Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0461-ITPB2.4511.160.2017.1.IL
z 8 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U z 2016, poz. 1948 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 27 lutego 2016 r. (data wpływu), uzupełnionym pismem z dnia 12 kwietnia 2017 r. (data wpływu 13 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 12 kwietnia 2017 r. (data wpływu 13 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni złożyła do Urzędu Skarbowego PIT-37 tj. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za 2015 r. W zeznaniu tym odliczyła ulgę prorodzinną na dwoje swoich małoletnich dzieci. Wnioskodawczyni nie mieszka razem z ojcem dzieci, zajmuje się ona ich wychowaniem. Ojciec utrzymuje jedynie sporadyczne kontakty z synami, w takim samym zakresie sprawuje nad nimi opiekę. Miejscem pobytu dzieci jest miejsce zamieszkania Wnioskodawczyni. Ojciec małoletnich dzieci płaci na ich rzecz alimenty. Dzieci przebywałyby u ojca maksymalnie 2 miesiące w roku, gdyby realizował kontakty zgodnie z ustaleniami, czego niestety nie czyni. Kontakty realizowane są jedynie na wyraźną prośbę Wnioskodawczyni, ponieważ ojciec nie przejawia w tym względzie żadnej inicjatywy. Praktycznie kontakty wyglądają w ten sposób, iż synowie powinni przebywać u ojca maksymalnie 4 dni w miesiącu oraz w oznaczone dni świąt. Jednakże zdarzają się miesiące, że to przykładowo tylko dwa dni. Dodatkowo oprócz płaconych alimentów ojciec w żaden sposób nie interesuje się synami, nie kupuje im prezentów, nie zaspakaja ich podstawowych potrzeb takich jak odzież czy wyżywienie. Uważa, że kwota alimentów zwalnia go z ponoszenia innych kosztów związanych z utrzymaniem dzieci. Na sprawie rozwodowej władza rodzicielska została przyznana obojgu rodzicom, ojcu dzieci nie zostały odebrane prawa rodzicielskie. Faktyczną władzę rodzicielską pełni Wnioskodawczyni, czyli matka dzieci , które zamieszkują z nią i są przy niej zameldowane. Pełną władzę rodzicielską sprawuje Wnioskodawczyni, a ojciec się z nimi tylko widuje. Od miesiąca stycznia dzieci widziały się z ojcem tylko raz, więc w ocenie Wnioskodawczyni to nie ojciec, lecz matka dzieci pełni pełną władzę rodzicielską, poprzez codzienną opiekę nad dziećmi, oraz zaspokajanie ich potrzeb fizycznych, psychicznych, oraz materialnych i bytowych. Ojciec dzieci płaci tylko alimenty, lecz w żadnej inny sposób nie przyczynia się do ich wychowania, nie interesuje się jak dzieci się uczą, jakiego leczenia potrzebują, ani czy mają się w co ubrać. Wnioskodawczyni całą należną ulgę na dzieci przeznacza na zaspokojenie ich potrzeb, dzięki tym pieniądzom mogła kupić dzieciom np. telewizor, szafę do ich pokoju, aby miały gdzie trzymać ubrania, oraz odzież i obuwie. Ojciec nie kupuje im nic. Wnioskodawczyni uważa, iż to że jest ojcem dzieci i posiada władzę nie oznacza, że ją wykonuje.

Odliczając ulgę Wnioskodawczyni nie wiedziała, że ojciec w swojej deklaracji również skorzystał z ulgi. Nie wie przy tym w jakiej wysokości i na ile dzieci ulga została odliczona. Naczelnik Urzędu Skarbowego w trybie art. 274 § 1 ustawy Ordynacji podatkowej, wezwał Wnioskodawczynię do złożenia korekty zeznania podatkowego PIT-37 za 2015 r. w związku z rzekomo błędnym odliczeniem ulgi prorodzinnej na dzieci, z uwagi iż ojciec dzieci również zastosował to odliczenie. Jednakże z uwagi na wiele niewiadomych, o których mowa powyżej Wnioskodawczyni nie wie, w jakiej wysokości ulga jej przysługuje. W związku z powyższym wniosek o wydanie interpretacji indywidulanej jest uzasadniony i konieczny. Wnioskodawczyni wnosi o wskazanie drogi postępowania w takiej sytuacji, ponieważ dokonała pełnego rozliczenia nie wiedząc o działaniach ojca dziecka. Działała ona w niewiedzy, nie miała ona intencji nadużyć przysługującej jej ulgi. Przy tym ojciec dzieci nie ustalał również proporcji odliczenia ulgi o czym mowa w art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Wnioskodawczyni uzyskała informację, iż prawo do ulgi prorodzinnej ma ten rodzić, który władzę rodzicielską faktycznie wykonuje, nie ten który ją posiada, a jej nie pełni. Wnioskodawczyni posiada władzę rodzicielską i ją sprawuje, natomiast ojciec władzę rodzicielską posiada, nie utrzymuje z nimi kontaktów i jedynie płaci alimenty.

