Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-114/16/BJ
z 5 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 7 kwietnia 2016 r. (data wpływu do Biura – 13 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od stowarzyszenia dofinansowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2016 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od stowarzyszenia dofinansowania.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 10 maja 2016 r. znak: IBPB-2-1/4515-114/16/BJ wezwano Wnioskodawczynię o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 31 maja 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni korzysta wraz z rodziną (mąż i dwoje dzieci) z dofinansowań udzielanych przez Stowarzyszenie do:

• wycieczek,
• biletów na imprezy kulturalne,
• zajęć sportowo-rekreacyjnych,
• obozów i kolonii dla dzieci,
• nauki języków obcych,
• nagród dla najlepszego ucznia sołectwa.
  
  

Wnioskodawczyni mieszka w Ł., gdzie znajduje się stare wysypisko śmieci i Zakład Zagospodarowania Odpadów. Stowarzyszenie skupiające mieszkańców sołectwa, na podstawie porozumienia społecznego, otrzymuje darowizny kwot pieniężnych od Zakładu Zagospodarowania Odpadów z poleceniem wydatkowania ich m.in. na dofinansowanie konkretnego ww. celu dla mieszkańców sołectwa sąsiadujących z ww. Zakładem Zagospodarowania Odpadów. Darowizny powyższe mają przynajmniej częściowo zniwelować niedogodności wynikające dla mieszkańców z faktu zamieszkiwania w pobliżu wysypiska śmieci.

Stowarzyszenie organizuje powyższe przedsięwzięcia (faktury są wystawiane na Stowarzyszenie) a mieszkańcy, w tym Wnioskodawczyni oraz jej rodzina, korzystają z nich ponosząc tylko część kosztów. Pozostałe koszty ponoszone są przez Stowarzyszenie. Zgodnie bowiem z umową darowizny z poleceniem dofinansowanie kształtuje się w wysokości od 50% do 80% jego kosztu w zależności od rodzaju zadania.

W piśmie z 22 maja 2016 r. (wpływ do Biura – 31 maja 2016 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że Stowarzyszenie na podstawie umowy darowizny kwoty pieniężnej z poleceniem otrzymuje od Zakładu Zagospodarowania Odpadów darowiznę na cele wspierania inicjatyw społecznych oraz ochrony środowiska. W tej umowie darczyńca oświadcza, że daruje obdarowanemu na jego cele statutowe kwotę pieniężną a obdarowany oświadcza, że niniejszą darowiznę przyjmuje. Darczyńca jednocześnie zobowiązuje obdarowanego, czyli Stowarzyszenie, do przeznaczenia przedmiotu darowizny na pokrycie realizacji punktów statutu Stowarzyszenia na zadania m.in. takie jak:

• dofinansowanie dla mieszkańców Ł. do wycieczek w wysokości 80%,
• dofinansowanie dla mieszkańców Ł. do biletów na imprezy kulturalne w wysokości 50%,
• dofinansowanie dla mieszkańców Ł. do nauki języków obcych w wysokości 80%.
  
  

Podpisując umowę darowizny kwoty pieniężnej z poleceniem wydatkowania jej na określone cele obdarowany, czyli Stowarzyszenie, zobowiązuje się do wydatkowania otrzymanej kwoty zgodnie z poleceniem darczyńcy. Takich umów darowizn w ciągu roku jest kilka. Każda z nich przeznaczona jest na konkretny cel i określa wysokość dofinansowania ze strony Zakładu Zagospodarowania Odpadów.

Wnioskodawczyni jest mieszkanką Ł. i to z tego tytułu korzysta z organizowanych przez Stowarzyszenie ww. przedsięwzięć i ponosi tylko część kosztów w wysokości 20% – 50% w zależności od przedsięwzięcia, z którego korzysta. W pozostałej części przedsięwzięcia te są opłacane z kwot przekazanych na ten cel przez darczyńcę.

Stowarzyszenie nie sporządza z Wnioskodawczynią pisemnej umowy darowizny na dofinansowanie do wycieczki, do nauki języka obcego, na bilety na imprezy kulturalne. Umowa ta jest realizowana poprzez to, że Wnioskodawczyni przystępuje do korzystania z określonego przedsięwzięcia i jest ono spełniane na jej rzecz, zgodnie z wolą darczyńcy.

Cel wydatkowania pieniędzy jest określany w umowie darowizny zawartej pomiędzy Stowarzyszeniem a Zakładem Zagospodarowania Odpadów, w której zawarte jest polecenie jego realizacji. To Stowarzyszenie otrzymuje od darczyńcy darowiznę z poleceniem przekazania jej dla mieszkańców sołectwa, a Wnioskodawczyni jako mieszkanka Ł. otrzymuje to dofinansowanie od Stowarzyszenia.

Tak jak wyżej wskazano, Stowarzyszenie otrzymuje darowiznę z poleceniem wydatkowania jej na określony cel statutowy na rzecz mieszkańców (tym samym i na Wnioskodawczynię, ale nie z imienia i nazwiska lecz ogólnie dla mieszkańców).

