeżeli członkowie zarządu umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane w oświadczeniu, o którym mowa w art. 320 § 1 pkt 3 i 4 lub w art. 441 § 2 pkt 5, odpowiadają wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółką przez trzy lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego" i 484 Ksh stanowiący o tym, że ten kto współdziałał w wydaniu przez spółkę bezpośrednio lub za pośrednictwem osób trzecich akcji, obligacji lub innych tytułów uczestnictwa w zyskach albo podziale majątku, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej szkody, jeżeli zamieścił w ogłoszeniach lub zapisach fałszywe dane lub w inny sposób dane te rozpowszechniał albo, podając dane o stanie majątkowym spółki, zataił okoliczności, które powinny być ujawnione zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Także na wypadek łączenia i podziału spółek kapitałowych Kodeks spółek handlowych przewiduje możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności m.in. członków zarządu. Zgodnie z art. 512 par. 1 Ksh "Członkowie zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz likwidatorzy łączącej się spółki kapitałowej odpowiadają wobec wspólników tej spółki solidarnie za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy albo statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy, zaś zgodnie z art. 548 par. 1 Ksh "Członkowie zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz likwidatorzy spółek uczestniczących w podziale odpowiadają wobec wspólników tych spółek solidarnie za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem, sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy albo statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy".

Podstawą prawną odpowiedzialności członków zarządu spółki kapitałowej może być także art. 21 ust. 3 z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j.: Dz.U. z 2015 r. poz. 233 ze zm.), zgodnie z którym osoby zobowiązane do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki - członkowie zarządu, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia tego wniosku w terminie.

Kolejnym aktem prawnym, który również w sposób wyraźny przewiduje odpowiedzialność członków zarządu za działania podejmowane w ramach zarządzania spółką jest ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.), której art. 116 § 1 stanowi: „§ 1. Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

nie wykazał, że:
1. we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. poz. 978) albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, albo
2. niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy;
nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.”

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz 52 a powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu (art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej). Przepisy te stosuje się również odpowiednio do należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Jak wynika z przywołanych przepisów menedżer ponosi odpowiedzialność za wykonywane przez siebie usługi również względem innych podmiotów aniżeli sama spółka i ponosi ryzyko związane z brakiem wystarczającej staranności w podejmowanych działaniach. Tym samym Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze, bowiem za rezultaty podejmowanych decyzji może zostać pociągnięty do odpowiedzialności nie tylko przez kontrahenta, w którym związał się umową cywilnoprawną, ale również przez inne podmioty. Z powyższego wynika zresztą potrzeba ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej, która to potrzeba nie istniałaby, gdyby nie istniała odpowiedzialność. Ryzyko ekonomiczne, jakim obarczona jest działalność Wnioskodawcy znajduje także dodatkowy wyraz w konstrukcji wynagrodzenia, jakie przewidziano w kontrakcie menedżerskim. W dużej części zostało ono bowiem uzależnione od wyników osiąganych przez Menedżera.

Warunki zawartego kontraktu menedżerskiego wskazują na znaczny zakres swobody w działaniu Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie ma ściśle zakreślonych ram czasowych świadczenia usług. Czas świadczenia usług wyznacza sam Menedżer kierując się koniecznością starannego wykonania usług objętych kontraktem menedżerskim. Umowa stanowi, że Menedżer sprawuje swoje główne czynności w siedzibie spółki, jednakże w pozostałym zakresie swobodę co do wyboru miejsca wykonywania czynności pozostawiono Wnioskodawcy. Co więcej, z uwagi na fakt, iż ma On być stale dostępny dla spółki w sprawach wymagających jego osobistego zaangażowania, umowa wręcz zakłada, że miejsce i czas świadczenia usług będą różne i nie są z góry określone. Inaczej, niż w sytuacji, gdybyśmy mieli do czynienia z relacją pracodawca - pracownik, spółka nie jest zobowiązana organizować menedżerowi miejsca pracy, zaś przewidziane w kontrakcie menedżerskim udostępnienie pewnych składników majątku spółki odbywa się odpłatnie.