W świetle tak przedstawionego stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego przyjęto, iż intencją Wnioskodawczyni było uzyskanie odpowiedzi na następujące pytanie

Czy w sytuacji opisanej we wniosku Wnioskodawczyni ma prawo odliczyć ulgę prorodzinną w pełnej wysokości za 2015 r.?

Zdaniem Wnioskodawczyni, Wnioskodawczyni uważa, że nie można utożsamiać faktu bycia rodzicem i posiadania praw rodzicielskich z wykonywaniem władzy rodzicielskiej. Swoje stanowisko Wnioskodawczyni opiera na wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 10 grudnia 2015 r. sygn. akt I SA/Ol 445/15. Podnosi, iż to że rodzicowi przysługuje władza rodzicielska nie jest równoznaczne z faktycznym jej wykonywaniem, a więc realizowaniem przez rodzica przysługujących mu praw i obowiązków składających się na treść władzy rodzicielskiej. Jeżeli więc ojciec dziecka faktycznie nie wykonywał pieczy nad dzieckiem, nie zarządzał jego majątkiem i nie reprezentował dziecka, to nie można przyjmować, że wykonywał władzę rodzicielską. W opinii Wnioskodawczyni w celu prawidłowego zastosowania art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych konieczne jest ustalenie faktycznego wykonywania władzy rodzicielskiej przez ojca dzieci, który dokonał rozliczenia ulgi na synów.

Wnioskodawczyni uważa, że skoro wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono jej ona tę władzę faktycznie wykonywała, to jej przysługuje prawo do odliczenia ulgi. Nie przysługuje natomiast ojcu jej dzieci. W takiej sytuacji jej zdaniem nie ma zastosowania reguła podziału ulgi przewidziana w art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie można zatem utrzymywać, że ojcu przysługuje pełna władza rodzicielska taka jak Wnioskodawczyni - matce dzieci. Według Wnioskodawczyni oceny tej nie zmienia nałożenie obowiązku alimentacyjnego na ojca dzieci. Natomiast prawo do kontaktów z dziećmi nie jest zaliczane do treści władzy rodzicielskiej. Mając na uwadze powyższe wyjaśnienie, w ocenie Wnioskodawczyni przysługuje jej prawo do odliczenia pełnej ulgi prorodzinnej na każde z wychowywanych przez nią dzieci, które zrealizowała w złożonym przez nią zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (PIT-37) w roku podatkowym 2015, - zgodnie z art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym o osób fizycznych. Natomiast nie znajduje zastosowania proporcja odliczeń ulgi zawarta w art. 27f ust. 4 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego
w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:




1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
   
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;




2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:




1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
   
3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie
z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Jednocześnie jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Jak wynika z art. 27f ust. 7 cyt. ustawy podatkowej, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Jeżeli kwota przysługującego odliczenia na podstawie ust. 2, 3 i 4 jest wyższa od kwoty odliczonej z tytułu, o którym mowa w ust. 1, w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym (art. 27f ust. 8 ustawy).

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów)- to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni posiada władzę rodzicielską i ją sprawuje. Dzieci zamieszkują wspólnie z nią, dba o zaspokojenie ich wszystkich potrzeb, ponosi wszelkie koszty związane z utrzymaniem. Natomiast ojciec dzieci władzę rodzicielską posiada i płaci tylko alimenty, lecz w żadnej inny sposób nie przyczynia się do ich wychowania. Nie interesuje się jak dzieci się uczą, jakiego leczenia potrzebują, nie kupuje im prezentów, nie zaspakaja ich podstawowych potrzeb takich jak odzież czy wyżywienie, utrzymuje z nimi jedynie sporadyczne kontakty. Ojciec dzieci uważa, że kwota alimentów zwalnia go z ponoszenia innych kosztów związanych z utrzymaniem dzieci.

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Samo dysponowanie prawem wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest bowiem wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci.

Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem, jego kontakty są sporadyczne należy uznać, iż nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, a w szczególności, że ojciec dzieci nie wywiązuje się w ogóle z podstawowych obowiązków rodzicielskich jakie na nim ciążą, przede wszystkim nie interesuje się dziećmi, nie uczestniczy w ich wychowywaniu, nie zaspokaja ich potrzeb, sporadycznych kontaktów oraz wykonywania obowiązku alimentacyjnego, w tej sytuacji nie sposób uznać za wystarczające dla przyjęcia, że wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym bardziej, że obowiązek alimentacyjny nie jest uzależniony od wykonywania, czy nawet posiadania takiej władzy.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów na tle przedstawionego stanu faktycznego uznać zatem należy, że skoro w stosunku do małoletnich dzieci tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica, to za rok 2015 przysługuje Jej wyłączne prawo (po spełnieniu wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania) do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej wnikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W rezultacie Wnioskodawczyni mogła odliczyć od podatku w zeznaniu podatkowym za rok 2015 ulgę prorodzinną w pełnej wysokości.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.