Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-161/16-4/MS1
z 26 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2016 r. (data wpływu 11 lutego 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 31 marca 2016 r. (data nadania 1 kwietnia 2016 r., data wpływu 6 kwietnia 2016 r.) na wezwanie Nr IPPB4/4511-161/16-2/MS1 z dnia 22 marca 2016 r. (data nadania 23 marca 2016 r., data doręczenia 29 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 22 marca 2016 r. Nr IPPB4/4511-161/16-2/MS1 (data nadania 23 marca 2016 r., data doręczenia 23 marca 2016 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 31 marca 2016 r. (data nadania 1 kwietnia 2016 r., data wpływu 6 kwietnia 2016 r.) Wnioskodawca uzupełnił braki formalne wniosku w terminie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest rozwiedziony i płaci alimenty na 2 dzieci uprawnionych do ulgi. Jedno z dzieci spędza z Wnioskodawcą blisko połowę swojego czasu, drugie, pełnoletnie uczące się, nie utrzymuje z nim kontaktów.
Była małżonka zakwestionowała prawo Wnioskodawcy do odliczenia połowy ulgi prorodzinnej przysługującej na dwoje dzieci, i przedstawiła pogląd, że powinien odliczyć tylko część ulgi przypadającej na jedno z dzieci proporcjonalnie do czasu spędzonego z Wnioskodawcą przez to dziecko w roku 2015.

Na stronie http://www.pit.pl/ulga-prorodzinna/ Wnioskodawca znalazł następującą informację:

„Konflikt co do wartości ulgi u poszczególnych małżonków wymaga wykazania, że dany podatnik ma prawo do ulgi (że on sprawował władzę rodzicielską, a drugi małżonek nie łożył na utrzymanie dziecka lub władzy nie sprawował; decydujące będzie zatem faktyczne sprawowanie tej władzy). Powyższe nie oznacza jednak, że alimentowanie dziecka (bez pieczy nad nim) oznacza utratę prawa do ulgi. Jedynie nie wykonywanie władzy rodzicielskiej w nakazanym stopniu pozbawia prawa do odliczenia (podobnie - Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 listopada 2010 r. (nr IBPBII/1/415-523/10/Asz). A zatem jeżeli małżonkowie faktycznie razem sprawują władzę, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku konfliktu możliwy jest podział ulgi po połowie albo konieczne jest wykazanie, że drugi małżonek władzę posiada, lecz jej nie wykonuje.”

Pismem z dnia 31 marca 2016 r. Wnioskodawca uzupełnił opis zdarzenia przyszłego o następujące informacje.

Przedmiot zapytania dotyczy rozliczenia podatkowego za 2015 r.

W okresie będącym przedmiotem zapytania dzieci Wnioskodawcy nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy i pisemnego oświadczenia ich matki.

W okresie będącym przedmiotem zapytania w stosunku do Wnioskodawcy i Jego dzieci nie miały zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ani ustawy o podatku tonażowym.

W okresie będącym przedmiotem zapytania ciążył na Wnioskodawcy obowiązek alimentacyjny wobec dziecka pełnoletniego, podobnie jak wobec małoletniego.

W okresie będącym przedmiotem zapytania Wnioskodawca uczestniczył w wychowaniu jednego dziecka, w bardzo szerokim zakresie. 13-letni syn spędził z Wnioskodawcą i pod Jego wyłączną opieką 158 z 365 dni ubiegłego roku, czyli blisko połowę. Na więcej nie zgadzała się jego matka. Córka, która za 3 tygodnie kończy 22 lata, nie utrzymuje z Wnioskodawcą żadnych kontaktów i w jej wychowaniu Wnioskodawca nie uczestniczy inaczej, niż przez pokrywanie większej części kosztów jej utrzymania.

Wnioskodawca podejmuje decyzje i współdecyduje o istotnych sprawach życiowych jednego z dzieci, swojego nieletniego syna. Dorosła córka nie konsultuje z Wnioskodawcą swoich wyborów.

Źle traktowany przez byłą żonę imigrantkę, Wnioskodawca wyprowadził się z domu ponad półtora roku po rozwodzie, w sierpniu 2011 r. Stracił wtedy kontakt z córką, która nie odpowiadała nawet na Jego powitania. Mieszkając oddzielnie, Wnioskodawca nie ma możliwości nawiązania kontaktu z pełnoletnim dzieckiem, i już nie próbuje go nawiązać.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Jaka część ulgi na dziecko (ulgi prorodzinnej) za rok 2015 na dwoje dzieci uprawnionych do ulgi przysługuje Wnioskodawcy?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Wnioskodawca uważa, że przysługuje mu połowa ulgi prorodzinnej za rok 2015 na dwoje dzieci, czyli 1.112,04 zł na rok.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władze, pełnił funkcje albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym nie korzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788, z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Podkreślenia wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie).

Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że uczestniczy w wychowaniu jednego dziecka w bardzo szerokim zakresie. 13-letni syn spędził z Wnioskodawcą i pod jego wyłączną opieką 158 dni z ubiegłym roku. Ponadto Wnioskodawca podejmuje decyzje i współdecyduje o istotnych sprawach życiowych małoletniego syna.

Zatem uznać należy, że skoro w stosunku do małoletniego syna Wnioskodawca wykonuje władzę rodzicielską, przysługuje Wnioskodawcy prawo do skorzystania z ulgi na małoletniego syna.

W odniesieniu do ulgi prorodzinnej w stosunku do pełnoletniego dziecka, należy wyjaśnić, że w świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  

• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,
  

- w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583 z późń. zm.) jako obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.

Stosownie do art. 133 § 1 ww. ustawy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 cytowanej ustawy). Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego (art. 135 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca wskazał, że z pełnoletnią córką nie ma możliwości nawiązania kontaktu i w jej wychowaniu nie uczestniczy inaczej niż przez pokrywanie większej części kosztów jej utrzymania. Na Wnioskodawcy ciążył w okresie będącym przedmiotem zapytania, obowiązek alimentacyjny wobec pełnoletniej córki podobnie jak wobec małoletniego syna. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że dzieci nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Do Wnioskodawcy i jego dzieci nie miały zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ani ustawy o podatku tonażowym.

Wobec powyższego, Wnioskodawcy przysługuje za rok 2015 również prawo do odliczenia ulgi na pełnoletnią córkę, którą utrzymuje w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego i która nie uzyskała dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.

W związku z brakiem porozumienia z byłą małżonką, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej za 2015 r. na oboje dzieci w wysokości 50%.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Końcowo należy podkreślić, że zakres interpretacji indywidualnej, zdeterminowany jest przede wszystkim przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniem przyszłym jak i własnym stanowiskiem Wnioskodawcy. Jeżeli przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego będzie się różnił od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.