W stosunku prawnym powstałym w oparciu o opisany w stanie faktycznym niniejszego wniosku kontrakt menedżerski nie występują więc elementy typowe dla stosunku pracy, tzn. Menedżer nie świadczy usług w miejscu i czasie wyznaczonym ani pod kierownictwem. Jednocześnie, inaczej niż w przypadku gdybyśmy mieli do czynienia ze stosunkiem pracy, menedżer ponosi ryzyko związane z działalnością podmiotu, z którym zawarł umowę oraz za określone szkody wyrządzone osobom trzecim. W tym stanie rzeczy stosunek pomiędzy spółką a Menedżerem ma cechy charakterystyczne dla stosunku cywilnoprawnego, a nie stosunku łączącego pracownika i pracodawcę.

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, kontrakt menedżerski łączący go ze spółką nie zawiera wszystkich elementów opisanych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT, a tym samym czynności wykonywane w jego ramach należy uznać za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą, a co się z tym wiąże świadczone przez Menedżera usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT jak również pozostałe usługi świadczone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Ponadto na podstawie art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b) zwolnieniu od podatku od towarów i usług nie podlegają m.in. usługi w zakresie doradztwa.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego, w tym przykładowo interpretacja Dyrektora:

Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 6 maja 2015 r., znak: ITPP1/443 - 169/14/MS,
Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 lipca 2016 r., znak: ILPP3/4512-1-161/16-3/JO.

Reasumując, należy uznać, że w odniesieniu do czynności wykonywanych na podstawie kontraktu menedżerskiego Wnioskodawca będzie podatnikiem podatku VAT i wykonywanie tych czynności powinno zostać udokumentowane fakturą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.

Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podatnikami – wg zapisu art. 15 ust. 1 cyt. ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.).

Z kolei art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Natomiast zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

1. (uchylony);

2. przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;

3. przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę;

4. przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych
z partnerami zagranicznymi;

5. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;

6. przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;

7. przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;

7a. przychody otrzymywane przez członków Rady Mediów Narodowych;

8. przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

–z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9;

9. przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej – z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Z powołanych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, które muszą wystąpić łącznie. Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Zauważyć natomiast trzeba, że sformułowanie w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.

Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami.

Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Przedmiotowe zagadnienie było również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de Tributos de las Zonas primera y segunda, C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów). TSUE w ww. orzeczeniach wskazał, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością. Zatem wyłączone z opodatkowania VAT są stosunki, które pod względem warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego tożsame są ze stosunkiem pracy. Chodzi tutaj w szczególności o element podporządkowania zlecającemu, który jest charakterystyczny dla stosunku pracy.

W okolicznościach sprawy, której dotyczy złożony wniosek, wskazany opis sprawy, w kontekście powołanych przepisów prawa, pozwala na uznanie, że w ramach zawartej umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania nie występuje stosunek prawny taki jak pomiędzy pracodawcą a pracownikiem w przypadku zawarcia umowy o pracę.

Wskazać należy, że – jak wynika z wniosku – Wnioskodawca wykonuje swoje obowiązki wynikające z ww. umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania osobiście, nie może zlecić ich wykonywania osobie trzeciej. Ponadto działania Wnioskodawcy nie są uzależnione od dyspozycji Spółki, kontrakt menadżerski zawarty przez Wnioskodawcę nie zawiera postanowień, które ustanawiałyby szczególnego rodzaju zasady nadzoru nad członkami zarządu, w szczególności w postaci relacji analogicznych do nadzoru sprawowanego przez pracodawcę (przełożonego) w ramach stosunku pracy. Wnioskodawca każdorazowo samodzielnie ustala przedmiot i harmonogram czynności wykonywanych w celu prawidłowej realizacji przedmiotu Kontraktu.

Z umowy wynika ponadto, że Menadżer sprawuje swoje główne czynności w siedzibie Spółki, jednakże w pozostałym zakresie swobodę co do wyboru miejsca wykonywania czynności pozostawiono Wnioskodawcy, a z uwagi na fakt, że Wnioskodawca ma być stale dostępny dla spółki w sprawach wymagających jego osobistego zaangażowania, umowa wręcz zakłada, że miejsce i czas świadczenia usług będą różne i nie są z góry określone.