Wnioskodawczyni otrzymuje od Stowarzyszenia świadczenia tytułem wykonania przez Stowarzyszenie polecenia darczyńcy i w jej ocenie jest to dla niej darowizna. Darowizna to bezpłatne świadczenie bez ekwiwalentnego świadczenia za uczynioną darowiznę ani w chwili jej dokonania ani też w przyszłości.

Wszelkie środki pieniężne bądź niepieniężne przekazywane są przez Stowarzyszenie z polecenia na rzecz mieszkańców sołectwa i ani Stowarzyszenie ani mieszkańcy nie zobowiązują się w zamian do jakiegokolwiek świadczenia, w związku z czym należy uznać, że jest to świadczenie bezpłatne.

Wnioskodawczyni jest beneficjentem darowizn pieniężnych bądź niepieniężnych a wykonaniem polecenia darczyńcy jest przekazywanie przez Stowarzyszenie tych darowizn na rzecz mieszkańców, w tym również Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni oraz jej rodzina jako obdarowani przez Stowarzyszenie są zobowiązani do uiszczenia podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania otrzymanego dofinansowania (jako darowizny z poleceniem), gdy suma wszystkich darowizn otrzymanych łącznie za pośrednictwem Stowarzyszenia w okresie pięciu lat przekroczy na daną osobę (tj. Wnioskodawczynię, jej męża i dwoje dzieci) kwotę wolną od podatku dla osoby z III grupy podatkowej, tj. kwotę 4902 zł na każdego z osobna?

W ocenie Wnioskodawczyni, otrzymane przez nią, jej męża i jej dzieci, dofinansowanie (środki pieniężne) w wysokości 50% czy 80% do wycieczek, do biletów na imprezy kulturalne, do zajęć sportowo-rekreacyjnych, do obozów i kolonii dla dzieci, do nauki języków obcych, na nagrody dla najlepszych uczniów jest darowizną i z tego tytułu będzie podlegało uregulowaniom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zapłaty tego podatku powstanie, gdy pomoc będzie świadczona na podstawie ujętego w umowie darowizny polecenia darczyńcy i będzie miała postać rzeczy (w tym pieniędzy) oraz jednocześnie wartość darowizny z poleceniem przekroczy w okresie 5 lat kwotę wolną od podatku, w tym przypadku kwotę 4902 zł dla III grupy podatkowej. Kwota ta liczona jest na każdą osobę osobno.

W związku z faktem, iż przekazanie środków pieniężnych lub środków niepieniężnych – w formie dofinansowań – konkretnemu mieszkańcowi, w tym także Wnioskodawczyni za pośrednictwem Stowarzyszenia stanowi darowiznę z polecenia, to z tego tytułu podlega obowiązkowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia tytułem polecenia za zbywcę uznaję się darczyńcę, a obowiązek uiszczenia podatku powstaje, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby przekroczy kwotę wolną od podatku dla III grupy podatkowej, tj. 4902 zł w okresie 5 lat.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, przy przekazaniu środków przez Stowarzyszenie z polecenia osoby trzeciej (darczyńcy) na rzecz mieszkańca obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu z polecenia darczyńcy – z chwilą wykonania polecenia.

Należy zauważyć, iż w przypadku darowizny z polecenia (art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn) nie znajduje się rozróżnienia na rodzaj darowizny. W związku z tym darowiznę z poleceniem może stanowić zarówno darowizna pieniężna jak i niepieniężna. Stowarzyszenie otrzymuje środki w konkretnym celu, który następnie wypełnia. Jest związane poleceniem darczyńcy i przekazując środki docelowemu mieszkańcowi występuje jedynie w roli pośrednika. Rzeczywistym darczyńcą jest Zakład Zagospodarowania Odpadów, który dokonuje darowizny na rzecz Stowarzyszenia z poleceniem jej przekazania mieszkańcom Ł., w tym również dla Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn wtedy, gdy suma wszystkich darowizn otrzymanych łącznie od tej samej osoby za pośrednictwem Stowarzyszenia w okresie 5 lat przekroczy kwotę wolną od podatku dla osób z III grupy podatkowej, tj. 4.902 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie skutków podatkowych powstałych z tytułu otrzymanego dofinansowania. W zakresie skutków podatkowych powstałych dla męża Wnioskodawczyni i jej dzieci wydano postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Natomiast w zakresie sposobu dokumentowania otrzymanego dofinansowania Wnioskodawczyni zrezygnowała z uzyskania odpowiedzi (wycofała to pytanie).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

W myśl art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu z polecenia darczyńcy – z chwilą wykonania polecenia.

Z kolei, zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

W rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy, do grupy III zalicza się innych nabywców.

Jednocześnie, ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna” czy też „darowizna z poleceniem”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380,

ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Zgodnie z art. 893 Kodeksu cywilnego darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

W myśl art. 894 1 Kodeksu cywilnego darczyńca, który wykonał zobowiązanie wynikające z umowy darowizny, może żądać wypełnienia polecenia, chyba że ma ono wyłącznie na celu korzyść obdarowanego.

Nałożenie obowiązku polecenia może mieć na względzie zarówno interes osoby trzeciej, interes społeczny jak i interes samego obdarowanego, bądź darczyńcy. Przedmiotem polecenia może być czynność czysto faktyczna, bądź czynność prawa (np. przekazanie sumy pieniężnej na pewien cel publiczny).

Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny, umowa taka – pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona. W przypadku zaś zawarcia porozumienia co do obciążenia obdarowanego poleceniem zachowanie określonej formy nie jest wymagane.

Z treści wniosku wynika, że Stowarzyszenie skupiające mieszkańców sołectwa na podstawie porozumienia społecznego otrzymuje darowizny kwot pieniężnych od Zakładu Zagospodarowania Odpadów z poleceniem wydatkowania ich na określony cel statutowy na rzecz mieszkańców. Z zawartej pomiędzy Stowarzyszeniem a Zakładem Zagospodarowania Odpadów umowy wynika, że otrzymane środki mają być wydatkowane na rzecz mieszkańców, lecz brak jest wskazania konkretnej osoby z imienia i nazwiska. Wszelkie środki pieniężne bądź niepieniężne przekazywane są przez Stowarzyszenie z polecenia na rzecz mieszkańców sołectwa i ani Stowarzyszenie ani mieszkańcy nie zobowiązują się w zamian do jakiegokolwiek świadczenia, w związku z czym należy uznać, że jest to świadczenie bezpłatne. Darowizny te mają przynajmniej częściowo zniwelować niedogodności wynikające dla mieszkańców z faktu zamieszkiwania w pobliżu wysypiska śmieci. Wnioskodawczyni otrzymuje od Stowarzyszenia świadczenia tytułem wykonania przez Stowarzyszenie polecenia darczyńcy i w jej ocenie jest to dla niej darowizna. Wnioskodawczyni korzysta z dofinansowań udzielanych przez Stowarzyszenie do: wycieczek, biletów na imprezy kulturalne, zajęć sportowo-rekreacyjnych, obozów i kolonii dla dzieci, nauki języków obcych, nagród dla najlepszego ucznia sołectwa. Stowarzyszenie nie sporządza z Wnioskodawczynią pisemnej umowy darowizny na dofinansowanie do ww. przedsięwzięć. Umowa ta jest realizowana poprzez to, że Wnioskodawczyni przystępuje do korzystania z określonego przedsięwzięcia i jest ono spełniane na jej rzecz zgodnie z wolą darczyńcy. Faktury są wystawiane na Stowarzyszenie a Wnioskodawczyni ponosi część kosztów w wysokości 20% – 50% w zależności od przedsięwzięcia, z którego korzysta.

Wnioskodawczyni uważa, że otrzymane przez nią dofinansowanie w wysokości 50% czy 80% do wycieczek, do biletów na imprezy kulturalne, do zajęć sportowo-rekreacyjnych, do obozów i kolonii dla dzieci, do nauki języków obcych, na nagrody dla najlepszych uczniów podlega uregulowaniom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powyższe, skoro w treści wniosku wprost wskazano, że w niniejszej sprawie ma miejsce wykonanie umowy darowizny z poleceniem, to należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawczynię środki pieniężne w formie dofinansowań do wycieczek, do biletów na imprezy kulturalne, do zajęć sportowo-rekreacyjnych, do obozów i kolonii dla dzieci, do nauki języków obcych, na nagrody dla najlepszych uczniów podlegają uregulowaniom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Należy więc zgodzić się z Wnioskodawczynią, że będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn z tytułu otrzymanego dofinansowania wtedy, gdy suma wszystkich darowizn otrzymanych łącznie od tej samej osoby za pośrednictwem Stowarzyszenia w okresie 5 lat przekroczy kwotę wolną od podatku dla osób z III grupy podatkowej, tj. 4.902 zł.

Podkreślić jednak należy, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest stwierdzenie czy opisana we wniosku czynność jest darowizną z poleceniem uregulowaną przepisami ustawy Kodeks cywilny. Wskazane przepisy nie stanowią przepisów prawa podatkowego, co oznacza, iż Minister Finansów nie jest organem właściwym do uznania czegoś za darowiznę lub nie. Powyższe uwarunkowane jest treścią art. 14b w związku z art. 3 ustawy Ordynacja podatkowa. Zawarta w interpretacji wykładnia przepisów prawa podatkowego ma wskazać zakres i sposób zastosowania przepisów regulujących określony podatek do przedstawionego przez zainteresowanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie kwestia dotycząca kwalifikacji czynności jako darowizny z poleceniem jest wyłącznie okolicznością faktyczną, przyjętą za Wnioskodawczynią z opisu przedstawionego stanu faktycznego. Dlatego ocena stanowiska Wnioskodawczyni dokonana została jedynie na podstawie przepisów prawa podatkowego i przy założeniu, iż zgodnie z treścią sformułowanego przez nią pytania, wykonana rzecz Wnioskodawczyni czynność jest darowizną z poleceniem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.