Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/4511-32/15/AK
z 9 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2015 r. (data wpływu 13 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z najmu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z najmu.

W ww. wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 27 marca 2014 r. Wnioskodawca wraz z żoną zawarli umowę najmu okazjonalnego należącego do Nich lokalu mieszkalnego. Umowa zawarta została w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Wnioskodawca pismem z dnia 31 marca 2014 r., złożonym Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w dniu 8 kwietnia 2014 r. zawiadomił o zawarciu tej umowy – na podstawie art. 19b ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, przedstawiając kopię umowy z dnia 27 marca 2014 r. i wszystkich załączników: oświadczenia najemcy w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji co do obowiązku wydania lokalu po rozwiązaniu umowy najmu okazjonalnego, oświadczenia najemcy o wskazaniu innego lokalu, do którego przeprowadzi się w przypadku rozwiązania umowy najmu okazjonalnego i oświadczenie właściciela innego lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy w innym lokalu. W dniu zawarcia umowy najmu okazjonalnego istniała między Wnioskodawcą i Jego żoną wspólność majątkowa małżeńska, a żadne umowy małżeńskie majątkowe nie były zawierane. Pierwszy w roku podatkowym 2014 przychód z najmu lokalu mieszkalnego osiągnięty został przez Wnioskodawcę i Jego żonę w dniu 27 marca 2014 r., przy zawarciu opisanej wyżej umowy. Dlatego pismem z dnia 31 marca 2014 r. złożonym Naczelnikowi Urzędu Skarbowego (właściwemu miejscowo zarówno dla Wnioskodawcy jak i Jego żony), oświadczyli, że podatek dochodowy z tytułu dochodów z najmu będą opłacać na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) i że podatek ten rozliczany będzie przez jednego z małżonków – Wnioskodawcę. Zawiadomienie takie złożone zostało na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z ust. 4 tego artykułu. W dniu 15 maja 2014 r. między Wnioskodawcą i Jego żoną zawarta została umowa o ustanowienie rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków ustanowiona została z dniem 15 maja 2014 r., dlatego od tego dnia majątek objęty do tej pory wspólnością majątkową małżeńską, stał się majątkiem wspólnym w udziałach każdego z małżonków. Umowa majątkowa zawarta została przed notariuszem w formie aktu notarialnego. W związku z zawarciem tej umowy pismem z dnia 1 lipca 2014 r. złożonym Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w dniu 1 lipca 2014 r. Wnioskodawca złożył zawiadomienie o ustanowieniu rozdzielności majątkowej małżeńskiej, oraz poinformował, że na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dnia 15 maja 2014 r. dochody z tytułu najmu nieruchomości rozliczane będą przez każdego z małżonków w stosunku do udziałów we własności nieruchomości, tj. po 1/2. Do pisma tego Wnioskodawca załączył kopię aktu notarialnego z dnia 15 maja 2014 r. Umowa najmu okazjonalnego z dnia 27 marca 2014 r. została rozwiązana we wrześniu 2014 r., jednakże w dniu 3 października 2014 r. małżonkowie zawarli kolejną umowę najmu okazjonalnego tego samego lokalu mieszkalnego, zawiadamiając o tym Naczelnika Urzędu Skarbowego pismem z dnia 11 października 2014 r. złożonym Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w dniu 14 października 2014 r. Umowa ta trwa nadal.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w związku ze złożeniem właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, na podstawie art. 8 ust. 3 w związku z art. 8 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oświadczenia o opodatkowaniu dochodów z najmu przez jednego z małżonków w trakcie trwania ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, po ustaniu tej wspólności w drodze zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej ustanawiającej rozdzielność majątkową, dochody małżonków z najmu nadal podlegają opodatkowaniu przez jednego z małżonków?
2. Czy wobec złożonego w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej oświadczenia o opodatkowaniu dochodów z najmu przez jednego z małżonków, po ustaniu wspólności majątkowej w drodze zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej ustanawiającej ustrój rozdzielności majątkowej między małżonkami, oświadczenie o opodatkowaniu dochodów z tego tytułu przez jednego z małżonków wymaga złożenia w następnym roku podatkowym rezygnacji z opodatkowania całości dochodów przez jednego z małżonków zgodnie z przepisem art. 8 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w przypadku, gdy małżonkowie nie zamierzają w następnym roku podatkowym rozliczać podatku z najmu w całości przez jednego z małżonków?