Wnioskodawca świadcząc usługi na podstawie Kontraktu menadżerskiego ponosi odpowiedzialność za swoje działania wobec osób trzecich. Wnioskodawca jest ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej. Warunkiem wejścia w życie kontraktu było bowiem (według wyboru Menedżera) uiszczenie spółce przez Wnioskodawcę takiej części kosztów zawarcia generalnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej członków władz spółek grupy kapitałowej, do jakiej należy zarządzana przez Wnioskodawcę spółka, jaka zostanie przypisana Menedżerowi zgodnie z zasadami rozdzielenia tych kosztów albo zawarcie indywidualnej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, deliktowej i kontraktowej na określoną sumę ubezpieczenia.Z powyższego wynika zatem, że warunek odpowiedzialności za wykonanie czynności w ramach umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, który decyduje o uznaniu czynności za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy o podatku od towarów i usług, jest spełniony.

W rezultacie, odpowiedzialność Wnioskodawcy została ukształtowana w sposób odmienny niż odpowiedzialność pracownika za szkody wyrządzone w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze, ekonomiczne wynikające z odpowiedzialności za czynności realizowane w ramach wykonywania umowy. Ryzyko ekonomiczne znajduje również odzwierciedlenie w konstrukcji wynagrodzenia, jakie przewidziano w umowie o świadczenie usług w zakresie zarządzania. Jest ono bowiem w dużej mierze uzależnione od wyników osiąganych przez Wnioskodawcę. Za świadczenie usług polegających na zarządzaniu Spółką, Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie, na które składa się podstawowe wynagrodzenie określone miesięcznie oraz nagroda roczna w wysokości do 50% rocznego wynagrodzenia podstawowego, której wysokość ustalana jest przez Zgromadzenie Wspólników na podstawie dokonanej oceny stopnia i jakości realizacji celów wyznaczonych uchwałą Zgromadzenia Wspólników.

Zatem Wnioskodawca ma wpływ na wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia za świadczone usługi w zakresie zarządzania.

Powołując się na opinię wydaną przez Rzecznika Generalnego M. G. Tesauro z dnia 4 czerwca 1991 roku do sprawy C-202/90 należy wskazać, że stosunek zlecającego ze zleceniobiorcą należy również badać w sposób pozwalający na ustalenie, czy i w jakim zakresie menedżer może swobodnie organizować swoją działalność, w szczególności przy doborze współpracowników bądź ustalaniu godzin pracy.

Wskazać należy, że Wnioskodawca świadcząc usługi na podstawie kontraktu menadżerskiego dysponuje niezależnością i samodzielnością w działaniu przejawiającą się w szczególności w takich aspektach jak: samodzielne decydowanie o wymiarze czasowym i miejscu świadczenia usług. Wnioskodawcy przysługuje prawo do przerwy w wykonywaniu czynności z zakresu zarzadzania Spółką w wymiarze 26 dni roboczych w każdym roku kalendarzowym, bez utraty prawa do wynagrodzenia. Wnioskodawca uprawniony jest do samodzielnego wskazywania i wyznacza okresów przerw w świadczeniu usług wynikających z Kontraktu.

Konkludując, zważywszy na wskazane powyżej aspekty prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, w ramach której zawarł on ze Spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania, przewidującą zarówno brak podporządkowania wobec Spółki, jak i ponoszenie pełnej odpowiedzialności za podejmowane przez siebie działania, należy skonstatować, że stosunek prawny łączący Wnioskodawcę ze Spółką nie nosi cech właściwych zarówno stosunkowi pracy, jak i stosunkowi do niego zbliżonemu.

W świetle powyższej argumentacji na gruncie przedstawionych okoliczności sprawy świadczone przez Wnioskodawcę usługi zarządzania w ramach zawartej umowy należy uznać za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu powołanego wyżej art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Jak bowiem wykazano Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wykonanie czynności w ramach umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania wobec osób trzecich a w konstrukcji wynagrodzenia, które w dużej mierze uzależnione jest od wyników osiąganych przez Wnioskodawcę, odzwierciedlenie znajduje ryzyko ekonomiczne wiążące się z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem wszystkie usługi świadczone przez Wnioskodawcę (na podstawie kontraktu menedżerskiego) podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy, że interpretacja indywidualna wydawana jest w oparciu o konkretny przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe i wiąże Organ uprawniony do wydawania interpretacji indywidualnej wyłącznie w zakresie przedstawionym we wniosku. Zmiana któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że niniejsza interpretacja traci swoja ważność, a Wnioskodawca nie może korzystać z ochrony wynikającej z tej interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2016r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin