INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2012 r. (data wpływu 2 marca 2012 r.), uzupełnionym wnioskiem z dnia 2 czerwca 2012 r. (data wpływu 4 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu odpłatnego zbycia nabytego w 2007 r. udziału w nieruchomości– jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Pismem z dnia 22 maja 2012 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów na podstawie art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie wysłano w dniu 22 maja 2012 r., natomiast w dniu 4 czerwca 2012 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy darowizny z dnia 9 lipca 2007 r., Wnioskodawczyni nabyła wraz z mężem nieruchomość o pow. 632 m², Nieruchomość ta zabudowana jest domem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 60 m² oraz budynkiem gospodarczym.

Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2010 r., Sąd Okręgowy rozwiązał związek małżeński Wnioskodawczyni w dniu 26 czerwca 1999 r.

Na podstawie umowy podziału majątku wspólnego zawartej w dniu 18 stycznia 2011 r. Wnioskodawczyni nabyła pozostałą część (połowę) oznaczonej wyżej nieruchomości należącą dotychczas do byłego już męża z obowiązkiem spłaty na rzecz byłego męża.

W dniu 6 października 2011 r. opisaną wyżej nieruchomość Wnioskodawczyni zbyła w drodze umowy sprzedaży.

W opisanej wyżej nieruchomości Wnioskodawczyni jest zameldowana od dnia 3 grudnia 2001 r. do nadal.

Ponadto 19 października 2011 r. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nabytych od 1 stycznia 2007 r. Jednocześnie Wnioskodawczyni nadmienia iż dochód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości przeznaczyła, na zakup mieszkania.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni podała że w opisanej wyżej nieruchomości była zameldowana na pobyt stały od dnia 3 grudnia 2001 r. do 1 grudnia 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota uzyskana ze sprzedaży udziału nabytego w 2007 r. będzie korzystała ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych w całości (działka + dom) na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, połowa nieruchomości nabyta w 2007 r. jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w sprawie oceny prawnej podając, że połowa nieruchomości nabyta w 2007 r. jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaż bowiem samego budynku, z uwagi na treść art. 47 i art. 48 Kodeksu cywilnego (dalej K.c.) nie jest możliwa. Budynek jest częścią składową nieruchomości gruntowej; na której został wzniesiony i nie może stanowić odrębnego od gruntu przedmiotu własności. Prawo podatkowe nie definiuje pojęcia nieruchomości, wobec czego zastosowanie powinny znaleźć przepisy art. 46 i art. 48 K. c.

Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych:

1. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 24 maja 2011 r., ;
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 20 lipca 2011 r.,
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2011 r.,
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie decydujące znaczenie ma właściwe ustalenie daty od jakiej należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy tj. czy od końca roku kiedy nastąpiło pierwotne nabycie zbywanej nieruchomości o pow. 632 m² zabudowanej domem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym. W przedmiotowej sprawie nie ma bowiem znaczenia fakt, że nabyta przez małżonków w dniu 9 lipca 2007 r. na podstawie umowy darowizny nieruchomość działka została zabudowana budynkiem mieszkalnym. Zauważyć należy, że zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W myśl art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych (art. 47 § 1 tego Kodeksu).

Mając na uwadze powyższe przepisy Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, iż w przypadku wybudowania budynku na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Za datę nabycia nieruchomości w takim wypadku uznać należy datę nabycia gruntu.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca ich dorobek (wspólność ustawowa) i ma ona charakter współwłasności łącznej (bezudziałowej). Stosownie do treści art. 32 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dorobkiem małżeńskim są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub jednego z nich. Ustanie współwłasności małżeńskiej powoduje przekształcenie współwłasności bezudziałowej we współwłasność w częściach ułamkowych i od tego momentu dopuszczalne jest zniesienie współwłasności.

Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 42 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez byłego małżonka nieruchomości lub prawa przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego. Wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) – jak też stan jej majątku osobistego. Powyższych ustaleń należy bezwzględnie dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, a nie według subiektywnego przekonania małżonków.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, mając na względzie przedstawione we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że podział majątku dorobkowego małżonków w 2011 r. nie był ekwiwalentny. W wyniku podziału majątku na podstawie aktu notarialnego jakim był wyłącznie udział w nieruchomości, Wnioskodawczyni otrzymała należący dotąd do męża udział wynoszący #189; udziału w nieruchomości z obowiązkiem spłaty byłego męża za część jemu należną przedmiotowej nieruchomości. Powyższe oznacza, że wartość otrzymanego w wyniku podziału udziału w nieruchomości przekracza udział, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku wspólnym. Chociaż bowiem każdy z małżonków w majątku wspólnym miał równy udział, to połowę nieruchomości jaka należała do byłego męża, otrzymała Wnioskodawczyni. Otrzymała zatem więcej niż Jej przysługiwało, czego dowodem jest spłata na rzecz męża.

W myśl art. 8 ust. 3 ww. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, podatnicy, do których mają zastosowanie ust. 1 lub ust. 2, tj. podatnicy, którzy zbywają nieruchomości lub prawa nabyte w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., oświadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., składają w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, 14-dniowy termin określony w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., nie ma zastosowania.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni nabyła udziały w przedmiotowej nieruchomości, w dwóch datach:

• w 2007 r. w części odpowiadającej Jej udziałowi w majątku wspólnym,

• w 2011 r. w dniu podziału majątku dorobkowego małżeńskiego w części przekraczającej ten udział w majątku dorobkowym.
  
  

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

1. budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku,
2. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu,
3. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,
4. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie

- jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a) - d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy nie określa daty, od której należy liczyć okres zameldowania, nie uzależnia zameldowania, a tym samym prawa do zwolnienia, od posiadania tytułu własności do budynku lub lokalu, lecz stanowi, że istotny jest fakt zameldowania podatnika na pobyt stały w zbywanym lokalu czy też budynku przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy. Oznacza to zatem, że każdy roczny okres zameldowania na pobyt stały uprawnia do zwolnienia.

Zwolnienie wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika – art. 21 ust. 21 ww. ustawy.

Wobec powyższego, zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

• okresu zameldowania na pobyt stały nie krótszego niż dwunastomiesięczny przed datą zbycia,

• terminowe złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia.
  
  

Nabycie udziału w nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi w majątku dorobkowym małżeńskim nastąpiło 2007 r. Wnioskodawczyni była zameldowana w ww. nieruchomości na pobyt stały przez okres powyżej dwunastu miesięcy, oraz zostało złożone przez Wnioskodawczynię oświadczenie o spełnieniu warunków do zwolnienia. Tym samym przychód jaki Wnioskodawczyni uzyska z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, czyli #189; całego przychodu ze sprzedaży będzie stanowił źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyżej wymieniony przychód jest zwolniony z opodatkowania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ pragnie podkreślić, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, korzystanie z przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Jednocześnie, tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, iż interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczący opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości został złożony przez Wnioskodawczynię, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla Jej byłego męża.

Końcowo należy zaznaczyć, że jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku będzie różnić się od zdarzenia, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczynię, w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.