Zdaniem Wnioskodawcy, dochody z najmu nieruchomości należącej do małżonków, osiągane po zawarciu umowy majątkowej małżeńskiej ustanawiającej rozdzielność majątkową między małżonkami, opodatkowane będą w sposób opisany w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w proporcji do posiadanych udziałów w nieruchomości. Wnioskodawca wskazuje, że przepis art. 8 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że złożone na podstawie art. 8 ust. 3 tej ustawy oświadczenie o wyborze opodatkowania całości dochodów z najmu przez jednego z małżonków obowiązuje przy zapłacie zaliczek przez cały rok podatkowy oraz przy składaniu zeznania rocznego, chyba że w wyniku rozwodu lub orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy najmu przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek zapłaty zaliczek i składania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) z tego tytułu. W opisanym stanie faktycznym rozwodu ani separacji nie było, nie dokonano także podziału majątku. Jednakże z chwilą zawarcia małżeńskiej umowy majątkowej ustanawiającej ustrój rozdzielności majątkowej ustała wspólność majątkowa między małżonkami, której istnienie było podstawowym warunkiem możliwości wybrania opodatkowania całości dochodów z najmu przez jednego z małżonków. Warunek ten zapisany został w art. 8 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i na jego podstawie złożono Naczelnikowi Urzędu Skarbowego oświadczenie o opodatkowaniu całości dochodów przez jednego z małżonków. Z chwilą ustania wspólności majątkowej małżeńskiej warunek ten odpadł, zatem nie jest możliwe dalsze opodatkowanie całości dochodów z najmu przez jednego z małżonków. Okoliczności tej nie zmienia też literalne brzmienie przepisu art. 8 ust. 5, w którym nie wymieniono ustania rozdzielności majątkowej małżeńskiej w wyniku zawarcia umowy ustanawiającej wspólność majątkową jako podstawy zaprzestania rozliczania całości dochodów przez jednego z małżonków przed upływem roku podatkowego. Zdaniem Wnioskodawcy, konsekwencją powyższego stanowiska jest brak konieczności składania przez małżonków w następnym roku podatkowym oświadczenia o rezygnacji z opodatkowania całości dochodów przez jednego z małżonków na podstawie art. 8 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek rozliczania całości dochodów upadł w roku podatkowym, w którym zawarto umowę rozdzielności majątkowej małżeńskiej, dlatego nie obowiązuje on także w następnym roku podatkowym. Z ostrożności jednak, zakładając, że istniałaby konieczność rozliczania/dochodów przez jednego z małżonków do końca roku podatkowego, w którym zawarto umowę rozdzielności majątkowej, w następnym roku podatkowym oświadczenie o wyborze takiego rozliczenia nie obowiązuje, gdyż nie istnieje już wspólność majątkowa będąca niezbędnym warunkiem opodatkowania całości dochodów z najmu przez jednego z małżonków. Zatem bez konieczności składania oświadczenia o rezygnacji z opodatkowania całości dochodów przez jednego z małżonków, w następnym roku podatkowym po zawarciu umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową małżeńską, dochody z tytułu najmu opodatkowane będą przez każdego z małżonków w stosunku do posiadanego w nieruchomości udziału – czyli na podstawie art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), jednym ze źródeł przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Stosownie do treści art. 9a ust. 6 ww. ustawy, dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Zasady, o których mowa w ust. 1 i 2, mają również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 przychody ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich (art. 8 ust. 3).

W myśl art. 8 ust. 4 ww. ustawy oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, należy złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został otrzymany, ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6, pierwszy w roku podatkowym przychód ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy.

Natomiast w świetle art. 8 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wybór zasady opodatkowania całości dochodu przez jednego z małżonków, wyrażony w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 3, obowiązuje przy zapłacie zaliczek przez cały rok podatkowy oraz przy składaniu zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) chyba, że w wyniku rozwodu albo orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek zapłaty zaliczek i składania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) z tego tytułu.

Zatem, wybrany poprzez złożenie oświadczenia sposób opodatkowania dochodu – w całości przez jednego z małżonków – obowiązuje przez cały rok podatkowy. Wyjątki od tej zasady wymienione są enumeratywnie w tym przepisie. Dotyczą one jedynie sytuacji, gdy wyniku rozwodu albo orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek zapłaty zaliczek i składania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) z tego tytułu. Oznacza to, że inne sytuacje, w tym sądowe orzeczenie o rozdzielności majątkowej, nie mają wpływu na sposób opodatkowania przychodu z najmu.

Wskazać również należy, że zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. art. 8 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wybór zasady opodatkowania całości dochodu przez jednego z małżonków, wyrażony w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 3, dotyczy również lat następnych, chyba że w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został otrzymany, ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6, pierwszy w roku podatkowym przychód ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy, małżonkowie zawiadomią w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania całości dochodu przez jednego z małżonków.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym małżonkowie złożyli – z zachowaniem ustawowego terminu – oświadczenie, że przychód z najmu okazjonalnego nieruchomości będzie w całości rozliczany przez jednego z małżonków – Wnioskodawcę. W trakcie roku podatkowego uzyskali orzeczenie o zmianie ustroju majątkowego, tj. ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Mając zatem na uwadze treść przeanalizowanego art. 8 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że w opisanym stanie faktycznym nie zaistniała sytuacja przewidziana dyspozycją tego przepisu. Oznacza to, że w dalszym ciągu (do końca roku) zastosowanie znajduje sposób opodatkowania przychodów wynikający ze złożonego oświadczenia.

Odnosząc się zatem wprost do stanowiska Wnioskodawcy stwierdzić należy, że ustanie wspólności małżeńskiej – jeżeli nie jest związane z rozwodem lub separacją i takim podziałem majątku, w wyniku którego przedmiot najmu przypadł temu z małżonków, który dotychczas nie dokonywał wpłat na podatek – pozostaje bez wpływu na skuteczność złożonego przez małżonków oświadczenia. Do końca roku podatkowego 2014 wpłat z tytułu zaliczek na podatek z najmu wspólnego składnika majątku powinien dokonywać Wnioskodawca.

Natomiast w 2015 r., w związku z ustanowieniem rozdzielności majątkowej, nie ma już możliwości opodatkowania całości dochodów z najmu przez jednego z Małżonków. W związku z powyższym, od początku 2015 r. do opodatkowania dochodów z nieruchomości wspólnej małżonków, między którymi nie istnieje wspólność majątkowa, będą miały zastosowanie przepisy art. 8 ust 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Każdy z małżonków powinien więc ustalać dochód z tytułu najmu proporcjonalnie do przypadającego mu udziału w nieruchomości. Jeżeli udziały te są równe, to przychody (i koszty) każdego ze współwłaścicieli należy określić po ½. W opisanej sytuacji nie będzie konieczności złożenia oświadczenia o rezygnacji z opodatkowania całości dochodów przez jednego z małżonków.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-563 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012, poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.